به نقل از «دانا»

زنگ‌ خطر بحران در بکرترین تالاب ایران به صدا درآمد/ ناخن خشکی وزارت نیرو در تخصیص حق‌آبه تالاب جازموریان

تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۳۷۴۳۸۴

سدسازی‌های کرمان، بی عدالتی و ضعف مدیریت دولتمردان و عدم تخصیص حق‌آبه تالاب جازموریان در حوزه سیستان و بلوچستان از سوی وزارت نیرو، این تالاب را به کانون بحرانی ریزگردها تبدیل کرده و معضلات جدی را برای ساکنان این منطقه به وجود آورده است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصرهامون، جازموریان به عنوان بکرترین تالاب ایران و مرکز تنظیم اکوسیستم های شرق کرمان و غرب سیستان و بلوچستان شناخته می شود،  تالابی که در گذشته ها آب آن از تعدادی آبراهه، 91 رودخانه کوچک و بزرگ تامین می‌شد، این روزها حال خوشی ندارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 
این حال ناخوش به همه بخش های جازموریان مربوط نمی شود و در این میان به واسطه یک جانبه گرایی کرمان و اقدامات نسنجیده در خصوص احداث سدهای متعدد بر روی رودخانه هلیل رود، ضعف در مدیریت و بی عدالتی متولیان در تخصیص حق آبه، بخشی از این تالاب که در سیستان و بلوچستان قرار دارد، وضعیت بحرانی پیدا کرده است.
 
در واقع آب رودخانه هلیل رود باید پس از پیوستن دیگر رودخانه ها و سیلاب ها و روان آب های دیگر علاوه بر آبیاری جیرفت و کهنوج، وارد جازموریان شود و مناطقی از سیستان و بلوچستان را نیز منتفع سازد، اما وارد سدهایی می شود که در استان همجوار احداث شده که این موضوع حیات تالاب را به خطر انداخته و در پی آن زنگ خطر بحران در این منطقه به صدا درآمده است.
 
بحرانی که بیشترین تاثیر منفی را بر زندگی مردم کشاورز و دامدار دلگان گذاشته و اشتغال و معیشت آن ها را تحت تاثیر قرار داده است، به طور قطع تاخیر در رفع این معضل جدی، خطرهای جبران ناپذیری را در حوزه های زیست محیطی، کشاورزی و دامداری به همراه خواهد داشت، آن هم در منطقه ای که کانون ریزگردهاست، بنابراین انتظار می رود وزارت نیرو و سازمان محیط زیست اقدام های حیاتی را در این راستا در دستور کار قرار دهند.
 
سدسازی در کرمان و اثرات منفی آن بر سیستان و بلوچستان
 
وحید پورمردان، مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان در این باره در گفت و گو با خبرنگار ما بیان کرد: 49 درصد تالاب جازموریان در سیستان و بلوچستان و 51 درصد آن در کرمان واقع شده و موضوع مورد اهمیت برای سیستان و بلوچستان این است که در پایین دست این تالاب سدهایی واقع شده که بر روی اقلیم این استان اثر منفی و نامطلوبی می گذارد.
 
وی تصریح کرد: بر روی رودخانه هایی که به صورت دائمی در جازموریان جریان داشت و در پایین دست موجب کنترل کانون های گرد و غبار و از سویی رونق کشاورزی و تولید مردم سیستان و بلوچستان می شد، سدسازی هایی انجام شده اما موضوع حق آبه زیست محیطی و دیگر حق آبه هایی که در هر سدی عرف است، دیده نشده و تخصیص نیافته است.
   
مطالبه تخصیص حق آبه از وزارت نیرو
 
این مقام مسئول اضافه کرد: تخصیص این حق آبه مطالبه محیط زیست از وزارت نیرو است که اگر محقق شود، می توانیم شاهد آبگیری بخش های عظیمی از جازموریان باشیم، بر خلاف هامون، بیشتر سطح این تالاب صاف است و میزان کمی آب می تواند در سطح وسیعی پخش و موجب رویش گیاهان و کنترل کانون های گرد و غباری شود.
 
وی با اشاره به اقدامات انجام شده در سیستان و بلوچستان به منظور احیای جازموریان، گفت: پیگیری برنامه مدیریت جامع این تالاب از جمله این اقدام هاست که تمام مراحل ابتدایی اش انجام شده، برنامه تهیه و به سازمان مدیریت ارسال شده است و در انتظار تایید نهایی هستیم، این برنامه می تواند در حفاظت و احیای تالاب جازموریان به ما کمک کند که در آن وظایف دستگاه ها در این راستا مشخص شده است.
 
پورمردان اذعان کرد: موضوعی که اهمیت بیشتری دارد، پیگیری حق آبه است که چندین مرحله از طریق سازمان محیط زیست، پیگیری کردیم که با وزارت نیرو مکاتباتی انجام داده و در دست پیگیری است.
 
وی افزود: آنچه خیلی مهم است این که تالاب جازموریان سیستان و بلوچستان در سنوات گذشته شناخته شده نبود و خیل ها فقط تالاب هامون را می شناختند و فکر می کردند عمده مشکلات مربوط به آن است، اما این تالاب مشکلات خود را به ما نشان داد و پیگیری ها باعث شد حساسیت هایی برای احیای آن ایجاد شود.
 
عدم تخصیص حق آبه و چندین علامت سوال
 
مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان گفت: در خصوص تالاب هامون کشور دیگری را برای دریافت حق آبه داریم که نیاز به دیپلماسی و پیگیری وزارت امور خارجه دارد، اما این تالاب در ایران واقع شده و حوضه های آبریز آن در کشور است.
 
وی اذعان کرد: عدم تخصیص حق آبه تالاب جازموریان در سیستان و بلوچستان فوق العاده عجیب است و جای سوال بزرگی دارد که انتظار می رود وزارت نیرو این حق آبه را تخصیص دهد.
   
نبود مدیریت صحیح آب
 
مجتبی شجاعی، فرماندار دلگان هم در این باره به خبرنگار ما گفت: تالاب جازموریان، حوضه‌ای آبریز در جنوب شرق ایران است که دشت های حاصلخیز قلعه گنج و رودبار جنوب در کرمان و دشت‌های ایرانشهر، بمپور، سردگان، دلگان، سرتختی و اسپکه در سیستان و بلوچستان را شامل می‌شود.
 
به گفته وی، آب این تالاب در گذشته به وسیله شماری آبراهه و 91 رودخانه کوچک و بزرگ از جمله 2 رودخانه دائمی بمپور و هلیل رود تامین می‌شد، اما سال‌های زیادی است که مدیریت سد جیرفت، حق آبه زیست محیطی رودخانه هلیل را رها نمی‌کند و همین امر باعث به وجود آمدن چالش جازموریان شده است.
 
این مقام مسئول ادامه داد: اشتباه است که بخواهیم حالِ بدِ جازموریان را به خشکسالی ربط دهیم، چرا که این تالاب بزرگ، به واسطه نبود مدیریت صحیح آب به این روز گرفتار شده و سد جیرفت یکی از عواملی است که جلوی چرخه بارندگی جازموریان را گرفته است.
 
وی با بیان این که برای رفع مشکلات، تکالیف سازمان محیط‌زیست، منابع طبیعی و وزارت نیرو در برنامه ششم توسعه باید عملیاتی شود، اذعان کرد: هلیل رود اسیر سدهای جیرفت و بافت شده و چندین سد نیز هم اکنون بر روی سر شاخه های این رود در حال احداث است، بمپور نیز چنین سرنوشتی دارد و بر روی برخی رودهای فصلی هم احداث سدهای کوچک آبخیزداری حوزه کشاورزی در حال اجراست.
 
یک جانبه گرایی کرمان و آسیب های ایجاد شده
 
شجاعی تصریح کرد: تالاب جازموریان به عنوان مرکز تنظیم اکوسیستم‌های شرق کرمان و غرب سیستان و بلوچستان که در گذشته آب آن شیرین بود، بر اثر یک جانبه گرایی استان همجوار و عدم ‌حساسیت مسئولان سیستان و بلوچستان در گذشته و احداث سدهای متعدد بر روی رودخانه‌های کرمان از جمله هلیل رود و خشک شدن بخش اعظمی از این دریاچه و مراتع اطراف آن‌ و آسیب‌های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی زیادی را ایجاد کرده است.
 
وی افزود: می توان گفت سد جیرفت از عوامل مهم مشکلات زیست محیطی هامون جازموریان است که حدود 50 درصد آن در سیستان و بلوچستان واقع شده است.
   
دودی در چشمان کشاورزان و دامداران
 
فرماندار دلگان اضافه کرد: رودخانه هلیل رود که باید پس از پیوستن رودخانه‌های دیگر و سیلاب‌ها و روان آب‌های دیگر و علاوه بر آبیاری جیرفت و کهنوج، وارد هامون جازموریان شود و مناطقی از سیستان و بلوچستان را منتفع سازد، در جیرفت بر روی آن سد احداث شده که حیات تالاب را به خطر انداخته است و بیشترین دود آن به چشم مردم کشاورز و دامدار دلگان می‌رود.
 
وی گفت: باید حتما حق‌آبه دلگان حداقل در بخش زیست محیطی تعیین شود تا خطراتی که متوجه اکوسیستم منطقه و ناشی از تاثیر تالاب جازموریان است، به حداقل برسد و کار گروه مربوطه متشکل از مسئولان مربوطه 2 استان تشکیل و با مطالعات لازم بدون فوت وقت نسبت به ترتیب بندی و حقوق ساکنین بلوچستان که در حاشیه این تالاب سکونت دارند و ارتزاق می‌کنند، چاره‌اندیشی شود.
 
فرسنگ ها دور از برنامه احیا
 
شجاعی با بیان این که پهنه استانی جازموریان در سیستان و بلوچستان از برنامه احیا عقب است، ابراز امیدواری کرد: بارندگی های اخیر و در مجموع ماه های قبل زمینه غفلت از واقعیت های جازموریان را فراهم نکند.
 
وی بیان کرد: انتظار می رود که متولیان امر در کرمان بدون ملاحظه پیوست های اجتماعی و زیست محیطی، انتقال آب هلیل رود را که این روزها مطرح است بدون مطالعه دقیق و مشورت با صاحب نظران اجرا نکنند، چون سیستان و بلوچستان از مخاطرات زیست محیطی جازموریان که خود و مردمانش هیچ نقشی در ایجاد آن نداشته اند، ضرر مجدد نکنند.
 
انتهای پیام/

منبع: دانا

کلیدواژه: سیستان و بلوچستان تالاب جازموریان رودخانه هلیل تخصیص حق آبه رودخانه ها زیست محیطی وزارت نیرو محیط زیست هلیل رود واقع شده بر روی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۳۷۴۳۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شهروندان از شنا در آب‌های جمع شده ناشی از رواناب‌ها و سدهای خاکی خودداری کنند

ایسنا/کرمان دادستان عمومی و انقلاب شهرستان زرند با اعلام هشدار خطر غرق شدگی، به شهروندان توصیه کرد: از نزدیک شدن به تالاب‌های به وجود آمده ناشی از سیل و محل‌هایی که سیلاب در آن جمع شده خودداری نمایند چرا که ممنوعیت شنا در سدهای خاکی به علت تهدیدات بهداشتی و مهم‌تر از آن خطر غرق‌شدگی به واسطه رسوبی بودن تالاب‌ها و چسبندگی ناشی از گل و لای است.

رضا یعقوبی عصر هشتم اردیبهشت ماه در بازدید از مناطق آسیب دیده از سیلاب اخیر در شهرستان زرند با مثبت ارزیابی کردن اقدامات انجام شده در مدیریت بحران خواستار تحلیل علمی علل ورود سیلاب به شهر زرند و حل دائمی آن شد.

وی گفت: صبوری و همکاری عموم مردم و همچنین زحمات بی‌شائبه و طاقت فرسای مجموعه عوامل دخیل در کنترل و مدیریت بحران در کنترل سیل اخیر بسیار موثر بود.

یعقوبی با اشاره به همراهی تمامی ارگان‌ها در دفع خطر و کاهش خسارات، بر لزوم حفظ آمادگی نهادهای ذیربط تاکید کرد و گفت: باید این سطح از وفاق و همکاری بین بخشی در  آینده هم تداوم یابد و با بهره‌گیری از تجارب میدانی به دست آمده و نیز دعوت از کارشناسان و صاحب نظران در ستاد مدیریت بحران، در خصوص کاهش آسیب پذیری شهرستان تصمیم‌گیری شود و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در شهرستان و نیز پیگیری در سطح استانی و کشوری برای تامین بودجه و امکانات پیشگیری از حوادث مشابه در آینده اقدام شود.

دادستان زرند با تاکید بر اینکه ترک فعل‌ها می‌تواند شامل قصور و اشتباهات در گذشته و اهمال در زمان حاضر باشد، تصریح کرد: زحمات شبانه روزی دستگاه‌های مجری و خدمات رسان از جمله مدیران و کارمندان این مجموعه‌ها در کاهش خسارات احتمالی نباید نادیده گرفته شود و دستگاه قضایی از افراد دلسوزی که به صورت جهادی و با وجود کمبود امکانات برای رفع مشکلات مردم تلاش می کنند حمایت قاطع خواهد داشت.

وی با بیان اینکه مهم ترین اصل مدیریت بحران جلوگیری از وقوع و تکرار حوادث است، گفت: وقوع سیل و تکرار حوادث مشابه در چند سال اخیر انتظار به حق مردم برای رفع نواقص و کنترل بارش‌ها و سیلاب ها را به دنبال داشته و بنابراین در این خصوص هیچگونه کوتاهی پذیرفته نیست.

دبیر شورای پیشگیری از وقوع جرم شهرستان زرند در پایان با اعلام هشدار خطر غرق شدگی، به شهروندان توصیه کرد: از نزدیک شدن به تالاب‌های به وجود آمده ناشی از سیل و محل‌هایی که سیلاب در آن جمع شده خودداری کنند چرا که ممنوعیت شنا در سدهای خاکی به علت تهدیدات بهداشتی و مهم‌تر از آن خطر غرق‌شدگی به واسطه رسوبی بودن تالاب‌ها و چسبندگی ناشی از گل و لای است که این موضوع به دفعات در شهرستان رخ داده و خانواده‌های بسیاری شاهد از دست دادن جوانان خود به علت شنا در سدهای خاکی بوده‌اند.

انتهای پیام