به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

بحران مازوت

تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۷۲۶۶۰۱

انرژی‌های تجدیدپذیر کلید گمشده معمای آلودگی هوا در روز‌های فعلی هستند. با وجود ظرفیت‌های فراوان انواع انرژی‌های تجدیدپذیر (خورشیدی، بادی، زمین گرمایی و غیره) در کشور، عجیب است که این انرژی‌ها همچنان در حاشیه به سر می‌برند.

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، عبدالله کاویانی راد؛ انرژی نیازی بوده که حیات بدون آن عملاً امکان‌پذیر نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

انسان‌های قدیم از سوزاندن چوب انرژی به دست می آوردند و انسان های امروزی برای تامین انرژی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی، خورشید، باد و غیره بهره می‌برند.

 

با وجود فواید سوخت‌های فسیلی باید به پیامدهای آنان نیز توجه کافی داشت. امروزه نیروگاه‌های حرارتی با مصرف مقادیر زیاد انواع سوخت‌های فسیلی به‌عنوان منابع ثابت و مهم آلودگی هوا شناخته می‌شوند. مازوت نوعی نفت کوره (ترکیبی از هیدروکربن های آلیفاتیک و آروماتیک) است که به دلیل گرانروی بالا و کیفیت کم برای سوزاندن استفاده می‌شود.

 

انتشار آلاینده های نیتروژنی و گوگردی حاصل از سوخت مازوت تاثیر مستقیم بر میزان آلودگی هوا و درنتیجه سلامت انسان دارد. آلاینده NO2 با آمونیاک، رطوبت و دیگر ترکیبات واکنش داده و به شکل ذرات کوچک می‌تواند باعث تشدید بیماری‌های تنفسی و ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی شود.

 

همچنین نشان داده شده که با افزایش غلظت SO2 در هوا میزان خطر مرگ قلبی و عروقی افزایش می‌یابد. به علاوه آب باران نیز با آلاینده‌های گوگردی ترکیب شده و باران اسیدی را به وجود می‌آورند. انتشار این آلاینده ها علاوه بر آسیب به سلامت انسان، باعث تشدید مشکلات زیست محیطی مانند افزایش گرمایش جهانی زمین و پدیده تغییر اقلیم می شوند. صدمه به گیاهان، جانوران و اکوسیستم از دیگر تبعات استفاده بیش از حد از سوخت های فسیلی است.

 

 بر اساس یک گزارش از سازمان بهره‌وری انرژی ایران سهم سوخت سنگین مایع در ترکیب سوخت فسیلی نیروگاه‌های حرارتی کشور روندی افزایشی داشته بطوری که مقدار آن طی ده سال (از سال ۸۲ تا ۹۲) از ۵۰۰۰ میلیون لیتر به حدود ۱۵۰۰۰ میلیون لیتر رسیده است (با ثابت بودن ظرفیت تولید).      با مرور اخبار منتشر شده از مشکل آلودگی هوای تهران در روزهای اخیر لازم شد تا انتشار آلاینده‌ اکسید گوگرد ناشی از احتراق مازوت به شکل دقیق‌تری مورد بررسی قرار بگیرد.در این ارزیابی داده‌های انتشار اکسید گوگرد از بازه زمانی ۱۰ دی تا ۲۵ دی و در سال‌های ۹۵ تا ۹۹ جمع‌آوری و بررسی شدند. داده‌های این ارزیابی در سایت سامانه پایش کیفی موجود است. ارزیابی ما در دوره امسال نشان داد که انتشار اکسید گوگرد در شهر تهران نسبت به سال ۹۸ بیش از ۲۰ درصد و نسبت به سال ۹۵ حدود ۴۰ درصد افزایش یافته ‌است.   همچنین میانگین انتشار SO2 امسال نسبت به میانگین سال‌های ۹۵-۹۸ حدود ۵۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد. درنتیجه امسال سهم گوگرد اکسید در آلودگی هوا بسیار زیاد شده که خطرات جدی را به دنبال دارد. برای کاهش آلودگی هوا و ریسک بیماری‌ها لازم است تا مدیریت مناسبی به کار گرفته شود. انرژی‌های تجدیدپذیر کلید گمشده معمای آلودگی هوا در روزهای فعلی هستند. با وجود ظرفیت های فراوان انواع انرژی های تجدید پذیر (خورشیدی، بادی، زمین گرمایی و غیره) در کشور، عجیب است که این انرژی ها همچنان در حاشیه به سر می برند.   تا زمانی که سهم انرژی‌های پاک در تولید انرژی کشور افزایش نیابد، کاهشی در میزان آلودگی هوا رخ نداده و این وضعیت تداوم می‌یابد. همچنین بهره‌برداری از فناوری‌های بیوتکنولوژی میکروبی جهت تصفیه ضایعات سوخت‌های فسیلی می‌تواند مشکلات آلودگی را کمتر نماید. امید است که با اتخاذ سیاست‌های حفظ پایداری محیط زیست در تولید و مصرف انرژی، کمتر شاهد وقوع چنین بحران‌های زیست‌محیطی در کشورمان باشیم.     عبدالله کاویانی راد -عضو هسته تخصصی محیط زیست پایگاه بسیج دانشجویی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: مازوت آلودگی هوا تهران یادداشت دانشجویی سوخت های فسیلی آلودگی هوا انرژی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۷۲۶۶۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چالش‌های زیست‌محیطی در توسعه هوش مصنوعی

هوش مصنوعی مولد نگاه نوآوران و کارآفرینان را به خود جلب کرده است و آنها به‌خوبی می‌دانند که چنین فناوری می‌تواند چه تغییرات شگفتی در جهان کنونی خلق کند. بااین‌حال، در پشت‌صحنه چنین تکنولوژی، چالش‌های مهمی نهفته است که می‌توانند تهدیدی برای پیشرفت آن باشد و منجر به ایجاد بحران‌های جهانی انرژی شود. با حضور هرچه بیشتر هوش مصنوعی در تاروپود صنایع مختلف، نگرانی‌ها در مورد به‌کارگیری بی‌رویه انرژی توسط هوش مصنوعی و عدم پایداری آن افزایش یافته و کارشناسان رویکرد‌های متفاوتی برای حل این معضل پیشنهاد می‌دهند.

دیتاسنتر‌های (Data centers) توسعه‌یافته توسط غول‌های فناوری مانند آلفابت، مایکروسافت و آمازون که به‌منظور ارائه خدمات ابری استفاده می‌شوند، تنها حدوداً ۱ الی ۲ درصد از مصرف انرژی جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین این شرکت‌ها هم‌زمان با افزایش میزان کارکرد سیستم‌ها، بهره‌وری انرژی را در این مراکز بهبود بخشیده‌اند و با سرمایه‌گذاری عظیم در بحث انرژی‌های پاک، اثرات زیست‌محیطی دستگاه‌های خود را کاهش داده‌اند. البته لازم به ذکر است که تلاش‌های این شرکت‌ها برای تقویت سیستم‌ها و بهره‌وری مفید انرژی همچنان ادامه دارد. 

هوش مصنوعی

بااین‌حال، ظهور هوش مصنوعی مولد چالش‌های جدیدی را ایجاد کرده است. برای مثال، پردازشگر‌های گرافیکی (GPU) در ChatGPT، انرژی زیادی را مصرف می‌کنند و طبق گفته «کریستوفر ولیس» از کمپانی Equinix (شرکت اجاره‌دهنده دیتاسنتر)، یک سرور استاندارد با مقیاس بالا، پیش از حضور هوش مصنوعی حدود ۱۰ الی ۱۵ کیلووات انرژی مصرف می‌کرد، درحالی‌که این رقم با حضور هوش مصنوعی به ۴۰ الی ۶۰ کیلووات در هر رَک (rack) افزایش می‌یابد؛ البته مصرف بالای انرژی محدود به محاسبات دستگاه‌ها نیست و سیستم‌های خنک‌کننده نیز برای رک‌های GPU‌ها به انرژی قابل‌توجهی نیازمندند. همچنین استفاده از مدل‌های زبانی مانند GPT-۴ در زمینه‌های گوناگون، از تحقیقات گرفته تا فعالیت‌های خلاقانه تولید محتوا، می‌توانند به افزایش بیشتر فشار در شبکه منجر شوند. (به عنوان مثال، یک سرچ ساده در ChatGPT می‌تواند ۱۰ برابر بیشتر از جستجو در گوگل انرژی مصرف کند.)

آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید میزان مصرف انرژی دیتاسنتر‌ها تا سال ۲۰۲۶ ممکن است به ۲ برابر میزان دو سال پیش افزایش یابد و انتظار می‌رود که طی این بازه زمانی، این دستگاه‌ها یک‌سوم مصرف انرژی ایالات‌متحده را به خود اختصاص دهند. همچنین «رنه هاس»، مدیر اجرایی آرم (Arm)، طی گفتگو با وال استریت ژورنال بیان کرد که تا پایان دهه فعلی میلادی، دیتاسنتر‌های هوش مصنوعی می‌توانند تا ۲۵ درصد کل برق آمریکا را به خود اختصاص دهند؛ البته وی درحالی این ادعا را مطرح کرده که مصرف فعلی این سیستم‌ها حدود ۴ درصد یا کمتر است. 

پیچیدگی‌های مصرف انرژی در آمریکا 

ظهور هوش مصنوعی مولد هم‌زمان با ایجاد فرصت‌های اقتصادی متعدد، مصرف انرژی بالایی را هم می‌طلبد؛ درحالی‌که کاربران و سرمایه‌داران رؤیای استفاده حداقلی انرژی را در سر دارند. این تفکر در سایر بخش‌ها نیز قابل مشاهده است. برای مثال، بسیاری از مشتریان می‌خواهند انرژی خودروهایشان زیرو کربن (بدون کربن) باشد و منابع دیگری را برای انرژی دستگا‌ه‌هایشان جستجو می‌کنند. 

از طرفی، گسترش شبکه‌ها دیگر چالش پیش‌روی کمپانی‌هاست. علی‌رغم حمایت کاخ سفید، ساخت سریع ظرفیت‌های تجدیدپذیر جدید برای شرکت‌ها آسان نیست و آنها از مشکلات متعددی در زنجیره تأمین رنج می‌برند. طبق برخی محاسبات، تحویل ترانسفورماتور‌ها سه سال طول می‌کشد و همین‌طور افزایش هزینه پروژه‌های بادی و خورشیدی، تأمین مالی آنها را دشوار ساخته است.

چه باید کرد؟ 

شکی نیست که ادامه وضعیت فعلی، بحران‌های زیست‌محیطی و انرژی متعددی را رقم خواهد زد؛ درنتیجه صنعت حال‌حاضر به راه‌کار‌های نوآورانه و خلاق نیاز دارد. یکی از رویکرد‌های احتمالی، بهبود بهره‌وری پردازشگر‌های گرافیکی است. درحال‌حاضر انویدیا به‌عنوان تأمین‌کننده عمده قطعات در این زمینه، ادعا کرده که بهره‌وری لازم را در جدیدترین سرور‌های هوش‌مصنوعی خود اعمال کرده است و این روند را ادامه می‌دهد. بااین‌حال، ساخت تراشه‌های کارآمدتر می‌تواند به افزایش مصرف انرژی ختم شود و دوباره مشکل ایجاد کند. 

«آرون دنمن» از شرکت Bain، پیشنهاد می‌کند که مدعیان حوزه فناوری از منابع مالی خود برای کمک به شرکت‌های حوزه برق جهت رفع محدودیت‌های این شبکه خرج کنند. او با اشاره به افزایش تقاضا برای مصرف انرژی در زمان‌های اوج مصرف، از الزام بهره‌مندی از نیروگاه‌های پشتیبان آماده گفت. بااین‌حال، این نیروگاه‌ها احتمالاً با گاز طبیعی کار می‌کنند که با اهداف زیست‌محیطی شرکت‌های بزرگ در تضاد است.

کمبود احتمالی انرژی‌های تجدیدپذیر هزینه‌هایی را به‌همراه خواهد داشت. علی‌رغم عدم آشنایی با نحوه درآمدزایی از هوش مصنوعی، مردم می‌دانند که حضور پردازشگر‌های گرافیکی سدی بزرگ در بهره‌وری انرژی محسوب می‌شوند. اگر هزینه‌های انرژی افزایش یابد، توسعه هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین نیز با اختلال روبه‌رو خواهد شد. از طرفی دیگر، «سم آلتمن» و همکارانش در OpenAI، به‌کارگیری شکافت هسته‌ای را به‌عنوان یکی از راه‌های تأمین انرژی مصرفی سیستم‌های هوش مصنوعی در سر دارند. بااین‌حال، باید منتظر ماند و دید که مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر چگونه پیش خواهد رفت و آینده هوش مصنوعی مولد به‌عنوان یک فناوری کاربردی چگونه خواهد بود.

منبع: دیجیاتو

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی فناوری