نبود قوانین حمایت از کودکان کار چه بر سر آنها می آورد؟
تاریخ انتشار: ۲۰ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۶۱۹۰۰۶
ساعت24-«رضا» کودک کار بود و نانآور خانواده؛ دوست داشت مانند بقیه همسالانش بازی کند و درس بخواند، اما سرنوشت آنقدر زود او را از دنیای کودکانه خارج کرد که از همان کودکی همه دغدغهاش آینده خواهر و برادرش شد؛ مجبور بود برای تامین مخارج خانوادهاش فقط «کار» کند و حتی وقتی در ۱۳ سالگی از او پرسیدند چه آرزویی داری؟ گفت: «آرزویی ندارم؛ وقت نکردم بهش فکر کنم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رضا حدود ۵ سال پیش یعنی درست در زمانی که ۱۳ سال داشت در برنامه ماه عسل حضور یافت؛ صحبتهای او از درد و رنجهای ناشی از مشکلات زندگی و فقر به قدری عمیق بود که با جمله معروف «آرزویی ندارم چون وقت نکردم بهش فکر کنم» همه را تحت تاثیر خود قرار داد و یاد خود را در ذهنها حک کرد.
حالا بعد از گذشت چند سال از پخش آن برنامه چند روزی است که خبر خودکشی رضا در رسانهها منتشر شده است؛ اما رضا اولین کودکی نیست که خبر خودکشیاش را میشنویم و اگر بخواهیم دلایل این اتفاق هولناک را بررسی کنیم باید عوامل متعددی را مورد بررسی قرار دهیم که از یک سو مشکلات حمایتی و خلاءهای قانونی و از سوی دیگر مشکلات اقتصادی در این اتفاقات دخیلاند.
محمد محمدی به عنوان یکی از فعالان حقوق کودک با اشاره به موضوع خودکشی رضا و مشکلات و دغدغههای کودکان کار اظهار میکند: صحبت از مشکلات کودکان کار بدون توجه به چرخه مشکلات اقتصادی، اجتماعی و قانونی کنونی بیفایده است. باید به این موضوع توجه داشت که مهمترین علت ورود کودک به چرخه کار فقر و مشکلات معیشتی خانواده است، چه این کودکان ایرانی باشند چه مهاجر. با اینحال، سازمان بهزیستی و وزارت کار به جای توجه به این موضوع برای سرپوش به نداشتن سیاستهای مشخص برای فقرزدایی، این کودکان را به باندهایی موهوم ارتباط میدهند تا بیمسئولیتی خود را در این زمینه توجیه کنند.
وی با بیان اینکه از نظر اجتماعی، هم جامعه و هم نهادهای مدنی حوزه کودک در دوگانه سرویسدهی مقطعی یا رویکردهای توسعهای و توانمندسازی سرگردان هستند، میافزاید: پرداختن بیش از اندازه به مساله ارائه انواع خدمات آموزشی، بهداشتی و معیشتی توسط نهادهای مدنی آنها را به جای دولت نشانده و عملا وجه مطالبهگری از دولت و ارتقای سطح آگاهی جامعه را کمرنگ کرده است. اتفاقاتی نظیر آنچه برای رضا، کودک کاری که اخیرا دست به خودکشی زده است، نشانگر همین نگاه خیریهای بدون آگاهی است که به جای پرداختن به روان آسیبدیده کودک و خانواده و نیز نگاه غیراصولی جامعه به کودکان کار تنها به تغییر محیط اکتفا میکند و نتیجه آن تاسفبار است؛ این یک هشدار برای کلیه فعالان مدنی است که با توجیه وضعیت اقتصادی فعلی تمرکز خود را بر توزیع امکانات و منابع بین اقشار محروم گذاشتهاند.
این فعال حقوق کودکان مشکلات کودکان کار را از بعد قانونی نیز مورد بررسی قرار میدهد و میگوید: کمترین حمایتی در قانون برای کودکان کار وجود ندارد. قانون مصوب مجلس ششم که کارگاههای کمتر از ۱۰ نفر را از شمول قانون کار خارج کرد، یکی از دلایل رشد فزاینده کودکان کاری شد که در کارگاههای کیفدوزی و کفشدوزی و... با حداقل شرایط و دستمزدهای بسیار پایین و بدون بیمه را مجبور به کار کرد.
محمدی با بیان اینکه قانون حمایت از اطفال و نوجوانان در چند ماده به صورت پراکنده به موضوع کودکان کار پرداخته است، میافزاید: در ماده یک بند ث این قانون در ارتباط با مفهوم بهرهکشی اقتصادی توضیح داده که طبق این ماده به کارگیری غیر قانونی طفل و نوجوان و یا وادار کردن یا گماردن او به کار یا خدمتی که از لحاظ جسمی، روانی، اخلاقی یا اجتماعی با نظر به وضعیت طفل و نوجوان برای وی مضر و خطرناک باشد به معنی بهرهکشی اقتصادی است. همچنین در ماده سه بندهای (ر_ژ) بدون استفاده از واژه کودک کار در متن و صرفا براساس توصیف و تعریف شرایط اینگونه استنباط میشود که کودکان کار در دسته کودکان در شرایط مخاطره آمیز قرار گرفتهاند که در مواد بعدی ساز و کار حمایتی برای آنها تعریف شده است.
وی تاکید میکند: براساس ماده ۶ این قانون نیز برخی از سازمانها و نهادهای مسئول موظف به پیگیری شرایط کودکان کار هستند. از جمله بهزیستی مکلف به جمعآوری اطلاعات و آگاهیرسانی در مورد وضعیت کودکان در شرایط مخاطره آمیز شده است و طبق بند ث این ماده وزارت رفاه موظف است که نظارت موثری بر اماکن کار جهت پیشگیری و مقابله با آزار یا بهرهکشی اقتصادی از کودکان و نوجوانان داشته و همچنین پیگیر پوشش بیمهای موضوع ماده ۱۴۸ قانون کار برای نوجوانان بین ۱۵ تا ۱۸ سال شاغل باشد.
محمدی در ادامه و در پاسخ به سوالی در خصوص تعداد کودکان کار در کشور مدعی شد: تا زمانی که کودکان کار در حد کودکان خیابانی و کودکان زبالهگرد خلاصه شود و کودکان قالیباف، کارگرهای ساختمانی و... نادیده گرفته شوند به هیچکدام از آمارها نمیتوان اعتماد کرد و آمار دقیقی از کودکان کار وجود ندارد. هرچند اگر تخمینهای رسمی که نشاندهنده حدود ۵۰۰ هزار کودک در سال ۹۶ بوده است را مبنا قرار دهیم، با توجه به شرایط اقتصادی طی دو سال اخیر میتوان گفت از هر ۹ کودک بین ۵ تا ۱۷ سال، یک کودک مشغول به کار است؛ یعنی یک میلیون کودک کار در کشور وجود دارد البته این آمار با توجه به این که بسیاری از کودکان بهویژه کودکان در مناطق محروم و مهاجر فاقد برگههای هویتی هستند و همینطور با در نظر گرفتن ظهور کودکان کار مجازی، میتواند بیشتر هم برآورد شود.
منبع: ساعت24
کلیدواژه: کودکان کار کودک کار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.saat24.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ساعت24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۶۱۹۰۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پینوکیویی که کارآفرین است
داود زارع در آستانه برگزاری جلسه نمایشنامهخوانی «پینوکیو» از ویژگیهای این نمایشنامه گفت و ابراز تاسف کرد که مسئولان ما از نقش مهم تئاتر در پرورش کودکان و نوجوانان غافل هستند.
نمایشنامه «پینوکیو» با ترجمه و کارگردانی داود زارع، روز جمعه ۷ اردیبهشت و نیز روزهای ۱۳ و ۱۴ اردیبهشت ماه روخوانی میشود. نقشخوانان این نمایشنامهخوانی گروهی از کودکان هستند که همگی آموزش تئاتر دیدهاند.
داود زارع که خود متن این نمایشنامه را ترجمه کرده، درباره محتوای این اثر نمایشی به ایسنا گفت: کار ما بر اساس نمایشنامه «پینوکیو» نوشته سو آرنگو اجرا میشود. این نمایشنامهنویس، متن پینوکیو را از داستان اصلی آن که نوشته کارلو کلودی است، اقتباس کرده. من نمایشنامه سو آرنگو را ترجمه کردهام که به زودی هم منتشر میشود و البته در ترجمه آن افزودههایی دارم که با توجه به ویژگیهای جامعه امروز خودمان به متن اصلی اضافه شده است.
این کارگردان با ابراز تاسف از اینکه در جامعه با معضل دروغگویی و ریاکاری رو به رو هستیم، ادامه داد: این مساله، جامعه امروز ما را تحت تاثیر قرار داده است. به همین دلیل بر موضوع راستگویی و حقیقتگویی تاکید کردهایم، حتی اگر گاهی به زیان ما باشد. احترام به بزرگتر، موضوع دیگری است که به آن توجه داریم. در کنار اینها بر تحصیل علم و تلاش برای رسیدن به خواستهها نیز تمرکز داریم چراکه در جامعه امروز، اغلب پدر و مادرها هستند که خواستههای کودکان را به سرعت برآورده میکنند ولی ما در این نمایش به آنان میگوییم که برای تحقق خواستههایشان، خود، باید زحمت بکشند و از راحتطلبی دست بردارند.
زارع با اشاره به اینکه امروزه بسیاری از کودکان بخش زیادی از وقت خود را در فضای مجازی سپری میکنند، افزود: بسیار علاقهمندم که بچهها را به عالم دوستی برگردانم. به هر حال، این مفاهیم را برای کودکان برجسته کردم. در نهایت، پینوکیوی ما به جایی میرسد که کارگاه نجاری پدر ژپتو را حفظ و آن را به یک کارگاه بزرگ عروسکسازی تبدیل میکند. یعنی به یک کارآفرین تبدیل میشود و این نکته مهمی است چون بسیاری از جوانان امروزی، دوست دارند بعد از پایان تحصیل خود، به استخدام جایی دربیایند نه اینکه خود، شغلی ایجاد کنند.
او که در کنار اجرای تئاتر، به عنوان مدرس نیز به آموزش تئاتر برای کودکان و نوجوانان اشتغال دارد، درباره مزایای تمرین تئاتر برای هنرجویان کودک و نوجوان توضیح داد: یکی از کارهای من ساخت نمایش با کودکان و برای کودکان است. بچههایی که در این جلسه نمایشنامهخوانی حضور دارند، همه هنرجویان تئاتر هستند و هیچ یک آماتور نیستند. معتقدم حضور بازیگران کودک سبب میشود درک مفاهیم نمایش برای تماشاگران کودک، آسانتر و پذیرفتنیتر باشد و نمایش، تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت. به همین دلیل از سال ۹۶ ترجیح میدهم در کارهای کودک و نوجوان، از بازیگران همین گروههای سنی بهره بگیرم.
این مربی تئاتر با تاکید بر نقش مهم این هنر بر پرورش کودکان و نوجوانان اضافه کرد: قرار نیست همه بچههایی که آموزش تئاتر میبینند، هنرمند شوند اما مهم این است که در هر شغلی، موفقتر و خلاقتر خواهند بود. ضمن اینکه فکرشان عمیقتر میشود و قدرت بیشتری برای حل مسائل پیدا میکنند.
زارع، یکی دیگر از مشکلات جامعه ما را ضعف در کارهای گروهی دانست و افزود: ما در کارهای انفرادی موفقتریم ولی در کارهای گروهی، معمولا دچار ضعف هستیم اما تئاتر، به جبران این ضعف هم کمک میکند. از سوی دیگر ما آموزش ندیدهایم به عقاید دیگران احترام بگذاریم اما تئاتر کمک میکند که نه تنها به عقاید دیگران و حتی عقاید مخالف خود احترام بگذاریم، بلکه به آنها فکر کنیم که شاید درستتر از عقیده ما باشند. بنابراین کودکان و نوجوانانی که از چنین توانمندیهایی برخوردار میشوند، بهتر میتوانند با همنسلان خود ارتباط برقرار کنند.
او خاطرنشان کرد: تئاتر میتواند عمیقا در پرورش نسل بعدی نقش بسیار مهمی ایفا کند ولی متاسفانه این موضوع مهم، در چشم مسئولان ما مغفول مانده است.
زارع با ابراز خوشنودی از استقبال مخاطبان از جلسات نمایشنامهخوانی «پینوکیو» افزود: پیش فروش بلیتهای کار، نشانگر استقبال تماشاگران است و به احتمال قوی چند جلسه دیگر هم تمدید خواهیم کرد. ضمن اینکه صحبتهایی برای اجرای صحنهای همین نمایشنامه در جریان است.
بازیگران این اجرا (به ترتیب حروف الفبا) عبارتند از: نیلوفر افشاریانزاده، محمدصالح بیات، پریماه حسینپور، آویتا حیدری، بنیتا حیدری، ملیسا رجایی، محدثه رستمیفر، نفس رستمیفر، ثنا رنگساز، آناهیتا زحمتکش، آیلین غریبی، کیان فراهانی، محمدطاها موسوی، نیلیاسادات میری زرندی.
دیگر اعضای گروه اجرایی این نمایشنامهخوانی به شرح زیر هستند:
مشاور کارگردان: نرگس اصغری، طراح صحنه: داود زارع، زهرا امینی، طراح لباس: شیما محترمی، طراح گریم: لیلا پریشان، حسین تبریزی، طراح پوستر: امیرحسین شقاقی، انتخاب موسیقی: داود زارع، دستیار کارگردان: زهرا بخشنده، منشی صحنه: حدیثه میرزایی، مدیر صحنه: سوگند زارع لواسانی، رومینا ابراهیمزاده، ریحانه زارع، عکاس: اختر تاجیک، مهفام شیخ جعفری، روابط عمومی: گروه (تئاتر کودک ببین) ریحانه مطهری، روژین ستاری، روشنک کریمی، مجری طرح : آموزشگاه بازیگری و موسسه هنرهای نمایشی توانش.
این جلسه نمایشنامهخوانی ساعت ۱۶ روزهای ۷، ۱۳ و ۱۴ اردیبهشت ماه در تالار هنر به نشانی: خیابان مفتح جنوبی، خیابارن ورزنده، جنب دانشکده سینما تئاتر برگزار میشود.
انتهای پیام