پرداخت حقابه جازموریان تنها راه خاموش کردن چشمه‌های گرد وغبار
تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۷۷۷۷۴۸
روزنامه ایران یکشنبه پنجم بهمن در یادداشتی به قلم محمد درویش رییس کمیته محیط زیست یونسکو، نوشت: در پایاب رودخانه مهم و راهبردی هلیل‌رود قرار دارد که از کوه شاه‌بافت سرچشمه گرفته است و بعد از ۴۰۰ کیلومتر به جازموریان می‌رسد. جازموریان سه استان سیستان و بلوچستان، کرمان و فارس را متأثر می‌کند که مهمترین محل برای حفاظت از تنوع زیستی آبزیان و پرندگان در منطقه محسوب می‌شود و بسیاری از پرندگان مهاجر، جازموریان را به‌عنوان یکی از مقاصد خودشان در طول هزاران سال گذشته انتخاب کرده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
جازموریان مهمترین عاملی است که می‌تواند چشمه‌های تولید گردوغبار را مهار کند و ظرفیت گرمایی ویژه منطقه را افزایش بدهد، تفاوت دمای شب و روز را کاهش بدهد و به بهبود کیفیت زیستی کمک کند. جازموریان با افزایش توان زیست‌پالایی سرزمین، شرایطی را فراهم می‌کند که منطقه راهبری جنوب کرمان به یک صندوق ارزی پایدار تبدیل شود و هموطنان زیادی از محل پرنده‌نگری، صیادی و رونق گردشگری طبیعی (بومگردی) پول تولید کنند.
متأسفانه در طول چند دهه گذشته بیش از ۳۰ سد مخزنی کوچک و بزرگ روی هلیل‌رود ساخته شده است. میزان بارگذاری‌ها روی این رودخانه راهبردی در جنوب شرق کشور بشدت افزایش پیدا کرده است. فعالیت‌های معدنی در سرچشمه هلیل‌رود در کوه شاه‌بافت افزایش پیدا کرده و طرح‌های انتقال آب مدام و پیوسته در حال گسترش است. این مسأله سبب شده که دیگر آب به جازموریان نرسد مگر در سیلاب‌هایی که به صورت اتفاقی، ناگهانی و معدود رخ می‌دهد.
همین مسائل باعث شده تا چشمه‌های گردوغبار افزایش پیدا کند، وضعیت زیستی بسیار نامطلوب شود و بسیاری از مردمی که در مناطق اطراف این تالاب راهبردی زندگی می‌کردند مجبور به مهاجرت شوند. این مهاجرت‌های ناخواسته می‌تواند باعث افزایش حاشیه‌نشینی در شهرهایی مثل کهنوج، جیرفت در کرمان، ایرانشهر در بلوچستان تا نیریز در فارس شود. خود این مسأله می‌تواند کاهش امنیت اجتماعی را در پی داشته باشد، بنابراین ما به بهانه آباد کردن یک منطقه در شمال استان کرمان در سراب هلیل‌رود، متأسفانه مناطق بزرگی را ناآبادان کردیم. سرزمین را به سمت ورشکستگی اکولوژیکی سوق دادیم و در نهایت به متروکه شدن سکونتگاه‌های انسانی کمک کردیم؛ جوامع انسانی هم که ماندند معیشت‌شان زیر گردوغبار دفن می‌شود.
اگر قرار است که شرایط دوباره به شرایط پایدار برگردد، تحت هیچ شرایطی نباید حقابه جازموریان که چیزی در حدود ۱۵۰ میلیون مترمکعب در سال است، نادیده گرفته شود. یعنی بعد از حقابه شرب باید حقابه جازموریان مقدم بر حقابه کشاورزی و صنعت باشد. تا این اتفاق نیفتد ما نمی‌توانیم امیدوار باشیم که بتوانیم در این منطقه مهم در حد فاصل سه استان به شرایط پایدار برسیم.
آنچه که برای برگشت شرایط در حوضه هلیل‌رود و احیای تالاب جازموریان باید اضافه کرد این است که ما باید از محل بازچرخانی آب، تصفیه پساب‌ها و به کار انداختن دوباره آب خاکستری از محل تغییر مصرف در بخش صنعت و کشاورزی و انتخاب گونه‌هایی که ارزش افزوده درخور و نیاز آبی کمتری دارند از محل کاهش ضایعات در بخش کشاورزی و مرمت لوله‌های آب شرب در شهرهای استان کرمان بویژه شهر کرمان و جیرفت، آب مورد نیاز برای شرب را در بالادست حوضه آبخیز هلیل‌رود تأمین کنیم تا نیازی به زدن سد و طرح‌های انتقالی بیشتر نباشد و از محل این صرفه‌جویی بتوانیم حقابه جازموریان را تأمین کنیم.
امیدوارم مسئولان وزارت نیرو، محیط زیست، منابع‌طبیعی و صمت به صورت خاص و مردم منطقه این حق را مطالبه کنند. تا زمانی که حقابه جازموریان تأمین و پرداخت نشود، نمی‌توانیم امیدوار باشیم که چشم‌انداز روشنی برای آینده تصویر شود.
منبع: روزنامه ایران برچسب‌ها سازمان حفاظت محیط زیست کرمان گرد و غبار ستاد ملی مقابله با گرد و غبار سیلمنبع: ایرنا
کلیدواژه: سازمان حفاظت محیط زیست کرمان گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست کرمان گرد و غبار ستاد ملی مقابله با گرد و غبار سیل اخبار کنکور هلیل رود
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۷۷۷۷۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حقابه هورالعظیم چگونه تامین می‌شود؟
به گزارش صدای ایران از ایلنا،«داوود میرشکار» مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خوزستان درباره آخرین وضعیت آبگیری تالاب‌های این استان توضیح داد: خوشبختانه در طول سال آبی ۱۴۰۲ – ۱۴۰۳ از جمله در فروردین‌ماه شاهد بارندگی‌های نسبتا مناسبی در استان خوزستان بوده‌ایم، به نحوی که تا پایان اسفندماه تالاب هورالعظیم حدود ۶۰ درصد آبگیری شده بود که بعد از بارندگی‌های فروردین، سه درصد به حجم آب موجود در تالاب اضافه شد و اکنون حجم آبگیری هورالعظیم حدود ۶۳ درصد است.
وی افزود: در حال حاضر تالاب شادگان حدود ۹۳ درصد، تالاب بام‌دژ حدود ۸۴ درصد، تالاب میانگران حدود ۸۵ درصد، تالاب شیمبار حدود ۹۳ درصد و تالاب بندون نیز حدود ۶۴ درصد آبگیری شده است و خوشبختانه اغلب تالاب‌های استان خوزستان در وضعیت مناسبی قرار دارند.
میرشکار در پاسخ به این سوال که با توجه به فرا رسیدن ماه‌های گرم سال و افزایش شدت تبخیر سطحی در منطقه، آیا عمق آب موجود در هورالعظیم به حدی است که این تالاب بتواند تا پایان تابستان وضعیت نسبتا مناسب خود را حفظ کند یا خیر، توضیح داد: با توجه به روان‌آب‌ها و زهاب‌هایی که به سمت هورالعظیم در جریان است و همچنین منابع آب سطحی که از رودخانه کرخه به این تالاب می‌ریزد، در حال حاضر پهنه گسترده‌ای از هورالعظیم بخصوص در بخش جنوبی آن که در ماه‌های گذشته خشک بود، آبگیری شده است، اما اگر در تابستان منابع آبی مناسبی برای این تالاب تامین نشود، قطعا شاهد خشک شدن بخش‌هایی از آن خواهیم بود.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خوزستان ادامه داد: با کمک همکاران محترم در سازمان آب و برق خوزستان و همچنین همکاران عزیز حوضه آبریز کرخه در وزارت نیرو، در تلاش هستیم که با برنامه‌ریزی مناسب، حقابه قابل قبولی را در فصل تابستان به تالاب هورالعظیم اختصاص دهیم تا این تالاب در ماه‌های گرم سال نیز بتوانند وضعیت نسبتا خوب خود را حفظ کند. همچنین از همین حالا، چالش‌های پیش رو در زمینه وقوع آتش‌سوزی‌های احتمالی در اراضی تالابی هورالعظیم و اطراف آن را طی مکاتباتی به استاندار محترم اعلام کرده‌ایم و امیدواریم با رایزنی مقامات ارشد دولت، بتوانیم با هماهنگی کشور عراق، به شکل موثر و به‌هنگام برای مقابله با این حریق‌ها وارد عمل شویم.
میرشکار همچنین با اشاره به میزان حقابه قانونی تعیین‌شده برای تالاب هورالعظیم گفت: براساس مطالعات انجام‌شده توسط اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست خوزستان و در راستای اجرای قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌ها، سه سناریوی مختلف درباره حقابه محیط‌زیستی سالانه هورالعظیم در نظر گرفته شده است. در سناریوی اول یعنی دوره ترسالی، پیش‌بینی شده است که ۱۸۳۲ میلیون متر مکعب حقابه سالانه به تالاب اختصاص پیدا کند، در سناریوی دوم یعنی دوره بارندگی‌های نُرمال، حقابه محیط‌زیستی سالانه تالاب ۱۶۱۰ میلیون متر مکعب در نظر گرفته شده و در سناریوی سوم یعنی دوره خشکسالی نیز ۱۳۸۳ میلیون متر مکعب در سال به عنوان حقابه هورالعظیم پیش‌بینی شده است.
ارشدترین مقام محیط‌زیستی استان خوزستان با بیان این که در سال آبی گذشته (۱۴۰۱ – ۱۴۰۲)، بیش از ۹۳۱ میلیون متر مکعب حقابه برای تالاب هورالعظیم تامین شد، اظهار داشت: مطالعات انجام‌شده درباره تعیین حقابه سالانه تالاب هورالعظیم براساس سناریو‌های مختلف را در اختیار سازمان آب و برق خوزستان قرار داده‌ایم و امیدواریم با این سازمان به یک نقطه نظر مشترک برسیم تا بتوانیم میزان حقابه‌ای را که امکان تامین آن وجود دارد، تا پایان سال آبی جاری به تالاب اختصاص دهیم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: در حال حاضر حقابه تالاب هورالعظیم از دو منبع تامین می‌شود، به نحوی که در درجه اول منابع آب‌های سطحی رودخانه کرخه و در درجه دوم زهاب‌های کشاورزی اراضی جنوب حوضه آبریز کرخه شامل شبکه آبیاری و زه‌کشی کوثر و مجموعه کشت و صنعت نیشکر دهخدا در تامین حقابه هورالعظیم نقش دارند.
میرشکار در پاسخ به سوال دیگر ما درباره آخرین وضعیت ارزیابی زیست‌محیطی طرح توسعه میدان نفتی سهراب که براساس اعلام مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست، با اجرای آن بخش‌هایی از تالاب هورالعظیم خشک خواهد شد، توضیح داد: مطالعات کارشناسی و مکاتبات لازم بین دستگاه‌های زیرمجموعه وزارت نفت و سازمان حفاظت محیط‌زیست برای تعیین ملاحظات زیست‌محیطی طرح توسعه میدان نفتی سهراب همچنان ادامه دارد و این پروژه همچنان در دست بررسی قرار دارد.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خوزستان ادامه داد: سهراب، یک میدان نفتی مشترک با کشور عراق است که از نظر استراتژیک باید از آن بهره‌برداری شود و از سوی دیگر، ممکن است در صورت اجرای این پروژه، نیاز به استحصال خشکی در مخزن شماره یک تالاب وجود داشته باشد که از حساسیت محیط‌زیستی بالایی برخوردار است؛ بنابراین تعادل‌بخشی بین این دو موضوع بسیار دشوار است، اما هم مجموعه سازمان محیط‌زیست که نگران وضعیت زیست‌محیطی تالاب است و هم وزارت نفت در این زمینه پای کار آمده تا بتوانیم به راهکاری برسیم که هم بتوان از میدان نفتی مشترک بهره‌برداری کرد و هم بتوان محیط‌زیست منطقه را به بهترین شکل حفظ کرد.
وی در پایان تصریح کرد: هنوز هیچ مجوزی به طرح توسعه میدان نفتی سهراب داده نشده است، ولی برای این که بتوانیم بهترین شکل ملاحظات محیط‌زیستی را با توجه به اکوسیستم حساس منطقه برای این پروژه در نظر بگیریم، در حال کمک گرفتن از جامعه ارزیابان زیست‌محیطی کشور و جامعه دانشگاهی هستیم و به طور خاص دانشگاه شهید بهشتی به این موضوع ورود پیدا کرده است و متخصصان امر در حال انجام پژوهش‌های لازم هستند که اگر قرار بر اجرای طرح توسعه میدان نفتی سهراب شد، بهره‌برداری از این میدان به صورت پایدار انجام شود.
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند