اپرایی فضایی و نظامی درباره جنگ ویتنام
تاریخ انتشار: ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۹۵۷۸۹۵
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از مهر رمان علمی تخیلی «جنگ ابدی» نوشته جو هالدمن به‌تازگی با ترجمه نوید فرخی توسط انتشارات کتابسرای تندیس منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب یکی از آثار مهم ادبیات علمی‌تخیلی و کارآگاهی است که به گفته مترجمش، مترجمان کشور به‌مدت ۴۰ سال سراغش نرفته بودند.
این‌رمان دو جایزه هوگو و نبیولا را برای نویسنده‌اش به ارمغان آورده و گفتگو با مترجمش که داوری مسابقات داستان‌نویسی علمی‌تخیلی را به عهده دارد و گاهی هم به‌عنوان کارشناس مسائلی مثل هوش مصنوعی در رسانه‌ها به مصاحبه می‌پردازد، برای شناخت بیشتر آن، بی‌لطف نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در ادامه مشروح این‌گفتگو را درباره کتاب مورد اشاره می‌خوانیم:
آقای فرخی، «جنگ ابدی» تفاوتی با دیگر آثار ژانر علمی تخیلی دارد؟ منظور این است که به‌حق به‌عنوان یکی از آثار مهم این‌ژانر شناخته می‌شود یا نه!خب در نگاه اول، این‌کتاب یک اپرای فضایی به سبک نظامی است. یعنی یک‌جنگ میان‌ستاره‌ای بین ارتش انسان‌ها با لباس‌های خاص و مجهز به فناوری مدرن با یک دشمن بیگانه در سیاره‌های دور رخ می‌دهد. بنابراین وقتی با نگاهی ساده به قضایا نگاه کنیم به نظر می‌رسد نسخه دیگری از جنگ ستارگان و یا بی‌شمار آثار علمی-تخیلی دیگر مواجه هستیم که کپی یکدیگرند، اما در حقیقت دست‌کم این‌یکی از بقیه متفاوت است.
چرا؟چون مفاهیم عمیق‌تری را در دل خود دارد. در کتاب «جنگ ابدی» سعی شده مفهوم انسان، جامعه و جنگ به چالش کشیده شود و جایگاه معلق انسان معاصر در تاریخ مورد نقد قرار گیرد. شخصیتِ محوریِ داستان، ویلیام ماندلا به‌عنوان یکی از نیروهای که به جنگ با ثوری‌ها اعزام می‌شود، یک نخبه فیزیکدان است و اعزام اجباری او به جنگ موجب رویدادهایی می‌شود که نه او و نه هیچ‌سرباز دیگری تصورش را نمی‌کند.
خب فرقش با دیگر آثار علمی‌تخیلی در چیست؟ بالاخره همه این‌آثار با یک بهانه و طرح قصه، به‌چنین موضوعاتی می‌پردازند. فقط بهانه‌هایشان تفاوت دارد. آیا منظورتان این است که فضای اتمسفر معمول علمی-تخیلی زیرشاخه اپرای فضایی در این کتاب رعایت نشده؟رعایت شده اما المان‌ها و عناصر رمان مفاهیمی عمیق‌تر پیدا کرده‌اند و در برخی موارد هم، آشنایی‌زدایی صورت گرفته است. برای مثال بیشتر سیارات موجود در رمان اصلاً شبیه آن‌چه که ما مثلاً در جنگ ستارگان دیده‌ایم نیستند. آنها معمولاً سنگ‌های بیروح سردی هستند که حتی آموزش افراد در آن محیط‌ها خطرناک است، چه رسد به جنگ با یک نژاد بیگانه که اطلاعات کمی در موردشان در دسترس است.
بنابراین در حالی‌که ظاهر این‌اثر، یک کتاب در این زیرشاخه ادبی است، اما هالدمن در این کتاب، فراتر از جنگ فضایی یا جنگی در آینده رفته و جامعه‌ای وابسته به صنعت نظامی را به تصویر کشیده که به ناچار برای تأمین خواسته‌های اولیه مردم به سمت اقتصاد سوسیالیستی کوپن‌محور سوق داده شده و سقوط بنیان‌های اخلاقی جامعه، معنای انسانیت را زیر سوال برده است.
پس یک‌کتاب فلسفی هم هست. یعنی یک رمان فلسفی که در بستر مسائل علمی و تخیلی پیش می‌رود. به‌نظرتان علم چه جایگاهی در «جنگ ابدی» دارد؟اصلا یکی از علت‌هایی که رمان جنگ ابدی با وجود گذشت بیش از چهار دهه، تازه به فارسی ترجمه شده، پیچیدگی علمی کتاب بود. در این‌رمان، نظامیان اعزامی برای جنگ با فرازمینی‌ها که از نخبگان انتخاب شده‌اند، تصور می‌کنند تنها چندین ماه در سفر بوده‌اند اما گذر از کرمچاله‌ها و عبور از سرعت نور باعث می‌شود سفر آنها دهه‌ها و حتی صدها سال در زمین طول بکشد و وقتی نیروها به زمین برمی‌گردند متوجه وقوع تغییرات عمده در جامعه می‌شوند.
این‌گذر زمانی تا آن‌جا رخ می‌دهد که وقتی شخصیت محوری به پایان دوره خدمت خود می‌رسد، هزاران سال گذشته و مردم زمین هم حتی به زبانی که ابتدای جنگ صحبت می‌کردند، سخن نمی‌گویند. یعنی آن زبان و فرهنگ اصیل، حالا به تاریخ باستان تبدیل شده است. مسائل علمی برای توجیه وقوع این رویدادها مبتنی بر نظریه نسبیت عام انیشتین است که توضیح آن حتی در قالب اثری داستانی امر ساده‌ای نبوده است.
وقتی «جنگ ابدی» سال ۱۹۷۵ منتشر شد، همزمان برنده جوایز هوگو، نبیولا و لوکاس در بخش بهترین رمان شد. اگر کتابی تا این حد عمیق است و تا این حد از نظر علمی پیچیده؛ چه‌طور موفق شد توجه عوام را هم به خود جلب کند؟خوب شد به این‌نکته اشاره کردید. «جنگ ابدی» هنوز هم در بیشتر فهرست‌های محبوب‌ترین آثار ادبیات علمی_تخیلی قرار دارد. این‌کتاب همزمان برنده معتبرترین جوایز ژانر علمی-تخیلی شده؛ اتفاقی که به ندرت در تاریخ این‌گونه از ادبیات رخ داده است. مسئله‌ای که گاهی برخی نویسندگان خصوصاً نویسندگان داخلی رعایت نمی‌کنند این است که یا در سطح باقی می‌مانند یا چنان در عمق فرو می‌روند که لایه اول اثر که حالت داستانی دارد، شکل نمی‌گیرد. هالدمن به عنوان یک‌نویسنده قهار توانسته توازن را در این‌باره برقرار کند و به همین علت هم داستانی قوی را از او شاهد هستیم. داستانی که هم قصه دارد هم مفاهیم.
اگر به واقعیت‌های تاریخی توجه کنیم، انتشار کتاب همزمان با دورانی است که آمریکا درگیر جنگ ویتنام بود. به‌نظرتان این‌کتاب و مفاهیم درونش با جنگ ویتنام ارتباطی دارد؟ یعنی نگاه نویسنده در قصه‌اش تاثیر داشته یا نه؟بله بی‌تردید تاثیر داشته است. وقتی کتاب در سال ۱۹۷۴ منتشر شد، جنگ ویتنام رو به پایان بود. هالدمن خودش در جنگ شرکت کرده و در آن جبهه زخمی شده بود. جالب است که آن زمان، ۱۲ ناشر رمان را رد کردند زیرا چنانکه که خود هالدمن در یک یادداشت فاش کرد، هیچ‌کس نمی‌خواست یک رمان علمی-تخیلی درباره ویتنام بخواند.
امروز از جنگ ویتنام مدت‌ها می‌گذرد و کمتر کسی از خوانندگان و حتی منتقدان ژانر علمی‌تخیلی متوجه ارتباط جنگ ویتنام و داستان هالدمن می‌شود. گرچه هیچ‌جنگی در تاریخ نمی‌تواند جنگی ابدی باشد، اما در زمان انجام جنگ‌های طولانی، برای طرفین درگیر، به‌ویژه مردم عادی، این‌جنگ‌ها می‌توانند ابدی به نظر برسند یا این‌حس را ایجاد کنند که پایان ناپذیرند. مثل جنگ ویتنام که از دیدگاه مردم آمریکا، ابدی به نظر می‌رسید. هالدمن خودش در مصاحبه‌ای گفته است: «بخشی از هدف این کتاب در مورد جنگ، سربازانی که ناخواسته به آن اعزام می‌شوند و دلایل اینکه جامعه به جنگ نیاز دارد بود.»
یک‌سوال درباره خودتان و کتاب؛ چه‌طور شد که تصمیم به ترجمه‌اش گرفتید؟حدوداً دوسال پیش آقای محمد قصاع و آقای اسماعیلیان که هر دو از افراد سرشناس در این‌ژانر هستند، ترجمه این اثر را به من پیشنهاد دادند و با وجود آگاهی از پیچیدگی‌های ترجمه چنین‌اثری تصمیم گرفتم هرطور شده برگردان آن را به پایان برسانم.
این‌کتاب ظاهرا دنباله‌هایی هم دارد. البته خودش اثری مستقل است اما نویسنده کارش را در این‌کتاب، در آثار بعدی‌اش هم ادامه داده است.بله، هالدمن کتب دیگری را نیز در ادامه «جنگ ابدی» نوشت.
قصد ترجمه آن‌دنباله‌ها را هم دارید؟راستش اگر تقاضایش بین خوانندگان وجود داشته باشد و ناشر هم همچنان علاقمند باشد، من هم بی‌تمایل نیستم. باید بگویم انتشارات کتابسرای تندیس ترجمه‌ام از این‌کتاب را با سرعت حیرت‌آوری چاپ کرد.
کد خبر 584089 برچسب‌ها ادبیات کتاب - داستان و رمانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: ادبیات کتاب داستان و رمان جنگ ویتنام علمی تخیلی جنگ ابدی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۹۵۷۸۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رسالت معلم ،ارتقاء علمی و معنوی دانش آموزان است
آیت‌الله رسول فلاحتی امروز در دیدار با معلمانِ منتخب و نمونه استان در سالن اجتماعات اداره‌کل آموزش و پرورش گیلان ضمن تبریک روز معلم به همه معلمان و فرهیختگان این عرصه، به روایتی از کتاب سیر و سلوک منصوب به سید بحرالعلوم اشاره و اظهار داشت: طبق آموزه‌های این کتاب، امام سجاد(ع) فرمودند "کسی که برای تربیت خودش، حکیمی نداشته باشد که او را ارشاد کند به سوی هلاکت و تباهی خواهد رفت."
نماینده ولی‌فقیه در استان گیلان با بیان اینکه همه ما مدیون آموزش و خدمات معلمانی هستیم که در کودکی به ما خواندن و نوشتن آموختند تصریح کرد: شاگردانی که در کلاس درس معلم حاضر می‌شوند تا خواندن و نوشتن و علم بیاموزند در آینده ممکن است بزرگان و دانشمندانی همچون شهید تهرانی‌مقدم شوند؛ شهیدی که موشک‌هایش امروز قادر است موشک‌های نقطه‌زن آمریکا در اقیانوس اطلس را هدف قرار دهد و او خود شد معلمِ جبهه مقاومت.
آیت‌الله فلاحتی ادامه داد: طبق روایتِ امام سجاد(ع)، ما وظیفه داریم برای خودسازی خود تلاش کنیم و انسان برای رسیدن به کمالات باید در مسیرش یک همراهِ خوب داشته باشد و لذا در هرجا نیازمند به معلم هستیم؛ معلمی که به ما درس و پیام دهد.
امام جمعه رشت بیان کرد: طبق روایتی دیگر از بزرگان، "کسی‌که به استاد رسید نصف راهش را طی کرده است" یعنی پیدا کردن استادِ خوب هم هنر است و ما همیشه نیازمند به معلم و استاد هستیم.
وی معلمی را شغل انبیاء دانست و با بیان اینکه معلم باید برای ارتقاء معنوی و علمی خود تلاش کند افزود: یک معلم تا آخر عمر باید با کتاب، دفتر و قلمش مأنوس باشد؛ دانش‌آموز هم دلداده معلمی خواهد شد که علم و تقوا را در هم آمیخته باشد و لذا دانش‌آموز همواره خود را مدیون چنین معلمی می‌داند.
نماینده ولی‌فقیه در استان گیلان خطاب به این معلمان زحمتکش گفت: پس از ارتقاء خود سعی کنید برای ارتقاء علمی و معنوی دیگران، دانش‌آموزان و دانشجویان‌ِ خود از هیچ تلاشی دریغ نکنید و هرآنچه که آموخته‌اید را انتقال دهید که اگر چنین نکنید حسادت و بخل ورزیده‌اید.
آیت‌الله فلاحتی ادامه داد: اگر امروز نام و آثار بزرگانی همچون ابن‌سینا، خواجه نصیرالدین طوسی و علامه طباطبایی ماندگار شده است به این دلیل است که آنان تمام اندوخته‌های خود را در قالب تربیت شاگرد یا در قالب گفتار، نوشتار و کتاب انتقال داده و به بشریت عرضه کردند.
امام جمعه رشت با تاکید بر ضرورت همراهی با نیکان و معلمانِ خوب تصریح کرد: به زیرمجموعه و شاگردان‌تان یاد دهید که با انسان‌ها و معلمان و استادان خوب خود همیشه ارتباط داشته باشند.
باشگاه خبرنگاران جوان گیلان رشت
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است