جاهد جهانشاهی؛ منتقد تئاتر و مترجم ادبیات معاصر
تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۳۰۴۴۲۹
جاهد جهانشاهی در ۱۳۲۵ خورشیدی دیده به جهان گشود و در رشته زبان آلمانی به تحصیل پرداخت. وی بعد از فراگیری زبان آلمانی به ترجمه آثار بی بدیلی از نویسندگان بزرگ جهان مشغول شد. این مترجم نامدار از اعضای کانون نویسندگان ایران و مدتی رئیس انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر هم بود. بدون شک پیشرفت و رشد تئاتر ایران به ویژه در عرصه نوشتاری نقد و ترجمه مرهون تلاش‌ها و زحمات افرادی مانند جاهد جهانشاهی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ترجمه آثار گابریل گارسیا مارکز
از جمله فعالیت‌های فرهنگی و علمی این منتقد ادبی می‌توان به ترجمه آثاری از جمله گزارش یک آدم ربایی نوشته گابریل گارسیا مارکز اشاره کرد. گزارش یک آدم ربایی رمان نیست، یک گزارش از ماجرای واقعی دزدیدن یک خبرنگار است که توسط مارکزِ خبرنگار تهیه شده است. تلفیق رمان و گزارش پردازی ویژگی برجسته این کتاب است. ماجرا پیش از هر چیز برخورد میلیتاریسم با شبکه آزاد اطلاعات و جلوگیری از درز هر خبری است که می‌تواند در جهان آزاد برای دیکتاتورها پیامدهایی داشته باشد.
در پی یک طرح ریزی ده نفر باهم ربوده می‌شوند و مارکز از گفت وگو با افراد درگیر در این ماجرا این کتابِ رمان- گزارش را فراهم می‌کند. کتاب بیش از هر چیز حقایق تکان دهنده‌ای از تلاش برای سانسور پرده بر می‌دارد و برای همه اثری خواندنی است. از عشق و شیاطین دیگر، از دیگر آثار مارکز است که جهانشاهی آن را ترجمه کرده است. ماجرای غم انگیز این اثر خواندنی از این قرار است که سگی هار دختر نوجوانی را گاز می‌گیرد. مارکی کاسالدوئرو تنها دخترش را به اصرار اسقف به کلیسا می‌سپارد. ولی وهم حلول شیطان در جسم و روح دخترک، کلیسا را وا می‌دارد، کشیش ۳۶ سالهای را مأمور شیطان ستیزی از او نماید.
نگاهی به بهترین تالیفات جهانشاهی
از مهم‌ترین ترجمه‌های جهانشاهی می‌توان به مادر نوشته برتولد برشت نویسنده آلمانی اشاره کرد. این کتاب زندگی پلاگه‌آ ولاسووآ زن انقلابی اهل توِر است. برشت این کتاب را در قالب اثری آموزشی به رشته تحریر درآورده است. در واقع نویسنده تحت تأثیر رمان همنام ماکسیم گورکی تصمیم به نوشتن نمایشی آموزشی گرفت که در آن مقطع تاریخی یک ضرورت محسوب می‌شد. شرایط پس از جنگ جهانی اول، پا گرفتن حکومتی سوسیالیستی در شوروی و تأثیر انقلاب اکتبر بر زحمتکشان جهان باعث شد تا فرودستان به آینده خویش امیدوار شوند و درست به همین دلیل برشت با نوشتن «مادر» قصد تهییج کارگران و زحمتکشان را نداشت. اجرای نمایشنامه «مادر» در برلین بیش از ۱۵ هزار زن کارگر را به تماشا کشاند که این رقم تا آن تاریخ بی‌سابقه بود.
نویسنده با آموزشی نامیدن اثر قصد داشت، جدا از تأثیرگذاری بر تماشاگر همزمان آنها را به تفکر وادارد. بنابراین نویسنده اثری با درون‌مایه‌ای جهانی آفرید تا هرجا ستم هست، مبارزه نیز دنبال شود. بهروز غریب‌پور هنرمند تئاتر در باره اهمیت ترجمه آثار برشت توسط جاهد جهانشاهی گفته است: جهانشاهی آثار بسیار خوبی ترجمه و از خود برجای گذاشته است، بویژه اثری که درباره برشت نوشته بود، جزو کارهای ماندگاری بود که در معرفی برشت بسیار تأثیرگذار بود.
در حال کندن پوست پیاز، اثر گونتر گراس از دیگر ترجمه‌ها جهانشاهی است. این کتاب زندگی گونتر گراس را به تصویر کشیده است. شروع ماجراهای این کتاب، همزمان با آغاز جنگ جهانی دوم است. نان سالهای سپری‌شده نوشته هاینریش بل یکی دیگر از تالیفات ارزنده جهانشاهی است.
نویسنده این اثر یکی از معروف‌ترین نویسندگان بعد از جنگ جهانی دوم در کشور آلمان به شمار می‌رود که در این کتاب فضایی بسیار احساسی و جذاب از وضعیت آلمان را توصیف می‌کند. برای درک این فضا باید بدانید که آلمان بعد از جنگ مخروبه‌ای بیش نبود اما داستان این کتاب آنقدر لطیف است که مخاطب آن خرابی‌ها و ویرانی‌ها را نمی بیند و فقط زیبایی و احساس است که به چشم می‌آید.
راوی داستان این کتاب فندریش نام دارد. جوانی ۲۳ ساله که از ۱۶ سالگی در شهر کار می‌کند. او تعمیرکار لوازم خانگی است و با درنظر گرفتن وضعیت اقتصادی آلمان پس از جنگ دوم جهانی، درآمد خوبی دارد. کل داستان مربوط به یک روز ابتدای هفته (دوشنبه) است؛ روزی تمام ناشدنی که در انتهای داستان هنوز چند ساعتی از آن باقی است! دلواپسی اثر فرناندو پسوا و کارلوتا و عشق اثر جووانی گوارسکی از دیگر ترجمه‌ها جهانشاهی است. همچنین جهانشاهی چون به زبان آلمانی مسلط بود، توانست آثار ارزنده‌ای از این زبان به فارسی ترجمه کند.
چرا می‌جنگیم اثر نورمان میلر و «پاییز فروپاشی» نوشته اگون کرنتس نیز ۲ کتاب در حوزه سیاست است که با ترجمه جهانشاهی در دسترس مخاطبان قرار گرفتند. «چرا می‌جنگیم» از چهار بخش به ترتیب با سرفصل‌های «۱۱ سپتامبر»، «چرا می‌جنگیم»، «ملاحظاتی درباره یک شرارت بزرگ» و «پیشگفتار ویلی ویتکلر» تشکیل شده و موضوع آن درباره مشاهدات قبل و بعد از ظهر ۱۱ سپتامبر است. نویسنده در این اثر به نظامی‌گری افسار گسیخته آمریکا می‌تازد.
همچنین «پاییز فروپاشی» نیز گزارشی است که در آن کرنتس دبیرکل کمیته مرکزی حزب وحدت سوسیالیستی آلمان، اسناد و مدارکی از رویدادهای پاییز ۱۹۸۹ افشا می‌کند که در نوع خود بی‌نظیر است.
نویسنده نه تنها به رویدادهای جمهوری دموکراتیک آلمان اشاره می‌کند، بلکه پیدایش کشورهای سوسیالیستی از جمله شوروی را نیز مدنظر دارد. نویسنده می‌کوشد تا به مسائل حساس و ناگفته تاریخ آلمان و روسیه بپردازد. علاوه بر آثار بالا وی توانست، برخی سروده‌های محمود درویش، شاعر و نویسنده عرب را هم ترجمه کند.
جهانشاهی از نگاه پژوهشگران تئاتر
ایوب آقاخانی نویسنده و کارگردان تئاتر در خصوص آثار و ترجمه‌های برجای مانده از جهانشاهی می‌گوید: ترجمه‌های جهانشاهی قابل اعتنا بود. شخصاً با طیب خاطر ترجمه‌هایش را می‌خواندم. نگاه او به زبان مبدا نگاه جامع و مشرفی است. بدین معنا که جدا از توجه به زبان، ریشه‌های فرهنگی آن کشور را نیز می‌شناخت. او از افراد انگشت شماری بود که می‌شد به قلمش اعتماد کرد.
منوچهر اکبرلو مدرس و پژوهشگر تئاتر هم از قلم حساب شده و دقیق جاهد جهانشاهی می‌گوید: او به خوبی به ادبیات آلمانی تسلط داشت. همچنین آشنایی بسیار خوب او به زبان و ادبیات آلمانی سبب شده بود که آثاری جدی از ادبیات آلمانی را به خوبی به فارسی بازگرداند. ترجمه‌های او از برشت برای سال‌ها ماندگار خواهد بود. حضور او در انجمن منتقدان خانه تئاتر نشان از تفکر ایشان بر اهمیت کار گروهی و صنفی داشت. همچنین توجه او به جوانان و روحیه‌ای که او به آنان برای خسته نشدن و تلاش دائمی می‌داد، سبب شد تا از جهانشاهی در عرصه نقد و ترجمه همواره در تاریخ تئاتر ادبی ما به نیکی یاد شود.
خاموشی
سرانجام این منتقد و نویسنده گرانقدر در ۲۳ آذر ۱۳۹۱ خورشیدی در حالی که برای کوهنوردی به منطقه درکه تهران رفته بود، دچار ایست قلبی شد و در ۶۶ سالگی دیده از جهان فروبست.
برچسب‌ها کتابخانه ایرنا بهروز غریب پور گابریل گارسیا مارکز هنرمند تئاتر جنگ جهانی دوم آلمانمنبع: ایرنا
کلیدواژه: کتابخانه ایرنا بهروز غریب پور گابریل گارسیا مارکز هنرمند تئاتر جنگ جهانی دوم آلمان کتابخانه ایرنا بهروز غریب پور گابریل گارسیا مارکز هنرمند تئاتر جنگ جهانی دوم آلمان اخبار کنکور ترجمه آثار جنگ جهانی ترجمه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۳۰۴۴۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ترجمه «قلمروزدایی علم و دین» روانه بازار نشر شد
به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «قلمروزدایی علم و دین» تألیف گریگور داوس به تازگی با ترجمه جواد درویش آقاجانی منتشر و روانه بازار نشر شده است.
پروفسور گریگور داوس (زاده ۱۹۵۷)، استاد دانشگاه نیوزلند است که در زمینه فلسفه دین مدرک دکتری دارد. هدف این کتاب، تحلیل منازعه «علم و دین» از طریق توسعه رویکردهای ممکن به روابط بین آنها و همچنین توسعه مفهومی علم از یک سو و دین از سوی دیگر است. کتاب در مقابل مدل‌های ساده‌تر از روابط علم و دین، مدل پیچیده‌تری را پیشنهاد می‌دهد که شامل چهار بُعد برای پرداختن به رابطه علم و دین است و عبارت‌اند از: بُعد شناختی، غایت‌شناختی، نهادی و معرفت‌شناختی، بُعد شناختی به محتوای گزاره‌های علمی و دینی می‌پردازد. بُعد غایت‌شناختی به اهداف مندرج در علم و دین اختصاص دارد. بُعد نهادی شامل بررسی رابطه علم و دین از طریق سازمان‌های اجتماعی مرتبط با آن‌هاست. بُعد معرفت‌شناختی هم به صورت‌های مختلف معرفت، زبان و منابع دانش می‌پردازد.
مجموعه بن‌مایه‌های کمبریج تا به‌حال در ۲۵ سرفصل موضوعی مختلف منتشر شده است. سرفصل موضوعی فلسفه این مجموعه در ۱۵ شاخه و تاکنون ۲۲۸ کتاب تقدیم جامعه علمی کرده است. همچنین در سرفصل موضوعی دین نیز ۸ شاخه مختلف مورد توجه قرار گرفته و ۸۱ کتاب منتشر شده است. همان‌طور که گفته شد در شاخه فلسفه دین تا به حال ۳۱ کتاب منتشر شده است که در حال حاضر ترجمه ده کتاب از آن مجموعه به فارسی عرضه شده است.
فلسفه دین در کشورمان نیز در سالهای اخیر مورد توجه استادان و محققان به‌ویژه نسل جوان‌تر قرار گرفته است. البته با توجه به گستره موضوعی مباحث فلسفه دین، میزان دغدغه‌مندی نسبت به هر کدام از این موضوعات در جوامع مختلف متفاوت است. موضوعاتی نظیر «معنای زندگی»، «علم و دین»، «خداباوری»، «تکثرگرایی» و «مسئله‌های شر و رنج» که در زمره موضوعات اصلی و مشترک مباحث فلسفه دین‌اند، مصادیقی از چالش‌های فکری محیط‌های علمی ایران نیز محسوب می‌شوند. به هر روی، انتشار کارهای متنوعی در سالهای اخیر در فضای فکری فلسفه دین ایران ستودنی است. مجلات، کتاب‌ها، مقالات و رساله‌های دانشجویی مختلف در کنار برگزاری رویدادهای علمی و پژوهشی متنوع، اگر چه سرمایه‌ای خوب هستند اما ناکافی برای تحقیقات بیشتر و کامل‌تر در آینده است.
این کتاب با ۱۲۴ صفحه، شمارگان ۱۰۰ نسخه و قیمت ۹۰ هزار تومان عرضه شده است.
کد خبر 6090175
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند