به نقل از «الف»

بهترین شاعران غزل و قصیده چه کسانی هستند؟

تاریخ انتشار: ۲۹ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۷۱۶۸۸۷

ستایش فراوان آمده و غزل‌های عاشقانه و لطیفی که بهترین حس را به مخاطب می‌دهد از زیبایی‌های ادبیات فارسی است.

به گزارش سلام نو، بررسی همه شعرای نامدار غزل سرا و قصیده سرا در حوصله این نوشتار نیست. از این رو در نوشته کوتاه پیش رو مختصرا به چند شاعر برتر در این دو قالب شعری پرداخته‌ایم.

 

با نگاهی گذرا به تاریخ ادبیات فارسی به اسامی قصیده سرایان سرشناسی می‌رسیم که نامشان در تاریخ به نیکی نگاشته شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سعدی شیرازی را می‌توان در صدر قصیده سرایان نام‌آور برشمرد. همان طور که گفته شد شمار قابل توجهی از قصاید سروده شده به مدح و ستایش اختصاص دارد. با این وجود شعر سعدی اگر چه حاوی مدح بزرگان است اما قصیده سرودن سعدی نه برای او منافع مادی داشته و نه در اشعارش خبر از مبالغه است. برعکس جوهره اصلی قصیده‌های سعدی هدایت و راهنمایی بر محور حقانیت است. از شاعران درخشان دیگر در حوزه سرودن قصیده می‌توان از رودکی نام برد. قصاید رودکی عمدتاً به مضمون‌های عاشقانه و موضوعات مربوط به زندگی می‌پردازد.

ناصر خسرو نیز از دیگر قصیده سرایان مطرح است. نوآوری ناصر خسرو در قصایدی که سرود چه به لحاظ قالب و چه به لحاظ معنایی به نوعی نمونه‌ای از یک ساختارشکنی بود که بسیار بدیع بود. اگر سعدی را استثنا قرار بدهیم بیراه نیست اگر بگوییم ناصرخسرو سنت مدح در قصیده را دچار تحول کرد. فصاحت و بلاغت از ویژگی‌های مهم شعر ناصرخسرو است. ضمن اینکه نگاه حکیمانه او در زمینه بحث‌های کلامی، فلسفی و عقاید دینی او را با بسیاری از شعرا متمایز می‌کند.

ملک‌الشعرای بهار نیز از دیگر قصیده سرایان مطرح در ادبیات فارسی است. ملک‌الشعرا را به حق از پیش‌گامان قصیده سرایی نوین نامیده‌اند. از او به عنوان احیاگر قالب قصیده نیز یاد شده است. نمایندگی او در دوره سوم مجلس شورای ملی نتوانست از او قصیده‌سرایی مدح کننده بسازد. اگر چه پس از سقوط دولت مصدق ملک‌الشعرا ناگزیر از سیاست کناره گیری کرد اما اشعار و قصاید او با مضمون‌های وطنی و سیاسی و اجتماعی برگ زرینی از تاریخ ادبیات فارسی را به خود اختصاص داده است.

درست زمانی که در اوایل قرن ششم قصیده به نسبت از رونق افتاده بود، جای غزل و قصیده عوض شد. در این دوران غزل سرایان به صحنه آمده و برای خود نام و نشانی دست و پا کردند. غزل‌های نغزی که با بیان احساسات لطیف به توصیف زیبایی‌های عاشق و معشوق می‌پردازند.

قالب شعری غزل در دوره‌ای رونق گرفت که رفته رفته قصیده‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفتند. در تاریخ ادبیات ایران این دوره اوایل قرن ششم است. موضوع اصلی غزل بیشتر بیان زیبایی‌های معشوق و ستایش عشق و ظرافت‌های احساسی است. البته ذکر این نکته لازم است که ورود غزل به ادبیات ایران با سروده‌های شهید بلخی در قرن سوم آغاز شد.

 

نمی‌توان از شعرای نامدار غزل سرا نام برد و اول از همه یادی از لسان‌الغیب شیرازی نکرد. بدون تردید غزل‌های حافظ از زیباترین و تأثیرگذارترین غزل‌های ادبیات فارسی است. درباره سعدی و مولانا هم همین تعاریف از حافظ مصداق دارد.

در این بین عراقی و خواجوی کرمانی نیز از جمله غزل سرایانی هستند که اگرچه آثار برجسته آنها در نوع خود کم نظیر است اما آن طور که باید و شاید به غزل‌های ارزشمند این هنرمندان پرداخته نشده است.

اسامی غزل سرایان نام‌آور کم نیستند. از فرخی در قرن چهارم و صائب تبریزی در قرن یازدهم گرفته تا معاصرانی همچون هوشنگ ابتهاج و قیصر امین پور و حسین منزوی از چهره‌های سرشناس این سبک شعری هستند.

قوت جایگاه غزل تا امروز ادامه داشته و ادبیات معاصر نیز غزل سرایان درجه یکی مثل شهریار داشته است. در این جا می‌توانید یکی از آخرین مصاحبه‌های شهریار را ببینید.

منبع: الف

کلیدواژه: ادبیات فارسی غزل سرایان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۷۱۶۸۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بازی برای کودکان خیلی مهم است اما جایگاه ادبیات هم حفظ شود

لاله جعفری نویسنده حوزه کتاب کودک، درباره وضعیت کتاب کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: خوشبختانه امروز طیف وسیعی از کتاب‌ها در بازار نشر وجود دارد اما در مقابله با تالیف‌های خارجی که مخاطب زیادی دارند نویسندگان ایرانی کار سختی پیش رو دارند چون باید به نحوی بنویسند تا بچه‌ها فقط به دنبال کتاب‌های ترجمه نروند و به دنبال تالیفات داخلی نیز باشند.

وی افزود: همچنین گستردگی سبک‌های ادبی در حوزه کودک زیاد است و تنوع خوبی وجود دارد. ما داستان‌های تخیلی، ترسناک، طنز، علمی و… را داریم و این تنوع باعث می‌شود تا بچه‌ها به طرف کارهای تألیفی جذب شوند. البته که هنوز فاصله بسیاری با آثار خارجی داریم، چرا که گرانی کاغذ و چاپ باعث شده تا ناشران محدودتر کار کنند و این محدودیت‌ها برای نویسندگان نیز به‌وجود می‌آید. امیدوارم این مشکلات حل شوند و آثار تألیفی در کنار ترجمه بچه‌ها را به سمت خود جلب کنند.

نویسنده کتاب «چوم چوم» درباره یافتن ایده برای نگارش و همراهی با کودک امروز گفت: سعی می‌کنم تجربه‌های میدانی زیاد داشته باشم و با بچه‌ها کار کنم. حواس پنجگانه خود را در مواجه با بچه‌ها تقویت کنم. در پارک، خیابان، مترو و هر جایی‌که کودکی می‌بینم شش دانگ حواسم را جمع کنم تا ببینم عکس‌العملش در مقابله با مسائل چگونه است و سعی می‌کنم ایجاد ارتباط کنم و ببینم مدل حرف‌زدن‌شان تا چه اندازه نسبت به بچه‌های دوره خودمان تغییر کرده است. در کنار این مشاهده میدانی سعی می‌کنم کتاب‌های پرفروش دنیا را بخوانم و نکات قابل توجه آن را درک کنم. از سوی دیگر تلاش می‌کنم تا در فیلم‌ها، انیمیشن‌ها یا حتی بازی‌های رایانه‌ای جستجو کنم ببینم آثار پرطرفدار چه نکاتی به همراه دارند که بچه‌ها به سمت آن‌ها جلب می‌شوند.

جعفری به چگونگی ترغیب بچه‌ها برای مطالعه و فرهنگ‌سازی در راستای مطالعه گفت: بازاریابی مهم‌ترین مساله است. تبلیغات اثر بسیار زیادی دارد و فکر می‌کنم رسانه‌ها حرف اول را در این میان می‌زنند. امروز بین دو فیلم برای پخش، رقابت و تبلیغات گسترده‌ای وجود دارد، چه در شبکه‌های داخلی و چه فارسی زبان خارجی؛ در حالی‌که برای کتاب ما هیچ تبلیغی نداریم. فکر می‌کنم سهل‌الوصول‌ترین راه، همین تبلیغ است. هرچند که هزینه‌بر است، اما رسانه‌های داخلی مانند تلویزیون، به نوعی جزو مایملک مردم ایران به شمار می‌آید و باید از آن استفاده شود. ما در طول روز همه نوع تبلیغی در رسانه می‌بینیم، غیر از کتاب.

وی ادامه داد: از سویی فکر نمی‌کنم در مدارس هیچ تمرکزی روی این مسئله وجود داشته باشد. این اتفاق در حالی است که بیشترین زمان را فرزندان ما در مدرسه و در کنار هم می‌گذرانند و می‌توان برای آن‌ها ساعت مطالعه، یا زنگ کتاب تعریف کرد و به هزار نوع، نه به شکل خشک و اجباری بلکه با بازی و سرگرمی تبلیغ کتاب کرد تا فرهنگ مطالعه در میان بچه‌ها ایجاد شود.

این‌نویسنده گفت: ناشران به دنبال کتاب‌هایی همراه با بازی و سرگرمی هستند و وجه بازی برای‌شان غالب است. درست است که بازی نقش مهمی در زندگی کودک دارد، اما ادبیات نیز جایگاه خودش را دارد و باید این جایگاه حفظ شود. ناشران مجبور هستند برای فروش کتاب دست به هر کاری بزنند و کالایی تولید کنند که روی دست‌شان نماند. اما کتاب‌هایی که ادبیات خالص هستند و به جشنواره‌های داخلی و خارجی راه پیدا می‌کنند هر روز کمرنگ و کم‌تعداد شده‌اند و این را من از سفارش‌هایی که به خودم ارائه می‌شود، می‌بینم. ناشر از من می‌خواهد که سری کاری کنم در حالی که باید بذر آگاهی در ذهن کودک کاشته شود و این با یک اثر خوب اتفاق می‌افتد، اما امروز این گونه نیست. وی در پایان گفت: امیدوارم شرایطی فراهم شود تا نویسنده آنچه که دلش می‌خواهد را بنویسد و تنها سفارشی کار نکند.

کد خبر 6090973 زینب رازدشت تازکند