به نقل از «ایران اکونومیست»

ارتقای ۱۱ پله‌ای کیفیت پژوهش ایران در ۱۰ سال گذشته

تاریخ انتشار: ۱۴ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۸۸۶۳۴۲

بررسی ها نشان می دهد که در سال ۲۰۲۰ تعداد مدارک علمی نمایه شده ایران در اسکوپوس به ۷۲۸۳۹ مورد رسیده است و تحقیقات و پژوهش های انجام شده محققان ایرانی در سال ۲۰۲۰ کیفی تر شده اند.  

دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست ISC گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ تعداد مدارک علمی نمایه شده ایران در اسکوپوس به ۷۲۸۳۹ مورد رسیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این رقم در سال ۲۰۱۹ به میزان ۶۴۷۸۸ مدرک بود. ضمن اینکه اطلاعات سال ۲۰۲۰ در پایگاه‌های استنادی هنوز تکمیل نشده رقم ذکر شده مجدداً افزایش خواهد یافت.

دهقانی اظهار داشت: در حالی که مقالات علمی و آخرین یافته‌های پژوهشی محققان ایرانی در سال ۲۰۱۹ حدود ۱۳ درصد بیش از متوسط بین المللی استناد دریافت می‌کرد در سال ۲۰۲۰ این رقم به ۲۵ درصد افزایش یافته است. بنابراین، تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده محققان ایرانی در سال ۲۰۲۰ کیفی‌تر شده اند.

وی افزود: همچنین، فعالیت‌های پژوهشی حاصل از مشارکت بین المللی ایران در سال ۲۰۱۹ حدود ۲۷.۳ درصد بود که در سال ۲۰۲۰ به ۳۱.۴ درصد افزایش یافته است.

سرپرست ISC یادآور شد: سهم مقالات یک درصد برتر پراستناد ایران در سال ۲۰۱۹ به میزان ۱.۹ درصد بود که در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۲ درصد رسیده است. این گروه از مقالات بیشترین تعداد استنادها در دنیای علم را کسب می‌کنند. همچنین، سهم مقالات ایران از نشریات Q۱ در سال ۲۰۲۰ به حدود ۴۳ درصد رسیده است در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۹ حدود ۳۹ درصد بود.

رشد کمیت علم در سال ۲۰۲۰

دهقانی گفت: نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان می‌دهد که کل مدارک علمی نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس از ایران در طول تاریخ (۲۰۲۰-۱۸۱۸ تقریباً ۲۰۲ سال) برابر با ۶۳۰۷۶۸ مورد بوده که حدود ۴۰۹۰۶۰ مورد آن یعنی حدود ۶۵ درصد آن در سخت‌ترین شرایط تحریم همه جانبه کشور یعنی سال‌های اخیر (۲۰۲۰-۲۰۱۳) بوده است.

وی افزود: هر چند هنوز اطلاعات ۲۰۲۰ در پایگاه‌های استنادی در حال تکمیل است با این حال ایران در سال ۲۰۲۰ تعداد ۷۲۸۳۹ مدرک در سطح بین المللی و در پایگاه اسکوپوس منتشر کرده است. این در حالی است که در سال ۲۰۱۹ این رقم ۶۴۷۸۸ مدرک بود.

سرپرست ISC افزود: رشد ایران در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ حدود ۱۲.۴ درصد است. ترکیه از لحاظ رشد تعداد مدارک در اسکوپوس در جایگاه نخست قرار دارد و در سال ۲۰۲۰ تعداد ۵۶۹۵۵ مدرک علمی منتشر کرد. از ترکیه در سال ۲۰۱۹ تعداد ۴۹۶۰۷ مدرک در مجلات پایگاه استنادی اسکوپوس نمایه شده است. بنابراین، رشد این کشور ۱۴.۸ درصد است.

وی گفت: اسپانیا، ایتالیا، دانمارک و بلژیک کشورهای دیگری هستند که در سال ۲۰۲۰ در رده‌های بعدی از لحاظ رشد کمیت علم قرار می‌گیرند. این کشورها به ترتیب ۱۱.۹ درصد، ۱۱.۸ درصد، ۹.۳ درصد و ۹.۳ درصد رشد علمی داشته اند. ۵ کشور آمریکا، ژاپن، مالزی، اندونزی و روسیه کمترین رشد علمی را در بین ۲۵ کشور برتری که بیشترین کمیت علم دنیا را تولید می‌کنند داشته اند. این ۵ کشور به ترتیب ۲ درصد، ۰.۹ درصد، منفی ۰.۹ درصد، منفی ۱.۱ درصد و منفی ۴.۶ درصد رشد داشته اند.

رشد کیفیت علم در سال ۲۰۲۰

سرپرست ISC در ادامه گفت: متوسط استناد نرمال شده مقالات ایران در اسکوپوس در سال ۲۰۲۰ هم اکنون ۱.۲۵ است. این بدان معنی است که مقالات ایران ۲۵ درصد بیش از متوسط بین المللی استناد دریافت می‌کنند. استنادها به صورت مرتب در حال تغییر هستند. بنابراین، این شاخص نیز به صورت مرتب در حال تغییر است.

وی گفت: هم اکنون میزان شاخص متوسط استناد نرمال شده برای مقالات ایران در سال ۲۰۱۹ در اسکوپوس ۱.۱۳ است. این بدان معنی است که مقالات ایران درسال ۲۰۱۹ حدود ۱۳ درصد بیش از متوسط بین المللی استناد دریافت کرده اند. بنابراین در سال ۲۰۲۰ مقالات ایران ۱۲ درصد بیش از سال ۲۰۱۹ استناد دریافت کرده اند.

دهقانی اظهار داشت: اگر این مقدار را به تعداد استنادها تبدیل کنیم می‌بینیم که میزان استنادهای سال ۲۰۲۰ کمتر از سال ۲۰۱۹ است، اما در شاخص متوسط استناد نرمال شده که در اسکوپوس با عنوان Field weighted citation impact معرفی شده است تعداد استنادها بر حسب رشته و سال انتشار مقاله نرمال سازی می‌شود. مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده با مقالات ۲۰۱۹ و مقاله‌ای که در سال ۲۰۲۰ منتشر شده با مقالات سال ۲۰۲۰ مقایسه می‌شود. مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده فرصت بیشتری برای دریافت استناد داشته تا مقاله‌ای که در سال ۲۰۲۰ منتشر شده است.

وی گفت: بررسی رتبه جهانی ایران از نظر شاخص استناد نرمال شده در طول ۱۰ گذشته نشان می‌دهد که کشور در سال ۲۰۱۱ در جایگاه ۲۳ بود که به تدریج این جایگاه بهبود یافته است. به طوری که در سال ۲۰۱۸ در جایگاه ۱۸، در سال ۲۰۱۹ به جایگاه ۱۴ و نهایتاً در سال ۲۰۲۰ به جایگاه ۱۲ ارتقا یافته است. بنابراین، ایران در بعد کیفیت پژوهش در طول ۱۰ سال گذشته ۱۱ پله ارتقا داشته است.

دهقانی افزود: این درحالی است که جایگاه کشور از نظر کمیت و حجم انتشارات علمی در همین سال ۱۵ است و این حاکی از توجه بیشتر و تاکید بر کیفیت در مقایسه با کمیت و حجم تولیدات علمی در سال‌های اخیر است.

وی گفت: همانطور که مشاهده می‌شود جمهوری اسلامی ایران به سرعت در حال رشد است، اما به هر ترتیب کشور نیازمند تقویت خود در حوزه مرجعیت علمی است. ایران براساس استناد نرمال شده در سال ۲۰۱۹ رتبه ۱۴ و در سال ۲۰۲۰ رتبه ۱۲ دنیا را در اختیار دارد. کشورهای دانمارک، هلند، سوئیس، بلژیک، سوئد، استرالیا، انگلستان، کانادا، ایتالیا، آمریکا، آلمان، اسپانیا و فرانسه به مراتب استنادهای بیشتری نسبت به ایران دریافت می‌کنند.

دهقانی خاطرنشان کرد: مرجعیت علمی اولین بند از سند سیاست‌های علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری را تشکیل می‌دهد و تقویت آن با هدف توسعه قلمروهای علم کشور از اهمیت برخوردار است. به هرحال رشد ایران و همچنین رتبه استنادی کشور نشان می‌دهد که تلاش روز افزون در جهت کسب مرجعیت در حال رشد است.

رشد مشارکت‌های بین المللی در علم در سال ۲۰۲۰

سرپرست ISC گفت: یکی از شاخص‌های رشد مشارکت علمی در سطح بین المللی انجام تحقیقات مشترک بین دو یا چند کشور است که در نهایت از طریق مقالات با توجه به وابستگی سازمانی ذکر شده بر روی آنها قابل شمارش است. جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۰ حدود یک سوم مقالاتش در اسکوپوس با مشارکت بین المللی به رشته تحریر درآمده اند. به صورت دقیق این رقم ۳۱.۴ درصد است.

وی افزود: در سال ۲۰۱۹ میزان مقالات با مشارکت بین الملل ایران به ۲۷.۳ درصد رسید. بنابراین در مقایسه با سال ۲۰۱۹ پژوهشگران ایران حدود ۴.۱ درصد به مشارکت‌های بین المللی شأن اضافه شده است. باید در نظر داشت که در سال ۲۰۲۰ مقالات بیشتری در سطح بین المللی از پژوهشگران ایرانی منتشر شده است ولی با این حال میزان مشارکت‌های بین المللی افزایش یافته است.

رشد تعداد مقالات یک درصد برتر پراستناد در سال ۲۰۲۰

سرپرست ISC گفت: سهم مقالات ایران از مقالات یک درصد برتر پراستناد در اسکوپوس در سال ۲۰۲۰ به ۲ درصد رسیده است. این رقم در سال ۲۰۱۹ حدود ۱.۹ درصد بود. بنابراین، تعداد مقالات یک درصد برتر پراستناد ایران حدود ۰.۱ درصد افزایش یافته است.

وی گفت: برای انتخاب مقالات یک درصد برتر پراستناد در گام نخست اسکوپوس، مقالات را برحسب رشته‌های موضوعی در هر سال تفکیک می‌کند. علت این امر تفاوت تعداد استنادهای دریافتی در رشته‌های مختلف است. اندازه و فرهنگ در رشته‌های مختلف عامل اصلی تفاوت در تعداد استنادهای دریافتی است.

رشد تعداد مقالات ایران در نشریات Q۱ در سال ۲۰۲۰

دهقانی افزود: در سال ۲۰۲۰ حدود ۴۳ درصد مقالات ایران در نشریات Q۱ اسکوپوس منتشر شده اند. سهم مقالات ایران در مجلات Q۱ در سال ۲۰۱۹ حدود ۳۹ درصد بود. بنابراین، پژوهشگران ایرانی در سال ۲۰۲۰ نسبت به ۲۰۱۹ حدود ۴ درصد بیشتر در نشریات Q۱ مقاله منتشر کرده اند.

وی گفت: هر چند انتشار نتایج پژوهش در معتبرترین مجلات بین المللی نشان از قدرت علمی اعضای هیأت علمی کشور دارد، اما بر اساس سیاست‌های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری، کمیت تولید علم تنها یکی از ابعاد توسعه علمی است. لذا توجه به سایر ارکان تولید علم شامل دیپلماسی علمی، کیفیت تولیدات علمی و اثرگذاری فناورانه و نوآورانه از عوامل بسیار با اهمیتی هستند که نباید نادیده انگاشته شوند. به هر ترتیب، مهمترین مسئله حال حاضر کشور هدایت مقالات علمی به سمت نیازهای جامعه است.

مهر

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: مقالات یک درصد برتر مقاله ای که در سال سال ۲۰۲۰ تعداد افزایش یافته سال ۲۰۱۹ حدود مقالات ایران سال ۲۰۲۰ استناد دریافت نشان می دهد سال ۲۰۲۰ ایرانی در سال ایران در سال ۲۰۱۹ حدود ۱ درصد بیش سهم مقالات ۹ درصد نمایه شده منتشر شده نشریات Q۱ سرپرست ISC حدود ۴ ۴ درصد ۳ درصد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۸۸۶۳۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وزیر نیرو:ارتقای توانمندی ایران در مدیریت رودخانه‌ها و سیلاب‌ها

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت نیرو، چهارمین کنفرانس بین‌المللی آب بغداد روز یکشنبه ۹ اردیبهشت ماه با حضور وزرای آب و آبیاری کشورهای عراق، سوریه، مصر، تونس و تعدادی از سازمان‌های بین‌المللی در پایتخت کشور عراق آغاز به کار کرد.

محمد جوان‌بخت معاون وزیر نیرو و مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز که یکی از میهمانان این کنفرانس بود، متن سخنرانی وزیر نیرو در کنفرانس بین‌المللی آب بغداد را در آیین افتتاحیه قرائت کرد.

متن سخنرانی وزیر نیرو به این شرح است:

خداوند را شاکرم که همانند سال گذشته به نمایندگی از کشور جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس بین‌المللی آب بغداد که با تدبیر مسئولین بلندپایه جمهوری عراق و با هدف به اشتراک‌گذاری دانش، تکنولوژی و علوم روز دنیا برگزار می‌شود، شرکت می‌کنم.

در ابتدا از دولت عراق و وزیر محترم منابع آب عراق و کلیه دست‌اندرکاران برگزاری این رویداد بین‌المللی تشکر و قدردانی می‌کنم.

در ابتدا وظیفه خود می‌دانم به وقایع منطقه و خصوصاً جنایت انجام شده در حق مردم غزه اشاره کنم. مردم غزه در ۷ ماه گذشته تحت فشار شدیدترین جنایات ممکن از جمله کشتار کودکان، زنان، قطع آب و محاصره از سوی رژیمی بودند که نشان داده به هیچ تعهد اخلاقی و بین‌المللی پایبند نیست.
البته حوادث اخیر مشخص کرد ماهیت این رژیم بدون حمایت آمریکا و کشورهای غربی مفهوم ندارد و تمامی دولت‌های حامی رژیم صهیونیستی حامی جنایت و کشتار هستند. ما با صدای رسا در کنار تمامی آزادی‌خواهان جهان توقف جنایت در غزه و بازگشت این سرزمین را به صاحبان اصلی آن فریاد می‌زنیم.

عالیجنابان، خانم‌ها و آقایان؛

هیئت بین‌الدول تغییر اقلیم (IPCC) در ششمین گزارش ارزیابی خود اعلام کرده است که میانگین دمای جهانی در دوره ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ نسبت به آغاز انقلاب صنعتی به میزان ۱.۰۹ درجه سانتیگراد افزایش یافته است.

در این میان کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران که بر روی کمربند خشک و نیمه خشک جهان قرار دارند، تغییرات به مراتب شدیدتری را تجربه می‌کنند. به گونه‌ای که متوسط سالانه نزولات جوی در کشور ما طی دهه گذشته ۱۰ درصد کاهش یافته است؛ به‌عنوان مثال اثرات این تغییرات در بررسی‌ها نشان می‌دهد که آبدهی رودخانه کرخه در جنوب غرب ایران در دوره ۲۰ ساله گذشته در ۴۵ درصد مواقع در یکی از طبقات بالای خشکسالی قرار داشته است.

بی‌شک مدیریت این شرایط بدون برنامه‌ریزی و سیاستگذاری‌های صحیح و عاجل امکان‌پذیر نیست. در این ارتباط می‌توان به برنامه‌های سازگاری با تغییر اقلیم و خشکسالی، تحویل حجمی آب برای مصرف‌کنندگان کشاورزی، اصلاح سیستم‌های آبیاری، بازچرخانی و استفاده مجدد از آب اشاره کرد.

در بخش آب شرب خوشبختانه توانسته‌ایم حتی با یک استاندارد سختگیرانه، ۹۹.۹ درصد جمعیت شهری و ۸۶ درصد جمعیت روستایی خود را تحت پوشش شبکه یا سیستم‌های تأمین آب شرب بهداشتی قرار دهیم.

در حال حاضر با تشکیل شورای جهاد آبرسانی انتظار داریم تا سال ۲۰۳۰ درصد پوشش جمعیت روستایی را نیز همانند شهرها به ۱۰۰ درصد برسانیم.

برنامه‌ها و اقدامات در مدیریت رودخانه‌ها و سیلاب موجبات ارتقای توانمندی در این زمینه را فراهم آورده است. به عنوان مثال در سیلاب‌های اخیر مناطق جنوبی کشور که در مقایسه با مقادیر تاریخی بی‌سابقه بوده، موفق شدیم با کمترین خسارت این رخداد را پشت سر بگذاریم.

در این خصوص طی سه ماه اخیر نیز یک کارگاه آموزشی با موضوع مدیریت جامع سیلاب (IFM) توسط مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری با همکاری یونسکو برگزار شد که تجربیات همه کشورها از جمله عراق، عمان، سوریه و تعدادی دیگر از کشورهای عضو شورای حکام مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری در این رویداد ارائه شد.

حضار محترم و اعضای شورای حکام مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری حاضر در جلسه در جریان برگزاری سیزدهمین اجلاس شورای حکام مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری یونسکو در تهران در ۲۳ فوریه ۲۰۲۳؛ مایلم ضمن تشکر از حضور عالیجناب عون ذیاب در اجلاس مذکور، به آگاهی شما برسانم که هشت پروژه مهم در راستای دهه بین‌المللی آب در دستور کار برنامه ۶ ساله این مرکز تا سال ۲۰۲۹ قرار گرفت که می‌تواند در تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و حل و فصل مسائل و چالش‌های آبی نیز مؤثر باشد.

فرصت را مغتنم می‌شمارم و در اینجا از وزرای محترم و عضو شورای حکام که در اینجا حضور دارند برای شرکت در چهاردهمین اجلاس شورای حکام مرکز که مقرر است در پاییز ۲۰۲۴ در تهران برگزار شود، دعوت به عمل می‌آورم.

در انتهای صحبتم با توجه به تمرکز کنفرانس بر همکاری دو جانبه و مشارکت کشورها، لازم می‌دانم توجه شما را به پیشینه غنی و تاریخی معاهدات و مکانیزم همکاری‌های آبی بین کشورهای منطقه جلب کنم.

شایان ذکر است که کشور ما هم با کشورهای همسایه خود دارای معاهدات و تفاهمنامه‌های متعددی است که برخی از آنها نزدیک به ۸ دهه قدمت دارد؛ که از آن جمله می‌توان به قراردادها و موافقت‌نامه‌ها با کشور جمهوری عراق در مرزهای غربی اشاره کرد.

مجدداً از دولت جمهوری عراق که زمینه‌ساز برگزاری این رویداد مهم بوده است کمال تشکر را دارم. امیدوارم خداوند متعال همواره باران رحمت الهی را بر مردمان جهان و به‌خصوص منطقه خاورمیانه ارزانی کند.

والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته

کد خبر 6093253 فاطمه صفری دهکردی