به نقل از «مهر»

ترامپ با فشار حداکثری نتوانست ایران را وادار به مذاکره کند

تاریخ انتشار: ۹ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۴۹۳۱۹۹

خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل - زهرا میرظفرجویان: در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ برابر با ۸ می ۲۰۱۸، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برخلاف تعهدات واشنگتن تحت برجام، به طور یک جانبه از این توافق خارج شد و بازگشت تحریم های هسته ای علیه ایران را اعلام کرد اما با وجود استفاده از تحریم ها و فشار حداکثری بر ایران، ترامپ نتوانست ایران را به مذاکره در مورد توافق جدید راضی کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب ایالات‌متحده بارها گفته است که بازگشت به توافق فعلی ۲۰۱۵ را بهترین مسیر فوری برای ثبات منطقه می داند. رویکردی که احتمالاً شرکای اصلی ایالات متحده در خاورمیانه را ناامید می کند و زمینه را برای دولت بایدن فراهم می کند تا استراتژی خود را پس از روی کار آمدن ارائه دهد.

کشورهای اروپایی نیز از پیشنهاد جو بایدن مبنی بر بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای با ایران پشتیبانی می کنند. اخیراً نیز ۱۵۰ نماینده دموکرات مجلس نمایندگان نامه ای را امضا کردند که از طرح رئیس جمهور منتخب جو بایدن برای ورود مجدد به توافق هسته ای ایران بدون هیچ شرط جدیدی پشتیبانی می کنند. این در حالی است که برخی چهره های نزدیک به بایدن و برخی کشورهای اروپایی از لزوم برخی تغییرات در برجام برای برگشت آمریکا به آن صحبت می کنند.

گفتنی است پس از خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از برجام سه کشور اروپایی عضو برجام یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان صرفاً به حمایت سیاسی و جزئی از برجام بسنده کرده اند و در عمل هیچ اقدام قابل توجهی برای منتفع شدن ایران از مزایای برجام انجام ندادند. اروپایی ها که از استقلال عمل و تصمیم گیری برخوردار نیستند نه تنها به هیچیک از تعهدات خود در برجام عمل نکردند بلکه با تغییر فضای سیاسی آمریکا به نظر می رسد در تلاشی هماهنگ با دولت بعدی کاخ سفید در تلاشند تا فشارها بر ایران را افزایش دهند. در همین رابطه گفتگویی داشته ایم با «فرانسوا نیکولاد» سفیر سابق فرانسه در تهران که مشروح آن در زیر آمده است.

*به نظر شما چرا جو بایدن می خواهد به برجام بازگردد؟ اهمیت برجام خصوصاً برای اروپا در چیست؟

دلیل اینکه بایدن می خواهد به برجام بازگردد این است که او به عنوان معاون رئیس جمهور پیشین آمریکا (باراک اوباما)، خود بخشی از روندی بود که منجر به انعقاد این توافقنامه شد. وی همچنین شاهد فاجعه ایجاد شده توسط سیاست فشار حداکثری ترامپ بوده است. وی عمیقاً متقاعد شده است که بازگشت آمریکا به برجام به نفع همه و پیش از آن به نفع پیمان منع اشاعه هسته ای خواهد بود.

شکی نیست که بقای برجام برای اروپا از اهمیت بالایی برخوردار بوده و آنها همیشه طرفدار بازگشت آمریکا به این توافق بوده اند، زیرا آنها به سرعت فهمیدند که قادر به کاهش همه خسارات ناشی از خروج آمریکا نیستند.

*چرا اروپایی ها علی رغم آگاهی از اهمیت برجام، پس از خروج ترامپ از این توافق، تقریباً به هیچیک از تعهدات برجامی خود عمل نکردند؟

دولت های اروپایی حقیقتاً خواستار کمک به ایران بودند اما اتحادیه اروپا بر اساس اصل اقتصاد بازار آزاد بنا شده است. در چنین اقتصادی، دولت ها نمی توانند به فعالان اقتصادی مانند بانک ها، صنایع و غیره بگویند که چه کارهایی باید انجام دهند و اینکه باید با ایران کار کنند. هیچکس اطاعت نمی کند. با این کار، این فعالان در معرض خطر تحریم های شدید ایالات متحده قرار می گرفتند. در این صورت چه کسی می توانست خسارت آنها را پرداخت کند؟

حتی پس از انعقاد قرارداد برجام، تعداد کمی از شرکتها توان تجارت با ایران را داشتند، زیرا در واقع، تحریمهای ایالات متحده فقط نصفه و نیمه لغو شده بودند. کسی نمی توانست از دلار استفاده کند و بانکها برای کمک به این موسسات و شرکت ها بیش از حد می ترسیدند.

بنابراین فقط یک راه حل برای این مشکل وجود دارد و آن بازگشت ایالات متحده به برجام است اما برخلاف زمان اوباما که لغو تحریم ها توسط دولت او به روشی منصفانه و فعال اجرا نشده بود، باید به این نقطه برسیم که در آینده نزدیک، از لغو منصفانه تحریم ها منطبق با متن و روح برجام اطمینان حاصل کنیم.

*با توجه به نظرات برخی از افراد تیم بایدن در مورد بازگشت وی به برجام، آیا فکر می کنید بازگشت به این توافق برای او کار ساده ای باشد؟

اکثر افرادی که اطراف جو بایدن به عنوان تیم وی هستند نیز پیش از این بخشی از دولت اوباما بودند که طرفدار بازگشت به این توافق می باشند. بنابراین من در اینجا کشمکشی بر سر این موضوع نمی بینم.

البته این قضیه در رابطه با اعضای مجلس نمایندگان و سنا متفاوت است. اکثر جمهوری خواهان و بسیاری از دموکرات ها نگرش خصمانه ای نسبت به ایران دارند اما بایدن برای بازگشت به برجام نیازی به تأییدیه کنگره ندارد. همانطور که یک امضای ساده دونالد ترامپ برای خروج از برجام بدون تأخیر کافی بود یک امضای ساده از طرف بایدن نیز برای بازگشت به این توافق کافی خواهد بود.

*به نظر شما سریعترین اقداماتی که بایدن باید برای فراهم کردن زمینه بازگشت آمریکا به برجام فراهم کند کدامند؟

رفع همه موانعی که بر سر راه ارسال کمک های بشردوستانه به ایران به ویژه در شرایط مبارزه با ویروس کرونا وجود دارد، یکی از اقداماتی است که رئیس جمهور جدید می تواند به عنوان نشانه ای از حسن نیت بلافاصله انجام دهد که این امر باز هم با یک دستور ساده و روشن به دفتر تحریم های ایالات متحده و البته با یک نظارت دقیق بر نحوه اجرای این دستور برای حصول اطمینان از اجرای سریع و منصفانه این اقدامات کافی خواهد بود.

در مورد بازگشت به برجام، یک مذاکره عملی و نتیجه گرا بین آمریکا و ایران باید به سرعت به توافقی بر اساس یک اصل ساده منجر شود یعنی بازگشت همزمان و هرچه سریعتر به اجرای کامل برجام، مفهوم اجرای کامل برجام برای ایالات متحده این است که تمامی تحریم های ذکر شده در توافق وین را لغو کند و ایران نیز به اجرای دقیق شروط در مورد برنامه هسته ای خود بازگردد.

البته بعد از چنین اقدامی از سوی طرفین هنوز سوال در رابطه با تحریمهای اضافی اعمال شده در زمان ترامپ وجود خواهد داشت. احتمالاً حل سریع این مسئله کاملاً پیچیده خواهد بود، هر چند می تواند در همان مذاکره یا بلافاصله بعد از آن مطرح شود اما اگر در این راستا، یک اراده مشترک وجود داشته باشد، راهی نیز برای حل و فصل موضوعات وجود خواهد داشت.

* با توجه به اینکه در آستانه سال ۲۰۲۱ قرار داریم، به نظر شما مهمترین رویداد سال ۲۰۲۰ چه بود؟ چرا؟

مهمترین رویداد سال ۲۰۲۰ بدون شک شیوع بیماری همه گیر ویروس کرونا بوده است، بیماری که برای شیوه زندگی و حتی تمدن ما چالش برانگیز بوده است و برای تمامی مردم جهان با رنج و عذاب همراه بوده است، همچنین همه گیری این بیماری با پیامدهای ژئوپلیتیک مواجه بوده است.

کد خبر 5106868

منبع: مهر

کلیدواژه: ایران برجام ایالات متحده امریکا فرانسه جو بایدن دونالد ترامپ ایالات متحده امریکا عراق رژیم صهیونیستی قاسم سلیمانی ویروس کرونا دونالد ترامپ روسیه فلسطین عربستان سعودی عادی سازی روابط با اسرائیل کرونای انگلیسی لبنان ترکیه انگلیس ایالات متحده رئیس جمهور تحریم ها جو بایدن هسته ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۴۹۳۱۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محمد صدر: ایران با اسرائیل درگیر نشد، با ناتو رو در رو شد

سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است که در شرایط فعلی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران باید به‌شدت فعال‌تر شود و ضمن در پیش گرفتن دیپلماسی متوازن و متعادل با همه کشورهای جهان، به‌دنبال خنثی کردن تلاش‌های حامیان (رژیم) اسرائیل برای افزایش فشار علیه ایران باشد.

به گزارش هم میهن، این دیپلمات پیشین معتقد است که وزارت امور خارجه باید تلاش برای احیای برجام و خروج از لیست سیاه FATF را در اولویت کارهای خود قرار دهد، چراکه این دو پرونده باعث شده‌است که استمرار تحریم‌های گسترده علیه ایران باعث مشکلات عدیده اقتصادی برای کشور شود.

سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نکاتی را مطرح کرده است که می‌خوانید:

به نظر می‌رسد فاز نظامی رویارویی مستقیم ایران و اسرائیل به پایان رسیده‌است. فکر می‌کنید که دستگاه سیاست خارجی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در این شرایط چه مسئولیتی بر عهده دارد؟

شرایط به‌گونه‌ای است که موقعیت نظامی و جایگاه ایران در منطقه تا حدی مورد توجه کشورهای منطقه و جهان قرار گرفته‌است. الان شرایطی پدید آمده‌است که باید فعالیت‌های جدی دیپلماتیک در زمینه‌های مختلف آغاز شود. حامیان (رژیم) اسرائیل، چه در آمریکا و اروپا و چه در نهادهایی مانند اتحادیه اروپا و گروه ۷ سعی می‌کنند که از این وقایع سوءاستفاده کنند و فشارها را بر تهران افزایش دهند.

این کشورها و نهادها به‌هیچ‌وجه نگران حمله (رژیم) اسرائیل به کنسول‌گری ایران در دمشق نبودند، اما حالا به‌گونه‌ای رفتار می‌کنند که انگار پاسخ مشروع ایران به این اقدام نظامی باعث نگرانی آن‌ها شده‌است. با توجه به اینکه جو تبلیغاتی علیه ایران تشدید شده و این کشورها قصد دارند به‌دنبال تحریم ایران بروند، باید کارزار جدی دیپلماتیک در زمینه‌های مختلف، هم در منطقه و هم در اروپا و سازمان ملل داشته‌باشیم تا بتوانیم اقدام‌هایی را که کشورهای غربی قصد دارند علیه ایران انجام دهند، خنثی شود.

در عین حال دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی باید تمام تلاش خود را به کار گیرد که قضایای مسکوت و معطل‌مانده از گذشته مانند برجام و FATF را نیز حل و فصل کند، چراکه تا این قضایای دیپلماتیک حل‌وفصل نشود، ما از تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی شدید ناشی از آن رنج خواهیم برد.

فکر می‌کنید با تحولات اخیر آیا آمریکایی‌ها حاضر خواهند بود باز هم پای میز مذاکره بنشینند و در مورد برجام صحبت کنند؟

الان آمریکا در شرایط خاصی قرار دارد. در شش ماه گذشته هم مشخص شد که آمریکایی‌ها به دنبال مشارکت در جنگ یا گسترش بحران در منطقه نیستند و تا این حد مشخص شده‌است که سیاست آمریکا این است که جنگ غزه در سراسر خاورمیانه گسترش پیدا نکند، پای کشورهای دیگر به آن کشیده‌نشود و آمریکا درگیر یک منازعه جدید در منطقه نشود.

در این زمینه به نظر می‌رسد که انگیزه‌های ایران و آمریکا مشابه یکدیگر باشد و ایران هم علاقه‌ای به گسترش منازعه در منطقه ندارد. اما در مورد برجام و مسائل مرتبط با آن، شاید هنوز وقت گفت‌وگو در این مورد فرا نرسیده‌باشد. در چارچوب تعامل دیپلماتیک شاید هم لازم نباشد که در گام نخست سراغ احیای برجام برویم.

الان اولویت‌های مهمی وجود دارد. آمریکا که ۶ سال است از برجام خارج شده‌است و عضو این توافق نیست، این امکان وجود دارد که با طرف‌های باقی‌مانده در برجام برای اجرای احکام معطل‌مانده آن تعامل کرد و در این زمینه مذاکرات را با جدیت پی گرفت.

برای این مهم لازم است که کارشناسان خبره سیاست خارجی وارد کار شوند و دولت از ظرفیت‌های دیپلمات‌های باتجربه و نخبه کشور برای مذاکرات در مورد برنامه هسته‌ای ایران استفاده کند و اجازه بدهد که چه در حوزه مذاکرات هسته‌ای و چه در حوزه خارج شدن از فهرست سیاه FATF وضعیت از حالت توقف خارج شود و کارها پیش برود.

ارزیابی شما از عملکرد ۷ ماه گذشته دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی بعد از عملیات طوفان‌الاقصی و جنگ غزه چیست؟

این سوال خیلی کلی است و نمی‌توان به سادگی به آن پاسخ قاطعی داد. قضایای مختلف در حوزه سیاست خارجی با هم مرتبط است. دستگاه سیاست خارجی موظف است که منافع بین‌المللی کشور را در همه حوزه‌ها با جدیت پیگیری کند. همانگونه که عرض کردم چه در حوزه برجام و FATF و چه در حوزه جلوگیری از افزایش فشار به ایران پس از پاسخ نظامی ایران به (رژیم) اسرائیل، دستگاه دیپلماسی باید مقتدرانه پیگیر منافع ایران باشد.

در عین حال باید در حوزه‌های دیگر مانند روابط دوجانبه مثل روابط با سوریه، روابط با روسیه و چین، دستگاه دیپلماسی ما فعالانه‌تر عمل کند. مهم‌ترین مسئله این است که باید از این محدودیت‌هایی که برای سیاست خارجی ایجاد شده‌است، خارج شویم و باید روابط خارجی خود را خیلی جدی با همه کشورها گسترش دهیم. نباید روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به یکی دو کشور خاص محدود شود.

اگر روابط ما مثل شرایط کنونی محدود باقی بماند، قدرت‌های دیگر از این محدودیت سوءاستفاده خواهند کرد. دستگاه دیپلماسی باید به صورت جدی در این زمینه‌ها فعال شود و تغییرات جدی به وجود بیاورد.

عملیات وعده صادق تا چه اندازه باعث شد که اسرائیلی‌ها نسبت به عملکردشان در آینده محتاط‌تر شوند؟

بسیار مؤثر بود. اسرائیلی‌ها باور نمی‌کردند که ایران دست به اقدامی چنین گسترده در واکنش به اقدامات آن‌ها بزند. اسرائیل بعد از جنگ ۱۹۷۳ پوشش امنیتی قدرتمندی برای خودش ایجاد کرده‌بود و هم متحدانش چه در غرب از طرف آمریکا و اروپا و چه در شرق از طریق شوروی و بعد از آن روسیه، کمک‌های گسترده نظامی و دفاعی در اختیار اسرائیل قرار می‌دادند.

قدرت‌های جهانی پذیرفته‌بودند که موجودیت (رژیم) اسرائیل و امنیت اسرائیل از اولویت‌های اصلی خودشان است. این موضوع در آمریکا به یک سیاست دوحزبی و اجماعی تبدیل شده‌بود و کار تا جایی پیش رفت که از اسرائیل با عنوان ایالت پنجاه‌ویکم آمریکا یاد می‌شد. در نیم قرن گذشته به جز یک مورد پرتاب موشک‌های عراق به سمت اسرائیل، هیچ حمله‌ای به اسرائیل نشده‌بود و اسرائیل تصور می‌کرد که سازوکار بازدارندگی‌اش صددرصد موفق بوده‌است.

برای کل قدرت‌های جهانی، به‌ویژه آمریکا جا افتاده‌بود که (رژیم) اسرائیل باید از لحاظ نظامی و به‌خصوص از نظر توانمندی نیروی هوایی از همه کشورهای منطقه قوی‌تر باشد. پاسخ نظامی ایران نشان داد که این حجم از تلاش‌ها بی‌فایده بوده و اسرائیل ضربه‌پذیر است و اگر مرتکب اشتباهی شود، ضربات دیگری هم خواهد خورد.

مشارکت ائتلاف آمریکا، بریتانیا و فرانسه با حمایت برخی کشورهای عربی در رهگیری و انهدام موشک‌ها و پهپادهای ایرانی باعث شد که برخی تحلیل‌گران این موضوع را مطرح کرده‌اند که اسرائیل و آمریکا یک گام به ایجاد یک ائتلاف منطقه‌ای با مشارکت اسرائیل و کشورهای عربی برای مقابله با ایران نزدیک‌تر شده‌اند. نظر شما در مورد این مسئله چیست؟

منازعه‌ای که بین ایران و اسرائیل پیش آمد، در واقع فقط بین ایران و (رژیم) اسرائیل نبود، بلکه بین ایران و ناتو بود. تمام ظرفیت‌های کشورهای عضو ناتو به کمک اسرائیل آمد و به همین دلیل هم بود که موفق شدند برخی از پهپادها و موشک‌های ایران را منهدم کنند. صرفاً خود اسرائیل در عملیات ایران مدافع نبود، بلکه ظرفیت بزرگی از کشورهای عضو ناتو در این دفاع مشارکت کردند. همین موضوع نشان‌دهنده توان و قدرت موشکی و پهپادی ایران بود، چراکه برای بی‌اثر کردن این عملیات کل ظرفیت کشورهای متحد اسرائیل در ناتو با همه امکانات وارد صحنه شدند.

بعضی از کشورهای عربی مثل اردن از (رژیم) اسرائیل دفاع کردند و برخی کشورهای عربی هم آسمان خودشان را در اختیار آمریکا و انگلیس و فرانسه قرار دادند و سعی کردند که در این حمله اسرائیل ضربات کمتری بخورد. اسم این ائتلاف را هر چیزی بگذاریم، چه به آن بگوییم ناتوی خاورمیانه یا ناتوی عربی یا هر چیز دیگر، در این شرایط شاهد بروز عملی آن بودیم.

ولی اینکه در آینده قرار باشد چنین تشکیلاتی واقعاً شکل بگیرد، به شرایط آینده منطقه بستگی دارد و از الان نمی‌توان پیش‌بینی کرد؛ به‌خصوص اینکه کشورهای منطقه هم می‌دانند که اگر بخواهند وارد فاز یک ائتلاف شوند، آنگاه باید امنیت و آینده خود را دربست در اختیار آمریکا و اسرائیل قرار دهند و خودشان را با آن‌ها هم‌سرنوشت کنند. همانگونه که در سال‌های گذشته مشاهده کرده‌ایم، همه سیاست‌های آمریکا و اسرائیل همیشه برای همه کشورهای عربی قابل پذیرش نیستند.