به نقل از «الف»

قبض و بسط های برجامی و خطوط قرمز ایران

تاریخ انتشار: ۶ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۷۸۹۳۱۹

با روی کار آمدن جو بایدن در آمریکا در 20 ژانویه 2021 و کنار رفتن دونالد ترامپ به‌آرامی سیاست‌های آمریکا در حوزه‌های مختلف نیز دچار تغییر و تحول می‌شوند.

امضای فرمان‌های اجرایی متعدد که جو بایدن در روز اول ورود به کاخ سفید انجام داد بیانگر عزم جدی دموکرات‌ها برای از بین بردن میراث دونالد ترامپ است. این اتفاق دقیقاً چهار سال قبل به‌صورت برعکس یعنی در قبال باراک اوباما رخ‌داده بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در حوزه سیاست خارجی با کنار رفتن افرادی مانند مایک پمپئو و آمدن آنتونی بلینکن انتظار می‌رود تغییرات جدیدی در این عرصه رخ دهد. به‌ویژه آنکه سیاست سازان و سیاست‌گذاران مؤثر دوران باراک اوباما مانند جان کری، ویلیام برنز، وندی شرمن، سوزان رایس، جیک سالیوان و احتمالاً رابرت مالی نیز دوباره به رأس امور بازخواهند گشت.

سیاست خارجی در دوران دونالد ترامپ مبتنی بر نادیده گرفتن تعهدات و معاهدات بین‌المللی، بی‌اعتنایی به متحدان سنتی ایالات‌متحده مانند اروپایی‌ها، تأکید بر شعار اول آمریکا و ... بود. اما اینک انتظار می‌رود با روی کار آمدن دموکرات‌ها دوباره شاهد تأکید بر کارایی دیپلماسی، چندجانبه گرایی، التزام به نهادها و معاهدات بین‌المللی و ... در اولویت قرار گیرد.

این اصول در جلسه آنتونی بلینکن، وزیر پیشنهادی جو بایدن برای تصدی وزارت امور خارجه با کمیته روابط خارجی سنا که یک روز قبل از شروع به کار دولت جدید برگزار شد نیز مورد تأکید قرار گرفت. بلینکن در این جلسه درباره ایران نیز مدعی می‌شود که با خروج ترامپ از توافق هسته‌ای، ایران با به‌کارگیری سانتریفیوژهایی که طبق برجام ممنوع بوده فاصله رسیدن به بمب هسته‌ای را از یک سال به 3 تا 4 ماه کاهش داده که از دیدگاه وی این مسئله به‌منزله نزدیک شدن به بحرانی است که پیش از مذاکرات وجود داشته است.

بلینکن در ادامه عنوان می‌کند اگرچه دولت ایران خواهان بازگشت آمریکا به توافق است اما ضرورت دارد در هر توافق طولانی‌تر و محکم‌تری به مسائل موشکی و منطقه‌ای نیز پرداخت همچنین علاوه بر سنا با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و رژیم صهیونیستی نیز باید تعامل و مراوده داشت.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسن روحانی، رئیس‌جمهور نیز روز چهارشنبه 1 بهمن‌ماه در جلسه هیئت دولت گفت: اگر آن‌ها به قانون برگردند و صادقانه بیایند و به قانون بازگردند، طبیعی است ما هم به تمام تعهداتمان عمل خواهیم کرد.

رئیس‌جمهور در ادامه با تأکید بر اینکه توپ امروز در زمین واشنگتن است، گفت: اگر به تعهداتشان عمل کنند، ما هم به تعهدات خود عمل کنیم.

اما همان‌گونه که آنتونی بلینکن اذعان دارد آمریکایی‌ها به چیزی فراتر از توافق هسته‌ای فعلی نظر دارند. این امر عملاً می‌تواند موجبات اختلاف و چالش بین طرفین گردد. در این راستا چندی قبل خبرگزاری آسوشیتدپرس مدعی شده بود برجام کف خواسته‌های امریکا است.

به همین دلیل است که کاترین اشتون، مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا و چاک هیگل، وزیر دفاع اسبق آمریکا در یادداشتی که در پایگاه خبری هیل منتشرشده صراحتاً عنوان می‌کنند واشنگتن می‌باید سریعاً به برجام بازگردد. نوشته آن‌ها بر این استدلال استوار است که ایران بعد از تحمل سیاست فشار حداکثری و چشیدن طعم پیروزی با راهبرد مقاومت در برابر دونالد ترامپ هرگز در این مرحله راضی نخواهد شد که درباره برنامه موشکی و منطقه‌ای گفت‌وگو نماید.

اما کاترین اشتون و چاک هیگل به‌صراحت عنوان می‌کنند ضرورت دارد متعاقب بازگشت هم‌زمان و بدون پیش‌شرط طرفین به برجام، مذاکرات دیگری درباره مسائلی مانند سیاست منطقه‌ای، بندهای غروب آفتاب برجام، موشک‌های ایران و ... صورت گیرد. از دیدگاه آن‌ها ضرورت دارد درباره نگرانی‌های امنیتی ایران مانند توافق‌های تسلیحاتی آمریکا در منطقه خلیج‌فارس نیز مذاکره صورت گیرد.

کاترین اشتون، 3 آذرماه نیز در یادداشتی که در نشریه تایم منتشر کرده بود پیشنهاد‌هایی شبیه به گفته‌های آنتونی بلینکن در جلسه سنا ارائه داده بود. اشتون فرایندی سه مرحله شامل جمع‌آوری گروه مذاکره‌کننده، پرداختن به مسائل منطقه‌ای و موشکی و در نهایت همراه کردن کنگره و رژیم صهیونیستی تجویز کرده بود.

اما محمدجواد ظریف در حاشیه جلسه هیئت دولت در تاریخ 1 بهمن‌ماه با بیان اینکه در مورد مسائل منطقه‌ای و موشکی از ابتدا توافق کردیم که این موضوعات وارد برجام نشده و نمی‌شود، یادآور شد: در همین زمینه پذیرفتیم که محدودیت‌های تسلیحاتی تا پنج سال و محدودیت‌های موشکی تا هشت سال ادامه پیدا کند.

با این توضیحات باید گفت مشخص است برخلاف نقشه‌های طرف غربی برای گسترش توافق برجام، خطوط قرمز ایران مشخص است و تهران قصدی برای مذاکره درباره قابلیت‌های دفاعی و مسائل منطقه‌ای ندارد. در این بین کشوری که به دلیل عدم انجام تعهدات خود در قبال برجام می‌باید پاسخگو باشد آمریکاست و دولتی که در انجام وظایف خود تخطی کرده هرگز نمی‌تواند شروط جدیدی را تعیین نماید.

منبع: الف

کلیدواژه: آنتونی بلینکن دونالد ترامپ منطقه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۷۸۹۳۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راه‌آهن، لکوموتیو کنسرسیوم را توقیف کرده است/ افغانستان به‌دنبال استفاده از کریدور لاجورد

معاون کنسرسیوم توسعه ریلی با بیان اینکه راه‌آهن لکوموتیو کنسرسیوم ریلی را از یک اردیبهشت توقیف کرده است، گفت: مسئولان هیئت‌حاکمه افغانستان گفتند اگر راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران نمی‌خواهد بگذارد کریدور شرق به غرب به بهره‌برداری برسد، از مسیر کریدور لاجورد (یعنی ترکمنستان - دریای خزر- آذربایجان - ترکیه) اقدام به انتقال محموله‌های خودمان به ترکیه خواهد کرد.

جواد طاهرافشار در گفـت‌وگو با ایسنا بیان کرد: اظهارات راه‌آهن درباره بی‌اطلاعی از وارد شدن قطار ترانزیتی به خاک ایران، بیشتر شبیه شوخی است؛ مثل اینکه یک هواپیما وارد کشور شود و سازمان هواپیمایی کشور بگوید من خبر نداشتم و وقتی از یک ایرلاین پرسیدم گفته که هواپیمایی نیامده است. شبکه ریلی کشور ایستگاه دارد و مرز ما مرزبان دارد؛ وقتی قطاری وارد می‌شود صورت‌جلسه شده و بر اساس اعلام سلسله‌مراتب مسئولان کشور این اقدامات انجام شده است.

وی ادامه داد: اگر کنسرسیوم به این شکل که راه‌آهن می‌گوید قطاری وارد کشور کرده بودیم، تا کنون چند بار ما را محاکمه کرده بودند. اما اکنون سرمان را بالا گرفتیم و می‌گوییم که راه‌آهن کشور در بهره‌برداری از کریدورها مقاومت دارد. نقصی متوجه کار ما نیست. نامه‌ها هم موجود است و ما آمادگی کامل برای انتشار مستندات را داریم؛ اینکه حتی شورای تامین به راه‌آهن نامه زده که یک قطار تجاری دارد وارد کشور می‌شود. در عین حال باید توجه داشت که این اولین قطار نبوده که وارد کشور می‌شود و پیش از این ۲۰ قطار وارد کشور شده است. این قطارها با لکوموتیو و واگن کنسرسیوم بوده است.

معاون حمل‌ونقل کنسرسیوم توسعه ریلی در پاسخ به اظهارات راه‌آهن مبنی‌بر اینکه خطوط ریلی اصلاح نشده‌اند، توضیح داد: متولی احداث خطوط ریلی همین خط برون‌مرزی خواف - هرات، راه‌آهن ایران نبوده بلکه معاونت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور در وزارت راه بوده است. معاونت ساخت ۱۴ ماه پیش تاییده فنی خط را صادر کرده، یعنی ۱۴ ماه پیش رفع نواقص اولویت‌دار به پایان رسیده است و پس از آن هم از این خطوط بازدید کردند و به آن تاییدیه دادند.

طاهرافشار با بیان اینکه در این ۱۴ ماه هم مدام استاندارد خط در حال بهبود است، افزود: هر ماه قطار از روی این خط اعزام می‌شود؛ ۱۴ ماه پیش اولین قطار از ترکیه روی این خط عبور کرده و به روزنک رفته است؛ زمانی‌که بهره‌برداری از یک خط ریلی به این صورت باشد، نمی‌توان گفت که استاندارد ندارد یا رفع نواقص از آن انجام نشده است. متولی رفع نواقص هم شرکت ساخت است و ما ذیل شرکت ساخت این کار را انجام دادیم و هنوز هم در حال انجام است.

افغانستان خطوط ریلی خود را به کنسرسیوم ریلی ایران واگذار کرده است

وی خاطرنشان کرد: ما با ترکمنستان و ترکیه هم خط مشترک داریم. آیا راه‌آهن ایران به خطوط این کشورها هم تاییدیه فنی داده است؟ وضعیت خطوط ریلی کشور افغانستان به‌ راه‌آهن ایران ارتباطی ندارد و از نقطه صفر مرزی به افغانستان مربوط است. افغانستان هم این خطوط را به کنسرسیوم ریلی ایران واگذار کرده است؛ کنسرسیوم توسعه ریلی تا پنج سال بهره‌بردار خطوط ریلی در افغانستان است و انتقال بار و ناوگان از هر کشوری باید با ما هماهنگ شود، چون مسئولیت کامل خطوط ریلی در افغانستان به ما سپرده شده است.

معاون حمل‌ونقل کنسرسیوم توسعه ریلی بیان کرد: اگر راه‌آهن نگران است که خط ایمنی نداشته باشد، باید از آنها پرسید که آیا لکوموتیو، واگن و پرسنل از راه‌آهن ایران است که نگران ایمنی آن باشند؟ به فرض اگر خط ناامن باشد و امنیت در افغانستان وجود نداشته باشد، خود کنسرسیوم ریلی لکوموتیو و واگن گذاشته است و از خدمات و تعمیرات راه‌آهن استفاده نمی‌کند؛ تمام هزینه‌های این اتفاق را بخش خصوصی می‌دهد، با دستور نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور افغانستان و دستور مستقیم وزیر راه و شهرسازی و با حمایت شورای عالی امنیت ملی این اتفاق افتاده است.

طاهرافشار درباره اظهارات راه‌آهن مبنی‌بر اینکه کنسرسیوم توسعه ریلی هنوز تشریفات گمرکی را برای ترانزیت کالا صورت نداده است، گفت: ناظر کل گمرکات استان خراسان هفته گذشته در مصاحبه‌ای عنوان کرد که تا الان تمامی قطارها با انجام تشریفات گمرکی و هماهنگی قبلی بوده و از الان به بعد هم با هماهنگی انجام می‌شود و توسط استاندار خراسان رضوی هم از قبل ورود این قطار را اطلاع داده بود. بنابراین ما تشریفات گمرکی را انجام داده و می‌دهیم.

راه‌آهن لکوموتیو کنسرسیوم ریلی را توقیف کرد

وی در پاسخ به اینکه در حال حاضر موانع عبور بار افغانستان از خاک ایران در شرایطی که راه‌آهن ابراز موافقت کرده، چیست؟ گفت: راه‌آهن لکوموتیو کنسرسیوم را بدون دلیل و بدون اینکه بدهی و نقصی داشته باشد، از یک اردیبهشت توقیف کردند، یعنی آن را متوقف کردند، آن هم در حالی که این توقیف نه حکم قضایی و نه حکم راه‌آهن را دارد، آن هم در شرایطی که ما کار برون‌مرزی می‌کنیم.

معاون حمل‌ونقل کنسرسیوم توسعه ریلی بیان کرد: این لکوموتیو هم وظیفه رفع نواقص برون از کشور را داشته و هم وظیفه ادامه احداث این خط ریلی (قطعه چهار خطر ریلی ایران - افغانستان) را بر عهده داشته است. راه‌آهن با این کار، پروژه تکمیل خطوط برون‌مرزی را هم متوقف کرده و منافع ملی کشور را به بازی کرده است. راه‌آهن مدام مصاحبه می‌کند که با عبور بار افغانستان موافقت کرده است، اما لکوموتیو را به ما برنمی‌گرداند.

بیشتر بخوانید کشورهای همسایه، ایران را در ترانزیت دور می‌زنند کنسرسیوم هنوز تشریفات گمرکی قطار ترانزیتی افغانستان - ترکیه از خاک ایران را انجام نداده است

طاهرافشار با بیان اینکه ما آماده ارائه تمام مستندات به رسانه‌ها هستیم، گفت: راه‌آهن در کشور حکومت نظامی راه انداخته و هیچ‌کدام از شرکت‌ها جرات اظهار نظر ندارند. اینکه صدای کنسرسیوم هم درآمده به این خاطر است که حوزه فعالیت ما از نقطه صفر مرزی به خارج کشور است. همان بلایی که سر راه‌آهن برون‌مرزی شلمچه - بصره آمد و با حذف بخش خصوصی، کشور را از بهره‌برداری از آن کریدور محروم کرد، اکنون در راه‌آهن خواف - هرات هم در حال رخ دادن است.

وی بیان کرد: ما آخرین تاییدیه خود را از وزارت راه، دو هفته پیش گرفتیم و معاونت حمل ونقل وزارت راه دستور دادند که به‌دلیل منافع ملی، این قطار تجاری را به داخل منتقل کنید و به همین دلیل هم ما اقدام به این کار کردیم. اما بعد از تکذیب راه‌آهن ایران که قطاری وارد کشور نشده، راه‌آهن افغانستان اعتراض کردند و تجار این کشور هم نگران شدند که این قطار کجاست.

کریدور لاجورد باعث حذف جمهوری اسلامی از معادلات ترانزیتی منطقه می‌شود

معاون حمل‌ونقل کنسرسیوم توسعه ریلی ادامه داد: بعد از آن هم مسئولان هیئت‌حاکمه افغانستان خیلی واضع و بدون تعارف گفتند اگر راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران نمی‌خواهد بگذارد کریدور شرق به غرب یا جاده ابریشم به بهره‌برداری برسد، ما از مسیر کریدور لاجورد (یعنی ترکمنستان - دریای خزر- آذربایجان - ترکیه) اقدام به انتقال محموله‌های خودمان به ترکیه می‌کنیم؛ در حالی که این کریدور باعث حذف جمهوری اسلامی از معادلات ترانزیتی در منطقه خواهد شد.

طاهرافشار با بیان اینکه وزارت راه قبلا طی یک نامه کتبی مسئولیت ترانزیت با افغانستان را به کنسرسیوم ریلی واگذار کرده بود، گفت: راهبری کنسرسیوم ریلی با وزارت راه است و ذیل سیاست‌های‌ وزارت راه و نظارت نماینده ویژه رئیس‌جمهور در افغانستان کار می‌کند و خودش سیاست‌گذار نیست. ما با هماهنگی کامل شورای عالی امنیت ملی برای بهره‌براری از کریدورها فعالیت می‌کنیم.

وی در پاسخ به اینکه چرا با گذشت یک هفته، مشکل عبور کالای افغانستان به ترکیه حل نشده است، بیان کرد: متاسفانه این اتفاقات زمانی افتاد که وزیر راه، آقای کاظمی قمی (نماینده ویژه رئیس‌جمهور در افغانستان) و رئیس‌جمهور خارج از کشور بودند و پیگیری‌ها طول کشید؛ اما ما در حال پیگیری هستیم و طی امروز و فردا این موضوع حل خواهد شد.

انتهای پیام