به نقل از «پارسینه»

اقتصاد انرژی موجب نزدیکی ایران و جمهوری آذربایجان می‌شود؟

تاریخ انتشار: ۵ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۴۵۳۰۴۰

ایران و جمهوری آذربایجان از کشور‌های پیشرو در زمینه منابع انرژی و از پتانسیل خوبی برای افزایش سطح همکاری در بازار منطقه‌ای و جهانی انرژی برخوردارند. با پایان جنگ دوم قره‌باغ و آزادسازی مناطقی از آذربایجان زمینه مناسبی برای تعمیق روابط دو کشور به ویژه در بعد زیرساختار انرژی فراهم شده است. ایران می‌تواند با دارا بودن تجربه در صادرات دانش فنی -مهندسی در امر بازسازی زیرساخت‌های ارتباطی و انرژی آذربایجان مشارکت نماید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ثبات در بازار نفت و افزایش قیمت نفت مطلوب هر دو کشور است و این دو کشور در سال‌های گذشته هم سیاست مشابهی را در بازار نفت دنبال کرده‌اند.
تاریخچه همکاری ایران و آذربایجان در بخش انرژی
پس از استقلال جمهوری آذربایجان این کشور با مشکلات عمده‌ای برای تامین انرژی مورد نیاز جمهوری خودمختار نخجوان روبه‌رو بود و منابع انرژی ایران یکی از گزینه‌های آذربایجان برای تامین امنیت انرژی نخجوان محسوب می‌شد. اولین قرارداد انرژی بین دو کشور در سال ۱۹۹۲ و در جریان سفر حیدرعلی‌اف رئیس جمهور سابق آذربایجان به ایران به امضای روسای جمهور دو کشور رسید. براساس این قرارداد خط لوله‌ای از شهر خوی در استان آذربایحان غربی به شهر جلفا در آذربایجان شرقی و از آن جا به نخجوان، احداث شد. در سال ۲۰۰۴ دو کشور توافق کردند تا ایران برای مدت ۲۵ سال یک میلیون متر معکب گاز طبیعی به نخجوان صادر کند.

در دهه نود و با توجه به سیاست آذربایجان برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش نفت و گاز و تلاش این کشور برای ایفای نقش فعال در امنیت انرژی منطقه ای، این کشور از شرکت‌های انرژی ایران نیز دعوت کرد تا در پروژه‌های انتقال نفت و گاز از میدان شاه دنیز به بازار اروپا مشارکت داشته باشند. در سال ۱۹۹۶ ایران رسما به کنسرسیوم شاه دنیز پیوست. اواخر سال ۱۹۹۴، ایران شروع به صادرات برق به نخجوان کرد. در دسامبر سال ۲۰۰۶ دو کشور برای احداث سد و نیروگاه آبی بر روی رود مرزی ارس به توافق رسیدند.
آینده همکاری دو کشور در بخش انرژی
جنگ دوم قره‌باغ باعث تغییر معادلات سیاسی و ژئوپلیتیک منطقه شده است و طبیعی است که کشور‌های منطقه برای افزایش حضور و نفوذ خود در منطقه سیاست خارجی خود را منطبق بر ژئوپلتییک جدید منطقه مورد بازبینی قرار دهند. در این بین برنامه آذربایجان برای بازسازی مناطق آزاد شده قره‌باغ باعث شده است تا کشور‌های منطقه دیپلماسی اقتصاد فعال در پیش گیرند تا بتوانند زمینه‌های مشارکت بخش خصوصی خود را در پروژه‌های متعددی که از سوی دولت آذربایجان در منطقه تدارک دیده شده است فراهم نمایند. در دوران جنگ دوم قره‌باغ ایران نتوانست نقش فعالی برای خاتمه دادن به این جنگ ایفا نماید. اما دوران بازسازی قره‌باغ فرصت مناسبی برای دستگاه دیپلماسی ایران هم در بعد سیاسی و هم اقتصادی است. طبیعی است که برای حضور شرکت‌های ایرانی در پروژه‌های بازسازی قره‌باغ ابتدا باید مشکلات تحریم آمریکا علیه ایران رفع شود. الهام علی‌اف، رییس جمهوری آذربایجان اخیرا اعلام کرد که دولت آذربایجان علاقه‌مند به حضور فعال شرکت‌های کشور‌های دوست در روند بازسازی مناطق آزاد شده این کشور در قره‌باغ است.

اواخر هفته جاری سید عباس موسوی سفیر ایران در آذربایجان در جلسه‌ای با «اورخان محمدف» رئیس هیات مدیره آژانس توسعه شرکت‌های کوچک و متوسط، به بررسی پتانسیل شرکت‌های ایرانی برای حضور در بازسازی مناطق آزاد شده قره‌باغ پرداخت. می‌توان گفت که این اولین گام جدی ایران برای مشارکت در بازسازی قره‌باغ بود. روز سه‌شنبه گذشته پرویز شهبازف، وزیر انرژی جمهوری آذربایجان همراه با شاهین مصطفی‌اف معاون نخست وزیر آذربایجان طی سفر رسمی به تهران با مقامات ایران دیدار و گفتگو کردند.

بیژن زنگنه پس از دیدار با وزیر انرژی جمهوری آذربایجان با بیان این که آذربایجان یکی از اعضای فعال و مفید اوپک پلاس است، تصریح کرد: «ایران روابط نزدیکی با آذربایجان دارد و همکاری نفتی دو کشور در قالب اوپک پلاس است.»

 وزیر انرژی جمهوری آذربایجان نیز در این دیدار با بیان این که تهران و باکو روابط دوستانه و تنگاتنگی دارند افزود سازوکار اوپک پلاس ابزار خوبی برای ترمیم بازار نفت در شرایط کنونی است، اما برای اثربخشی بیشتر، این ائتلاف باید توسعه یابد. پرویز شهبازف با اشاره به نیاز این کشور به گاز طبیعی برای تأمین خوراک نیروگاه‌های تولید برق، گفت: «امیدوارم بتوانیم از گاز طبیعی ایران استفاده کنیم.»، وی تشکر خود و دولت آذربایجان را از صادرات گاز ایران به نخجوان ابراز کرد.

حسن روحانی روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت در بخشی از سخنان خود به موضوع جنگ قره‌باغ بین کشور‌های آذربایجان و ارمنستان اشاره کرد و افزود: «با آزاد شدن مرز‌های آذربایجان امروز شاهد تحرکات اقتصادی خوبی با این کشور همسایه هستیم و تکمیل سد خداآفرین می‌تواند ۱۲۰ هزار هکتار اراضی ما را مشروب کند.» در ادامه جلسه هیات دولت وزیر برق از توافق ایران و جمهوری آذربایجان برای ساخت نیروگاه‌های آبی خبر داد. رضا اردکانیان با بیان این که درباره نحوه محاسبه‌های مالی سد خداآفرین با جمهوری آذربایجان توافق شد، گفت: «بلافاصله برای احداث نیروگاه‌های برق‌آبی این سد اقدام خواهیم کرد.» وزیر نیرو یکی از طرح‌های بزرگی را که از ۲۰ سال پیش در موضوع رودخانه مرزی ارس، عملیات اجرایی آن آغاز شده است، سد خداآفرین دانست و خاطرنشان کرد: «خدا آفرین، سد مهمی بر روی رودخانه مرزی ارس است که می‌تواند حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب را تنظیم کند.»

اگر توافقاتی که در جریان سفر وزیر انرژی آذربایجان به ایران صورت گرفت اجرایی شود و زمینه حضور شرکت‌های انرژی ایران در بازسازی و تعمیر زیرساختار انرژی مناطق آزاد شده قره‌باغ فراهم شود. می‌توان شاهد افزایش حجم تجارت بین دو کشور و افزایش سطح روابط سیاسی و اقتصادی بود. افزایش همکاری بین دو کشور منجر به افزایش ثبات و امنیت منطقه‌ای خواهد شد. طبیعی است که باید مشکلات تحریم نیز به مرور زمان حل شود تا مشکلی برای حضور شرکت‌های انرژی ایران در قره‌باغ پیش نیاید. هفته گذشته عملیات احداث خط لوله گاز ایغدیر به نخجوان که گاز آذربایجان را به نخجوان خواهد رساند، شروع شد. طبیعی است که با احداث این خط لوله وابستگی نخجوان به گاز ایران برطرف خواهد شد و نقش ایران در امنیت انرژی نخجوان به حداقل خواهد رسید.

آذربایجان نقش مهمی در امنیت انرژی اروپا ایفا می‌نماید. ایران می‌تواند از تاسیسات ذخیره‌سازی گاز طبیعی آذربایجان نیز بهره گیرد و در فصول سرد سال از گاز دخیره شده در این تاسیسات برای جبران افت فشار در شبکه سراسری بهره گیرد. با توجه به همه موارد مشارکت ایران در بازسازی زیرساختار انرژی مناطق آزاد شده قره‌باغ و تلاش دو کشور برای تکمیل پروژه‌های مشترک انرژی از جمله سد خداآفرین فرصت مناسبی برای ایران جهت افزایش حضور در آذربایجان است. فرصتی که به مانند جنگ دوم قره‌باغ نباید به سادگی از دست برود، چرا که شرکت‌های بزرگ منطقه از جمله ترکیه از تمامی امکانات لازم از جمله حمایت دولت ترکیه برای گرفتن بیشترین پروژه‌ها در منطقه برخوردارند. نباید فراموش کرد که حمایت دولت ترکیه از مواضع آذربایجان در جنگ قره‌باغ شرایط مناسبی را برای شرکت‌های ترکیه‌ایی در همه پروژه‌های ساختمانی قره‌باغ فراهم کرده است.

منبع: پارسینه

کلیدواژه: ایران جمهوری آذربایجان انرژی نفت نخجوان مناطق آزاد شده قره باغ جمهوری آذربایجان جنگ دوم قره باغ انرژی ایران سد خداآفرین امنیت انرژی وزیر انرژی دو کشور گاز طبیعی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۴۵۳۰۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دلیل پاشینیان برای «واگذاری روستاها به آذربایجان»

مسئله واگذاری روستاهای ارمنستان به جمهوری آذربایجان به موضوع جنجال برانگیزی بدل شده است. در همین راستا، نیروهای پلیس ارمنستان روز جمعه با ساکنان یک روستای مرزی این کشور درگیر شدند و افراد دیگری از جمله یک نماینده مخالف پارلمان را در بحبوحه اعتراضات جاری علیه برنامه «نیکول پاشینیان» جهت واگذاری چهار منطقه مرزی به جمهوری آذربایجان بازداشت کردند.

طبق گزارش خبرگزاری «آرمن‌پرس»، نخست‌وزیر ارمنستان تاکید می‌کند که این تصمیمات برای «تثبیت تمامیت ارضی جمهوری ارمنستان» اتخاذ شده است.

پاشینیان طی سخنرانی در یک سالن تئاتر در شهر «گاوار» ارمنستان بیان کرد: «یکی از شهروندان از من پرسید که چرا روستاهای خود را به آذربایجان واگذار می‌کنیم. این یک سوال بسیار مهم است. اکنون نمی‌خواهم آنچه را قبلا در برخی سطوح سیاسی گفته‌ام بازگو کنم - در این خصوص که هرگز چنین روستاهایی در ارمنستان وجود نداشته است - اما می‌خواهم مورد بسیار مهمی را بیان کنم. چرا ما چنین تصمیم‌هایی می‌گیریم؟ ما این تصمیم‌ها را می‌گیریم تا تمامیت ارضی ارمنستان را تثبیت کنیم.»

او تاکید کرد: «پست‌های نصب ‌شده در مرز ارمنستان و آذربایجان به عنوان سنگ بنای تمامیت ارضی جمهوری ارمنستان است. ما این تصمیمات را با این درک می‌گیریم که اگر یکی از پیش نیازهای اساسی دولت شهروندان آن باشند، دومین پیش نیاز سرزمین و تمامیت ارضی آن است. تمامیت ارضی به چه معناست؟ تمامیت ارضی به قلمرو شناخته شده بین‌المللی یک کشور اشاره دارد. ممکن است سرزمینی وجود داشته باشد، اما ممکن است در سطح بین‌المللی به رسمیت شناخته نشود.»

وزارت کشور جمهوری آذربایجان هفته گذشته اعلام کرد که ارمنستان تعیین مرز با جمهوری آذربایجان در بخش باغانیس-ووسکپار در استان تاووش را آغاز کرده است. اما این وزارتخانه در بیانیه‌اش تاکید کرد: «به اطلاع می‌رسانیم شایعاتی مبنی بر اینکه بخشی از قلمرو حاکمیت جمهوری ارمنستان به آذربایجان واگذار خواهد شد، صحت ندارد.»

منبع: ایسنا