نیاز به معماری جدید روابط ایران با حوزه عربی
تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۷۷۸۴۷۷
به گزارش گروه دیگر رسانههای خبرگزاری فارس، سعدالله زارعی نوشت: روابط ایران با حوزه عربی نیازمند تحول است و ظرفیتهایی وجود دارد که این تحول را ممکن میکند. اگر در میان کشورهای عربی، دولتهای سعودی، مصر، امارات و بحرین بر عدم حضور ایران در حوزه عربی تأکید دارند، کشورهایی هم هستند که بر بهبود روابط حوزه عربی با ایران اصرار میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
از سوی دیگر اگر به صفحه منطقه عربی در غرب آسیا و در شمال آفریقا نگاه بیندازیم، درمییابیم که هیچ دلیل روشنی بر خصومت بین کشورهای عربی و ایران وجود ندارد. در این میان مهندسی نوعی از دیپلماسی از سوی ایران میتواند شرایط موجود میان ایران و حوزه عربی را دگرگون کند. در این خصوص گفتنیهایی وجود دارد:
1- منطق سیاسی حکم میکند کشورهای یک منطقه و پیروان یک دین به صورت قطعی به هم همبسته باشند و شکاف و نقار میان آنان، عارضی است و نوعاً به عامل خارجی مربوط میشود. در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا، حوادث آن همه اعضا را تحت تأثیر قرار میدهد؛ خواه این حوادث و رخدادهای سازنده و ایجابی و خواه مخرب و سلبی باشند. ما در سالهای اخیر مشاهده کردیم که پدیده گروههای تکفیری که ساخته و پرداخته سازمانهای اطلاعاتی بودند و فقط رنگ دینی و مذهبی داشتند، همه کشورهای اسلامی را تحت تأثیر قرار دادند.
در این میان فقط بعضی از دولتها که هدفگذاری گروههای تکفیری از سوی سازمانهای اطلاعاتی غربی را به نفع خود ارزیابی میکردند تا مدتی با این موج همراهی کردند. آنان گمان میکردند موج تکفیر فقط کشورهای رقیب آنان را آسیب میزند و یا گمان میکردند میتوانند از آن برای تغییر روند منطقه بهرهمند شوند. اما اکثر همین دسته از دولتها هم به زودی دریافتند که این موج موقعیت همه کشورهای اسلامی را تضعیف میکند و فقط به نفع دشمنان مشترک آنان - رژیم صهیونیستی و... - است.
از این رو بود که این دولتها هم سعی کردند حساب خود را از گروههای تکفیری جدا کنند. نمونه دیگر اقدام آمریکا در حمله نظامی به دو کشور مسلمان -افغانستان و عراق- و تهدید چند کشور اسلامی دیگر بود که به ضرر همه کشورهای اسلامی بود و البته در این بین بعضی از کشورهای عربی -شامل سعودی- به گمان اینکه این جنگها روند منطقه را به نفع آنان تغییر میدهد با آنها همراهی کردند. اما زمان زیادی نگذشت که آنان نیز به صف مخالفان این دو جنگ پیوستند و متوجه این واقعیت که این جنگها به «ضرر همه» است، شدند. منطقه ما در این سه دهه از این ماجراها بسیار به خود دیده است و از این رو به نوعی عقلانیت سیاسی رسیده است.
در طول دهههای اخیر تلاش زیادی صورت گرفته است تا نوعی اسلامهراسی، شیعههراسی، مقاومتهراسی، ایرانهراسی و سپاههراسی، جای هراس از برنامههای مخرب آمریکا و رژیم صهیونیستی را بگیرد. این موجها با شدت تمام به راه افتادند تا کشورهای این منطقه اسلامی را به یک جبههبندی در مقابل هم برسانند و نیروی مسلمانان را تحلیل ببرند. این موجها اگرچه تا حدودی موفق هم شدند و حتی به جنگهایی هم میان مسلمانان انجامیدند اما کشورهای اسلامی به مرور از این موجها فاصله گرفتند و امروز اثر این امواج تا حد زیادی از بین رفته است.
2- جمهوری اسلامی ایران در این سالها سیاست خردمندانهای را در پیش گرفته است. صبوری ایران در برابر اعوجاجهای منطقهای و عفو برادرانه اقداماتی که بعضی از دولتهای منطقه علیه ایران به راه انداختند و نثار کمکهای ویژه به آن دسته از کشورهای منطقه که گرفتار بلیههای امنیتی شده بودند، بدون آنکه از اعطای این کمکها چشمداشتی داشته باشد، فضای جدیدی نسبت به ایران پدید آورده است.
ایران در طول این سالها نشان داد کشوری قدرتمند است و مخالفت و حتی دشمنی غرب با آن نمیتواند از قدرت آن بکاهد. پیشرفتهای شگرفت علمی و تکنولوژیک ایران در کنار تلاش اقتصادی داخل به گونهای که کشور علیرغم فشارهای شدید غرب دچار بههمریختگی نشود، هرگونه انتظار مخالفان را برای عقب راندن ایران از منطقه از بین برده است. از سوی دیگر قدرت نظامی رو به رشد ایران هرگونه امید به امکان حمله نظامی خارجی به جمهوری اسلامی را منتفی کرده و جسارت ایران در دفاع از خود در برابر قدرت نظامی آمریکا هرگونه موفقیت برنامه خارجی علیه ایران را به یأس مبدل کرده است. بر این اساس هر روزه در نشریات و خبرگزاریهای بزرگ غرب، اعتراف به قدرت و اقتدار ایران منعکس میشود.
ایران در بعد توانایی نظامی توانسته است کشورهای دوست خود در منطقه را نجات دهد و ثبات را به آنان بازگرداند. پس در یک کلمه ایران و قدرت آن در منطقه به رسمیت شناخته شده و هرگونه انتظار تغییر نظام سیاسی ایران و یا تغییر سیاستهای بنیادی آن را منتفی کرده است. این سرمایه مهمی برای جمهوری اسلامی است و حالا وقت آن است که نظام یک گام مهم برای ارتقاء موقعیت سیاسی و... منطقه بردارد.
3- زمزمه لزوم همکاری با ایران و برقراری روابط فعال با آن در میان کشورهای عربی به گوش میرسد. در منطقه خلیج فارس هفت دولت عربی وجود دارد که حداقل پنج دولت آن شامل عراق، قطر، کویت، عمان و یمن خواستار حل و فصل مسایل میان کشورهای عربی منطقه و ایران هستند و این در حالی است که «امارات متحده عربی» نیز علیرغم فشار شدیدی که از سوی دولت سعودی متوجه آن بوده، به حفظ روابط با جمهوری اسلامی اصرار دارد. در این میان فقط دو دولت سعودی و بحرین مخالف بهبود روابط کشورهای عربی با ایران هستند.
در طول سالهای گذشته این باور در دستگاه دیپلماسی ایران وجود داشته که بدون بهبود روابط با عربستان، امکان فعالسازی روابط ایران با حوزه عربی وجود ندارد. در واقع در این انگاره کلید روابط ایران با کشورهای عربی جنوب خلیج فارس به ریاض سپرده شده است!
البته در طول این دوران، ایران با دولتهای قطر، امارات، کویت، عمان، عراق و یمن روابط داشته اما این روابط -به جز در مورد عراق- عمدتاً در روابط سیاسی محدود مانده و عملاً در ارتقاء مناسبات اقتصادی و فرهنگی میان ایران و این کشورها کاری صورت نگرفته است.
نگاه به تجربه روابط ما با حوزه عربی به ما میگوید وقت آن است که از یکسو انگاره روابط عربی با اجازه ریاض را کنار بگذاریم و از سوی دیگر به روابطی چندوجهی و متنوع بیندیشیم که هم برای ایران و هم برای کشورهای عربی منطقه راهگشا باشد. برای عبور از شرایط فعلی باید با کشورهای یادشده ابتدا وارد مذاکرات دوجانبه شویم و ضمن تشریح وضعیت منطقه، در زمینههای مختلف به توافق برسیم و پس از آن یک اجلاس مشترک ایران- عربی را در یکی از کشورهای یادشده برگزار کنیم و در مورد روابط جمعی به توافق برسیم.
این کار امکانپذیر است. ما باید بدانیم که شرایط ذهنی این کشورها پس از شکستهای پیاپی آمریکا در منطقه تغییرات مهمی کرده و وضع رژیم صهیونیستی در داخل سرزمینهای اشغالی آنان را به جمعبندیهایی رسانده است وگرنه اگر با محاسبات سابق بود فشار ویژه رئیسجمهور سابق آمریکا به این کشورها برای آشکارسازی روابط با رژیم صهیونیستی اکثر این کشورها با تلآویو به توافق رسیده بودند. بنابراین با نگاه به وضع منطقه و اعتباری که ایران از طریق راهبرد مقاومت کسب نموده است، میتوانیم روابط جدیدی را با حوزه عربی داشته باشیم.
بهبود روابط ایران و این کشورها و تبدیل قطببندیهای عربی-ایرانی به قطببندی امنیت دستجمعی در مقابل باجخواهی غرب میتواند نتایج مهمی در پی داشته باشد و برای همه کشورها مطلوب تلقی شود:
- بهبود روابط عربی با ایران و خروج از روابط تکبعدی و دستیابی به روابط در جنبههای مختلف، میتواند به جنگ کنونی علیه یمن خاتمه دهد. امروز هیچ کشور عربی در منطقه نیست که روش عربستان را کمککننده به امنیت منطقه بداند. همه کشورهای عرب منطقه -به جز دولت سعودی- علاقه دارند این جنگ به سرعت به پایان برسد.
- روابط ایران با کشورهای عرب جنوب خلیج فارس میتواند اختلاف میان این کشورها را کاهش دهد و از سوی دیگر برای مقابله با پدرخواندگی سعودی بر این کشورها و مهار رفتار ریاض به کشورهای مذکور کمک نماید. این کشورها در سالهای گذشته هزینههای زیادی بابت قرار گرفتن در جبههای عربی مقابل ایران پرداختهاند و این در حالی است که بنا به اظهارات متعدد مقامات ارشد این کشورها، هیچ دلیلی برای این دشمنی نداشتهاند. روابط فعال ایران با پنج کشور عربی اختلافات میان آنان و دولتهای دیگر را کاهش میدهد و این نتیجه برای همه مردم در منطقه شیرین است.
- تقویت روابط ایران و کشورهای عربی میتواند به حل و فصل موضوعی به نام «اخوانالمسلمین» میان آنان منجر شود. ایران در طول دهههای قبل و به ویژه در ده سال گذشته، نوع خاصی از ارتباط با شعوب مختلف اخوانالمسلمین را دنبال کرده است؛ ایران آن را پدیدهای واحد ندیده و با گونههای مختلف آن برخورد متناسبی داشته و این میتواند یک الگو برای کشورهای دیگر هم باشد.
ایران به آن دسته از گروههای اخوانی منطقه عربی که درصدد به دست گرفتن قدرت از راههای مسالمتآمیز بودهاند کمک کرده و در مقابل آن دسته از اخوانیها که از طریق توسل به خشونت و دستهبندی و اختلاف میان مسلمانان درصدد به قدرت رسیدن برآمدهاند، قرار گرفته است. روابط ایران با کشورهای عربی جنوب که بعضی -مثل قطر و عمان- با اخوانالمسلمین رابطه دارند و بعضی - مثل امارات و عربستان و تا حدی کویت- که با آنان رابطهای خصمانه داشتهاند، میتواند به ترسیم رابطهای متعادل با اخوانالمسلمین بینجامد. به شکلی که نگاههای کنونی دولتهای عربی به اخوان که نوعاً تهدید تلقی شده است، به نگاه فرصت، تغییر پیدا کند. اخوانیها این آمادگی را دارند که شرایط دشوار کنونی را با نوعی تفاهم، به نقطه تعادل برسانند.
- بهبود روابط ایران با کشورهای عربی جنوب خلیج فارس، هزینههای نظامی آنان را پایین میآورد چرا که این هزینهها از سه مسئله ناشی میشود؛ تهدیدنمایی قدرت ایران برای کشورهای منطقه، تهدیداتی که از ناحیه بعضی از دولتهای عرب متوجه بعضی دیگر از دولتهای عرب منطقه است و تهدیدات بالفعل و بالقوهای که از ناحیه گروههای نوپدید تروریستی متوجه این کشورهاست. غرب با تأکید بر این سه موضوع، بخش زیادی از درآمدهای این کشورها را به خرید و انبار کردن سلاح معطوف کرده است.
رابطه ایران با این دولتها هر سه دسته این تهدیدات واقعی و یا ساختگی را از بین میبرد، رابطه گرم و چندوجهی با ایران جایی برای تهدیدنمایی ایران برای کشورهای برادر عربی باقی نمیگذارد، همگرایی با ایران، تهدید کشورهایی نظیر عربستان علیه کشورهای عرب دیگر را به صفر میرساند و تجربه ایران در مبارزه موفق با گروههای نوپدید تروریستی، اعتماد به نفس زیادی به این دولتها میدهد و موضوع ضرورت خرید سلاح و انبار کردن آن را از بین میبرد و در نهایت از این طریق نفوذ غرب هم کاهش یافته و توطئههای خطرناکی مثل گسترش امنیتی و سیاسی رژیم اسرائیل در مناطق اسلامی هم خنثی میشود.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: ایران کشورهای عربی عربی رژیم صهیونیستی روابط ایران با کشورهای عرب میان کشورهای عربی اخوان المسلمین رژیم صهیونیستی کشورهای اسلامی جمهوری اسلامی برای کشورهای حوزه عربی بهبود روابط همه کشورهای سوی دیگر همه کشورها دولت ها سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۷۷۸۴۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وزیر خارجه: قطع روابط با اسرائیل در توقف نسل کشی مهم است
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران در نشست سران اسلامی اعلام کرد که بیتردید قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی و تحریم عملی تسلیحاتی و تجاری ابزار مهمی در توقف نسل کشی اسرائیل در غزه و جنایاتش در کرانه باختری و قدس شریف است. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، امیرعبداللهیان امروز یکشنبه در شروع صحبتهای خود در این نشست تاکید کرد: ضمن محکومیت شدید تداوم جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مقاوم و مظلوم غزه و کرانه باختری فلسطین بر ضرورت تقویت اتحاد و هم بستگی بیش از پیش کشورهای اسلامی برای توقف فوری نسلکشی جنایات جنگی ترکیبی رژیم صهیونیستی و لزوم ارسال فوری کافی و بدون مانع کمک های بشردوستانه به سراسر غزه تاکید میکنم.
وی در این سخنرانی افزود: بی تردید قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی و تحریم عملی تسلیحاتی و تجاری ابزار مهمی در توقف نسل کشی اسرائیل در غزه و جنایاتش در کرانه و قدس شریف می باشد.
مشروح سخنان وزیر امور خارجه را در زیر میخوانید:
از دولت و کشورهای مسلمان و آزادیخواهی که در این مسیر اقدام نمودند، صمیمانه قدردانی میکنم.
تحولات اخیر فلسطین و مقاومت غزه و کرانه باختری بار دیگر ثابت کرد از بین بردن مقاومت فلسطین و حماس به عنوان یک حرکت آزادیبخش در مقابل اشغالگر توهمی بیش نبوده؛ چرا که رژیم اسرائیل یک دولت مشروع نیست، او فقط یک قدرت اشغالگر آپارتاید است و گذشت زمان نیز هرگز به قدرت اشغالگر مشروعیت نمی بخشد.
تحقق صلح و امنیت پایدار و عادلانه در منطقه تنها از طریق پایان اشغال سرزمین فلسطین، سوریه و لبنان، بازگشت آوارگان فلسطینی به سرزمین مادری خود و تضمین تحقق حق تعیین سرنوشت همه فلسطینیان میسر است.
کارزار جهانی حمایت از فلسطین و محکومیت جنایات ضد بشری رژیم اسرائیل با گذشت هفت ماه از آغاز جنگ همچنان با قدرت ادامه دارد و به دانشگاه های آمریکا و اروپا و سایر کشورهای جهان رسیده است.
امیرعبداللهیان: توقف جنگ در دستورکار سازمان همکاری قرار داردمدعیان دروغین آزادی بیان در غرب این صدای اعتراضی وجدان های بیدار بشری را با سرکوب و خشونت پاسخ می دهند و بار دیگر رویکرد استاندارد های دوگانه خود را به نمایش گذاشتند.
افکار عمومی جهان و به ویژه جهان اسلام قویاً از ما به عنوان دولت های اسلامی انتظار دارند تا در نتیجه این اجلاس سران توصیه و اقدامات مهمی داشته باشیم، از جمله:
1- تاکید بر برقراری آتش بس فوری کامل بی قید و شرط دائم در تمام مناطق غزه از جمله در رفح و حتی کرانه باختری؛
2- رفع کامل محاصره انسانی غزه؛
3- تبادل انسانی اسرا؛
4- موظف ساختن رژیم آپارتاید اسرائیل به خروج فوری کامل و غیرمشروع از تمامی مناطق غزه و تصمیم بین الملی بازگشت امن مردم به مناطق و اماکن خود؛
5- اعمال تحریم فوری تسلیحاتی و تجاری همه کشورهای اسلامی علیه رژیم اسرائیل؛
6- حمایت از قرار موقت الزام آور دیوان بین الملی دادگستری و فراهم ساختن زمینه محاکمه و مجازات تمامی عاملان و آمران جنایات اسرائیل؛ برای تضمین صلح و امنیت در منطقه و جهان اسلام باید رژیم سرکش و اشغالگر فلسطین را متوقف محاکمه و مجازات کرد.
جهان اسلام اکنون در وضعیت بسیار حساس و پیچیده ای قرار دارد؛ به نحوی که کشورهای اسلامی در تلاش برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار با طیفی از چالش ها از جمله بی ثباتی اقتصادی، ناآرامی های سیاسی، درگیری های منطقه ای، اشغال خارجی، حضور بیگانگان، و مداخله قدرت های فرامنطقه ای مواجه اند.
این چالش ها تاکنون به تشدید فقر، تضعیف انسجام اجتماعی و اختلال در روند تلاش های توسعه ای منجر شده است.
با این وجود، این چالش ها می تواند، موجد فرصت هایی قابل توجه برای پیشرفت و نوع آوری در جهان اسلام و شکوفایی تمدن اسلامی باشد.
امیرعبداللهیان: ایران مخالف هرگونه دخالت خارجی در سودان استامیرعبداللهیان عازم گامبیا شدمیراث فرهنگی غنی، منابع طبیعی متنوع و جمعیت جوان و مستعد کشورهای اسلامی، زمینه های مساعدی را برای پیشبرد طرح های توسعه پایدار، بر اساس شاخص و ارزش های اسلامی فراهم ساخته است.
در این راستا جهان شاهد است که مردان و زنان جوان و با استعداد و تلاشگر ایران در مسیر توسعه علم و فناوری های بومی شگفتی های بزرگی آفریده اند. این ظرفیت سرشار در میان همه کشورهای اسلامی موجود است.
ما بر این باوریم که در راستای تحقق شعار این اجلاس یعنی تقویت اتحاد و همبستگی از طریق توسعه پایدار؛
اول- ملت های اسلامی با تمرکز و سرمایه گذاری در بخش نیروی انسانی فناوری و زیرساخت ها می توانند ظرفیت بزرگ خود را در جهت نیل به اهداف توسعه پایدار ملل مسلمان به کار گیرند.
دوم- جهت تعمیق سطح همکاری و تسری توسعه پایدار و همه جانبه می بایست شبکه همکاری های اقتصادی، فنی، توسعه ای، تجاری و مالی و پولی میان کشورهای اسلامی در بستر توافقات و سازوکارهای هدفمند و مشترک بیش از پیش تقویت شود.
سوم- ایجاد یک پلتفرم اختصاصی در چهارچوب سازمان همکاری اسلامی، جهت اشتراک گذاری دانش، تخصص و منابع مرتبط با توسعه پایدار، لازمه تحقق طرح های توسعه ای جهان اسلام است.
چهارم- ارتقای یکپارچگی اقتصادی و تجاری بین کشورهای عضو سازمان جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار بر مبنای ارزش های دینی یک ضرورت اساسی است.
پنجم- به کارگیری ابتکارات و نوع آوری های فناورانه و گسترش تحقیقات علمی به منظور پیشبرد دستور کار تحقیق اهداف توسعه پایدار در چهارچوب سازمان همکاری اسلامی نیازمند طراحی سازوکاری مناسب می باشد.
بی تردید، اهداف مهم توسعه پایدار در هر نقطه از جهان، بدون تضمین صلح و امنیت پایدار محقق نخواهد شد.همیاری و همکاری کشورها با شعار امنیت و توسعه پایدار برای همه، ضرورت و فوریت می یابد.
حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به سفارت جمهوری اسلامی ایران در دمشق بار دیگر چهره واقعی رژیم تروریست اسرائیل را آشکار ساخت.
جمهوری اسلامی ایران با توصل به قاعده حقوقی دفاع مشروع و پس از ناامید شدن از نقش بازدارنده شورای امنیت سازمان ملل روز شنبه دهم آوریل پاسخ نظامی حداقلی و محدودی به رژیم اسرائیل داد. البته ما با صدای بلند هشدار دادیم در صورت هرگونه ماجراجویی جدید رژیم اسرائیل علیه منافع ایران در داخل و خارج، واکنش بعدی ما علیه رژیم اسرائیل حداکثری، فوری و کاملاً پشیمان کننده خواهد بود.
توسل ایران در اعمال حق دفاع مشروع نشان دهنده رویکرد مسئولانه ما نسبت به صلح و امنیت منطقه و جهان می باشد.
ما امنیت جهان اسلام و امنیت منطقه را امنیت ایران می دانیم و دست دوستی خود را با دولت های منطقه و جهان اسلام به گرمی می فشاریم. رژیم اشغالگر اسرائیل ریشه نا امنی و دشمن مشترک همه ماست.
بار دیگر آمادگی کامل جمهوری اسلامی ایران را برای همکاری با دولت گامبیا و کلیه دولت های عضو سازمان همکاری اسلامی جهت ارتفاع کارآیی این سازمان در جهان در حال گزار کنونی با هدف تقویت و تضمین منافع مشترک و سیانت از کیان و استقلال سیاسی و اقتصادی همه کشورهای اسلامی اعلام می داریم.
انتهای پیام/