برگزیدگان جایزه جلال-۱| از مرگهای مشکوک تا اعدامهای ۵۱؛ تاریخ معاصر به روایت یک زن
تاریخ انتشار: ۱۶ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۵۸۰۸۲۳
«گوهر صبر» یکی از معدود آثاری است که در آن صدای زنی شنیده میشود که سالها با خوف و خطر زندگی کرده است. کتاب آینهای است از ایران دهه ۴۰ و ۵۰ به روایت یک شاهد عینی. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ادبیات انقلاب با وجود حضور دستگاهها و نهادهای مختلف در این زمینه، همچنان در مقایسه با دیگر حوزههای ادبی در کشور مظلوم و مغفول است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این در حالی است که تاریخ انقلاب در خود زنانی دارد که با ایثار و از خودگذشتگی و تنها در راه رسیدن به آرمانها و آرزوهای جامعه، از آرزوهای خود در عین جوانی گذشتند. شاید کلمه «ایثار» در چنین جملاتی کلیشه به نظر برسد، اما آنها نماد «ایثار» و «مقاومت»اند.
کتاب «گوهر صبر»، نوشته طیبه پازوکی، که شب گذشته به عنوان یکی از برگزیدگان جایزه جلال معرفی شد، از جمله آثار معدودی است که در این سالها با محوریت یک زن و حضور او در تاریخ انقلاب اسلامی نوشته شده است. کتابی که در وهله نخست، یادآور آثاری چون خاطرات زندهیاد مرضیه حدیدچی دباغ است.
«گوهر صبر» به زندگی و زمانه گوهر الشریعه دستغیب، نماینده مردم تهران در دوره های اول، دوم و سوم مجلس شورای اسلامی و از فعالان سیاسی اختصاص دارد. نویسنده طی دورههای مختلف با راوی به گفتوگو نشسته و تلاش کرده است خاطرات او را که غباری 40 ساله بر رویشان نشسته، ثبت و ضبط کند. خاطراتی که گاه از ذهن راوی فرار کردهاند؛ یا به دلیل گذشت زمان یا به دلیل خاصیت فعالیتهای مبارزاتی که گاه لازم است از ذهن دور بماند.
کتاب با خاطرات دستغیب از خانه پدری آغاز میشود و در ادامه ماجرای ازدواج و زندگی در آبادان روایت میشود. تمرکز ادبیات انقلاب بر حوادث پایتخت، کمتر مجالی برای مخاطب در این سالها ایجاد کرده تا با فضای سیاسی و اجتماعی شهرستانها در اواخر دهه 40 و 50 آشنا شود. از این منظر، کتاب «گوهر صبر» فرصتی است هم برای مخاطب عادی و هم برای نویسندگانی که برای خلق داستانهایشان از این دست از آثار الهام میگیرند.
پازوکی در ادامه عمده تمرکز خود را به فعالیتهای سیاسی دستغیب و همسرش قرار داده است. نقطه ثقل اثر کمکم از اینجا شروع میشود و تا پیروزی انقلاب و بازگشت امام(ره) به کشور ادامه مییابد. در این بخش از کتاب موضوعات جالب و جدیدی از حضور زنان در صف مبارزه از زبان یک شاهد عینی شنیده میشود که در کمتر اثری به آن پرداخته شده است؛ از زنانی که در این راه به شهادت رسیدند گرفته تا عضویت برخی از زنان در سازمان مجاهدین و مرگهای مشکوک و اعدامهای بهار 51 و ... .
انتشارات سوره مهر این کتاب خواندنی را در 492 صفحه منتشر کرده و در دسترس علاقهمندان به ادبیات انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر قرار داده است.
برگزیدگان سیزدهمین دوره جایزه جلال معرفی شدنداختتامیه جایزه جلال / جوادی: امتیازات ویژه برای برگزیدگان جایزه جلال در راه است/جلال یک جایزه ملی است همه انتظارها را از ارشاد نداشته باشیمداوری هزار و 712 اثر در جایزه جلال/ نزول کیفی ادبیات محصول نویسندگانی با تجربه زیستی محدودانتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: جایزه جلال آل احمد ادبیات انقلاب سوره مهر کتاب جایزه جلال آل احمد سوره مهر کتاب جایزه جلال گوهر صبر سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۵۸۰۸۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زندگی با آلاحمد در شیوه نگارش سیمین دانشور تاثیر نداشت
خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: سیمین دانشور نویسنده و مترجم ایرانی ۸ اردیبهشت سال ۱۳۰۰ در شیراز زاده شد. او سومین فرزند محمدعلی دانشور (پزشک) و قمرالسلطنه حکمت بود. دوره ابتدایی و دبیرستان را در مدرسه انگلیسیزبان مهرآیین گذراند.
در سال ۱۳۱۶ اولین مقالهاش را با نام «زمستان بیشباهت به زندگی ما نیست» در نشریهای محلی چاپ کرد. در سال ۱۳۱۷ به تهران آمد و مدتی در شبانهروزی آمریکایی تهران ساکن شد و آموزش زبان انگلیسی را پی گرفت. بعد در رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد.
در سال ۱۳۲۰ بهعنوان معاون اداره تبلیغات خارجی در رادیو تهران استخدام شد. علیاکبر کسمایی و احمد شاملو از همکاران او در رادیو بودند. سیمین دو سال بعد، یعنی در سال ۱۳۲۲ از کار رادیو کنارهگیری کرد و در روزنامه ایران مشغول به کار شد. از این زمان به بعد، او با نام مستعار «شیرازی بینام» برای نشریات مختلف مقاله نوشت و ترجمه کرد.
در ۱۳۲۷، اولین کتاب خود را با نام «آتش خاموش» نوشت. این اثر نخستین مجموعه داستانی بود که به قلم زنی ایرانی چاپ شد. داستانهای این مجموعه با نقدهای منفی بسیاری مواجه شد. در ۱۳۲۸ با مدرک دکترای ادبیات فارسی از دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد و یک سال بعد با جلال آلاحمد، نویسنده و مبارز اجتماعی مطرح آن سالها ازدواج کرد. این ازدواج تا مرگ نابههنگام آل احمد در سال ۱۳۴۸، بهمدت ۲۰ سال دوام داشت.
همزمان با سالروز تولد سیمین دانشور در گزارشی به مرور زندگی این نویسنده پرداختیم که مشروح آن در ادامه میآید؛
تحصیل در آمریکا
دانشور در شهریور ۱۳۳۱ با دریافت بورس تحصیلی از مؤسسه فولبرایت به دانشگاه استنفورد آمریکا رفت و در رشته زیباییشناسی تحصیل کرد. در این سفر نامههایی که بین او و جلال رد و بدل شد که بعدها در کتابی به نام «نامههای سیمین دانشور و جلال آلاحمد» توسط انتشارات نیلوفر منتشر شد. در مدت تحصیل در آمریکا «باغ آلبالو»، دشمنان چخوف»، «بئاتریس آرتور شنیتسلر» و «رمز موفق زیستن» دیل کارنگی را هم ترجمه و منتشر کرد.
بازگشت به ایران و ادامه کار نویسندگی
دانشور در سال ۱۳۳۴ به ایران بازگشت و در هنرستان هنرهای زیبای دختران و پسران مشغول تدریس شد. سپس مدیریت مجله نقش و نگار را پذیرفت و «کمدی انسانی» سارویان و «داغ ننگ» ناتانیل هاتورن را ترجمه کرد.
در ۱۳۳۷ کتاب «همراه آفتاب» نوشته هارولد کورلندر را ترجمه و منتشر کرد. تا اینکه در سال ۱۳۳۸ بهعنوان دانشیار کلنل علینقی وزیری در رشته باستانشناسی و تاریخ هنر دانشگاه تهران مشغول به کار شد. کار تدریس او در دانشگاه تهران تا بیست سال بعد، یعنی سال ۱۳۵۸ که از دانشگاه تهران بازنشسته شد، ادامه پیدا کرد. اینداستاننویس سال ۱۳۴۰، دومین مجموعه داستان خود با نام «شهری چون بهشت» را منتشر کرد. دانشور، همراهِ همسرش جلال آلاحمد، عضو کانون نویسندگان ایران بود. و در نخستین انتخابات، فروردین ۱۳۴۷ بهعنوان رئیس کانون نویسندگان ایران برگزیده شد. در تیر ۱۳۴۸ رمان «سووشون» را منتشر کرد که مشهورترین رمان او است و تا به حال به هفده زبان ترجمه شدهاست. بسیاری از منتقدان این اثر را یکی از ماندگارترین آثار ادبی فارسی میدانند. دو ماه بعد از انتشار «سووشون»، در ۱۸ شهریور ۱۳۴۸، جلال آلاحمد درگذشت.
دانشور سال ۱۳۵۱ کتاب «چهل طوطی» را منتشر کرد. این کتاب ترجمهای است از مجموعهای از حکایتهای هندی که لین یوتانک، نویسنده چینی، در کتابی به نام The Wisdom of Indiaجمعآوری کردهاست. این کتاب که تنها همکاری آلاحمد و دانشور به حساب میآید که توسط انتشارات موج به چاپ رسید. او سال ۱۳۶۱ کتابی را به نام «غروب جلال» را منتشر کرد. این کتاب از دو بخش تشکیل شدهاست: بخش اول کتاب، با نام «شوهرم جلال» در سال ۱۳۴۱ و در زمان حیات آلاحمد نوشته شدهاست. دانشور این کتاب را با وصف آلاحمدِ نویسنده آغاز میکند، افکار و ویژگیهای اخلاقی او را از منظر خود توصیف میکند و به جنبههای فردی، اجتماعی و سیاسی زندگی او میپردازد. بخش دوم کتاب، تقریباً بیست و یک سال بعد نوشته شدهاست. در این بخش، دانشور خاطره روز درگذشت آلاحمد را روایت میکند. نام کتاب، از همین بخش دوم گرفته شدهاست.
با فرارسیدن سال ۱۳۷۲، اولین کتاب از سهگانه سیمین دانشور، به نام «جزیره سرگردانی» منتشر شد که به دغدغههای روشنفکران ایران در دهه ۴۰ و ۵۰ میپرداخت. در ۱۳۷۶ مجموعه داستان «از پرندههای مهاجر بپرس» با همکاری نشر نو و نشر کانون چاپ شد. در سال ۱۳۷۸ یادنامه جلال آلاحمد توسط علی دهباشی منتشر شد که گفتوگویی مفصل با دانشور را شامل میشد. جلد دوم تریلوژی دانشور، «ساربان سرگردان»، در سال ۱۳۸۰ را چاپ کرد.
دانشور در گفتوگو با ناصر حریری گفته او و جلال آلاحمد هر چه مینوشتند، به هم نشان میدادند اما او هرگز اجازه نمیداده جلال در نوشتههایش دست ببرد. همچنین هیچگاه از نثر آلاحمد که دستکم سه دهه یکهتاز میدان نویسندگی بود، تأثیر نپذیرفت و زندگی مشترک در شیوه نگارش او اثر نگذاشت و استقلال خود را حفظ کرد.
درگذشت
سیمین دانشور در ۳۰ تیر ۱۳۸۶ بهعلت مشکلات حاد تنفسی در بیمارستان پارس تهران بستری شد. با بستری شدن او شایع شد که وی درگذشتهاست اما این خبر تکذیب شد. او در ۲۲ مرداد ۱۳۸۶ با تشخیص تیم پزشکی از بیمارستان پارس مرخص شد. دانشور پس از یک دوره بیماری آنفولانزا، عصر روز ۱۸ اسفند ۱۳۹۰ برابر در ۹۰ سالگی در خانهاش در تهران درگذشت. قبر سیمین دانشور در قطعه هنرمندان بهشت زهرا است.
الهام قاسمی
کد خبر 6089822 الناز رحمت نژاد