سجل «لویزان» در دستان من است
تاریخ انتشار: ۲۸ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۰۲۸۷۳۴
همشهری آنلاین_پریسا نوری: خاطره بازی و شیطنت در باغ‌های سرسبز و کوچه‌پسکوچه‌های تنگ و باریک ده لویزان که حالا جایشان را به برج‌ها و ساختمان‌های بلند داده‌اند؛ خاطره همنشینی با آدم‌هایی که روزگاری اسم و رسمی داشته و چشم و چراغ محله بودند و حالا از آنها جز یک اسم بر روی سنگ قبر خاک گرفته چیزی نمانده است؛ خاطره از مدرسه و حمام قدیمی محله که دیگر نیست و درخت توت کهنسالی که رو به خشکی و زوال رفته.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
«محمد رضاییان» حالا ۲ هزار قطعه عکس از ایام قدیم محله و ده‌ها ساعت فیلم از خاطره‌گویی اهالی قدیمی لویزان جمع‌آوری و در فضای مجازی منتشر کرده است.
عکاسی را به‌صورت تجربی یاد گرفته و از جوانی از گوشه و کنار محله عکاسی کرده است به امید اینکه روزی تصاویری قدیمی از کوچه‌ها پیدا کند. او از ۱۱ سال پیش به فکر جمع‌آوری عکس‌های قدیمی افتاده است: «وقتی بازنشسته شدم شروع کردم به اسکن عکس‌هایی که از قدیم محله داشتم. چون عکس‌ها به مرور زمان کمرنگ و خراب می‌شوند. بعد تصمیم گرفتم برای زنده نگه داشتن یاد درگذشتگان، عکس‌های قدیمی اقوام و فامیل را هم جمع‌آوری کنم. کم‌کم کارم به اینجا رسید که سراغ تک تک خانه‌های محله رفتم و عکس‌های قدیمی‌شان را به امانت گرفتم. در همان اوایل کار حدود ۸۰۰ قطعه عکس جمع‌آوری و اسکن کردم، یک کانال تلگرام به نام «قدیم لویزان» راه انداختم و عکس‌ها را منتشر کردم.»
خانه به خانه درجست وجوی عکساغلب ما تصاویر و یادگارهایی که از درگذشتگان‌مان برایمان به جا مانده است را دوست داریم و برایمان ارزشمندند و آنها را به دست دیگران نمی‌سپاریم. از این‌رو بیرون آوردن عکس‌های قدیمی از دل آلبوم‌های خانوادگی کار آسانی نیست. رضاییان می‌گوید: «تک به تک به در خانه اهالی می‌رفتم و از آنها خواهش می‌کردم اگر عکس قدیمی دارند، یکی دو روز در اختیارم بگذارند تا اسکن کنم و صحیح و سالم برگردانم. برخی اعتماد می‌کردند و عکس می‌دادند و برخی هم سر می‌دواندند و امروز و فردا می‌کردند. شاید سختشان بود که عکس‌ها را پیدا کنند شاید هم دلایل دیگری داشتند.
اما در نهایت وقتی عکس‌های اولیه جمع‌آوری شد و هر پنجشنبه چند عکس در کانال منتشر کردم اهالی خیلی استقبال کردند و به‌طوری که وقتی یک هفته عکس نمی‌گذاشتم سراغ می‌گرفتند که «چی شد چرا دیشب عکس نگذاشتی... ی.» کمترین اثر این کار هم این بود که خاطرات قدیمی زنده می‌شد و مردم با گفتن «خدا رحمتش کنه» از درگذشتگان یاد می‌کردند.»
همه عکس‌ها قصه دارنددستهای از عکس‌هایی را که به امانت دستش است با احتیاط روی میز می‌چیند. همه جور عکسی پیدا می‌شود. عکس‌های تکی و دسته‌جمعی اهالی در گوشه و کنار محله، عکس کدخدای ده لویزان، افتتاح و کلنگ‌زنی مسجد، مسابقات فوتبال محله، جشن نیمه شعبان، اعزام به جبهه و تشییع پیکر شهدای جنگ تحمیلی، عزاداری‌های ماه محرم، .... رضاییان که معتقد است هرکدام از عکس‌ها یک قصه دارند، از لابه‌لای عکس‌ها یک عکس سیاه و سفید کوچک نشان می‌دهد تا قصه‌اش را برایمان بگوید.
در عکس که پیداست با دوربین‌های قدیمی گرفته شده است، عده‌ای از اهالی با یک فرد معمم و یک کودک خردسال دیده می‌شوند: «این قدیمی‌ترین عکس محله است که در دهه ۳۰ گرفته شده است. آن زمان مسجد محل امام جماعت نداشت و یک آقای روحانی به نام «آیت‌الله مرندی» هر سال، ماه رمضان از قم به لویزان می‌آمد تا مراسم مذهبی را به جا بیاورد و در خانه کدخدای ده یعنی منزل حاج محمد مرشد مبارکی ساکن می‌شد. این تصویر مربوط به عید فطر است و مردم ایشان را برای برگزاری نماز عید فطر به طرف مسجد همراهی می‌کنند.» رضاییان به کودک خردسالی که در عکس است اشاره کرده و می‌گوید: «تنها بازمانده این جمع همین کودک است که حالا نوه و نتیجه دارد.»
شناخت هویت و تاریخ محلهاین شهروند با ذوق که معتقد است افراد پیر و سالمند تاریخ شفاهی گویای محله هستند، علاوه بر جمع‌آوری عکس، خاطرات ساکنان قدیمی محله را هم ضبط می‌کند و حالا ده‌ها ساعت فیلم خاطره‌گویی دارد: «به خانه اهالی و ساکنان قدیمی محله می‌روم و از آنها می‌خواهم جلو دوربین از خاطرات قدیم محله بگویند. آنها هم که اغلبشان خیلی خوش صحبت هستند هر چیزی که از قدیم محله می‌دانند، تعریف می‌کنند. بخشی از فیلم‌ها را در کانال قدیم لویزان منتشر می‌کنم و بقیه را ضبط و به‌عنوان آرشیو محله برای آیندگان نگهداری می‌کنم و به نوعی سجل محله در دستان من است.»
او معتقد است جمع‌آوری فیلم‌ها و عکس‌های قدیمی علاوه بر زنده نگهداشتن یاد درگذشتگان و خاطرات قدیم، در شناخت دقیق هویت، فرهنگ، تاریخ و جغرافیای محله اهمیت بسیاری دارد: «از مقایسه عکس‌ها و بازگویی خاطرات ساکنان قدیمی، اطلاعات جالب و مهمی درباره جغرافیای محله پیدا می‌کنم، که هیچ جا نوشته نشده است. مثلاً جایی که ما فکر می‌کردیم از قدیم جاده بوده، باغ بوده است، یا قدیم‌ها محله زورخانه‌ای داشته که در سیل تخریب شده است، یا زمین‌های شمال لویزان که الان ۲ دانشگاه در آنها ساخته شده است، به زمین‌های «گزو» معروف بوده‌اند. همچنین از روی لباس و پوشش، آرایش موی سر و حالت ایستادن در عکس‌ها، می‌شود فهمید فرهنگ و سبک زندگی مردم چگونه بوده است.»
سوختن عکس‌های حاج گلینشناسایی عکاسان قدیمی محله هم یکی دیگر از دستاوردهای رضاییان در پروژه جمع‌آوری آرشیو تصویری محله بوده است: «در این سال‌ها که عکس جمع می‌کردم متوجه شدم در قدیم ۲ عکاس حرفه‌ای به نام «ابوالقاسم رضاییان» و «حاج گلین» بوده‌اند. آنها در مراسم‌های محلی عکس‌های خوبی گرفته‌اند، ولی متأسفانه همه عکس‌های حاج گلین از بین رفته است.»
حرفش که به اینجا می‌رسد، با افسوس ماجرای نابودی عکس‌های مرحوم حاج گلین را تعریف می‌کند: «حاج گلین به عکاسی علاقه داشته و با یک دوربین دولیتل قدیمی عکس‌های زیادی از محله گرفته است که برخی را چاپ کرده و برخی را هم در شیشه نگهداری می‌کرده است (آن زمان به نگاتیو، شیشه می‌گفتند). یک روز حاج گلین حادثه‌ای برایش پیش می‌آید و مردم او را به بیمارستان می‌رسانند.
خانمش به خیال اینکه حاج گلین فوت کرده است و بعد از مرگ حاجی هم طاقت دیدن یادگارها و عکس‌هایش را ندارد، همه عکس‌ها و شیشه‌ها را وسط حیاط می‌ریزد و با یک پیت نفت آتش می‌زند. حاج گلین که فقط پایش شکسته بوده وقتی از بیمارستان مرخص می‌شود می‌بیند که‌ای بابا همه‌دار و ندارش را آتش زده‌اند. می‌گوید: «زن چرا این کار را کردی؟ » همسرش می‌گوید «فکر کردم تو می‌میری و اینها برایم می‌شود آینه دق! » رضاییان در ادامه می‌گوید: «مرحوم حاج گلین که تا چند سال پیش هم زنده بوده خودش این خاطره را برای همه تعریف کرده است.»
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: فرهنگ محله عکس عکاس همشهری محله تاریخ بافت تاریخی قصه داستان گویی عکس های قدیمی خاطرات قدیم قدیمی محله قدیم محله جمع آوری عکس ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۰۲۸۷۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعلام محدودیت ترافیکی در محورهای قدیم گیلان
ایسنا/گیلان رئیس پلیس راه استان گیلان از اعمال محدودیت ترافیکی در محور قدیم رشت - قزوین و آستارا - اردبیل و بالعکس خبر داد.
سرهنگ جاور صفاری امروز، ۱۲ اردیبهشت‌ماه در گفت‌وگو با خبرنگاران در تشریح این خبر اظهار کرد: با توجه به فرا رسیدن ایام تعطیلات شهادت حضرت امام جعفر صادق(ع) و به منظور افزایش ایمنی، ایجاد کشش و تسهیل در امر عبور و مرور وسایل نقلیه، محدودیت‌های ترافیکی در محورهای قدیم رشت - قزوین و آستارا - اردبیل و بالعکس اعمال می‌شود.
وی افزود: تردد انواع کامیون و تریلر به استثنای حاملان مواد سوختی و فاسد شدنی از ساعت ۷ الی ۲۴ روزهای ۱۳ و ۱۵ اردیبهشت‌ماه در محور قدیم رشت - قزوین ممنوع است.
رئیس پلیس راه استان گیلان تصریح کرد: همچنین در محور آستارا – اردبیل و بالعکس تردد کلیه تریلرها و کامیون‌ها به استثنای حاملان مواد سوختی و فاسد از ساعت ۷ الی ۲۴ روزهای ۱۳ و ۱۵ اردیبهشت‌ماه ممنوع است.
انتهای پیام
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند