به نقل از «فارس»

ترکیه در دام سازش| چرا اردوغان تمامی حرفهایش را زیر پا گذاشت؟

تاریخ انتشار: ۷ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۴۷۴۳۵۰

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، «رجب طیب اردوغان» پس از اقامه نماز جمعه این هفته در جمع خبرنگاران، سخنان عجیبی به زبان آورد که با نظرات پیشینش متفاوت بود و گفت که ترکیه به برقراری روابط بهتری با رژیم صهیونیستی تمایل دارد و از گفت‌و‌گوهای آنکارا و تل آویو در سطح امنیتی و اطلاعاتی خبر داد.

به نوشته رأی الیوم، همزمان رسانه‌ها و روزنامه‌های چاپ سرزمین اشغالی نیز نوشته‌اند که آنکارا و تل آویو در آستانه بازگردانی سفرای خود هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سفرایی که در سال ۲۰۱۸ و در پی حمله صهیونیست‌ها به غزه، به پایتخت‌های خود بازگشته بودند.

این روزنامه الکترونیکی سخنان اردوغان را یک ضربه و شوک اساسی به جنبش‌های اسلام سیاسی در منطقه غرب آسیا به ویژه گروه اخوان‌المسلمین دانست که اردوغان را رهبر و پیشوای خود می‌دانند و به او به عنوان مانعی بزرگ در برابر برنامه‌های سازش در جهان عرب می‌نگرند. مواضع تند اردوغان در برابر دولت‌های عربی سازشگر با رژیم صهیونیستی همچون امارات و بحرین و سودان و تهدید به فراخوان سفیر از ابوظبی، این برداشت اخوانی‌ها از رئیس‌جمهور ترکیه را تقویت کرده بود.

بنابراین گزارش، این گونه علنی‌سازی تمایل ترکیه برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی، پس از آن انجام شد که حزب عدالت و توسعه مغرب که یکی از شاخه‌های اخوان‌المسلمین و از مهم‌ترین آن‌ها در مغرب عربی است، سازش رباط با تل آویو را تأیید کرد و «سعد الدین العثمانی» نخست‌وزیر مغرب، شخصا در کنار «مئیر بن شبات» رئیس امنیت داخلی اسرائیل، توافق سازش را امضاء کرد و شوک اساسی به اسلامگراها وارد آورد و «عبدالله بن کران» نخست وزیر سابق و رئیس سابق حزب عدالت و توسعه نیز این اقدام را تأیید کرد.

حجم روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی

روابط میان ترکیه و رژیم اسرائیل ریشه‌دار تر از هر کشوری در غرب آسیا است و به سال ۱۹۴۹ زمانی که دولت ترکیه تشکیل رژیم صهیونیستی و تبادل هیأت‌های دیپلماتیک را به رسمیت شناخت. علی‌رغم تیره شدن روابط دو طرف در سال ۲۰۱۰ پس از حمله کماندوهای اسرائیلی به کشتی امدادی «مرمره» که کمک‌های بشردوستانه را به غزه می‌برد، اما روابط امنیتی و هماهنگی اطلاعاتی میان آن‌ها از بین نرفت. همچنین روابط اقتصادی نیز دستخوش تغییر نشد، به طوریکه حجم تبادلات تجاری میان ترکیه و رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۱۹ در حدود ۱۰ میلیارد دلار بود و شرکت هواپیمایی ترکیه در هفته ۶۰ پرواز به تل آویو دارد.

رژیم صهیونیستی همچنین برای سال‌ها یکی از منابع فروش سلاح به ترکیه به شمار می‌رفت. اوج معاملات تسلیحاتی دو طرف به سال ۱۹۷۴ زمانی که ترکیه به قبرس شمالی حمله کرد، باز می‌گردد. زمانی که کشورهای اروپایی و آمریکا، ترکیه را تحریم تسلیحاتی کرده بودند.

دلایلی که اردوغان سخنانش را زیر پا گذاشت؟

رأی الیوم سپس نوشت که می توان دلایل متعددی برای چرایی تمایل اردوغان برای برقراری روابط بهتر با رژیم صهیونیسیتی نام برد. اینکه چرا او محذورات پیشین خود را زیر پا گذاشت و از تمایل خود برای برقراری رابطه با رژیمی سخن گفت تا همین دیروز او را خون‌ریز و جنایت‌کار خطاب می‌کرد که مردم فلسطین را می‌کشد و به  آن‌ها گرسنگی می‌دهد تا جان دهند؟ اردوغانی که درهای کشورش را به روی رهبران سیاسی حماس گشوده است.

دلیل اول می‌تواند به واسطه‌گری  جمهوری آذربایجان و شخص «الهام علی اف» مربوط شود. شراکت استراتژیک عمیق میان ترکیه و جمهوری آذربایجان در خلال جنگ قره‌باغ بیش از پیش خود را نمایان ساخت، تا جایی که ترکیه، نیروی نظامی و پهپادهای «بیرقدار» خود را به جمهوری آذربایجان فرستاد. همزمان میان الهام علی‌اف و رژیم صهیونیستی، روابط بسیار محکمی برقرار است و سلاح‌های ساخت این رژیم نیز در جریان جنگ اخیر به کمک باکو آمد.

در خصوص دلیل دوم، باید گفت که اردوغان با تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا مواجه شده است. آمریکا ترکیه را در ارتباط با خرید سامانه دفاع موشکی اس-۴۰۰ از روسیه تحریم کرده و اتحادیه اروپا نیز اقدامات ترکیه در شرق مدیترانه و حمایت از یونان و قبرس را بهانه‌ای برای تحریم آنکارا قرار داده است. بنابراین ممکن است اردوغان بر این عقیده باشد که لابی صهیونیسم در آمریکا و اروپا، می‌تواند تا حدودی از شدت و وسعت تحریم‌ها بکاهد.

به عقیده رأی الیوم، سومین دلیل تمایل ترکیه برای بهبود روابط با تل آویو، به «جو بایدن» مربوط می‌شود. احتمال اینکه رئیس‌جمهور منتخب آمریکا به دفاع از مسأله‌ کردها یا معارضان از جمله جنبش «گولن» در ترکیه بپردازد، وجود دارد و در این میان اردوغان به هم‌پیمانی با اسرائیل برای مقابله با هرگونه تنش با آمریکا نیاز دارد.

چهارمین دلیل می‌تواند این باشد که اردوغان در سایه سازش برخی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی، تصمیم گرفته است تا به این مسیر بپیوندد و همراستا با بهبود روابط خود با این رژیم، تنش میان خود با دیگر کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی و مصر را نیز از میان ببرد. اردوغان هیچ انتقادی از توافق سازش میان مغرب با اسرائیل نکرد. در حالی که ترکیه و مغرب رابطه چندانی هم ندارند و محور تمرکز ترکیه در مغرب عربی، الجزائر و تونس است.

واکنش اخوان‌المسلمین و حماس

به نوشته رأی الیوم، بازگشت سفرا و افزایش حجم تبادل تجاری و گسترش روابط ترکیه و اسرائیل، می تواند آغازی برای مرحله پیش‌رو باشد. اما آیا چنین تغییری در سیاست ترکیه، موجب تغییر موضع این کشور در قبال اخوان‌المسلمین و به خصوص جنبش حماس می‌شود؟

باید توجه داشت که جنبش مقاومت اسلامی حماس، تا کنون هیچ واکنشی حتی یک کلمه به سخنان اردوغان نداشته است. آیا این به این معناست که حماس از پیش در جریان این گام ترکیه بوده؟ حماسی که تا کنون واکنش شدیدی به توافقات سازش دیگر کشورها نشان داده است.

سؤال دیگر اینکه، آیا عادی‌سازی روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی، مقدمه یا پوششی برای سازش قطر با این رژیم است؟ به اعتبار این که قطر بزرگترین همپیمان ترکیه در منطقه به شمار می‌رود.

رأی الیوم در بخش پایانی گزارش خود نوشت که پاسخ مشخصی برای این سؤالات ندارد اما عادی‌سازی روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی، جایگاه اردوغان در میان همپیمانان اسلامگرای خود را سست خواهد کرد و چه بسا موجب بروز اختلافات سیاسی در میان جنبش‌های اسلام سیاسی در منطقه شود.

به عقیده رأی الیوم، چه بسا اردوغان بخواهد از خلال عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی، که با تمامی ادبیات و اعتقادات اعلامی پیش از این وی در تناقض است، انزوای منطقه‌ای و جهانی خود را از میان ببرد، اما به نظر می‌رسد این یک اشتباه بزرگ برای او خواهد بود، چرا که باقی دوستانش را نیز از دست خواهد داد.

انتهای پیام/م

منبع: فارس

کلیدواژه: اردوغان ترکیه رژیم صهیونیستی اسرائیل ترکیه و رژیم صهیونیستی رژیم صهیونیستی عادی سازی روابط اخوان المسلمین روابط ترکیه رأی الیوم تل آویو

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۴۷۴۳۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کریدور عراق-اردوغان- اروپا / چالش‌های فنی و زیرساختی

علی آهنگر- روزنامه اعتماد-وقتی در ۱۹ شهریور ۱۴۰۲ بایدن در دهلی‌نو توافق بر سر کریدور عرب-مد را اعلام کرد، تنها صدای مخالف رجب طیب اردوغان بود. بیست کشور ثروتمند جهان که عنوان جی۲۰ را با خود یدک می‌کشند، دو روز شهریور گذشته را در دهلی‌نو به سر بردند. جهان و آنچه در او هست در این دو روز چشم به خیابان‌های نه چندان پر زرق و برق دهلی‌نو دوخته بود. همه می‌دانستند که چکش‌های نارندرا مودی بر میز ریاست اجلاس نمادی بیش نیست و توافق‌های اساسی همه از پیش صورت پذیرفته است. اما جهان بی‌تاب از اعلام توافقی بود که هندوستان را از یک کریدور به امارات و عربستان و از آنجا به دریای مدیترانه و اروپا متصل می‌کرد. کریدوری که از آن پس در ادبیات ژئوپلیتیک به کریدور عرب- مد شهرت یافت. معلوم بوده و هست که این کریدور به این سادگی‌ها به سرانجامی نخواهد رسید. اما نکته این بود که رجب طیب اردوغان با صدای بلند مخالفتش را با این کریدور اعلام کرد و بیان داشت ترکیه باید از این معامله سهمی داشته باشد. امارات متحده عربی از سوی رهبران گروه ۲۰ ماموریت یافت تا رضایت خاطر این صدای بلند و پرغوغای آناتولی را کسب کند. نتیجه این سر و صدا و آن لابی‌های پشت پرده با امارات و قطر در سفر روز دوشنبه سوم اردیبهشت ۱۴۰۳ اردوغان به عراق نمایان شد. وقتی اردوغان در فرودگاه بغداد با استقبال محمد شیاع السودانی بر فرش قرمز گام نهاد تا از یگان استقبال سان ببیند، وزیران راه و حمل و نقل امارات و قطر هم در هتل‌های بغداد جا خوش کرده بودند. همه چیز مهیا بود تا رجب طیب اردوغان و شیاع السودانی در پشت میز‌های سالن بزرگ تشریفات کاخ نخست‌وزیری بایستند و وزیران راه ترکیه، عراق، امارات و قطر امضاهای‌شان را پای یادداشت تفاهمی برای ایجاد کریدوری جدید بگذارند که چهره ژئوپلیتیک منطقه را تغییر می‌دهد.

کریدوری که از این پس کریدور عراق-ترکیه-اروپا نام دارد که ما بحق آن را در این نوشتار کریدور عراق- اردوغان-اروپا نام نهادیم، چراکه برپایی این کریدور بیش و پیش از هر چیز قاچ بزرگی از کیک تجارت و اقتصاد آینده اقیانوس هند-اروپا را نصیب ترکیه می‌کند و نقش رجب طیب اردوغان را در به دست آوردن این قاچ بزرگ ژئوپلیتیکی برای ترکیه روشن می‌دارد. با برپایی این کریدور که ظاهرا علاوه بر ارتباط با هند، تجارت و البته رضایت چین را نیز به همراه دارد، عراق و بندر فاو در جهان برجسته می‌شوند. فاو شهر بندری کوچکی در دهانه اروندرود است که برای رزمجویان آن سال‌ها خاطرات عمیقی را به همراه دارد. مگر می‌شود فاو را بگویی و از آن همه درگذری؟!

 

آن فاو بی‌قرار با آن مسجد با نمازگزار‌های مخلص بی‌شمار حالا تبدیل به یک بندر بزرگ می‌شود. بندری فخر جبل علی در امارات. اگر بندر جبل علی امارات با ۶۷ اسکله کانتینری لقب بزرگ‌ترین بندر خاورمیانه را به خود داده، حالا قرار است تا سال ۲۰۲۵ در برابر بندر ۹۰ اسکله‌ای کانتینری فاو کلاه از سر بردارد. می‌گویند با راه‌اندازی فاز نخست این کریدور در ۲۰۲۸ که ترکیبی از بزرگراه‌ها، راه‌آهن، انتقال خطوط نفت و گاز و خطوط ارتباطات است، زمان رسیدن بار‌ها به اروپا از ۴۵ روز دماغه امیدنیک و ۳۵ روز دریای سرخ، به ۲۵ روز کاهش می‌یابد. یعنی کالا‌های ساخت چین و هند ده روز زودتر به دست مشتریان سیری‌ناپذیر اروپایی می‌رسد. اما این تمام مطلب نیست. آن‌گونه که میدل ایست‌ای می‌گوید؛ عراق چشم دارد در قالب این قرارداد، ۱۷ میلیارد دلار سرمایه جذب کند، ۱۲۰۰ کیلومتر راه‌آهن خود را از فاو به ترکیه و از آن طریق به اروپا برساند، قطار‌هایی با ۳۰۰ کیلومتر سرعت در ساعت در ریل بگذارد، سالانه ۴ میلیارد دلار درآمد کسب کند و برای ۱۰۰ هزار نفر از جوانان عراقی کار و شغل بسازد. اینها همه خوب است، اما یک نقص عمده و یک عیب بزرگ دارد. نقص عمده داستان پیش گفته این است که از دو مبدا اصلی تجارت امروز و آینده کریدور‌هایی که قرار است از خلیج فارس بگذرد، یعنی چین و هند کسی در بغداد نبود تا در کنار وزیران راه چهار کشور عراق، ترکیه، امارات و قطر، به عنوان تضمین‌کننده اصلی دادن کالا و کانتینر پای قرارداد را امضا کند. و، اما عیب بزرگ و بسیار بزرگش این است که هیج سهمی برای نقش ژئوپلیتیک ایران در منطقه قائل نشده است. مگر می‌شود ابرکشتی‌های کانتینری با میلیون‌ها تن کالا از جلوی چشمان بندر چابهار و آن پهنه بیکران دشت مکران بگذرند، برای لنج‌های ماهیگیری کنارک دست تکان دهند و در شمالی‌ترین نقطه خلیج فارس، در بندر فاو پهلو بگیرند؟! آقای رجب طیب اردوغان لابد فکری کرده‌اند که چنین چیزی تحقق یافتنی نیست. پس تا دیر نشده، چهار کشور ترکیه، عراق، امارات و قطر خوب است به تهران بیایند؛ وزیرانی از چین و هند هم در پایتخت ایران حضور یابند و بر نقش تاریخی ایران و بندر مکران و چابهار انگشت تایید بگذارند.