به نقل از «ایسکانیوز»

قانون اهدای جنین نواقص فراوانی دارد

تاریخ انتشار: ۲۹ بهمن ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۰۴۳۶۱۴

به گزارش باشگاه خبرنگاران دانشجویی(ایسکانیوز)؛ نشست تخصصی بررسی مؤلفه‌های تأمین مصالح کودک در باروری‌های مصنوعی توسط گروه حقوق خانواده پژوهشکده حقوق خصوصی پژوهشگاه قوه قضائیه برگزار شد که در این نشست، وجود نواقص فراوان در قانون اهدای جنین و تأمین نشدن مصالح کودک در این قانون، مورد تأکید قرار گرفت.

دکتر عاطفه ذبیحی مدیر گروه حقوق خانواده پژوهشکده حقوق خصوصی پژوهشگاه قوه قضائیه در نشست بررسی مؤلفه‌های تأمین مصالح کودک در باروری‌های مصنوعی اظهار کرد: در پی سکوت قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور در مورد محرمانگی، در مواد ۳ و ۶ آئین نامه اجرایی این قانون، اصل محرمانه بودن هویت اهداکنندگان پذیرفته شده؛ اما تدابیری در زمینه حفظ حقوق ناشی از نسب کودک اندیشیده نشده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی ادامه داد: در ماده ۲ این قانون شرایطی از قبیل عدم حجر، صلاحیت اخلاقی و … برای دریافت کنندگان جنین ذکر شده و در آئین نامه قانون نیز بحث سلامت جسمی و تناسب دینی اهداکنندگان مطرح شده؛ اما این موارد برای تأمین مصالح کودک کافی نبوده و در مورد معیارهایی چون تعیین معیار برای متعارف بودن سلامت جسمی و روانی پذیرندگان، بهره هوشی مناسب برای ایشان، شرط دائم بودن رابطه زوجیت، نداشتن سابقه اعتیاد یا سابقه کیفری و بررسی وضعیت مالی زوجین و مواردی از این قبیل در راستای تأمین حداکثری مصالح کودک، بررسی و توجه بیشتری لازم است.

قانون نحوه اهدا جنین به زوجین نابارور واجد برخی ابهامات و احاله به شرع است

در ادامه این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر فرج‌الله هدایت‌نیا عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: عنوان قانونی که در باره آن صحبت می‌شود، قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور است که این قانون بسیار کوتاه بوده و پنج ماده است در حالی که همین قانون در کشورهای دیگر به ۵۰ ماده می‌رسد.

وی اضافه کرد: قانون موجود درباره نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور بسیار ناقص بوده و منجر به تضییع حق می‌شود.

دکتر هدایت‌نیا اضافه کرد: ماهیت حقوقی اهدا در این قانون روشن نیست؛ چه اینکه اگر مراد قانونگذار هبه یا صلح باشد هرکدام ضوابط خود را باید داشته باشد که با اهدای جنین چندان تطابقی ندارد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: قانون نحوه اهدا جنین به زوجین نابارور در برخی مسائل شرعی تعیین موضوع نکرده و با تردید همراه است. همچنین قانونگذار به جای اینکه ضوابط را مشخص کند، دادرس را به شریعت احاله داده است.

وی ادامه داد: موضوع این قانون جنین است و قانونگذار در قانون یاد شده، جنین را تعریف کرده است. اکنون سوالی که وجود دارد این است که آیا جنین مالیت دارد یا خیر و می‌تواند موضوع عقد هبه واقع شود؟

این عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه مهم‌ترین موضوع بحث مصلحت جنین است، گفت: مبنای تصرفات حقوقی در امور کودکان تحت ولایت، مصلحت کودک است؛ به نظر می‌رسد در این قانون مفاسد احتمالی مدنظر نبوده است اما بعد از اینکه اهدا صورت گیرد، مخفی ماندن هویت اهدا کنندگان مطرح است و این موضوع باعث تضییع حقوق کودک می‌شود.

دکتر هدایت نیا با بیان اینکه از دیگر مسائل اهدا جنین به زوجین نابارور، بحث محرمیت و وراثت است، افزود: با توجه به اینکه رابطه کودک با والد از نوع ولایت است، به نظر می‌رسد قابل انتقال نیست و پدر نمی‌تواند این سمت را اسقاط یا انتقال دهد.

قانون اهدا جنین به زوجین نابارور نواقص فراوان دارد / قانون اهدا جنین به مصلحت کودک اهمیت نمی‌دهد

دکتر محمد روشن رئیس پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی نیز در این نشست با بیان اینکه در حقوق مدرن، مصلحت کودک به عنوان یکی از موضوعات جدی مطرح است گفت: از سال ۷۹ مصلحت کودک در قوانین ما مطرح و جدی شد به طوری که در مواد ۱۰۴۱ و ۱۱۸۴ قانونی مدنی این موضوع مطرح شده است.

وی افزود: به نظر می‌رسد قانونگذار در این مواد باید به جای غبطه از واژه مصلحت استفاده می‌کرد زیرا غبطه، منفعت به دنبال دارد.

دکتر روشن با بیان اینکه قانون حمایت از کودکان بدسرپرست موضوع مصلحت کودک را مطرح کرده است، گفت: اکنون سوال این است که معیار رعایت مصلحت کودک چیست؟ آیا اینکه به کودک آموزش دهیم از اموال خود ببخشد و به شرافت معنوی برسد، به مصلحت وی است یا خیر؟

رئیس پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: به طور کلی هر کسی که مخلوق الهی است، این حق را دارد که در بستر نکاح به دنیا آمده و حلال‌زاده باشد و قاعده فراش نیز از باب رعایت همین مصلحت است.

وی افزود: هر کودکی حق دارد والدین طبیعی خود را بشناسد اما گاهی اوقات والدین ژنتیک کودک با والدینی که او را بزرگ کرده‌اند، یکی نیستند.

دکتر روشن گفت: با باروری‌های مصنوعی یا همان اهدا جنین، حس زوجین برای پدر و مادر شدن را اقناع کردیم اما سوال این است که آیا حق داریم برای ارضای حس پدر و مادر شدن، زوجین را دارای فرزند کنیم؟ آیا نمی‌توانند کودکانی را از نهادهای حمایتی به فرزندی بگیرند.

رئیس پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی افزود: قانون نحوه اهدا جنین به زوجین نابارور نواقص فراوانی دارد و در حال حاضر اهدای جنین به زنان مجرد هم مطرح شده است؛ آیا این امر در راستای رعایت مصالح عالی کودک که حساسیت بالایی دارد، امکان‌پذیر است؟ آیا در اینجا جنین نیاز ندارد که در خانواده کامل و در بستر خانواده مرکب از پدر و مادر زندگی کند؟

این استاد دانشگاه گفت: از دیگر مصالح کودک، حق بر سلامتی است. اگر به اطلاع طرفین برسد که سلامتی لازم را ندارند ولی می‌توانند با اطلاع یکدیگر، ازدواج کنند، آیا نباید رعایت مصلحت کودک در اینجا مطرح شود؟

دکتر روشن با بیان اینکه به نظر می اید این قانون به مصلحت کودک اهمیتی نمی‌دهد، افزود: جنین باید از حقوق شهروندی بهره‌مند شود و جامعه در راستای استیفای حقوق آنها گام بردارد.

در خصوص روش‌های دیگر غیر از اهدای جنین قانون نداریم / ولایت و ارث چالش‌های اهدای جنین

در بخش دیگری از این نشست، دکتر رضا عمانی سامانی عضو هیأت علمی و دبیر کمیته اخلاق در پژوهش پژوهشگاه رویان اظهار کرد: عنوان باروری پزشکی نسبت به باروری مصنوعی، عنوان دقیق‌تری است زیرا فقط تشکیل جنین به جای درون بدن مادر در آزمایشگاه انجام می‌شود. بنابراین کلمه مصنوعی اشتباه است.

وی با اشاره به اینکه مصالح کودک بسیار وسیع است، ادامه داد: موضوع بحث درمان ناباروری با استفاده از شخص سوم (غیر از زن و شوهر) است که اهدای تخمک، اهدای اسپرم، اهدای جنین و رحم جایگزین را دربرمی‌گیرد.

عمانی سامانی ادامه داد: تنها درباره اهدای جنین قانون داریم که البته در هیچ جای این قانون هم بحث محرمانگی وجود ندارد اما در مورد یایر روش‌ها همچون رحم اجاره‌ای قانونی وجود ندارد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان افزود: اهل سنت در کنفرانس فقه اسلامی، تمام روش‌های اهدای جنین را حرام اعلام کردند اما در فقه شیعه این چنین نیست و به تبع آن قانونگذار اهدای جنین را به رسمیت شناخته است.

وی با بیان اینکه در مورد مادر و پدر قدری تفاوت در احکام وجود دارد؛ عنوان مادر را شامل سه مادر یعنی «مادر اجتماعی، مادر صاحب رحم و مادر بیولوژیک» برشمرد که هنوز دقیقاً روشن نیست که به واقع باید کدامیک از آن‌ها را مادر فرزند دانست. اما در پدر تنها دو فرض پدر بیولوژیک و پدر اجتماعی وجود دارد. پذیرش هر کدام از آن‌ها به عنوان پدر و مادر کودک آثار و احکام متفاوتی خواهد داشت.

دکتر عمانی‌سامانی با بیان اینکه در نسب پدری و ارث با توجه به این موارد دچار مشکل می‌شویم، افزود: شناسایی نسب محدود به پدر و مادر نیست بلکه تمام اقوام نسبی از جمله دایی و خاله نیز عوض می‌شود.

وی گفت: از دیگر مباحث مطروحه، بحث ولایت است. به عنوان مثال در ازدواج دختران، اذن پدر لازم است که دختر باید این اجازه را از پدر اصلی خود بگیرد. در بحث ارث نیز اگر والدین بیولوژیک را والدین شرعی بدانیم تنها اهداکنندگان و فرزندان از یکدیگر ارث می‌برند که با محرمانه بودن اهدا، اجرای آن با مشکل مواجه می‌شود.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان ادامه داد: از فقها درخواست داریم نسبت به این مساله به طور دقیق تعیین تکلیف کنند تا اگر حرام است، دیگر انجام نشود و اگر هم مشکلی وجود ندارد، اعلام کنند تا خطرات از دوش این افراد برداشته شود.

تدلیس در باروری‌های پزشکی منشأ ایجاد مشکلات بسیار خواهد بود

دکتر محسن صفری دانشیار دانشگاه تهران در این زمینه چنین اظهار کرد: مسائل بسیاری در مورد باروری‌های پزشکی و قرارداد میان طرفین و آثار آن وجود دارد. از جمله اینکه در قراردادهای باروری آیا امکان انحلال وجود دارد؟ نداشتن قانون جامع که پوشش دهنده همه مشکلات احتمالی باشد می‌تواند مشکلات حقوقی بسیاری ایجاد نماید. وقوع تدلیس از جانب هر کدام از دریافت کنندگان و گیرندگان و کادر درمانی می‌تواند در سرنوشت کودک تأثیر بسیاری بگذارد. موضوع، احکام، مسئولیت‌ها در این قانون باید مشخص می‌شد و تأخیر در حل مسائل موجود و عدم پیش‌بینی راهکار مناسب برای تخلفات می‌تواند ایجاد بحران کند.

دو میلیون خانواده نابارور داریم / نیازمند قوانین دقیق در باروری مصنوعی هستیم

دکتر محمدرضا رضانیامعلم مستشار دادگاه تجدیدنظر استان تهران نیز گفت: صیانت از فرزند ناشی از باروری پزشکی مولفه‌هایی دارد. امروز دو میلیون خانواده نابارور داریم که بین سه تا چهار درصد آنها نابارور مطلق هستند.

وی ادامه داد: یکی از مسائل مطرح در خصوص نسب ناشی از باروری مصنوعی، استرداد فرزند بعد از اثبات نسب است. به عنوان مثال برای اهدای جنین ۱۰۰ میلیون تومان پرداخت می‌شود اما به یکباره دادگاه با یک حکم و به دلیل نبودن قانون، فرزند را به صاحب اصلی جنین می‌دهد.

دکتر رضانیا افزود: در حقوق ایران عقودی به عنوان قرارداد مستقل داریم و قرارداد مستقل در مورد جنین نیز مطرح است اما ماهیت اهدای جنین، هبه نیست.

مستشار دادگاه تجدیدنظر استان تهران با بیان اینکه در تولید نسل فرزند نباید از قواعد خشک حقوقی استفاده کنیم، گفت: والدین ژنتیکی، جنین را به عنوان مال اهدا می‌کنند و سوال این است که آیا این احراز درست است یا خیر؟ این موضوع نیاز به بررسی دقیق دارد و باید قوانین لازم را داشته باشیم.

وی افزود: در آیه ۷۴ سوره فرقان در خصوص مصلحت صحبت شده است و حکم قضات با مبانی قانونی و قرآنی تطبیق دارد ولی با فلسفه تکنولوژی و پزشکی تطبیق ندارد.

انتهای پیام/

کد خبر: 1089550 برچسب‌ها پژوهشگاه قوه قضاییه جنین ناباروری

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: پژوهشگاه قوه قضاییه جنین ناباروری عضو هیأت علمی پژوهشگاه اهدای جنین مصالح کودک قانون اهدا مصلحت کودک پدر و مادر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۰۴۳۶۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اوقاف با افتخار خود را پیشرو در مسیر انقلاب می‌داند/ تولیدات جوانان ایرانی می‌تواند سود فراوانی برای صنعت و کشاورزی داشته باشد

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا مراسم اختتامیه نمایشگاه دستاوردهای نهاد وقف در راستای معرفی عملکرد و دستاوردهای سازمان اوقاف و امور خیریه عصر امروز یکشنبه ۹ اردیبهشت در سالن همایش‌های هتل ارم تهران برگزار شد. حجت‌الاسلام غلامرضا عادل معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و حسن اسدی بازیگر شناخته شده کشورمان نخستین سخنرانان این مراسم بودند.

پس از ارائه آمار و گزارش عملکرد حجت الاسلام عادل، اسدی نیز در سخنانی گفت: من برای تماشای نمایشگاه دستاوردهای اوقاف به اینجا آمدم و فکر می‌کردم صرفا چند غرفه با نمودار و آمار می‌بینم، اما ماحصل نگاهم من را به وجد آورد. ما در دوره‌ای هستیم که شاهد جهش علم هستیم و اگر عقب بمانیم مملکت مقتدری نداریم. من با غرفه‌هایی مواجه شدم که در جهش تولید علم حرکت می‌کردند.مثل غرفه‌ای که مدعیست توانایی تولید واکسن هر ویروس جدیدی را در عرض دو ماه دارد و این فوق‌العاده است چون ما ماه‌های ابتدایی همه‌گیری کرونا را در خاطر داریم. چیزی که اینجا دیدم حمایت درست از جوان‌هاست، جوان‌هایی که اگر کسی دستشان را نگیرد، همه تلاش‌هایشان از بین خواهد رفت. من این کمکی که اوقاف در جهت اقتدار ملی ما می‌کند ارج می‌نهم. اقتدار ملی ما در گرو تولید ملی خوب است. ما در حال تولید فیلمی هستیم که ان نیز به نوعی برای نشان دادن اقتدار ملی است. من به سازمان اوقاف تبریک می‌گویم که مدیریت آن از شکل سنتی به روش های مدرن تبدیل شده است.

پس از این بخش از چند نفر از فعالان این نمایشگاه با حضور سخنرانان اولیه و دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تقدیر به عمل آمد.

حجت‌الاسلام سید مهدی خاموشی رئیس سازمان اوقاف در ادامه مراسم پشت تریبون قرار گرفت و گفت: سازمان اوقاف و امور خیریه افتخار این را دارد که خود را در مسیر فرمایشات مقام معظم رهبری می‌داند. من به وجود ایشان تبریک می‌گویم که پس از عمل به وعده صادق آثار زیادی از آن می‌بینیم. افتخار ما این است که در این زمان زندگی می‌کنیم و سازمان وقف خود را پیشرو در مسیر انقلاب اسلامی می‌داند. آنچه که امروز شاهد آن هستیم، حفظ‌العین داریم که در این نمایشگاه در همان راستا حرکت کردیم. این برایمان مهم است ما در عالم واقع و خارج چگونه به این موقوفه رسیدگی می‌کنیم، اینکه آیا موقوفه حرکت می‌کند یا زمین وسیعی است که حرکت نمی‌کند؟ بسیاری از زمین‌های موقوفه در موقعیت‌های جغرافیایی بایر هستند و ما طرح‌هایی داریم که در زمین‌هایی در استان‌های جنوبی به فکر رسیدگی به این وضعیت افتادند. در کل تولیدات جوانان و نخبگان ایرانی می‌تواند سود فراوانی برای صنعت و کشاورزی داشته باشد.

وی با اشاره به برخی از طرح‌ها و محصولاتی که در این نمایشگاه حضور داشت افزود: ما سوسک‌های خرطوم داری در کرمان داریم که اگر به سراغ نخل‌ها بروند محصولات خرما به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند و ما طرح‌هایی برای استفاده از پرتو افشانی برای از بین بردن این حشرات داریم تا مشکل کل نخلستان‌ها حل شود. ما از دانش کافی برای بهینه‌سازی تولید برخورداریم. ما با موتورهایی توانایی کنترل کردن سرمازدگی محصولات کشاورزی هم داریم. تمام این موارد می‌تواند کمک بزرگی به کشاورزی ما بکند. ما در وقف درگیر این مسائل هستیم و باید به همه آن‌ها به صورت علمی نگاه کنیم.

خاموشی اضافه کرد: اگر این حرکات را ادامه دهیم جهش تولید ادامه پیدا می‌کند. علوم دانش بنیان می‌تواند در این مسیر بسیار اثرگذار باشد.

انتهای پیام/