اثری هم پایه عظمت تخت جمشید و نقش رستم؛ بی‌توجهی به ایوان قدمگاه تا کی ادامه دارد؟
تاریخ انتشار: ۲۸ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۰۲۶۸۶۰
گروه استانها - ایوان قدمگاه در ۵۰ کیلومتری شرق تخت جمشید و نقش رستم و در منتهی الیه کوه رحمت یا مهر قرار دارد اما سال‌ها بدون حفاظت و مرمت رها شده است. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز ، تخت جمشید به عنوان شاخص‌ترین اثر جهانی استان فارس و حتی ایران است که جاذبه‌های خاص خود را دارد و در سال‌های گذشته فعالیت‌های مرمتی و حفاظتی بسیاری بر روی آن انجام شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با جرأت می‌توان گفت کمتر ایرانی با دیدن شکوه تخت جمشید بر خود نمی‌بالد و از دیدن گذر زمان و تخریب برخی از قسمت‌ها قلبش فشرده نمی‌شود، اما تاریخ این سرزمین منحصر به تخت جمشید نیست. گاه در اطراف این بنای باشکوه آثاری است که حفاظت و مرمت از آنها نه تنها شناخت بهتری از تخت جمشید بلکه تاریخ این سرزمین به ما می‌دهد.
ایوان قدمگاه یکی از این آثار است که در 50 کیلومتری شرق تخت جمشید و نقش رستم و در منتهی الیه کوه رحمت یا مهر قرار دارد. نظرات متفاوتی درباره کاربری این ایوان ذکر شده که از آن جمله می‌توان به آرامگاه، آتشکده، محل قرار گیری اجساد مردگان در تاقچه‌ها، مناسک آیینی و موارد مختلف اشاره کرد.
اما این اثر سال‌هاست که بدون حفاظت رها شده است. مصطفی رخشنده‌خو، سرپرست کارگاه حفاظت اضطراری و ساماندهی ایوان قدمگاه در این باره می‌گوید: به جز ثبت این مجموعه در فهرست آثار ملی به شماره 1219 در سال 1354 هیچ گونه اقدام حفاظتی بر روی این اثر بی‌نظیر انجام نشده است.
به گفته وی عبور جاده روستایی از مقابل اثر، برداشت سنگ از کناره‌ها این اثر و همچنین حفر چاه‌های عمیق و برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی از جمله بی‌اعتنایی‌ها به این اثر باستانی است که در طی سال‌ها انجام شده است.
فصل چهارم کاوش در آبراهه‌های تخت جمشید به پایان رسید گزارش تصویری از مجموعه جهانی تخت جمشید به مناسبت روز جهانی گردشگری هیچ سود اقتصادی از ظرفیت‌های گردشگری مثل تخت جمشید به مردم نمی‌رسد بسته‌های سرمایه‌گذاری برای مجموعه جهانی تخت جمشید تعریف شودهمه آنان که اندکی درباره آثار باستانی و حفاظت از آنها اطلاع داشته باشند می‌دانند که اگر اثری دچار این عوامل شود، رفته رفته به سمت تخریب پیش می‌رود چراکه برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی فرونشست و ترک زمین را به دنبال دارد. عبور جاده یا دخالت در حریم اثر باستانی نیز بر همه روشن است که چه اتفاقاتی را برای یک اثر تاریخی رقم می‌زند.
به گفته رخشنده‌خو بی‌اعتنایی به مسئولیت همگانی در حفاظت و نگهداری از این محوطه سبب یادگاری‌نویسی یا تابلونویسی با رنگ‌های صنعتی بر بدنه این اثر شده که این تنها یک جنبه از بی‌اعتنایی و بی‌توجهی به ایوان قدمگاه است.
فرسایش طبیعی، ایجاد شکستگی، جداشدگی قطعات از بستر صخره، رویش درختچه‌ها و گیاهان فصلی از دیگر مخاطراتی است که سرپرست کارگاه حفاظت اضطراری و ساماندهی ایوان قدمگاه درباره این اثر ارزشمند ذکر می‌کند.
اما این شاید پایان راه برای بی‌اعتنایی به ایوان قدمگاه باشد چراکه خبرهایی از اجرای پروژه مرمت اضطراری ایوان قدمگاه به گوش می‌رسد که سبب شادی دل دوستداران میراث فرهنگی شده است.
مدیریت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با همکاری کارگروه دفتر فنی مجموعه نقش رستم، اقدامات حفاظت اضطراری بر روی این اثر ارزشمند را در برنامه کار قرار داده است. به گفته رخشنده‌خو در مرحله نخست پاکسازی یادگارنویسی و تابلو نویسی، زدودن درختچه‌ها و گیاهان، استحکام بخشی قطعات در حال سقوط، انتقال بلوکه وزین فراز آرامگاه به محل اصلی خود و تثبیت آن آغاز شده است.
حمید فدایی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید بر ضرورت حفاظت از این آثار تأکید دارد و حفاظت از میراث فرهنگی در مقابل آسیب‌ها و تخریب ناشی از عوامل طبیعی و انسانی را بخشی از مسئولیت اجتماعی و وظیفه مشترک همگان می‌داند.
وی معتقد است مردمی که این آثار تاریخی با ارزش را دارند، شایسته است که به وظیفه خود در قبال نگهداری و صیانت از آن به نحو مطلوب عمل کنند. فدایی عظمت ایوان قدمگاه را هم پایه با آرامگاه‌های هخامنشی در تخت جمشید و نقش رستم می‌داند.
براساس این گزارش در اطراف ایوان قدمگاه، معدن سنگ هخامنشی، قبرستان متعلق به اوایل اسلام تا عصر قاجار و عصر حاضر و همچنین در مقابل اثر و در فاصله 200 متری، آثاری از تل تاریخی به نام تل گچی دیده می‌شود که مطالعه آنها از اهمیت ویژه‌ای دارد و هر یک برگی از تاریخ ارزشمند و کهن این سرزمین است.
انتهای پیام/424/ی
منبع: تسنیم
کلیدواژه: تخت جمشید و نقش رستم جهانی تخت جمشید ایوان قدمگاه تخت جمشید بی اعتنایی سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۰۲۶۸۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محوطه جهانی نقش‌رستم به‌دلیل فرونشست تعطیل شد | مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید: فرونشست نقش رستم بحرانی تر از تخت جمشید است
همشهری آنلاین - محمد باریکانی: فرونشست‌های متعدد رخ داده در محوطه باستانی ثبت جهانی شده نقش‌رستم، این مجموعه را در ۲ روز گذشته به تعطیلی کشاند تا تیم پایش، حفاظت و مرمت در آن مستقر شوند و گزارش علمی خسارات وارد شده به نقش رستم را ارائه کنند تا ساماندهی این میراث جهانی ایران آغاز شود.
علیرضا عسگری‌چاوردی به وزارت میراث‌فرهنگی گفته است که بخشی از فرونشست‌های رخ داده در نقش رستم به‌دلیل فرونشست عمومی دشت مرودشت رخ داده و بخش دیگر آن به آوار گسترده باروهای خشتی نقش رستم بازمی‌گردد که در بارندگی‌های چند روز اخیر دچار رانش شده است.
به گزارش همشهری، فرونشست عمومی دشت مرودشت به‌دلیل برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی رخ داده و هزاران چاه غیرمجاز واقع در اطراف این محوطه باستانی که کارکرد کشاورزی داشتند با برداشت میلیاردها مترمکعب آب به پایین رفتن سطح سفره‌های آب زیرزمینی این منطقه و خشکیدگی آبخوان‌های زیر سطح خاک منجر شده‌اند که به ایجاد ترک‌ها و شیارهای عمیق و طولانی در این منطقه و درست در نزدیکی نقش رستم، تخت جمشید، آرامگاه کورش و دشت پارسه انجامیده است.
دکتر علیرضا عسگری‌چاوردی، مدیر پایگاه میراث‌جهانی تخت جمشید: آب قابل شرب تا ۱۰ سال آینده در تخت‌جمشید، پارسه و دشت مرودشت وجود ندارد و تمامی چاه‌های آب این منطقه به‌دلیل شوری زیاد غیرقابل استفاده خواهند شد. موضوع فرونشست در تخت‌جمشید و دشت پارسه پیچیده شده است. اقدام لازم در وهله نخست برای مقابله با این پدیده، بستن چاه‌های آب بود که بسیاری از چاه‌ها پر شدند، اما مقابله با فرونشست زمین در دشت مرودشت و تخت‌جمشید نیاز به‌کار علمی دقیق و تحقیقات جدی دارد. برای ما مشخص است که حریم درجه یک تخت‌جمشید تا ۱۰سال آینده با بی‌آبی مطلق مواجه می‌شود. دشت پارسه اکنون تبدیل به محدوده کشاورزی در تخت‌جمشید شده و کشاورزی در این شهر وسیع باستانی که ویرانه‌های زیادی از تمدن‌های مختلف را در خود جای داده است در حال انجام است. خشکسالی حوضه آبریز رودخانه سیوند و خشکیدگی چشمه‌ها و قنات‌های بسیاری که در دشت مرودشت، تخت‌جمشید و پارسه قرار داشتند، موجب شد که دشت پارسه از یک باغشهر دوره هخامنشی به پهنه خشک با ویرانه‌های متعدد تبدیل شود. بحران فرونشست البته در دشت پارسه شدیدتر از تختگاه تخت‌جمشید است؛ چون تخت‌جمشید در کوهپایه بنا شده و فرونشست آن با فرونشست‌هایی که در باروی خشتی نقش‌رستم وجود دارد، متفاوت است. کوه رحمت و کوه حسین در تخت‌جمشید از نظر گسل و زمین‌شناسی تفاوت دارند و به همین دلیل میزان تأثیرگذاری فرونشست در این دو بخش متفاوت است. در نقش‌رستم به‌دلیل وجود گسل‌های زمین‌شناسی، حجم فرونشست بیشتر است؛ ضمن آنکه مسئله فرونشست و زلزله مسئله دائمی دشت مرودشت بوده که در دوره هخامنشیان و دوره‌های بعد هم اتفاق افتاده است. تخت‌جمشید در دامنه یک کوه‌سنگی و صخره بنا شده و فونداسیون پیرامونی آن از بلوک‌های سنگی است که از دامنه همان کوه برداشت شده است؛ بنابراین در سطح تختگاه تخت‌جمشید، تأثیرات فرونشست چندان زیاد نیست، اما اگر ادامه پیدا کند، خطرناک است. در محدوده حریم درجه یک تخت‌جمشید و دشت پارسه، فرونشست‌ها عمدتا در نقاطی هستند که زمین رسوبی است. به‌دلیل سست‌بودن بافت خاک در لایه‌های سطحی و زیرین، دشت پارسه تأثیر بیشتری از فرونشست گرفته است. هم‌اکنون برنامه ۱۰ساله پایان کشاورزی در دشت پارسه برای تغییر کاربری کشاورزی به پهنه گردشگری در دروازه پردیس پارسه و تل آجری در حال انجام است تا جامعه محلی متوجه شود می‌توان از کشاورزی به گردشگری در پهنه تاریخی مهم‌ترین شهر تاریخی ایران باستان، یعنی پارسه به رفاه بیشتر رسید و نرخ فرونشست را نیز کاهش داد.
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟