52درصد مردم کتاب نمیخوانند/ 67 میلیون ایرانی از اینترنت استفاده میکنند
تاریخ انتشار: ۱ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۴۰۵۳۲۴
به گزارش خبرنگار تعلیم و تربیت خبرگزاری فارس، سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه شورای معاونین و مدیران دبیرخانه این شورا به تبیین اهمیت حوزه هنر برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی و گزارشی از آخرین گزارش پیمایش صورت گرفته پیرامون نحوه گذران اوقات فراغت مردم پرداخت.
وی با بیان اینکه حوزه هنر یکی از مهمترین حوزههای تمدنسازی، تأمین رضایت عمومی و گذران اوقات فراغت مردم است، گفت: اگر در این حوزه موفق شویم، برنامههای فرهنگی بُعد تحمیلی پیدا نمیکند، بلکه در فضای زندگی مردمی رضایت عمومی ایجاد میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با اشاره به اینکه برخلاف اینکه بعضی تصور میکنند تجدد باعث از بین رفتن سنت میشود؛ رابطهای بین سنت و تجدد وجود دارد، اظهار داشت: در نگاه جامعهشناختی تاکید شده که اتفاقاً سنت در دوره تجدد برجسته میشود و شاید قبل از به وجود آمدن تجدد چیز دیگری غیر از سنت اجتماعی نبود و جامعه مدرن اگر چه تغییرات زیاد و در بسیاری از موارد مخربی را در زندگی انسان به وجود آورده است ولی معنای آن از بین رفتن سنت های پیشینی نیست. سنت در آینه تجدد، برجستگی بیشتری پیدا کرده است و به نوعی زوایای نوستالژیک بازگشت به سنت تحت تاثیر تجدد تقویت شده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: هنر پست مدرن جای هنر سنتی را تنگ نمیکند و یا موسیقی پاپ جای موسیقی سنتی را پر نمیکند و تمایلات به آنها وجود دارد.
دکتر عاملی با بیان اینکه گذران اوقاف فراغت حجم زیادی از ساعت زندگی را در طول روز میگیرد، گفت: نتایج موج سوم پیمایش سبک زندگی توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات جدیدا منتشر شده است که حاوی نکات مهمی است. در این مطالعه 15 هزار و ششصد و شش نفر جامعه نمونه آنها بوده است و میتوان از داخل آن تفکیک استانی استخراج کرد. باید توجه داشته تحقیق نمونه گیری هرچند روایی معنادار دارد ولی جای سرشماری را نمیگیرد.
وی اضافه کرد: طبق گزارشات از نمونهگیری انجام شده در ساعات غیرتعطیلی کسانی که یک ساعت وقت آزاد دارند 11.5درصد هستند، کسانی که دو ساعت وقت آزاد دارند 15.5درصد، کسانی که سه ساعت وقت آزاد دارند 17درصد، کسانی که چهارساعت وقت آزاد دارند 4.5درصد و کسانی که بیش از 4 ساعت وقت آزاد دارند 36.3درصد جامعه ما را تشکیل میدهند. پس ما از یک جامعه بزرگ با وقت آزاد بالای چهار ساعت، آن هم در روزهای کاری هفته، هستیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه وقت آزاد مردم با رسانه ملی، ماهواره، رفتن به کافی شاپ، قهوهخانه، رفتن به گالریهای کتاب و هنر پر میشود، گفت: بعضی از مطالعات امیدوارکننده است و یک آمار اعلام شدهای داریم که میگویند متوسط اختصاص ساعت به خواندن کتاب در جامعه ایران یک ربع است ولی این پیمایش نشان میدهد کسانی که تا نیم ساعت وقت صرف کتاب خواندن میکنند 2.7درصد، کسانی که یک ساعت مطالعه دارند 7.8درصد، 6.7درصد اعلام میکنند که بیش از 5 ساعت کتاب میخوانند و نشان میدهد جامعه ایران تغییر میکند.
وی تصریح کرد: البته نوع کتابهایی که میخوانند هم قابل توجه است که رمان حرف اول را میزند و 19.2درصد در سطح ملی علاقه به خواندن کتاب های رمان و قصه دارند، چون کتابهای راحتی هم هست و 9.9 درصد کتابهای دینی و 7.4 درصد نیز ادبیات میخوانند.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با بیان اینکه در این پیمایش از افراد سؤال میکنند که شما کتاب مطالعه میکنید، گفت: در پاسخ به این سوال 45.8درصد اعلام میکنند که ما کتاب میخوانیم و 52درصد اعلام میکنند که کتاب نمیخوانند. حال ما با جامعه کتابخوان و جامعهای که کتاب نمیخوانند کار داریم و باید بدانیم با هر کدام با چه منطق و نوع کنشی مواجه شویم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: برخلاف تصور برخی افراد که فکر میکنند که تلویزیونهای ماهوارهای تنها مرجع و مهمترین مرجع زندگی افراد است؛ آمارها این را نشان نمیدهد چرا که در این پیمایش نشان داده میشود که درصد مخاطب رسانه ملی افزایش داشته اشت و همچنین به طور متوسط افراد گفته اند که ۳ ساعت رسانه ملی را تماشا میکنند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: وقتی به آمارهای مرتبط با هنر نگاه میکنیم تقریباً 70 درصد اعلام کرده اند که موسیقی گوش میدهند، 22درصد اعلام کردهاند که فیلمهای ایرانی میبینند و 19.8 درصد اعلام کردهاند که سریالهای خانگی که فروخته میشود را میبینند که البته این آمار در تلویزیون اینترنتی متفاوت است که 50درصد استفاده میکنند و باید دادهکاوی انجام گیرد. باید توجه داشت که طبق آخرین آمارها، 80 درصد جامعه ایران یعنی جمعیتی بالغ بر 67 میلیون نفر از اینترنت استفاده می کنند.
عاملی ضمن تاکید بر اهمیت محوری و تعیین کننده حجاب گفت: نکته بعدی اینکه بیحجابی و کمحجابی شاخصی برای ما شده که آیا جامعه مذهبی هست یا خیر؟ ولی شاخص های دیگری هم وجود دارد که نشان از این واقعیت دارد که اکثریت مردم ایرانی مذهبی و متمایل به تعالیم و شعار دینی هستند.
وی افزود: از مردم سؤال میشود که شما در مجالس جشن مذهبی شرکت میکنید 71.3درصد میگویند شرکت میکنیم که این آمار در تهران و استانهای دیگر خیلی تفاوت دارد که شرکت در مراسم عزاداری و روضه خوانی 75درصد و همچنین 53درصد در سخنرانیهای دینی شرکت میکند. وی اضافه کرد: همچنین بخشی از گذران اوقات فراغت مردم در کوه و طبیعت است که آمار خوشحال کننده این است که 70.3درصد اعلام کردهاند قدم زدن در طبیعت و غیره را دارند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه بخش قابل توجهی از اوقات فراغت مردم اختصاص به حوزه هنر دارد از ظرفیت تمدنی برخوردار است، گفت: البته مهمترین شاخص تمدن نوین اسلامی استقرار عدالت است که بعد از عدالت؛ هنر احساس دلبستگی ایجاد میکند و برای مردم آسایش و آرامش فراهم میکند که هنر فاخر، سالم و پاک نام دارد که اینها مستلزم تولید است و هر چه مصادیق عمل صالح در هنر تجلی و توسعه بیشتری پیدا کند به همان نسبت ما موقعیت بهتری پیدا خواهیم کرد.
وی با تاکید بر برگزاری منظم جلسات شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی و ضرورت تفویض برخی اخیارات به این شورا، گفت: شورای هنر میتواند از ظرفیت شوراهای موجود مانند نقشه جامع و مهندسی فرهنگی و شورای تحول و نوسازی آموزش و پرورش استفاده کند.
عاملی در ادامه گفت: نگاه فاخر مقام معظم رهبری در گام دوم که بحث جامعهپردازی را مطرح میکنند ناظر بر بهره گیری بهینه از هنر است که نگاه تمدنی به اجتماعی شدن ارزشهای دینی در جامعه است و این نگاه مبتنی بر توانایی هنری است.
وی افزود: اگر جامعه احساس کنترل شدن و یا عدم استقلال را پیدا کند غذای خوب را هم کنار میگذارد؛ لذا ما باید توجه کنیم که جامعهپردازی در سیاستهای هنر اسلامی صورت گیرد تا موفقیتهای فاخری داشته باشیم.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران گفت: نکته آخر اینکه ما امروز فکرمان را روی بیانیه گام دوم انقلاب متمرکز کردهایم و توقع داریم بخشهای مختلف در این زمینه با یکدیگر همافزایی داشته باشند.
وی افزود: ما باید این شاخصهای تمدن نوین اسلامی را استخراج کنیم و دریافت کنیم و اگر علم و فناوری، هنر و خیلی از امور در این مسیر قرار گیرد بسیار مؤثر خواهد بود. وقتی ما صرفا مشخصات و خصوصیات جامعه دوران حضرت مهدی(عج) را میخوانید آرامش پیدا میکنیم، چه رسد که از چنین جامعه ای برخوردار شویم.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی سعیدرضا عاملی اینترنت ایرانی کتاب دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اوقات فراغت مردم درصد اعلام کرده جامعه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۴۰۵۳۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فتاوای آیتالله حکیم در سطح جامعه تحول ایجاد میکرد
حجت الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک زاده در چهلمین نشست تخصصی همایش بینالمللی فقه سیاست خارجی با موضوع «بررسی مبانی فقهی تبدل رأی آیتالله حکیم درباره تعامل با اهل کتاب» با اشاره به اینکه موضوع شناسی این بحث بسیار مفصل است و فقط به معنای بین الاذهانی که وجود دارد را در نظر میگیریم و منظور ما یهود و نصارا است، گفت: در مورد اهل کتاب یک سری احکام عمومی وجود دارد که هر غیرمسلمانی میتواند داشته باشد و یک سری احکام اختصاصی. مثلاً اهل ذمه شدن و زندگی با آزادی در ذمه اسلام و حفظ جان و مال و ناموس او و عناوین از این قبیل از اختصاصات اهل کتاب است و قائلی وجود ندارد که غیر از اهل کتاب مشمول این حکم شود.
وی ادامه داد: اما آیا برخی مسائل مانند طهارت و نجاست و یا جواز نکاح هم از اختصاصات اهل کتاب است یا میان همه کفار عمومیت دارد؟ همچنین چرا آیتالله حکیم را انتخاب کردیم؟ اولاً ایشان لااقل در عراق بعد از آیتالله بروجردی مرجع تقلید اعلا بودند، درحالیکه اعاظم دیگری بودند و برخی قائل به اعلمیت سایرین بودند، بنابراین از این لحاظ جایگاه مهم و والایی دارند. جهت دیگر جنبههای اجتماعی ایشان است و اثرگذاری فتاوای ایشان بود که در سطح جامعه موج و تحول ایجاد میکرد. جهت سوم ارتباط خیلی خوب ایشان با شخصیتهای جهان اسلام بود که از ایشان شخصیتی بین المللی ساخته بود. از سوی دیگر ایشان سالیان درازی فتاوای مشهوری در مورد اهل کتاب مانند نجاست اهل کتاب، عدم جواز نکاح دائم با کتابیة داشتند که مشهور بود و همه از آن مطلع بودند، اما یکباره و پس از سفر درمانی مرحوم آیتالله حکیم به انگلستان، فتاوای ایشان در این زمینه تغییر کرد و در هر صورت با توجه به اینکه ایشان مخالفینی هم داشتند، این تبدل رأی نیازمند نوعی جرئت بود.
حجت الاسلام والمسلمین ملکزاده با ذکر اینکه برای بررسی رأی مرحوم حکیم، آن را در دو سطح میتوان بررسی کرد؛ سطح فقه فتوایی و سطح فقه استدلالی، افزود: در سطح فقه فتوایی به رسالهی عملیه و کتاب منهاج الصالحین ایشان مراجعه میکنیم. در رساله عملیه، ایشان در مسئله ۱۰۷ میگویند:«کافر یعنی کسی که غیر معترف به خداوند است یا برای خدا شریک قرار میدهد یا پیغمبری پیامبر خاتم را قبول ندارد، نجس است.» در باب ازدواج نیز در مسئله ٢۴٠۶ میگویند:«زن مسلمان نمیتواند به عقد کافر درآید، مرد کافر هم نمیتواند با کافر ازدواج دائم کند. ولی صیغه موقت با زن اهل کتاب مانعی ندارد.» منظور از صیغه هم متعه است و میبینم که فتوای ایشان صریح است. اما در منهاج الصالحین که دیدگاه ایشان بعد از تبدل رأی ذکر شده است، در کتاب الطهارة مورد دهم از نجاسات را کافر معرفی میکند و اهل کتاب را از این مورد استثنا کرده و ایشان را ذاتاً پاک برمیشمرد و باقی ماندهی آب و غذای آنها را نیز پاک میداند. در کتاب النکاح هم میگویند:«ازدواج با کافر غیرکتابی، چه دائم و چه منقطع، جایز نیست و در این حکم اجماع وجود دارد.» و در مورد ازدواج با اهل کتاب هم میگویند:«فی الکتابیة قولان، اظهرهما الجواز فی المنقطع و اما فی الدائم اشکال و الاظهر الجواز...» یعنی ازدواج دائم را هم جایز میدادند که این نظر قطعا خلاف مشهور است. هرچند ظاهرا فتوای مرحوم آیتالله بروجردی هم همین بوده است.
وی گفت: همچنین در استفتائات پرسیده شده از ایشان، بعد از خبر تغییر در فتاوا، سؤالات زیادی از سوی مردم در این مورد مطرح میشود و ایشان در پاسخ به این سؤالات که عموماً دربارهی طهارت اهل کتاب و پاک بودن غذا و آب خورده شده توسط آنان است، بر فتوای جدید خود تأکید دارند. از جمله در کتاب رسالة الاسلام که در پاسخ تأکید دارند که اهل کتاب طهارت ذاتی دارند، هرچند ممکن است مانند مسلمانان نجاست بر آنان عارض شود اما در صورت برطرف شدن نجاست، پاک هستند. مطلب مهم این است که این تبدل رأی در اواخر عمر ایشان صورت گرفته است و تا اواخر عمر بر همان رأی پیشین بوده اند.
استاد حوزه علمیه قم گفت: در سطح فقه استدلالی، کتاب مستمسک ایشان که اولین شرح استدلالی بر کتاب عروة الوثقی است و تاکنون نیز مورد توجه عموم فقها بوده است. هرچند این کتاب بخش نکاح ندارد و در بخش طهارت میتوان فتوای ایشان دربارهی اهل کتاب را بررسی کرد. در این بخش ذیل عبارات صاحب عروه در اقسام کافر در پاورقی میگویند:«دربارهی این مطلب اجماع وجود دارد و از کتب سید مرتضی، ابن زهره، ابن ادریس، محقق حلی، علامه حلی و... این اجماع حکایت شده است و حتی ادعای اجماع مسلمین شده است. اما درمیان اهل سنت حکم به طهارت آنان شده است.»
حجت الاسلام والمسلمین ملکزاده ادامه داد: به عنوان دلیل دوم به آیه ۲۸ سوره توبه استناد میکنند که میفرماید:«...إِنَّمَا الْمُشْرِکُونَ نَجَسٌ فَلَا یَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ...» ذیل آیه اشکالاتی که به استدلال به این آیه مطرح شده را بیان میکنند و چند پاسخ برای هریک از اشکالات ارائه میدهند و سپس به عنوان دلیل سوم به سنت استدلال میکنند و روایاتی که از نظر خودشان مهمتر بوده را ذکر میکنند. بعد از آن، میگویند نصوصی که از آن طهارت اهل کتاب برداشت میشود را مطرح میکند و نوعی تعارض بین این دو دسته روایات ایجاد میشود. گام اول جمع دلالی است در این مواقع، اما از این روش استفاده نمیکنند بلکه در این دسته روایات خدشه وارد میکنند تا روایت دلالت بر نجاست اهل کتاب را برتری بدهند. این موردی خاص است که علما خلاف روش اجتهادی عمل کردهاند.
وی گفت: ایشان به یکایک این روایات طهارت خدشه وارد میکنند و در انتها سراغ به آیه حل الطعام میروند. تمام اینها را که میگویند، از مجموع آن، قول به نجاست اهل کتاب تقویت میشود و میتوان گفت قائل به نجاست هستند. هرچند که بازهم انگار که مطلب برای ایشان تمام نشده است و میتوان نوعی تردید در رأی ایشان دید. از جمله اشاره به اینکه کثرت اختلاطی که با اهل کتاب وجود داشته و به این ترتیب با حکم نجاست، حرج عظیمی برای شیعیان بهوجود میآمده. البته سعی کردهاند اینها را با توجیهاتی پاسخ دهند و عبور کنند اما مشخص است که خودشان به یقین نرسیدهاند. از جمله اینکه در انتهای کلام خود میگویند:«اقوا نجاست اهل کتاب است. هرچند روایات فراوانی درباب نکاح دائم و متعه با کتابیه وجود داشته و شهرت داشته و اصحاب طبق آن عمل میکردند، جا داشته اصحاب در این باره، نجاست کتابیه، بپرسند یا امام متذکر آن شود که نسبت به آن مراقبت کنند.» گویا بعد از اینکه میگویند اقوا نجاست اهل کتاب است، بازهم قانع نمیشوند و میگویند پس این روایات را چهکار کنیم؟ همچنین از مجمع البیان نقل میکنند، طعام اهل کتاب پاک است، اگر نیاز به تزکیه نداشته باشد و اختلاف در جایی است که نیاز به تزکیه دارد.
استاد حوزه علمیه قم گفت: در نتیجه باید گفت، مادهی این تغییر رأی از جانب مرحوم آیتالله حکیم، در مستمسک دیده میشود و خود آقای حکیم نتوانسته به حکم یقینی برسد و به خاطر مطرح کردن این دست سؤالات و بی پاسخ گذاشتن آن، به نوعی زمینهی این تغییر رأی را داشته است. لکن در مقام فتوا، آنگونه فتوا داد است. اما چرا ایشان به لحاظ استدلالی نمیتواند بهطور قطعی قائل به نجاست اهل کتاب باشد؟ به نظر میرسد دلیلش نقل اجماع است. لااقل اگر معتقد به وجود شهرت فتوایی به نجاست اهل کتاب باشیم، این امر اجازه نمیداده که ایشان راحت به این مسئله وارد شود.
حجت الاسلام والمسلمین ملکزاده افزود: برای تأثیر نقش اجماع بد نیست این نکته را ذکر کنیم که مرحوم آیتالله خویی با وجود اینکه برای شهرت وزنی قائل نبودند و در این موضوع در التنقیح تأکید دارند که طهارت اهل کتاب مرتکز ذهنی اصحاب بوده و از این مسئله عبور میکردند و مسائل دیگر را مطرح میکردند و بهخاطر پرهیز نداشتن اهل کتاب از نجاسات، عمده مسائل حول این امر بوده است و گفتهاند نمیتوانیم به اخبار نجاست فتوا بدهیم، اما با عنایت به وجود شهرت در این زمینه، فتوا به طهارت مشکلتر است و به همین دلیل قائل به رعایت احتیاط واجب در این زمینه هستند و البته تا پایان عمر هم رأی خود را تغییر ندادند.
وی در پایان این نشست گفت: بنابراین میتوان گفت زمینه تبدل مرحوم آیت الله حکیم از پیش وجود داشته و نیازی به استدلال به ادله جدید نداشته اند اما به نوعی احتیاط در فتوا داشتند و بالاخره در اواخر عمر این احتیاط را کنار گذاشتند و با قطعیت فتوا دادند.