راه حلی پایدار برای حل معضل آلودگی هوای کلانشهرها
تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۳۶۳۷۶۰
نفس کشیدن در کلانشهرها هر زمستان سختتر میشود. آلودگیها شمار روزهای پاک را پایین میآورد و وارونگی هوا، کودکان و بیماران قلبی و عروقی را در معرض خطر قرار میدهد. یکی از علتهای آلودگی کلانشهر که به معضل ملی تبدیل شده استفاده از سوختهای فسیلی است، اما بهرهبرداری از سوختهای فسیلی آخرین راه حل توسعه کشور نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
توسعه روزافزون استفاده از انرژیهای تجدید پذیر در دنیا، علاوه بر کاهش چشمگیر مصرف سوختهای فسیلی منجر به ایجاد حرکتی شتابنده به سمت حل چالشهای زیست محیطی شده است. کشور ایران با توجه به دارا بودن اقلیمهای آب و هوایی متنوع و شرایط جغرافیایی ویژه، دارای مزیت رقابتی در سه نوع مهم انرژیهای تجدید پذیر، شامل انرژی خورشیدی، بادی و
زیست توده است.
بهعنوان نمونه، ایران با داشتن متوسط 300 روز آفتابی در سال، در زمره کشورهای با بالاترین پتانسیل انرژی خورشیدی در جهان است. پتانسیل تابش خورشیدی در ایران بهصورت متوسط 4.5 kWh/m2 و در بعضی از نقاط 7.5 kWh/m2 است. (بهصورت کلی کشورهای دارای میزان تابش بالاتر از 3.5 kWh/m2 جزو کشورهای دارای پتانسیل انرژی خورشیدی بالا محسوب میشوند)
همچنین، ایران دارای پتانسیل اسمی 60 تا 100 گیگاوات و پتانسیل قابل استحصال 18 گیگاوات تولید برق تجدید پذیر با بهرهگیری از انرژی بادی است که از بسیاری از کشورهای دنیا بالاتر است.
زیستتوده، طبق تعریف، عبارت است از هر گونه ماده آلی غیر فسیلی که قابلیت استحصال انرژی از آن وجود دارد. نمونههایی از منابع زیست توده شامل زائدات کشاورزی، زائدات چوبی، فاضلاب شهری، زائدات کارخانجات مواد غذایی و فرآیندهای صنعتی و همچنین پسماندهای دامی میشود. در خصوص انرژی زیست توده که در واقع قدیمیترین نوع انرژی تجدیدپذیر محسوب میشود نیز ظرفیتهای بسیار بالایی در کشور وجود دارد. به لحاظ وزنی، عمده مواد زیستتوده در ایران را زائدات کشاورزی تشکیل میدهد. پیشبینی میشود سالانه 100 تا 150 میلیون تن زیستتوده حاصل از زائدات کشاورزی در کشور وجود داشته باشد که قابلیت تبدیل به انواع محصولات با ارزش افزوده بالا شامل سوختهای زیستی را دارا است.
در حال حاضر در دنیا، در حدود 11 درصد از انرژی کلی و حدود 33درصد از برق تولید شده، از منابع تجدید پذیر تأمین میشود اما در کشور ایران، به رغم وجود ظرفیتهای بالا، صرفاً انرژی برقابی تا حد مناسبی مورد استفاده قرار گرفته است و سهم سایر انواع انرژیهای تجدید پذیر کمتر از یک درصد است.
در بندهای متعدد قانونی، به لزوم استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و افزایش سهم این انرژیها در سبد انرژی کشور اشاره شده است که متأسفانه تا به حال عملیاتی و اجرایی نشده است. طبق ماده 50 قانون برنامه ششم توسعه، دولت مکلف است سهم نیروگاههای تجدیدپذیر را تا پایان اجرای قانون برنامه به حداقل پنج درصد ظرفیت برق کشور برساند، اما این ظرفیت تا پایان سال1398 صرفاً به 885 مگاوات رسیده است.
همچنین ماده 19 قانون هوای پاک وزارت نیرو را مکلف کرده است 30 درصد از افزایش سالانه ظرفیت تولید برق کشور را از انرژیهای تجدید پذیر تأمین کند که این بند قانونی نیز هنوز اجرایی نشده است.
یکی از مهمترین چالشهایی که توسعه انرژیهای تجدید پذیر با آن مواجه است، هزینه سرمایهگذاری بالای مورد نیاز این صنعت است.
با توجه به هزینه نسبتاً بالای احداث و راهاندازی واحدهای تجدیدپذیر، ضروری است قیمت تضمینی خرید برق تجدید پذیر، بهعنوان مهمترین عاملی که منجر به توجیهپذیری اقتصادی تولید برق از روشهای تجدیدپذیر میشود، منطبق با شرایط حال حاضر کشور، مورد بازبینی قرار گیرد.
در این رابطه، الگوگیری از سیاستگذاریهای کشورهای توسعه یافته میتواند راهگشا باشد.
بهعنوان نمونه در کشور چین، یکی از پارامترهای تأثیرگذار بر تعرفه خرید برق تجدیدپذیر، هزینه سولفورزدایی از سوختهای سنگین مانند مازوت است. در واقع، ملزم بودن نیروگاههای حرارتی به سولفورزدایی از سوختهای سنگین و آلاینده، بهعنوان محرکی در استفاده از انرژیهای پاک و تجدیدپذیر عمل میکند.
متأسفانه در کشور ما با توجه به اینکه نیروگاههای حرارتی فاقد تجهیزات سولفورزدایی سوختهای سنگین یا سولفورزدایی از گازهای خروجی از دودکش هستند، در شرایط حال حاضر، این هزینه بهصورت دقیق قابل احتساب نیست، اما با استفاده از ضرایب تعدیل، میتوان تأثیر این هزینه را بر قیمت خرید برق تجدیدپذیر به حساب آورد.
سیاست دیگری که در تعدادی از کشورهای توسعه یافته به کار گرفته شده است، تمایز قائل شدن بین قیمت خرید برق تجدیدپذیر از منابع مختلف تجدیدپذیر با لحاظ کردن پارامترهایی مانند ظرفیت واحد، میزان هزینه سرمایهگذاری مورد نیاز و مزایای زیست محیطی حاصله است.
در همین راستا، تحویل سوخت فسیلی ارزان (و در بعضی از موارد غیر استاندارد و با محتوی سولفور بالا) به نیروگاهها و واحدهای صنعتی، یکی دیگر از جدیترین موانع توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در کشور است.
یکی از راهکارهایی که جهت حل این معضل میتوان مدنظر قرار داد، ملزم نمودن نیروگاهها و واحدهای صنعتی در حال کار، به تولید سهم مشخصی از برق (یا محصول نهایی کارخانه) با بهرهگیری از روشهای پاک و تجدید پذیر، به ازای دریافت هر واحد از سوختهای فسیلی باشد.
ملزم نمودن کارخانههای جدیدالاحداث، به بکارگیری روشهای تولید انرژی تجدیدپذیر در بخشهایی از فرآیند تولید یا سیستمهای جانبی، نیز میتواند بهعنوان راهکاری برای شتاب بخشی به توسعه استفاده از انرژیهای تجدید پذیر در کشور مدنظر قرار گیرد.
به نظر میرسد همه جانبه نگری و احتساب تمامی جنبههای مثبت توسعه نیروگاههای تجدید پذیر (شامل اثرات مثبت زیست محیطی و اجتماعی در کنار تنوع بخشی به سبد تولید انرژی و اثرات پایداری شبکه) و در کنار آن، بهرهگیری از سیاستگذاریهای کشورهای پیشرو در زمینه انرژیهای تجدید پذیر، راه را برای توسعه هرچه بیشتر این نعمت خدادادی در کشور باز نماید.
منبع: ایران آنلاین
کلیدواژه: استفاده از انرژی انرژی های تجدید پذیر انرژی های تجدید خرید برق تجدید نیروگاه ها زیست توده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۳۶۳۷۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دردسرهای افزایش بیشازحد انرژیهای تجدیدپذیر برای آینده
بهرهوری انرژی برای آیندهای پایدار حیاتی است، با این حال افزایش بیشازحد استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر بدون وجود زیرساختهای کارآمد و مدیریت مصرف، جهان را با مشکلات بسیار مواجه میکند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، اتلاف انرژی یک مشکل بزرگ است و حدود سهچهارم انرژی جهانی به دلیل سیستمها یا زیرساختهای ناکارآمد و رفتارهای مصرف نادرست هدر میرود. بهرهوری انرژی اغلب به نفع افزایش ظرفیت انرژی تجدیدپذیر نادیده گرفته میشود، حال آنکه بهبود آن و کاهش اتلاف انرژی میتواند انتشار کربن را پایین آورد، در هزینهها صرفهجویی کند و بار تولید انرژی سبز را کاهش دهد. از آنجا که دولتها بر توسعه ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر خود تمرکز میکنند، بسیاری از آنها یک عنصر حیاتی برای تقویت امنیت انرژی پاک یعنی مدیریت زبالههای انرژی را نادیده میگیرند.
دردسرهای افزایش اتکا به انرژیهای تجدیدپذیرکشورها در سراسر جهان باید سیستمهای موجود خود را اصلاح کنند تا اطمینان حاصل شود که انرژی در حملونقل و استفاده از بین نمیرود و شبکههای برق آماده پذیرایی از پروژههای انرژی پاک جدید میشوند که انتظار میرود طی دهههای آینده ارائه شوند.
این توسعه نیازمند تمرکز بیشتر بر کاهش اتلاف انرژی به جای افزایش ظرفیت انرژی تجدیدپذیر است، زیرا جایگزینی انرژیهای فسیلی با انرژیهای تجدیدپذیر بدون توجه به کارآمدی و کاهش مصرف در عمل بیفایده خواهد بود. یکی از موارد مشکلساز در این زمینه برای اروپا، عرضه بیش از حد پنلهای خورشیدی از چین بهدنبال افزایش اهداف ظرفیت انرژی خورشیدی خود توسط دولتها است.
چین در تولید مقادیر زیادی پنل با هزینه کم بسیار موفق بوده است. این امر به تولید بسیار کمتر پنلهای خورشیدی در مناطق گرانتر مانند اروپا و اتکای بیشتر به چین برای تهیه پنلهای خورشیدی در سراسر جهان منجر شده و رقابت تولیدکنندگان داخلی را با مشکل مواجه کرده است. به این ترتیب دولتها به فکر وضع تعرفههایی بر صادرات انرژیهای تجدیدپذیر چین هستند که به زودی به ایالات متحده نیز راه پیدا خواهد کرد.
انتظار میرود چین مقادیر زیادی پنلهای خورشیدی را به کشورهای سراسر جهان بفروشد و به آنها امکان توسعه پروژههای انرژی خورشیدی کمهزینه را بدهد. این امر نشاندهنده پیشرفت چشمگیر در فناوری انرژی خورشیدی است، با این حال میتواند منجر به اتکای بیش از حد به افزایش ظرفیت به جای بهبود کارایی در تمام منابع انرژی و کاهش مصرف انرژی شود.
بهرهوری انرژی از لحاظ تاریخی بیشترین سهم را در کاهش گازهای گلخانهای به ارمغان آورده است. معرفی مجدد آن برای عصر انرژیهای تجدیدپذیر و دستیابی به اهداف کربنصفر خالص تا سال ۲۰۵۰، بشر را قادر میسازد تا به این روند ادامه دهد.
برخورداری از شانس مبارزه با تغییرات آبوهوایی و پایبندی به توافقنامه پاریس در سال ۲۰۱۵ برای رسیدن به هدف کربنصفر خالص و حفظ گرمایش جهانی به زیر ۱.۵ درجه سانتیگراد، نیازمند بهرهوری انرژی است. بهرهوری انرژی میتواند یکسوم صرفهجویی کربن مورد نیاز را تا رسیدن به کربنصفر خالص تأمین کند و با برقرسانی هرچه بیشتر سیستم انرژی خود، ایجاد انعطافپذیری در عرضه، تقاضا و ذخیرهسازی انرژی و استفاده مجدد از گرمای اتلافشده، کارایی انرژی را افزایش میدهد.
بهرهوری انرژی در اروپامهندسی سیستم انرژی آینده نشان میدهد که اتحادیه اروپا و بریتانیا ممکن است بتوانند با به حداکثر رساندن پتانسیل تقاضا، هزینههای اجتماعی سالانه ۱۱.۲ میلیارد دلاری را تا سال ۲۰۳۰ و ۱۶.۶ میلیارد دلاری را تا سال ۲۰۵۰ کاهش دهند. این انعطافپذیری به این مناطق کمک میکند تا انتشار گاز کربندیاکسید خود را تا حدود ۴۰ میلیون تن کاهش دهند و تولید برق از گاز طبیعی را به میزان ۱۰۶ تراوات ساعت یا حدود یکپنجم مصرف گاز طبیعی اتحادیه اروپا برای تولید برق نسبت به سال ۲۰۲۲ کاهش دهد. انتقال از سوختهای فسیلی به یک سیستم کاملاً الکتریکی میتواند تا ۴۰ درصد از مصرف انرژی نهایی را کاهش دهد.
بهرهوری انرژی در فناوریهای نوظهوراطمینان از بهرهوری انرژی در فناوریهای نوظهور نیز بسیار مهم است. بازار هیدروژن با سرعتی بالا در حال رشد است، زیرا دولتها و شرکتها در سراسر جهان به دنبال جایگزینهای سوخت پاکتر برای نیرو دادن به صنایعی مانند تولید و هوانوردی هستند. تبدیل انرژی تجدیدپذیر به هیدروژن از طریق الکترولیز به مقادیر زیادی انرژی نیاز دارد که بسیاری معتقدند بهتر است بهطور مستقیم بهعنوان برق مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین جهان باید فناوریهای الکترولیز با راندمان بالا را برای بهبود فرآیند تبدیل و تمرکز بر کاهش تقاضا برای هیدروژن توسعه دهد. به این ترتیب یکپارچهسازی استراتژیک بخشهایی که گرمای اضافی را برای کاهش تقاضای انرژی و افزایش کارایی به کار میبرند، ممکن و ضروری است.
تا پایان دهه تا ۵۳ درصد از انرژی ورودی جهانی بهعنوان گرمای اضافی هدر میرود، اما این گرما میتواند برای تأمین انرژی ماشینآلات و همچنین گرمایش ساختمانها و آب استفاده میشود.
سیستمهای انرژی موجود در سطح جهانی بسیار ناکارآمد هستند و تقاضای انرژی در جهان همچنان در حال افزایش است. بنابراین، دولتها در تلاش هستند تا به سرعت منابع انرژی موجود را با انرژیهای تجدیدپذیر جایگزین کنند تا از تلاشهای کربنزدایی حمایت کنند. در این میان برای کاهش ناکارآمدیها و مهار مصرف غیرضروری انرژی، کار چندانی انجام نمیشود. بهبود بهرهوری انرژی و کاهش استفاده بیش از حد به کاهش انتشار کربن و همچنین کاهش بار دولتهایی که به دنبال افزایش تولید انرژی سبز با سرعتی ناپایدار هستند، کمک میکند.
کد خبر 748687