به نقل از «ایرنا»

تصنیفِ امروز جایگاه خود را مدیون عارف قزوینی است

تاریخ انتشار: ۱۹ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۹۳۴۹۹۸

به گزارش گروه فرهنگی ایرنا ، نخستین دوره جایزه ملی عارف در حوزه تصنیف و ترانه های ایرانی با هدف پاسداشت عارف قزوینی تصنیف ساز بزرگ معاصر، در زمینه ایجاد بستری مناسب برای ترویج و گسترش تصنیف سازی در حوزه موسیقی ردیف دستگاهی ایران در حال برگزاری است.

چنین جشنواره های موسیقی در همه جای دنیا با همه انواع و سبک ها تا زمانی که نتوانند با عموم مردم ارتباط پیدا کنند، مسیری برای رشد و توسعه ندارند، لذا می‌توان گفت اگر سبکی یا نوعی از موسیقی امروز به قدمتی چشمگیر رسیده است به دلیل ارتباط و هم‌جوشی خاصی است که با نیازهای اجتماعی و سیاسی انسانی برقرار کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در موسیقی ایرانی نیز شاید بتوان تصنیف را یکی از اجتماعی ترین انواع موسیقی ایرانی دانست، فرمی که توانسته نیازهای اجتماعی، مطالبات عمومی و سیاسی مردم را در زیباترین کلام ها و همراه با آهنگی ماندگار در خاطرها ثبت کند.

عارف قزوینی به عنوان یکی از مهم ترین تصنیف سرایان ایرانی شناخته می‌شود. او تصنیف‌های وطنی، سیاسی یا عشقی می‌ساخته و در هر زمینه نیز بی‌باک و سنت‌شکن بوده‌است. چون بیشتر تصنیف‌های او درباره اوضاع زمانه خود بودند تأثیر بسزایی در جامعه زمان خود داشتند. عارف قزوینی از نخستین کسانی است که در ایران کنسرت برگزار و به جنبه غیر مجلسی بودن و مردمی بودن آن تأکید کرد.

احمد صدری دبیر جشنواره موسیقی نواحی ایران و دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان کشور در خصوص اهمیت و تاثیر متقابل عارف قزوینی و تصنیف در موسیقی معاصر ما با خبرنگار ایرنا به گفت وگو نشسته که می‌خوانید:

ایرنا: اهمیت تصنیف در موسیقی ایرانی چیست و چرا همواره در طول حیات موسیقی در ایران و به ویژه چند دهه اخیر، تصنیف از ارج و منزلت بالایی در موسیقی ایرانی برخوردار است؟

صدری: آن چیزی که در موسیقی ردیف دستگاهی ایران دارای اهمیت هست آواز می باشد و آوازخوانی را باید مهمترین فرم موسیقی ایرانی دانست. اما در دل این نوع موسیقی و برآمده از آن، باید به فرم های اجرایی اشاره کرد که جنبه کاربردی دارند. که از آن جمله می توان به تصنیف اشاره داشت. در واقع تصنیف ها شکل ساده شده ای هستند برآمده از ردیف که بعضا در اوایل از شعرهای معمولی به لحاظ محتوایی برخوردار بودند که بیشتر جنبه سرگرمی و تفنن داشتند تا جنبه هنرمندانه. که بیشتر در دوران قاجاریه رواج داشت.

ایرنا: آیا تحولات اجتماعی در مسیر تصنیف سازی ایران تاثیر داشته است؟

صدری: با دقت در آنچه که امروزه در موسیقی ردیف دستگاهی مشاهده می کنیم به این نکته خواهیم رسید که اگر امروزه تصنیف دارای ارج و منزلت بالایی است، که این بیشتر از آن رو است که جنبه کاربردی آن بارز است و مردم کمتر حوصله شنیدن ردیف و آواز را دارند و قطعات ریتمیک را به آنها ترجیح می دهند و بعضا تصنیف هایی که جنبه ملودی آنها کاهش پیدا کرده و جنبه عروضی شعر، وزن شعری و ملودی بر روی هم کاملا انطباق پیدا کرده است. باید اعتراف کرد که امروزه بیشتر با یک تصنیف پاپ ایرانی رو به رو هستیم.

ایرنا: جایگاه تصنیف و تصنیف سازان در حوزه موسیقی اصیل ایرانی را در دوران کنونی نسبت به گذشته چگونه ارزیابی می کنید؟

صدری: اگرچه در برخی از انواع سبک های موسیقی در دوران کنونی شاهد افت هستیم اما در تصنیف این مسئله مصداق ندارد با وجود جریان های سیاسی که در دوران قاجاریه با آنها رو به رو هستیم یعنی نهضت مشروطیت و مباحث آزادی خواهی و عدالت خواهی و این گونه مسایل، باعث می گردد که تصنیف از آن شکل ساده خود به سمت قالب سیاسی برود. در واقع برای اولین بار هست که موسیقی ردیف دستگاهی با مضمونها و موضوعات دیگری، همچون موضوعات اجتماعی آمیخته می شود که این توسط عارف قزوینی است که چنین تحولی روی می دهد. به نوعی که موسیقی درگیر مسایل سیاسی و اجتماعی می شود و تصنیف به لحاظ محتوایی واجد جایگاهی در سیستم موسیقی ردیف دستگاهی می گردد.

ایرنا: آیا ساختارشکنی در تصنیف سرایی و تصنیف سازی در حوزه موسیقی اصیل ایرانی را ضروری می دانید؟ به بیان دیگر تصنیف های دوران معاصر را در حوزه موسیقی اصیل ایرانی تعریف می کنید یا خیر؟

صدری: تصنیف سازی در حال حاضر شرایط ویژه ای را برای خود تجربه می کند. که باز هم برخاسته از مسایل اجتماعی است و شرایطی که در اجتماع می گذرد و در کشور حاکم است. بدین ترتیب که موزیسین ها در تصنیف سازی بیشتر به سمت ضربی خوانی گرایش پیدا کرده اند؛ بدین معنا که وزن شعر را می گیرند و بر روی آن به صورت ریتمیک انطباق ایجاد می کنند. در نتیجه شعر به صورت تقطیعی و با کمال تاسف، بسیار ساده ارایه می شود و به سمت سرعت می رود؛ آن گونه که مخاطب صرفا یک وزن ساده در ذهنش می ماند و حتی واژه ها هم در برخی مواقع مفهوم نمی شوند.

تعداد تصنیف هایی که بشود در آنها ملودی شنید و خط وزن با خط ملودی و خط وزن درونی ملودی با هم انطباق نداشته باشد و منجر به تغییر فازی شود که ایجاد بافت بکند و ما شاهد یک ساختار باشیم که در خاطره بماند، کم است و ما متاسفانه ما کمتر شاهد این موضوع هستیم.

برچسب‌ها موسیقی ایرانی انجمن موسیقی ایران محمد اله یاری

منبع: ایرنا

کلیدواژه: موسیقی ایرانی انجمن موسیقی ایران محمد اله یاری موسیقی ایرانی انجمن موسیقی ایران محمد اله یاری اخبار کنکور موسیقی ردیف دستگاهی حوزه موسیقی موسیقی ایرانی موسیقی ایران عارف قزوینی تصنیف سازی تصنیف ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۹۳۴۹۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایران در ردیف کشورهای برتر حوزه ساخت سد و نیروگاه‌های بر‌ق‌آبی

علی‌اکبر محرابیان در مراسم افتتاح پروژه چند منظوره اومااویا در کشور سریلانکا گفت: بر اساس اعلام کمیسیون بین‌المللی آبیاری و زهکشی ایران پنجمین کشور جهان از لحاظ وسعت شبکه‌های آبیاری و زهکشی است. در عرصه تولید تجهیزات و قطعات مورد نیاز تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب موفق شدیم بیش از ۹۵ درصد نیاز خود را در داخل کشور تأمین کنیم.

محرابیان ادامه داد: در بخش برق بر اساس آمار‌های آژانس بین‌المللی انرژی در حوزه تولید برق حرارتی ایران جزو ۱۰ کشور اول جهان است؛ همچنین در بخش نیروگاه‌های برقابی به همت متخصصان ایرانی جزو کشور‌های برتر جهان هستیم. تاکید می‌کنیم که در نتیجه رویکرد مثبت دولت‌ها و کشور‌ها در عرصه بین‌الملل می‌توان خیر و صلاح مشترک را آرمان قرار داد و عرصه‌های فنی و اقتصادی را انگیزه‌ای برای توسعه صلح و دوستی بین کشور‌ها و ملت‌ها در نظر گرفت و از این طریق آسایش و رفاه را به آحاد مردم تقدیم کرد.

وزیر نیرو خاطرنشان کرد: به برکت این دستاورد‌ها بیش از ۲۰۰ سد بزرگ و ۶۰۰ سد کوچک با حجم مخزن حدود ۶۰ میلیارد مترمکعب و حدود ۲.۵ میلیون هکتار شبکه آبیاری و زهکشی مدرن و صد‌های تصفیه‌خانه آب و فاضلاب در ایران ساخته شده است. با توجه به ظرفیت کشور در صدور خدمات فنی و مهندسی در بخش آب و برق و فاضلاب چند پروژه بزرگ را در کشورهای مختلف جهان یا در حال اجرا داریم یا به تمام رسانده‌ایم.

وی گفت: به عنوان مثال در کشور تاجیکستان از پروژه‌های به بهره‌برداری رسیده می‌توان به سد و نیروگاه سنگ توده و از پروژه‌های در حال ساخت می‌توان به سد راغون به عنوان بزرگ‌ترین طرح عمرانی در جهان و به تعبیری مرتفع‌ترین سد جهان به ارتفاع ۳۳۵ متر و حجم ذخیره ۱۴ میلیارد متر مکعب توسط مشاوران و پیمانکاران بین‌المللی از جمله شرکت‌های ایرانی اشاره کرد.

وزیر نیرو گفت: امروز نیز سد و نیروگاه بزرگ اومااویا در کشور سریلانکا به بهره‌برداری می‌رسد. پروژه اوما اویا ۱۷۰۰ فرصت شغلی برای مردم سریلانکا ایجاد می‌کند و ساخت دو سد در این پروژه انجام خواهد شد. طرح چند منظوره اوما اویا که هم اکنون با همت متخصصان دو کشور و توجه ویژه دولتمردان کشور سریلانکا آماده بهره برداری است، یک پروژه پیچیده بود که از جمله اهداف احداث آن می‌توان به تولید ۱۲۰ مگاوات برق، احداث دو سد با کاربرد انتقال میان حوضه‌ای آب، تامین آب شرب بخشی از مردم و تامین آب برای ۵ هزار هکتار زمین کشاورزی اشاره کرد. اجرای موفق پروژه چند منظوره اومااویا می‌تواند مقدمه‌ای برای توسعه همکاری‌های ایران و سریلانکا در سایر پروژه‌های مشابه دیگر باشد.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی اقتصاد و انرژی