آخرین نفس‌های یک «خانه تاریخی» در قزوین
تاریخ انتشار: ۸ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۴۸۳۴۷۴
ایسنا/قزوین من بارها خانه تاریخی «مؤمنان» را در محلهٔ «دباغان» قزوین دیده‌ام. خانه که نه ویرانه‌های یک خانه در میان بقایای یک محله تاریخی که در این روزگار همچنان با آخرین نفس‌هایش می‌خواهد سرپناه باقی بماند.
سال‌هاست که دیگر کسی به آنجا که به لطف مسئولان شبیه به مناطق جنگ‌زده شده است، «محله» نمی‌گوید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
من بارها از میان همین خرابه‌ها گذشته و به خانه‌های نیمه ویرانش سر زده و از هر مسیری راهی به خانه مؤمنان پیدا کرده بودم. اتاق‌های طبقه بالا تا سرداب زیر پله‌های خانه را به دنبال خاطرات اهالی‌اش گشته و وقتی هنوز دیوارهای خانه ستونی برای سقف شیروانی‌اش بودند، برای مرمتش حسرت خورده بودم.
کم شدنِ کاشی‌های سبزرنگِ لعاب‌خوردهٔ لب پنجره‌ها را هربار شمرده بودم. درها و پنجره‌های چوبی خانه را باز و بسته کرده و خیلی زود قاب خالی شده‌شان را به چشم دیده بودم. بین روزنامه‌های قدیمی گوشهٔ اتاق‌ها، وقایع دهه پنجاه را دنبال کرده و از پنجرهٔ میهمان‌خانه‌اش به ویرانه‌های محله چشم دوخته بودم.
محله؟ کدام محله؟ همانجایی که اهالی اصیلش را از منازل آبا و اجدادیشان بیرون کردند؟ بله «دباغان»، همانجایی که ساکنان خانه‌های اطرافِ «مؤمنان» حالا سال‌هاست به بهانه طرح توسعه شهزاده حسین (ع) وادار به فروش خانه‌هایشان شده و وقتی مقاومت کرده بودند با قطع آب و برق منازلشان مجبور به ترک خانه‌هایشان شده بودند؛ همان کسانی که به گواه اهالی بیشترشان با پول فروش خانه‌هایشان نتوانستند خانه‌ای در شهر بخرند و مجبور به حاشیه‌نشینی شدند و خیلی زود از دوری و غریبی دق کردند و مردند.
وقتی در اقدامی مشترک بین سازمان اوقاف، میراث فرهنگی، اداره راه و ترابری و شهرداری قزوین، بخش مهمی از بافت تاریخی، فرهنگی و اجتماعی این محلهٔ تاریخی از بین رفت و به خاطر مسائلی چون نبود بودجه، توجیه نداشتن طرح توسعه محله شهزاده حسین (ع) برای دهه ۹۰ طرحی که در دهه ۷۰ تهیه شده بود یا حتی اختلاف میان سازمان‌های مربوطه، منازل تملک شده به صورت نیمه‌خراب، سال‌ها همچون آیینهٔ دق اهالی باقی‌مانده‌اش همان‌طور رها شد.
دودِ این عدم هماهنگی بین سازمان‌ها به چشم اهالی رفت؛ مثل پیرمردی که یک بار به جای تمام گلایه‌ها و شکایت‌هایش که مسئولان نشنیده بودند، بغض گلویش را بر سر من فریاد کرد و گفت که «مگر من چند سال دیگر زنده‌ام که هر روز مقابل خانه‌ام خانه‌های خراب فامیل و دوستانم را ببینم؟»
حالا اما نه آن محله مانده، نه خانه‌ها و آدم‌هایش، نه حتی پنجره‌ای برای خانه مؤمنان که از پشت آن بشود این نمانده‌ها را تماشا کرد.
این بار وقتی‌که به خانه مؤمنان رفته بودم سقف و دیوارهای فروریخته‌اش در هوای ابری دلگیرترش کرده بود. شیروانی قبل‌ها سرپا بود ولی با بارش‌های اخیر و ریزش دیوارها، شیروانی هم تعادلش را از دست داده و به سمت پایین سر خم کرده بود. بعضی از دیوارهای بین اتاق‌های طبقه بالا از بارش‌های اخیر تخریب‌شده بودند و هیچ اثری از بعضی از آن گچ‌کاری‌های نفیس و رنگارنگ روی دیوارهای میهمان‌خانه نبود.
مرد جوانی زیر سقف طاقی شکل راهروی طبقه پایین نشسته بود و درحالی‌که مدام فندکش را روی لولهٔ خودکاری که دستش بود روشن و خاموش می‌کرد، گفت: «شومینه را باران خراب کرد» و بعد بفرمایی زد که به داخل بروم و خودم از نزدیک ببینم. از همان حیاط پرسیدم: «اینجا شب‌ها شلوغ می‌شود؟ به جز شما آدم‌های دیگری هم می‌آیند؟» صدایش بین پک زدن به لوله شیشه‌ای که در دستش بود و نشئگی بعدش به گوشم نرسید.
اما کمی قبل‌ترش گفته بود که کنده‌کاری‌های زیرزمین به سودای پیدا کردن گنج توسط بعضی بی‌خانمانان بوده است.
از جای خالی در و پنجره‌های به یغما رفتهٔ خانه و پتوی پاره و خرده‌شیشه‌هایی که روی زمین ریخته شده بود هم می‌شد فهمید که این مخروبه حالا محل آمدوشد بی‌خانمان‌ها و اغیار شده است. خانه‌ای که یکی از باشکوه‌ترین خانه‌های محله بوده و هر روز بخار گرم غذا از مطبخش بلند می‌شده. احتمالاً ظهرهای زمستان اتاق میهمان‌خانه شمالی‌اش از آفتاب، گرمایی مطلوب داشته و تابستان‌ها سایهٔ همین درختِ سرمازدهٔ حیاط، چتر خنکی کنار حوض حیاط می‌شده؛ اما حالا این خانه قاجاری با ارزش به سرنوشت بسیاری از ۶۵ خانه‌ی ثبت‌شده دیگر دچار شده؛ با رها شدن و عدم رسیدگی به‌مرور فرسوده و در نهایت از شدت برف و باران و هجوم افراد معتاد و بی‌خانمان و سارق تخریب شده و مسئولان هم برای مرمتشان بودجه‌ای ندارند.
حالا به‌جای صدای قصه‌خوانی بزرگ‌ترها برای نوادگانِ خانه، صدای تق‌تق روشن و خاموش شدن فندک تنها صدایی است که غروب‌ها در این خانه می‌پیچد.
کمی بعد وقتی‌که آفتاب از پشت ابرها قوت گرفته بود و روی دیوار سبزرنگ اتاق میهمان‌خانه طلایی‌تر می‌تابید. گنجشک‌هایی که بین الوارهای پیداشده از پس گچ ریختهٔ سقف پناه گرفته بودند، چرخ‌زنان بیرون آمده و در آسمان آبی خانه اوج گرفتند.
هرچند دیوارهای حیاط حالا کاملاً ریخته‌اند و لامپ تیر چراغ‌برق چوبی کنار خانه هم سوخته و دیگر شب‌ها حیاط خانه را روشن نمی‌کند، اما این خانه هنوز خانه است. چراکه مآمن پرندگانی است که از باران تند، لابه‌لای سقفش آرام می‌گیرند و آغوشی برای بی‌خانمان‌هایی شده که از سوزِ سرما در آن آتشی می‌افروزند و گرما را در پستوهای خانه می‌یابند. این خانه هنوز خانه است وقتی سگ‌ها در گریز از چوب و سنگ پرتاب‌شده به سمتشان به آن پناه می‌آورند و دردشان به امنیت این خانه مرهم می‌شود. هرچند پنجره‌ای نداشته باشد تا لب آن گلدان‌های شمعدانی گذاشته شود و کسی در مطبخش عطر ادویه‌های دست‌ساز را به غذا اضافه نکند و حیاطش را آب‌وجارو نزند. یا حتی اگر اهالی‌اش مرحوم شده یا مثل پسرِ جوانِ خانه که همکلاسی‌هایش از زلف قجری و متانتش می‌گویند، سال‌ها باشد که خارج از ایران زندگی کنند و سراغی از خانه نگیرند.
اما خانه «مؤمنان» هنوز و در آخرین نفس‌هایش نقش خانه را با خود دارد. حتی با اینکه احتمالاً، شاید یا به زودی غلتک‌ها از روی این اثر خواهند گذشت و شماره ثبت ملی ۳۲۱۱۲ هم فراموش خواهد شد؛ اما خانه «مؤمنان» تا آخرین لحظه‌اش خانه و سرپناهی برای بی‌سرپناهان می‌ماند تا رو سیاهی‌اش برای تمام مسئولان این شهر بماند.
گزارش از نفیسه کلهر
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری خانه تاريخي تخریب خانه تاریخی میهمان خانه خانه ها سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۴۸۳۴۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ثبت رکورد تاریخی ورزشکاران قزوینی در مسابقات المپیک
استاندار قزوین، گفت: استان قزوین تا همین امروز به نسبت جمعیت و وسعت، رکورد خوبی را در ورود ورزشکاران به المپیک زده است و اگر باقی مانده ورزشکاران مورد نظر هم بتوانند سهیمه لازم را کسب کنند رکورد بی نظیری به ثبت خواهد رسید. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، محمدمهدی اعلایی استاندار قزوین ظهر امروز در جمع معلمان هنرستان تربیت بدنی ارزش که به مناسبت بزرگداشت روز معلم برگزار شد، اظهار داشت: استان قزوین ظرفیت‌های متعددی در حوزه ورزش دارد و در همین راستا مجموعه مدیریتی استان سعی کرده تمرکز ویژه‌تری نسبت به این حوزه داشته باشد.
وی با بیان اینکه توجه به حوزه ورزش نتایج خوبی را برای استان رقم زده است، افزود: به طور مثال استان قزوین تا همین امروز به نسبت جمعیت و وسعت، رکورد خوبی را در ورود ورزشکاران به المپیک زده است و اگر باقی مانده ورزشکاران مورد نظر هم بتوانند سهیمه لازم را کسب کنند رکورد بی نظیری به ثبت خواهد رسید.
اعلایی گفت: این نتایج در حالی رقم خورده است که استان‌های با امکانات بیشتر یا ورزشکار المپیکی ندارند یا تعداد آنها از استان قزوین کمتر است که این مهم نشان دهنده وجود استعدادهای ورزشی و تلاش دست‌اندرکاران، مربیان و معلمان در مجموعه‌هایی مثل هنرستان ارزش است.
استاندار قزوین اضافه کرد: استان در ورزش بانوان هم نتایج خوبی گرفته است و مقام های ملی و فراملی بانوان ارزشمند است.
وی گفت: در حوزه فوتبال، تیم شمس آذر امروز به شگفتی‌ساز لیگ برتر تبدیل شده است، تیمی که بودجه آن پایین‌تر از بسیاری از تیم‌های دیگر است، اما با اراده، انگیزه، کادر متخصص و به صورت کاملا حرفه ای توانسته موفقیت‌های زیادی را کسب کند.
اعلایی با بیان اینکه تیم شمس آذر به صورت کاملا حرفه‌ای تیم‌داری می‌کند و تبدیل به الگویی برای باشگاه‌های دیگر شده است، افزود: هر چند که متاسفانه سه امتیاز از این تیم قبل از شروع بازی‌ها کسر کردند و علی‌رغم تلاش‌ها و رایزنی‌های متعدد این سه امتیاز هنوز برنگشته است، ولی اهالی فوتبال کار بزرگ و با ارزش شمس آذر را درک می‌کنند.
استاندار قزوین با بیان اینکه مجموعه مدیریتی استان مانند گذشته از این تیم حمایت خواهد کرد، گفت: در بهسازی ورزشگاه یک اقدام کم نظیر رقم خورد و در یک مدت زمان کوتاه ورزشگاه آماده مسابقات شد و مدیران و فعالان ورزشی به گونه ای در این ورزشگاه کار می کنند که انگار خانه خود را می سازند.
وی بیان کرد: به طور قطع این هنرستان یکی از موتورهای محرک استان در زمینه ورزش است و امیدواریم از این هنرستان چونان گذشته قهرمانان دیگری هم تربیت شوند.
اعلایی اضافه کرد: برای مجموعه مدیریتی استان در کنار ورزش‌های قهرمانی، ورزش همگانی و تندرستی هم از اهمیت بالایی برخوردار است و در این زمینه هم اقدامات لازم انجام خواهد شد.
انتهای پیام/
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند