راهآبادی به پایان راه رسید
تاریخ انتشار: ۹ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۸۲۶۶۵۴
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، ششمین و آخرین برنامه از سلسله نشستهای علمی- ترویجی کتابخوانی در روستاها و مناطق عشایری با عنوان راه آبادی، به صورت مجازی به میزبانی شهر شیراز، پایتخت کتاب ایران برگزار شد.
مدیرکل کتابخانههای فارس در اختتامیه ویژه برنامه راه آبادی با اشاره برگزاری این نشستها عنوان کرد: ویژه برنامه راه آبادی با هدف بررسی وضعیت و راهکارهای ترویج کتابخوانی در روستاها در شش نشست برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در هر نشست براساس نیاز جوامع روستایی موضوعی انتخاب و مهمانان نشست شامل مسئولان کشوری، اساتید دانشگاه و نویسندگان مطرح کشوری روستاهای دوستدار کتاب به بیان دیدگاههای خود میگرداختند میزان مشارکت کتابداران در این برنامه چشمگیر بود و تعامل بین شرکت کنندگان صورت گرفته است.
روح الله منوچهری با اشاره به آمار روستاهای ایران عنوان کرد: ۲۶ درصد جمعیت کشور ما در روستاها زندگی میکنند و در حال حاضر ۲۶ درصد کتابخانههای عمومی، روستایی هستند که نسبت خوبی برقرار شده، هرچند با توجه به پراکندگی روستاها نیاز به افزایش کتابخانه روستایی همچنان وجود دارد.
منوچهری ضمن اشاره به برنامه دولت برای توسعه کتابخوانی در روستاها گفت: دولت مکلف شده برای توسعه کتابخوانی با اولویت کتابخانههای روستایی بستر لازم را فراهم کند. این در حالی است که برای مشارکت مردم و طرح برنامههای ترویجی فرهنگی، جشنواره ملی روستاها و عشایر دوستدار کتاب برگزار شد.
بدون توجه به امور فرهنگی، توسعه روستاها تحقق نمییابدرئیس مرکز مطالعات برنامهریزی شهری و روستایی سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور نیز اشاره به نقش دهیاریها در ترویج کتابخوانی عنوان کرد: ماهیت انقلاب ما رسیدگی به محرومان و رویکرد فقرزدایی بود و بر همین اساس اقدامات گستردهای در روستاها در راستای برداشتن فاصله شهر و روستا صورت گرفت.
اسماعیل زیارتی نصرآبادی، ضمن اشاره به مهاجرت روستاییان به شهر تصریح کرد: هرچقدر توسعه خدمات را روستاها افزایش یافته است به همان میزان جمعیت روستایی کاهش یافته است. این مهاجرت به این دلیل است که توسعه روستایی را به معنای توسعه زیرساختها معنا کرده بودیم و به ابعاد فرهنگی، اجتماعی، آموزشی و سلامت کمتر پرداختیم.
زیارتی ضمن اشاره به پیشینه دهیاریها گفت: باید به توسعه همه جانبه روستاها پرداخته شود و برهمین اساس دهیاری و شورای اسلامی روستایی تشکیل شد.. نقش دهیاری در ترویج فرهنگ در صدر وظایف دهیار و تحقق توسعه پایدار بوده است و اگر بخواهد محقق شود باید به تمام ابعاد توجه شود.
زیارتی تصریح کرد: تجربه ما و دیگر کشورها در توسعه روستایی نشان داده اگر به فرهنگ توجه نکنیم توسعه روستاها را نخواهیم داشت. برگزاری جشنواره روستاها و عشایر دوستار کتاب، نشان دهنده مشارکت گسترده دهیاریها بود که ما را بسیار امیدوار کرد. در شهرداریها باید شاهد تغییر رویکرد باشیم و شهرداریها و دهیاریها را تبدیل به نهادهای در خدمت توسعه همه جانبه تبدیل کنیم.
اشتیاق به کتابخوانی در روستاها بیش از شهرهاستعبدالحسین فرج پهلو عضو هیأت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز ضمن اشاره به جایگاه کتابخانههای روستایی از منظر علم اطلاعات و دانش شناسی عنوان کرد: وقتی سخن از کتاب و کتابخانه در روستا میشود اول باید به خود روستا نگاه کنیم. یکی از اولین اقداماتی که به صورت خودجوش شکل گرفت ایجاد کتابخانه در روستاها بود.
فرجپهلو ضمن اشاره به عشق و اشتیاق روستاییان برای علم اندوزی و درس خواندن گفت: در روستاها خدمات خوبی شکل گرفت. رفاه تکنولوژیکی، فرهنگی و جمعیت شناختی و عمران و آبادی در سالهای اخیر بسیار چشمگیر است. توقع داریم در حوزه کتابخانههای عمومی هم در همان حد توسعه یابد.
فرجپهلو ادامه داد: در زمینه پذیرش، روستاها بیشتر از شهرها اشتیاق دارند و باید به این موضوع بها داد. نهاد کتابخانههای عمومی در توسعه کتابخانههای شهری و روستایی تلاش میکند؛ اما با توجه به کمبودهای روستا باید تلاش شود تا زندگی روستایی با کتاب و کتابخوانی عجین شود.
علی اصغر سیدآبادی، نویسنده مطرح کودک و نوجوان کشور نیز در ادامه این دیدار از تجربههای خود در توسعه کتابخانه عمومی روستا یاد کرد و گفت: به انتشارات و نهادهای مختلف نامه نوشتم و کتابهای خوبی را دریافت کردم.
سیدآبادی ضمن اشاره به اقدامات جهاد سازندگی در اوایل انقلاب گفت: اوایل انقلاب، جهاد سازندگی برای کارهای عمرانی به روستا میآمدند با خودشان کتاب میآوردند و روستاییان منتظر آمدن آنها بودند. این تجریه در ذهن من ماند و وقتی وارد وزارت فرهنگ و ارشاد شدم تصمیم گرفتم آن تجربه را احیا کنم.
سیدآبادی ادامه داد: همین تجربهها باعث شد مطالعاتی را شروع کنیم که چرا برخی اقدامات در روستاها جواب نداده و هنوز مهاجرت میکنند. توسعه روستاها در حقیقت توسعه پایدار نیست بلکه به نوعی شهری سازی روستاها هست.
سیدآبادی اضافه کرد: در تمامی برنامههای توسعه به ویژه توسعه روستایی نوعی نگاه از بالا به پایین وجود دارد. در تهران برنامه ریزی شده و در همه روستا اعمال میشود. تجربههای جدید نشان میدهد این مدل برنامه ریزی جواب نمیدهد و آسیب بیشتری دارد.
در ادامه این دیدار تجربه روستای دوستدار کتاب فیشور از شهرستان اوز استان فارس توسط فاطمه گل حقیقت مجری طرح ترویج کتابخوانی و کتابدار این کتابخانه عنوان شد.
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: نشست مجازی راه آبادی کتابخانه های عمومی فارس کتابخوانی در روستا ها ضمن اشاره توسعه روستا دهیاری ها راه آبادی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۸۲۶۶۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روستایی که سهم لک لک ها شد | لک لک هایی که روستاییان را مجبور به خانه سازی کردند
همشهری آنلاین زهرا رفیعی: رییس شورای روستای کپرجودکی در اینستاگرامش قصه لکلک جدید را منتشر میکند و از سراسر ایران دوستداران محیط زیست چند نفری هزینه ساخت خانه جدید را برعهه میگیرند و برایش به اندازه نیاز خرید مواد اولیه پول میریزند. چند روز بعد آهنگر روستا که برادر رییس شورای روستاست، سفارش جدید را تحویل میدهد او نیز فقط پول آهن آشیانه لکلک را میگیرد و دستمزدش حال خوب لکلکهاست. لکلکها خانهدار که شوند دیگر تمام سال در روستا میمانند و فقط نسل جدید راهی زیستگاههای گرمتر میشوند. لکلکها به هوای تالابی به این منطقه میآیند که سالهاست برای زنده ماندن میان پساب شهر بروجرد و زهکشهایی که روستاییان برای کشت خیار و برنج زمین را خشک میکنند، در تقلاست. اهالی روستای کپرجودکی به عشق لکلکها سهم مراتع اجدادی خود را به تالاب بخشیدند و اجازه دادهاند این زیستگاه برای سکونت لکلکها باقی بماند. جعفر کرمیپور رییس شورای روستای کپرجودکی در گفت و گو با همشهری از ترجیح عمده جوانان روستا میگوید که میخواهند «تالاب بیشه دالان برای لکلکها حفظ شود»
عکسها: زهرا رفیعی چه شد که به فکر ساختن لانه برای لکلکها افتادید؟شب سیزدهبهدر سال ۸۵ که زلزله ۶.۲ ریشتری آمد لانههای تنومند و قدیمی از روی درختها و سقف حمام روستا به زمین افتاد اما سیل ۱۳۹۸ برای روستای ما برکت آورد. تالاب پرآب شد و دو سال بعد از آن هم به لطف خدا، بارندگی خوب بود. از آن سال زادآوری لکلکها خیلی خوب شد. هر کدام سه تا جوجه را بزرگ کردند. لکلکها تمام سال اینجا ماندند و فقط بچههایشان لانه را ترک کردند. سال بعد لکلکها بالغ به روستا برگشتند. عید ۱۴۰۱ به ناگهان، تمام تیرهای برق پر از لکلک شد. نمیدانستیم چطور به لک لکها کمک کنیم. تجربهای نداشتیم. از دوستان محیط زیستی پرسیدیم آنها گفتند برخی لاستیک کهنه به سر تیر میاندازند. یک ساعت بعد از اینکه سر تیر چراغ برق لاستیک گذاشتیم لکلکها آمدند. آنها دهها بار چوب آوردند و باد زد و لانه را خراب کرد. آقای کلنگری از فعالان محیط زیست اراک پیشنهاد داد که برایشان سبد آهنی بسازیم ولی برای این کار اداره برق باید همکاری کند و سیمهای برق را از بالای دکل پایینتر بیاورد. آقای محمدعلی خسروی رییس اداره برق بروجرد با جان و دل پای کار آمد و با اینکه برایشان هزینه بر بود این کار را کردند. عید ۱۴۰۱ اولین آشیانههای آهنی را نصب کردیم. لکلکها تا ۵ روز سراغ ۷ عدد آشیانه آهنی نیامدند. فکر کردیم ایده خوبی نبوده است. اما یک روز صبح دیدم که در تمام لانهها لک لک نشسته است. اما خشکسالی همان سال باعث شد لکلکها جوجههایشان را از لانه بیرون بیندازند. بحمدالله در سال ۱۴۰۲ لکلکها ۲۳ لانه درست کردند و همه جوجههایشان را نگه داشتند. هیچ تلفاتی هم نداشتیم چون تالاب خشک نبود. از ابتدای امسال تا الان با کمک خیرین و دوستداران محیط زیست ۶ لانه ساختیم. هر لکلکی که خانه بخواهد، چند روزی روی تیر چراغ مورد نظرش مینشیند. در واقع انگار به ما خبر میدهد و ما هم دست به کار میشویم. اهالی روستا به خنده به من میگویند بابای لکلکها، ولی کار اصلی را خیرین میکنند. به زودی ۴ لانه دیگر هم نصب خواهیم کرد.
لک لک ها انتخاب میکنند که روی کدام تیر برق خانه آینده شان ساخته شود مردم چطور کمک می کنند؟وقتی در پیج اینستاگرام اعلام میکنم که میخواهیم برای کللکی آشیانه بسازیم مردم به صورت مشارکتی هزینه ساخت لانه را پرداخت میکنند. افراد با نیت خیرات برای اموات پول ساخت را به دهیاری روستا میدهند. پارسال خواهر زوجی که سه شب بعد از شب عروسیشان در اثر گازگرفتگی فوت کردند، هزینه ساخت یک لانه را به نیت آنها پرداخت کرد. از بودجه دهیاری هم برای ساخت لانه استفاده میکنیم.
قبل از این لک لک ها لانه هایشان را کجا درست می کردند؟بزرگترهای ما میگویند که دهها سال قبل این روستا لکلکهای زیادی داشت. آنها درختهای بلند صنوبر و چنار لانه میساختند. اما با خشکسالی برای دو دهه لکلکها از روستا رفتند. سال ۵۲ پدرم راهی حج شد. بهار آن سال یک جفت لکلک روی تیربرق جلوی خانه پدرم لانه ساخت. اهالی آن دو جفت را حاجی لکلک صدا میکردند. بعدها که لک لک ها دیدند کسی کارشان ندارد روی بام خانهها هم لانه ساختند.
از لانه های باقی مانده از زلزله ۱۳۸۵ لک لکها فقط بهار و تابستان ها اینجا هستند؟سال ۸۵ زلزله آمد و بسیاری از لانهها خراب شد. تا پیش از آن لکلکها با سرما لانههایشان را ترک میکردند و بهار برمیگشتند ولی چند سال بعد دیگر تمام سال اینجا هستند.
آیا لک لک ها تلفاتی هم دادند؟بزرگترین عامل تلف شدن لکلکها ترانس برقی بود که سالی ۱۲-۱۰ بال را به کشتن میداد. اداره برق همکاری کرد و ترانس نزدیک تالاب را عایقبندی کرد و الان تک و توک پرنده مرده ببینیم.
مصالح خانه لکلکها از چیست؟لکلکها با چوبهای خشکی که در بستر تالاب رشد میکند لانه میسازند. بعضی وقتها هم دیدهایم که از لانه همسایهشان چوب میدزدند. روی آسمان دعوا هم میکنند و بالهایشان را به هم میزنند. تا حالا لکلکهای زخمی را هم با کمک فعالان محیط زیست تیمار هم کردهایم.
پرندههای زیادی از طبقات پایینی لانه لک لکها به عنوان خانه خود استفاده میکننداز جمله این گونهها میتوان به گنجشک خانگی، گنجشک درختی، سار، دلیجه معمولی، جغد کوچک، سبزقبای اروپایی، دمجنبانک ابلق، دمسرخ سیاه، کلاغ گردنبور و گنجشک سینهسیاه اشاره کرد آیا گونه دیگری از پرندگان هم میآیند؟
لکلکها وقتی در دو حالت منقارشان را به هم میزنند. یکبار وقتی است که جفتشان به خانه میآیند و دیگری وقتی که احساس خطر کنند. اواسط پاییز تا اوایل زمستان چند جفت درنا به تالاب میآیند و وقتی میخواهند روی تیرهای برق بنشینند، لکلک ها با صدا آنها را دور میکنند. برای تالاب پرندههای مهاجر مثل اگرت و حواصیل و ... میآیند.
شغل اهالی روستاهای مجاور با اهالی کپرجودکی فرق میکند؟شغل ما هم دامداری و کشاورزی است. ولی ما تصمیم گرفتهایم که در اراضی تالابی روستا کشاورزی نکنیم. قسمتهایی از تالاب در فصول گرم خشک میشود در دهه ۴۰ این زمینهای بین ۶ روستای اطراف تالاب صرفا برای دامداری و حصیربافی تقسیم شد. از دهه ۸۰ روستاییان مراتع را تغییر کاربری دادند. از سال ۱۴۰۱ با بالا رفتن قیمتها، اهالی روستاهای اطراف علاوه بر برنج، خیار هم کاشتند. اما ما اهالی روستای کپرجودکی تصمیم گرفتیم که بگذاریم تالاب برای حیات وحش منطقه باقی بماند. ادعای روستاییان اطراف تالاب این است که فقیرند و به پول خیار و برنج نیاز دارند. در حالی که این زمینها از دهه ۴۰ در اختیار کسانی بوده که دامهای زیاد داشتهاند. اهالی کم بضاعت روستاهای اطراف زمینی ندارند که بخواهند بکارند و سود کنند.
لانهای که اهالی کپرجودکی برای لک لک ها با آهن میسازند سود سالیانه مثلا کاشت خیار چقدر است که شما از آن گذشتید؟ به هر حال به نظر می رسد چون این تالاب با وجود ارزشهای زیستی بالا ثبت جهانی نشده وزارت کشاورزی و نیرو با کشت محصولات آب بر مشکلی نداشته باشند.سالها قبل اهالی روستاها با دامداری و نیبری امرار معاش میکردند و سالانه ۵ تن بیشتر گندم نمیتوانستند برداشت کنند. اما از زمان تغییر کاربری اراضی تالابی اوضاع تغییر کرده است. تا آنجا که می دانم یکی از روستاها ۴-۳ میلیارد تومان با گران شدن قیمت خیار درآمد داشته است. ما اهالی روستای کپرجودکی ترجیح میدهیم درآمد روستا از گردشگرانی باشد که برای دیدن طبیعت و لکلکها به اینجا میآیند. دو سال پیش که شروع کردیم به ساختن لانه برای لکلکها با کمک چند راهنمای گردشگری از مردم خواستیم به روستا بیایند. فکر میکردیم حدود ۱۵۰-۱۰۰ نفر مهمان داشته باشیم. از همسرم خواستم کمی آش و نان بپزد. استقبال خیلی خوب بود. حدود ۵۰۰ نفر آمدند ولی ما آماده نبودیم. به نظر ما اگر سازمانهای گردشگری، محیطزیست و استانداری حمایت کند. مثلا روستایمان را سنگفرش کنند، وام بدهند روستا را برای حضور گردشگر آماده کنیم تا از طریق گردشگر اشتغالزایی کنیم و جوانهایمان از روستا نروند.
کد خبر 847871 منبع: روزنامه همشهری برچسبها وزارت میراث فرهنگی و گردشگری حیوانات - حیات وحش سفر - گردشگری حیوانات - انقراض گونهها سازمان حفاظت محیط زیست محیط زیست ایران