به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

آذرنگ، ملودرام و فانتزی / ادای دین آذرنگ به تئاتر در مدیوم سینما و آبادان جنگ‌زده

تاریخ انتشار: ۱۹ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۹۳۵۰۹۵

آذرنگ در «روزی روزگاری در آبادان» مخاطب را با پیام‌های اخلاقی و درون‌مایه‌ای که ناشی از نگرش ضدجنگ اوست؛ بمباران کرده و با استعاره‌ها به آن می‌پردازد. اولین ساخته آذرنگ در انتقال حرف و منطق خود دچار زیاده‌گویی شده و این امر پس از اولین کشمکش، به خوبی دیده می‌شود.

گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو-سیدمجتبی هاشمی؛ روزی روزگاری در آبادان اولین اثر سینمایی حمیدرضا آذرنگ با محوریت خانواده‌ای آبادانی در آخرین روز سال ۸۱ است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند! آذرنگ در این فیلم با تمرکز بر استعاره‌ها و دیالوگ و بهره‌گیری از ظرفیت لحن، سعی می‌کند مخاطب را با خود همراه کند و برای او قصه بگوید. توجه به رئالیسم جادویی، تاثر و انس با خانواده آبادانی، دیالوگ‌محوری از جمله خصیصه‌های این فیلم است. روزی روزگاری را نه با مدیوم سینما بلکه با عینک تئاتر باید خوانش کرد. این اثر صورتی واضح از وفاداری آذرنگ به تئاتر و تاثیری‌پذیری بازی گیری و کارگردانی نمایش‌نامه‌ای است.
آذرنگ در این اثر مخاطب را با پیام‌های اخلاقی و درون‌مایه‌ای که ناشی از نگرش ضدجنگ اوست؛ بمباران کرده و با استعاره‌ها به آن می‌پردازد. اولین ساخته آذرنگ در انتقال حرف و منطق خود دچار زیاده‌گویی شده و این امر پس از اولین کشمکش، به خوبی دیده می‌شود. در این اثر آذرنگ از جنگ تحمیلی می‌گوید و به موهبت نفت و رفاه ناشی از آن می‌پردازد. در عرض آن نسبت به غرب موضع می‌گیرد و به دخالت‌های منطقه‌ای آمریکا اشاره می‌کند. همچنین معضلات اجتماعی و خانوادگی، مسئله اعتیاد و دوستی‌های یواشکی نیز در آن دیده می‌شود. همه و همه در وهله اول بیان‌گر سطح دغدغه و غلظت ایدئولوژیکی آذرنگ است. او می‌خواهد مخاطب را با خانواده درگیر کند، اما در نتیجه این اشارات عرضی و تودرتو درکنار نوآوری فانتزی‌گونه اثر موجب می‌شود بیننده از حل معمای درون‌مایه‌ای او فاصله بگیرد.  
روزی روزگاری در آبادان ماهیتا فیلمی جنوبی نیست و از اشکال جدی در ایجاد و پرداخت درام رنج می‌برد. اگرچه از نظر دیالوگ، فیلم استحکام خوبی نشان می‌شود، اما کنش در اثر اهم نیست. شخصیت‌های اصلی اولین قربانی‌های فیلمنامه هستند و به واسطه تعدد پیام‌های اخلاقی و مواجهه مخاطب با رئالیسم جادویی نمی‌توانند رشد پیدا کنند و در سطح باقی می‌مانند. بازی گرفتن و کنش اعضای خانواده عموماً واقعیت‌پذیر نیست و تجاری بودن اثر در انتخاب بازیگران محوری، موجب می‌شود آن ادای دینی که آذرنگ می‌خواهد ناقص‌از آب دربیاید. نما‌ها تمایز آنچنانی با سینمای آپارتمانی ندارد و همچنین فیلم‌برداری بجز در چند نما از گفتگو محورانه بودن رنج می‌برد. این امر موجب می‌شود که روزی روزگاری بیشتر از آنکه شباهتی به یک اثر سینمایی داشته باشد؛ رنگ و بوی تئاتر را به خود ببیند. می‌توان گفت این اثر حتی نتوانست از آبادان و خصایص آن به عنوان موتیف بهره جسته و تم قصه را تحت تاثیر خود قرار دهد و نهایتاً داستانی با ظاهری شبیه به آبادان و دیالوگ، کنش و روابط عللی تکه‌پاره تقدیم می‌شود.
جرئت‌مندی آذرنگ در استفاده از فانتزی و تغییر موقعیت رئال اثر و بهره‌گیری آن از رئالیسم جادوئی قابل توجه است. در این اثر موشک در قامت تیپ معرفی می‌شود، اما با پرداخت مناسبی روبرو نمی‌شود. آذرنگ از این امر جهت پوشش حفره پیرنگ خود بهره می‌جوید، اما به واسطه شکل نگرفتن تیپ و همچنین کم‌توجهی به زبان بدن و کنش و منطق کنش‌گری، پیرنگ هدر می‌رود. همچنین این مهم یکی از ابزار‌های موثر در چندلحنی شدن اثر است، اما دچار نوعی شعارزدگی شده و پیش‌بینی‌پذیری خاصی در ارائه پیام‌های اخلاقی مدنظر سازنده دارد. باتوجه به اینکه آذرنگ در چند نما به خوبی توانست عجز و ناتوانی خانواده نسبت موشک را به تصویر بکشد، اما همچنان غلظت بالای دیالوگ، مانع کنش سازنده و اثرگذاری تکنیکی بر مخاطب می‌شود. نتیجه آنکه نوآوری دوست‌داشتنی او از فانتزی در اثر به واسطه پرداخت نامناسب به شخصیت‌ها و ایجاد نشدن یک تیپ برای موشک مسبب سوزاندن این کنش جسورانه شد. در روزی روزگاری نسبت و وزن واقعیت و فانتزی به واسطه مقدمه‌چینی و پرتی مباحثات خانواده، عامل انحراف برجسته‌ای در بی‌دقتی به فانتزی تزریق شده است.  
اولین ساخته آذرنگ می‌توانست در مواجهه با کشمکش خانواده با موشک، تیپ‌سازی هر دو، پرداخت ابتدایی و پایانی سریع با تجدیدنظر روبرو شود. روزی روزگاری آذرنگ به مثابه یک ملودرام قابل بررسی است و درصورتی که بنا باشد ادعا‌های ایدئولوژیک و ضدجنگ به آن ضمیمه شود؛ متناسب با ابزار‌های داستانی که می‌توانست موقعیت‌سازی بهتری تصویر کند نمره قابل قبولی نمی‌گیرد. روزی روزگاری در یک جمله اثری جسورانه با چاشنی فانتزی، اما ناکام در پرداخت و سراسر از اشارات استعاری و شاعرانه سازنده بود.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: جشنواره فیلم فجر 99 سینمای ایران حمیدرضا آذرنگ پیام های اخلاقی روزی روزگاری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۹۳۵۰۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ادای احترام جانشین رئیس گروه مشاورین نظامی فرمانده معظم کل قوا به شهدای هویزه

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، همزمان با بیست و چهارمین دوره آموزش میدانی دانشگاه‌های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران، امیر سرتیپ ستاد ناصر آراسته، جانشین رئیس گروه مشاورین نظامی فرمانده معظم کل قوا و رئیس هیأت معارف جنگ سپهبد شهید علی صیاد شیرازی با حضور در یادمان شهدای هویزه ضمن زیارت مزار سرلشکر شهید علم الهدی و یاران گرانقدرش به مقام والای این شهیدان سرفراز ادای احترام کرد. 

امیر سرتیپ آراسته در حاشیه این بازدید با بیان اینکه در دوره‌های آموزش میدانی، ۱۱ عملیات از ثامن الائمه (ع) تا والفجر ۸ توسط فرماندهان ارتش و سپاه برای دانشجویان تشریح می‌شود، گفت: دانشجویان دانشگاه‌های افسری ارتش طبق فرمان حضرت آقا برای آموزش عملیاتی به مناطق ۸ سال دفاع مقدس می‌آیند و، چون آموزش باید با لطافت معنوی و تقویت روحیه ایثار و شهادت طلبی همراه باشد، دانشجویان را به مناطقی مانند هویزه نیز می‌آوریم.

خاطره‌ای جدید از رهبر انقلاب

جانشین رئیس گروه مشاورین نظامی فرمانده معظم کل قوا در بیان اهمیت زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدا به روایت خاطره‌ای از رهبر معظم انقلاب پرداخت و گفت: سال گذشته محضر آقا رسیدم و به عرض ایشان رساندم که من با این سن و سال به همه هدف‌ها و آرزو‌های دنیایی‌ام رسیده ام؛ هر چه خواستم خدا عنایت کرده است و بزرگترین نعمتی که دارم این است که به عنوان مشاور به نام شما مفتخرم و به نام شهید صیاد که رئیس گروه معارف جنگ سپهبد شهید صیاد شیرازی هستم؛ لذا اجازه بدهید بروم در جایی تفنگ دست بگیرم و با رزم عاقبت بخیر شوم. خدمت شان گفتم: به ریش سفیدم نگاه نکنید. هنوز قدرت جنگندگی دارم. آقا در پاسخ، همان جمله معروف‌شان را فرمودند که: «زنده نگه داشتن نام و یاد شهدا کمتر از شهادت نیست؛» بعد گفتند: «اینکه غیرت نسل جنگ را به نسل جوان منتقل می‌کنید، عبادت است و نیازی نیست بروید جایی بجنگید. این خودش جهاد است. جهاد تبیین هم جهاد است. بروید به کارتان ادامه بدهید.»

 

 امیر سرتیپ آراسته تأکید کرد: من یقین دارم شما هم که برای زنده نگه داشتن ذکر و نام شهدا -به خصوص در این مکان مقدس- دارید خدمت می‌کنید؛ در حال جهادید و این فرمایش حضرت آقا که نمی‌خواهد تفنگ بگیرید، همین کارتان کمتر از جنگ و جهاد نیست، شامل شما هم می‌شود.

 اگر صیاد شیرازی امروز در میان ما بود

رئیس گروه معارف جنگ سپهبد شهید صیاد شیرازی در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کنید اگر امروز شهید صیاد شیرازی در میان ما بودند، چه می‌کردند؟ گفت: آنچه امروز ما انجام می‌دهیم را بهتر انجام می‌دادند. اگر ایشان بودند گوش به فرمان حضرت آقا، پشت سر ایشان حرکت می‌کردند. اطاعت از ولایت چه در زمان حضرت امام (ره) و چه حضرت آقا با پوست و گوشت و استخوان شهید صیاد آمیخته بود. اجازه بدهید برای اینکه صحت سخنم روشن‌تر شود، خاطره‌ای برایتان نقل نمایم. یک بار به اتفاق دیگر فرماندهان محضر حضرت آقا بودیم. شهید صیاد هم سمت راستم نشسته بودند. من هر وقت کنار ایشان می‌نشستم دستم را روی دست شان می‌گذاشتم. آن روز هم دست من روی زانویشان بود و ایشان هم دست شان را روی دستم گذاشته بودند. حضرت آقا که تشریف آوردند همه بلند شدیم، احترام گذاشتیم و نشستیم. تا ایشان دست شان را روی زانو گذاشتند، من دستم را گذاشتم روی دست‌شان؛ اما همین که آقا شروع به صحبت کردند، ایشان دستش را کشید؛ دفترچه‌اش را بیرون آورد و شروع به نوشتن کرد و همه صحبت‌ها را نوشت.

 صیاد می‌گفت سخنرانی‌های «آقا» فرمان است

جانشین رئیس گروه مشاورین نظامی فرمانده معظم کل قوا اضافه کرد: من دلخور شدم؛ چون دوست داشتم دستم روی دست ایشان باشد. جلسه که تمام شد و بیرون آمدیم به ایشان گفتم حاج علی! برای چی یادداشت برداری کردی؟ الان که حرف‌ها را گوش کردیم. اخبار ساعت ۲ هم که فرمایشات آقا را پخش می‌کند؛ شب هم که کاملش را نشان می‌دهند؛ چرا این کار را کردید؟ گفت: من سربازم و تأخیر در اجرای دستور فرمانده در محضر خدا کیفر دارد. من اینها را نوشتم که تا سوار ماشین می‌شوم، صحبت‌های آقا را به تدبیر نظامی و بعد از رسیدن به ستاد کل به فرمان تبدیل و به یگان‌های نظامی ابلاغ کنم. من صحبت‌های آقا را سخنرانی تلقی نمی‌کنم؛ فرمان می‌دانم؛ لذا هر جا آقا صحبت کنند و منِ سرباز حاضر باشم و بشنوم، تلاش می‌کنم از همان لحظه اجرا کنم.

مشاور نظامی فرمانده کل نیرو‌های مسلح در امور زمینی خاطرنشان کرد: این خاطره نشان می‌دهد شهید صیاد شیرازی سربازی بود پاکباز و مخلص که حاضر نمی‌شود حتی یک لحظه فرمان فرمانده‌اش به تأخیر بیفتد. شهید صیاد می‌گفت می‌خواهم خدا شاهد باشد اگر عمرم سرآمد و به ستادکل نرسیدم از دفتر آقا تا هر زمان که زنده‌ام در راه اجرای فرمان فرمانده‌ام هستم.