ساحت‌های مغفول مصباح

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- احسان منصوری *: از هجوم مردم به سایت او می‌توان برداشت کرد که به دنبال شناسایی بهتر مرحوم آیت الله مصباح بودند. مردی که هر چند در رسانه ملی حضورش نسبت به سایر رسانه‌ها کمتر بود، اما عدم شناخت عمیق مردم نسبت به او نشان از عدم فرهنگ سازی در شناخت مفاخر و شخصیت‌های والای علمی به ویژه در علوم انسانی دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در عصری زندگی می‌کنیم که بسیاری از امور ذیل سیاست تعریف می‌شود و تاریخ ۲۰۰ ساله اخیر را نیز ذیل سیاست تعریف می‌کنند، لذا آنچه از آیت الله مصباح‌یزدی در رسانه‌های فضای مجازی در نقد یا تحلیل، قید می‌شود ناظر به حیات سیاسی اوست آن هم حیاتی که ناظر بر دهه ۷۰ و ۸۰ است که همین نگرش سطحی به حیات او نشان از غفلت بزرگ نسبت به شخصیت جامع او دارد. در این یادداشت چند نکته از ساحات این شخصیت را که معمولاً مورد غفلت واقع می‌شود را می‌توان مورد تأکید قرار داد.

ساحت یک: او اندیشه‌اش را بر مبنای سیری عقلی و اخلاقی سامان داد و در این راه زانوی تلمذ و ادب در محضر جامع‌ترین شخصیت‌های عصر خویش زد. از سال ۱۳۳۱ پای درس امام راحل و علامه طباطبایی حضور داشت. شخصیت‌هایی که در فلسفه و علوم عقلی و از سوی دیگر در اخلاق و عرفان عملی ید طولایی داشتند و همین در شخصیت او تأثیری وافر داشت. تحصیل فقه و اصول در کنار اسفار و شفا و تفسیر در محضر این دو استاد او را از تک بعدی بودن و تمحض یک سویه در فقه و اصول بر حذر داشت و به سوی جامعیت در شخصیت علمی سوق داد.

ساحت دوم: او بعد از آغاز نهضت در آغاز دهه ۴۰ شمسی به مسائل اجتماعی علاقمند شد و نقش مهم این مسائل را برای ایجاد حکومت و نرم افزار لازم برای اجرای آن ضروری دید. تحقیق در مباحث اجتماعی اسلام، از جمله بحث جهاد، قضا و حکومت اسلامی از جمله این مسائل بود که بعدها در آغاز پیروزی انقلاب اسلامی اهمیت خود را بیشتر نشان داد.

ساحت سوم: او نیروسازی و ایجاد ساختارهای نیروساز را ضرورتی حیاتی برای شیعه می‌دانست چرا که در در اداره، مدرسه حقّانی به همراه آیت الله جنتی، شهید بهشتی و شهید قدوسی فعّالیّت داشت و حدود ۱۰ سال در آن مکان به تدریس فلسفه و علوم قرآنی پرداخت.

از آن پس، قبل و بعد از انقلاب اسلامی با حمایت و ترغیب امام خمینی (ره)، چندین دانشگاه، مدرسه و مؤسّسه را راه اندازی کرد که از مهم‌ترین آنها می‌توان از بخش آموزش در مؤسّسه در راه حق، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، بنیاد فرهنگی باقرالعلوم و در نهایت مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) را نام برد.

ساحت چهارم: آشنایی با علوم روز از جمله اموری بود که او به فراگیری آن‌ها همت کرد. به این منظور با مشورت و همت آیت الله شهید دکتر بهشتی که در آن زمان مدیر دبیرستان دین و دانش قم بود قرار شد کلاسی در دبیرستان تشکیل شود تا عده‌ای از فضلا و طلاب حوزه در آن شرکت کنند. در آن کلاس زبان خارجی و نیز معلومات دبیرستانی و دانشگاهی در رشته‌های فیزیک، شیمی، فلسفه علم، متدولوژی، ریاضیات و جامعه شناسی تدریس می‌شد. او با برخی دیگر از روحانیون سرشناس حوزه در این کلاس‌ها شرکت کردند.

ساحت پنجم: او به تبعیت از استاد خود علامه طباطبایی سعی کرد وزنه علوم عقلی را در حوزه علمیه قم سنگین کند و با تدریس علوم عقلی طبقه گسترده‌ای از فضلای علوم عقلی پرورش یافتند. استاد مصباح، تدریس به صورت منظم را از مدرسه حقانی (منتظریه) آغاز کرد. استاد مصباح، در باب فلسفه نیز کتاب فلسفتنا، تألیف شهید صدر و کتاب بدایة الحکمه، اثر علامه طباطبایی (رحمه الله) را به مدت ۱۰ سال در آن مدرسه آموزش داد.

او بعد از مدتی به پیشنهاد آیت الله سیدمحسن خرازی، همکاری با مؤسسه در راه حق را آغاز کرد و با تأسیس بخش آموزش در آن مؤسسه، به تدریس کتاب‌های فلسفتنا، اقتصادنا و نهایة الحکمه، و نیز تفسیر موضوعی قرآن کریم پرداخت. در کنار این تدریس‌ها، کتاب‌های مفصل فلسفی مانند اسفار اربعه و شفا را تدریس می‌کرد.

ساحت ششم: مناظرات آیت‌الله مصباح یزدی از بدو پیروزی انقلاب اسلامی در مجامع و در رسانه ملی رنگ و بوی دیگری به خود گرفت تا سال ۷۸ و مناظره با مرحوم حجتی کرمانی ادامه داشت. مناظرات او با احسان طبری و فرخ نگهدار که در رسانه ملی پخش شد حاکی از احاطه او به مبانی اسلامی و انقلاب اسلامی بود. این مناظرات در دهه ۷۰ و در پی تحرک شدید روشنفکری غرب‌زده با شکلی دیگر ادامه یافت.

این روشنفکران در هیچ زمانی حاضر به مناظره رودررو با او نشدند و همواره سعی در ترور شخصیت و آرا علمی او داشتند و از قضا رسانه‌ها نیز در دست این طیف بود و تقطیع سخنان او هنوز نیز در رسانه‌ها بازنشر می‌شود. در اواخر دهه ۷۰ تنها حجت الاسلام حجتی کرمانی حاضر به مناظره شد که حاصل آن شکستی بزرگ برای طیف روشنفکران محسوب می‌شد. مهم این است که بدانیم آیت الله مصباح به گفتگو اهمیت می‌داد و برخلاف تصویری که از او در رسانه‌ها معاند ساختند او به شدت به گفتگو علاقمند بود و تک صدایی را نمی‌پسندید.

ساحت هفتم: تعبیری که مقام معظم رهبری درباره شباهت او به شهید مطهری به کار بردند، نشان از ساختارمند بودن اندیشه او است. در بین اندیشمندان اسلامی معاصر بعد از شهید مطهری تنها اوست که آثارش می‌تواند مخاطبان را گام به گام با تفکر ناب اسلامی آشنا کند و تا اوج معارف عمیق فلسفی و عرفانی و اخلاقی برساند. اینکه «طرح ولایت» توانسته در طول سه دهه موفقیت خود را در بین جوانان و دانشجویان ظاهر کند نشان از تفکر ساختارمند و دقیق اوست. امری که ضرورت آن با فقدان او بیش از پیش احساس می‌شود.

* مدرس فلسفه و معارف اسلامی

کد خبر 5111345

منبع: مهر

کلیدواژه: مقام معظم رهبری آیت الله مصباح طرح ولایت یادداشت مفاخر اسلامی علوم انسانی قاسم سلیمانی ویروس کرونا اولین سالگرد شهادت حاج قاسم آیت الله مصباح یزدی 9 دی شیراز آمار کرونا بوشهر کرمانشاه آلودگی هوا جبهه مقاومت عکس استانها شهرستان کرج گرگان آیت الله مصباح انقلاب اسلامی علوم عقلی رسانه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۵۴۹۴۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شمسایی: جشنواره نشریات دانشجویی برای وزارتخانه‌های علوم و ارشاد نفع دارد/ بدنه مطبوعاتی کشور نیازمند خون تازه

ایمان شمسایی مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه بازدید از سیزدهمین جشنواره سراسری رسانه و نشریات دانشجویی که در دانشگاه فردوسی مشهد در حال برگزاری است، درباره ارزیابی از نحوه برگزاری این جشنواره به خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: انجام هیچ کاری بدون عیب امکان پذیر نیست، این جشنواره در نوع خود توانسته بیشتر دانشگاه‌های سراسر کشور را به دور خود جمع کند و همین امر اقدام مثبتی تلقی می‌شود؛ چراکه دانشجویان بدون ترس از قضاوت آثار خود را به جشنواره ارسال کرده‌اند.

وی افزود: خیلی از فیلمسازان بزرگ فیلم‌های خود را به جشنواره نمی‌آوردند و شاید ارزیابی آثارشان باعث می‌شود تا به غرورشان بربخورد، اما دانشجویان در فضای دوستانه و گرم دور هم در این جشنواره جمع شدند و همین موضوع خودش هنر می‌خواهد.

شمسایی بیان کرد: گاهی اوقات اصل رویداد از خود محتوی می‌تواند مهم‌تر باشد، آنچه که در حوزه مطبوعاتی پیگیرش هستیم این است که اکنون بدنه مطبوعاتی کشور نیاز به خون تازه دارد؛ چراکه با گسترش رسانه‌ها طرف هستیم و ۱۳ هزار و ۵۰۰ رسانه داریم.

مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی گفت: بنگاه‌های بزرگ مطبوعاتی در قالب‌های مختلف داریم که نیازمند نیرو هستند؛ چرا که مهم‌ترین سرمایه را نیروی انسانی تشکیل می‌دهند، البته شاید این موضوع در خیلی از فضا‌ها شعار تلقی شود، اما در مطبوعات یک اصل به شمار می‌آید؛ چون خبرنگار تولید کننده است و اگر نباشد چه کسی می‌خواهد صفحات خبرگزاری و روزنامه نگاری را پر کند؟

شمسایی اضافه کرد: جشنواره نشریات دانشجویی اتفاقی است که از آن دانشگاه و مطبوعات و وزارت علوم و وزارت ارشاد سود می‌برند و این جشنواره برای وزارت علوم دانشجوی پرسشگرتر و فعال‌تر و پیگیر و حساس به مسائل امور زمانه به همراه خواهد داشت.

مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی ادامه داد: برگزاری جشنواره نشریات دانشجویی در حوزه وزارت ارشاد برای دانشجویان شاید از روی تفریح باشد، اما همینکه مزه ذوق و شوق فعالیت در رسانه زیر دندون دانشجویان رود و لذت آن را بچشند، می‌توانند وارد حوزه رسانه شوند و نتیجه آن برای اصحاب رسانه منفعت به همراه خواهد داشت و باعث رونق بیشتر می‌شود.

انتهای پیام/

نادیا عابد