نظریه مشورتی قوه قضائیه در تفسیر قانون تشکیلات و انتخابات شورا‌ها

قوه قضائیه با صدور یک نظریه مشورتی به پرسش‌های مطرح شده در تفسیر "قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورا‌های اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵" پاسخ داد. به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، پرسش‌های مطرح شده در خصوص موضوع یادشده و نظریه مشورتی صادر شده توسط اداره‌کل حقوقی قوه قضائیه به شرح زیر است:

استعلام:

به استناد بند ۱۲ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورا‌های اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی: تصویب بودجه اصلاح و متمم بودجه و تفریغ بودجه سالانه شهرداری و مؤسسات و شرکت‌های وابسته به شهرداری با رعایت آیین‌نامه مالی شهرداری‌ها به استناد بند ۱۴ ماده ۸۰ قانون یادشده "تصویب معاملات و نظارت بر آن‌ها اعم از خرید، فروش، مقاطعه، اجاره و استیجاره که به نام شهر و شهرداری صورت می‌پذیرد با در نظر گرفتن صرف و صلاح و با رعایت مقررات آیین‌نامه مالی و معاملات شهرداری از وظایف شورای اسلامی شهر است" و به استناد تبصره بند ۱۴ ماده ۸۰ قانون مذکور "به منظور تسریع در پیشرفت امور شهرداری شورا می‌تواند اختیار انجام معاملات را تا میزان معینی با رعایت آیین‌نامه معاملات شهرداری به شهردار واگذار نماید".

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به استناد بند ۱ ماده ۶ آیین‌نامه داخلی شورای اسلامی شهر: مسئوولیت امور اداری و مالی شورا و به استناد بند ۹ ماده ۶ این آیین‌نامه ابلاغ کتبی موارد اعتراض و ایراد اعضا که به صورت روشن به رئیس شورا تنظیم شده است، به عنوان تذکر به شهردار و دریافت پاسخ کتبی یا شفاهی شهردار در خصوص تذکر ابلاغی آن در جلسه شورا از وظایف رئیس شورا اسلامی شهر است.

با نظر به تعریف بودجه پیش‌بینی درآمد و هزینه بدیهی است که در تصویب بودجه درآمد حاصل از معاملات پیش‌بینی و تصویب می‌شود که قطعی نیست؛ چرا که در متمم قابل تغییر است و معامله تأیید و تصویب نشده است.

در تفسیر قانون مذکور برخی پرسش‌ها به شرح زیر مطرح است:

۱- معاملات شهرداری اعم از خرید، اجاره و ... مستلزم تصویب است؟

۲- کاربرد بند ۱۴ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورا‌های اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی چیست؟

۳- آیا ابلاغ کتبی تذکر رئیس شورا به شهردار مستلزم تصویب در شورا است؟

۴- آیا پاسخگویی به نامه‌های اداری شورا توسط رئیس شورا به غیر از موضوعات مستلزم تصویب در صحن شورا مستلزم تصویب در صحن شورا، است؟

۵- آیا معاملات شهرداری که در غیاب نماینده ناظر بر معاملات شهرداری و نظارت سازمان بازرسی سامانه انجام گرفته است، مشروعیت قانونی دارد؟

پاسخ:

۱- به صراحت بند ۱۴ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شورا‌های اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی، انجام اقسام معاملات شهرداری مستلزم تصویب شورای شهر است. تنها استثنای امر نیز در تبصره بند مذکور بیان شده است. از این رو به جز آنچه تا سقف معینی این صلاحیت با مصوبه شورای شهر به شهرداری تفویض می‌شود، تصویب در شورای شهر ضروری است.

۲- بند ۱۴ ماده ۸۰ یادشده بر رعایت صرفه و صلاح شهر و شهرداری نظر دارد و بر همین اساس با پیش‌بینی تمهیداتی به شورای شهر صلاحیت تصویب معاملات را داده است. از سوی دیگر نظر به کثرت معاملات شهرداری و بنا به حجم این معاملات در تبصره بند مذکور برای شورای شهر، صلاحیت تخییری تفویض انجام برخی معاملات تا سقف معینی به شهرداری پیش‌بینی شده است؛ پاز این رو گاه شورای شهر این اختیار را به صورت پسینی و رأساً بر عهده می‌گیرد و گاهی نیز این اختیار را پیشینی و نیابتی بر عهده شهرداری می‌گذارد.

۳- مستند به متن ماده ۸۳ قانون فوق‌الذکر، اعتراض و ایراد به عملکرد شهردار یا عملیات شهرداری توسط هر یک از اعضای شورا قابل انجام است و این مورد با رعایت ترتیبات مذکور در ماده ۸۳ قانون یادشده و آیین‌نامه داخلی شورا نیازی به تصویب در صحن شورا ندارد.

۴- مطابق بند یک ماده ۶ آیین‌نامه اجرایی، تشکیلات و انتخابات داخلی و امور مالی شورای اسلامی شهر مصوب ۱۳۷۸ هیئت وزیران و نیز آیین‌نامه داخلی شورای اسلامی شهر مصوب ۱۳۸۴ هیئت وزیران، مسئولیت امور اداری و مالی شورا با رئیس شورا است؛ اما آنچه مطابق قوانین و مقررات منوط به رأی اعضا است، در صحن شورا مطرح و مطابق حد نصاب‌های قانونی مربوطه رأی‌گیری صورت می‌پذیرد. در مورد دیگر مسایل که الزامی به رأی‌گیری در موضوعات مربوطه وجود ندارد و داخل در مسائل اداری و شورا است، نیازی به رأی‌گیری نخواهد بود.

۵- رعایت قوانین و مقررات ناظر بر تصویب معاملات در شهرداری مطابق قانون آیین‌نامه مالی شهرداری‌ها و دیگر مقررات لازم‌الرعایه است. از آنجا که در ترتیبات و تشریفات انجام معاملات شهرداری‌ها موردی برای نظارت سازمان بازرسی کل کشور (به عنوان عضو کمیسیون معاملات و یا عناوین مشابه دیگر) پیش‌بینی نشده است، لذا طرح و تصویب معاملات شهرداری در هیئت عالی معاملات و یا کمیسیون معاملات شهرداری با ترتیبات ذکرشده در قوانین و مقررات مربوطه خواهد بود (هرچند این سازمان واجد نظارت‌های مذکور در قانون تشکیل سازمان بازرسی بر امور مربوطه خواهد بود). از سوی دیگر با عنایت به عضویت نماینده شورای شهر در هیئت عالی معاملات، رعایت ترتیبات لازم در رأی‌گیری و حضور کلیه اعضا و کسب حد نصاب‌های لازم قانونی ضروری است. بدیهی است در صورت عدم رعایت تشریفات یادشده، مراتب حسب مورد، قابلیت اعتراض و رسیدگی در مراجع ذیربط را خواهد داشت.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: شورا انتخابات شورا قوه قضائیه شورای اسلامی شهر معاملات شهرداری تصویب معاملات قانون تشکیلات استناد بند مستلزم تصویب صحن شورا شورای شهر رئیس شورا آیین نامه پیش بینی رأی گیری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۰۷۱۴۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مصوبات شورای شهر تهران قابل ردیابی شد

آفتاب‌‌نیوز :

 در جریان جلسه دویست و سی و سوم شورا، از سامانه پایش اجرای مصوبات شورای شهر، رونمایی شد. ابتدا، محمدرضا رضوی فرد، معاون پایش عملکرد اداره کل اجرایی شورا در توضیح عملکرد این سامانه بیان کرد: همانطور که می‌دانید در گذشته دو سامانه در شورا یکی مربوط به طرح‌ها و لوایح و دیگری سامانه جامع مصوبات وجود داشت که سامانه پایش اجرای مصوبات حلقه سوم این دو سامانه و در واقع مکمل آن‌هاست.

وی افزود: سامانه طرح‌ها و لوایح با وصول طرح‌ها و لوایح شروع شده و به دستور جلسه ختم می‌شود، سامانه جامع مصوبات با بارگذاری متن و تصویر مصوبات آغاز شده با تنقیح مصوبات به پایان می‌رسد، اما سامانه پایش با استخراج احکام مصوبات شروع شده و با ارجاع گزارش‌ها به کمیسیون‌ها تمام می‌شود.

معاون پایش اداره کل اجرایی شورا هدف از اجرای این سامانه را نظارت دقیق و منظم بر اجرای مصوبات خوانده و افزود: پیش از این مصوبات به صورت موردی پیگیری می‌شد، اما در حال حاضر با کمک این سامانه می‌توان لحظه به لحظه اجرای مصوبات را رصد کرد. این سامانه برای اعضا و کارشناسان شورا این امکان را فراهم می‌آورد که از وضعیت اجرای مصوبات مطلع شده و نسبت به حسن اجرای آن‌ها نظارت کامل داشته باشند.

معاون پایش عملکرد اداره کل اجرایی شورا با بیان اینکه اجرای مصوبات در شورا از چهار طریق پیگیری شده که شامل معاونت مصوبات، معاونت پیگیری آن‌ها از طریق مکاتبه و بازدید میدانی، کمیسیون‌های تخصصی و معاونت محاسبات و پایش عملکرد می‌شود؛ گفت: بر اساس آسیب شناسی انجام شده از این تعدد واحد‌های پیگیری، مشاهده شد احتمال موازی کاری و از قلم افتادن برخی از مصوبات و نیز اخلال در عملکرد واحد‌های تهیه گزارش و همچنین عملکرد واحد‌های نظارت بر اجرای مصوبات وجود داشت لذا برای رفع این مسئله طرحی تهیه و به رئیس شورا ارائه شد که در آن در خصوص محاسن این طرح گفته شده بود.

وی افزود: طراحی بانک اطلاعات آماده‌سازی فرم‌های مشاهده اطلاعات، پیاده سازی فرم‌های ورود اطلاعات در سامانه، استخراج احکام و الزامات مندرج در هر مصوبه و وارد کردن اطلاعات و اسناد در سامانه از موارد تعبیه شده در طراحی این سامانه است. در این مسیر، اشکالاتی وجود داشت از جمله اینکه گزارش‌هایی که از شهرداری دریافت می‌شد؛ رویه ثابتی نداشت و این امر طراحی سامانه را با مشکل مواجه می‌کرد. مشکل دوم، استخراج اسناد از سامانه بود که باید از طریق اتوماسیون انجام می‌شد و این کار نیز پیچیدگی‌های خاص خود را داشت. مشکل سوم و اصلی‌ترین مسئله، حمله سایبری به فاوا بود. چرا که اقدامات پیش از آن به صورت آنلاین انجام می‌شد؛ برای تهیه بارگذاری اسناد در سامانه پایش اجرای مصوبات، همه مراحل ذکر شده طی شد. 

رضوی فرد با بیان اینکه درج انواع اسناد در سامانه به صورت‌های مختلف انجام می‌شود که شامل اسناد واصله از شهرداری تهران با موضوع اجرای مصوبات شورا، تذکرات اعضا در خصوص مصوبه مربوطه و نامه پیگیری اجرای مصوبات می‌شود؛ گفت: اسناد واصله از شهرداری به این شکل است: گزارش اجرای مصوبات توسط واحد‌های پیگیری آن‌ها، پیوست‌های گزارش‌های اجرای مصوبات، نامه حامل اجرای گزارش مصوبه، مکاتبات واحد‌های شهرداری تهران در خصوص اجرای مصوبات، نامه ابلاغ مصوبات شورا توسط شهردار تهران به واحد‌های تابعه خود. طبقه‌بندی اسناد بارگذاری شده در سامانه پایش نیز به همین صورت انجام می‌شود. گفتنی است که در این فرآیند حدود ۶۵۷۸ سند استخراج شده است که صفحات این اسناد بالغ بر ۱۲۸۵۰ صفحه است که یافتن آن‌ها در اتوماسیون بسیار مشکل است. 

وی افزود: احکام استخراج شده در این سامانه بر اساس ارائه لایحه، طرح، گزارش، دستورالعمل، تخصیص بودجه، پروژه عمرانی، الزام شورا، تشکیل کمیسیون، معرفی نماینده‌ها، پیشنهاد‌های دستگاه‌های خارجی و الزام عمومی طبقه‌بندی شده‌اند. در این سامانه می‌توان وضعیت اجرای مصوبات را مشاهده کرد که آیا در مهلت معین اجرا شده یا بعد از نوبت اجرا شده و یا اجرای ناقص انجام شده است و یا به صوررت اجرا شده فاقد مهلت و دارای مهلت بوده است.

معاون پایش اداره کل اجرایی شورا ادامه داد: کنتور‌هایی برای این مصوبات روشن شده که البته با چالش‌هایی مواجه بوده است. مثلاً می‌توان کنتور طرح‌ها و لوایح را روشن کرد، اما در خصوص مصوباتی که مهلت اجرای آن‌ها ۳ تا ۶ ماهه مشخص شده؛ چالش‌هایی را ایجاد می‌کند که درصدد رفع آن‌ها هستیم. گزارش‌های قابل استخراج تمام این امکانات را دارا خواهد بود.

این سامانه برای اولین بار در کشور این طراحی و افتخار آن نصیب شورا شده که حاصل ساعت‌ها کار کارشناسانه است. از تمام افرادی که در این مسیر ما را یاری رساندند؛ تشکر می‌کنیم. این سامانه کمک بزرگی برای افزایش بعد نظارتی شوراست. 

معاون پایش اداره کل اجرایی شورا در معرفی بیشتر این سامانه اظهار داشت: این سامانه در عرصه قانونگذاری کشور یک اتفاق است؛ اینکه اجرای دقیق مصوبات به صورت گام به گام و لحظه‌ای اطلاع رسانی شود در هیچ سامانه‌ای تاکنون انجام نشده و برای نخستین بار در کشور، با افتخار در شورای اسلامی شهر تهران این اقدام انجام شده است. مسیر ورودی این سامانه از صفحه اصلی سامانه مصوبات است و به منظور یکپارچه سازی، هر سه سامانه مذکور در قالب یک سامانه ارائه شده است. در این سامانه پرونده جامع مصوبات از ابتدا تا پایان قابل مشاهده و رصد است. 

رئیس شورا نیز در ادامه ضمن قدردانی از زحمات انجام شده برای طراحی و راه اندازی این سامانه در توضیحات تکمیلی بیان کرد: این کار به صورت جهادی و با کمترین امکانات انجام شده است و پس از سامانه تنقیح قوانین که در آینده در صحن شورا ارائه می‌شود؛ طراحی این سامانه اقدام بسیار ارزنده‌ای است و می‌تواند پرونده هر موضوعی را در شورا و شهرداری به راحتی و سهولت بررسی کند. 

در ادامه روند فرآیند رونمایی، صادقی، عضو کمیسسیون برنامه و بودجه شورا هم در خصوص این سامانه گفت: در دوره مدیریت آقای چمران، اقدامات ارزنده و شایسته‌ای انجام شده که در حافظه شورا ماندگار شده است. به عنوان مثال در دوره چهارم راه‌اندازی سامانه مصوبات که اقدام بزرگی محسوب می‌شد، انجام شد که به الگو و مدلی برای کل کشور تبدیل شد و شاید یکی از ماندگارترین اقدامات دوره چهارم محسوب شود. سامانه فوق نیز از جمله اقدامات ماندگار در دوره ششم خواهد بود. 

صادقی با بیان اینکه همواره ما در شورا در خصوص سرانجام اجرای مصوبات با ابهام مواجه بودیم؛ تصریح کرد: اکنون با طراحی و راه‌اندازی این سامانه این مشکلات رفع خواهد شد. طراحی این سامانه از مصادیق هوشمندسازی است که ما می‌توانیم به عنوان یک دوره پیشتاز در حوزه هوشمندسازی آن را مورد توجه قرار دهیم.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه نیز درباره سامانه فوق، با تأکید بر اینکه هر اقدام جدیدی ابتدا با نقایصی مواجه خواهد بود؛ گفت: در هر اقدام و فعالیتی، باید در ابتدا به صورت آزمایشی عمل شود و این سامانه نیز از این قاعده مستثنا نیست و مراحل تکمیل آن با نظر اعضا انجام خواهد شد. معمولاً چنین بوده که مدیران اجرایی از رصد لحظه به لحظه اقداماتشان فراری بوده‌اند و همواره به اجرای آن بخشی که از طریق آن مشکل خودشان حل می‌شود؛ می‌پردازند. بخش‌هایی در مصوبات وجود دارد که به بخش نظارتی شورا محسوب می‌شود، بنابراین نظارت بر اجرای مصوبات همواره از دغدغه‌های شورا بوده است. 

وی افزود: پیش از این از ابزار و مکانیسم لازم برای این منظور برخوردار نبودیم، لذا پیشنهاد می‌شود کنار کار نظارتی، این سامانه اقدامات مربوط به پیگیری اجرای مصوبات را نیز انجام دهد. شهرداری همواره بخش‌هایی که خود با آن مسئله داشته انجام داده است و به باقی بخش‌ها اعتنایی نداشته است.

رئیس کمیته نظارت شورا ضمن تشکر و تقدیر از طراحی و راه‌اندازی این سامانه بیان کرد: همواره جای خالی چنین سامانه‌ای در شورا احساس می‌شد و یکی از دغدغه‌های ما از ابتدای این دوره بوده است. اما نکته‌ای که باید به آن اشاره شود این است که ما با یک شهردار و شهرداری نظارت گریز مواجه هستیم که علاقه‌ای به پاسخگویی به تذکرات و سؤالات و ابهامات ندارند و این مسئله اساسی ما در شوراست؛ لذا حتی اگر ۱۰ سامانه دیگر نیز غیر از این سامانه طراحی و راه‌اندازی شود؛ باز هم شهرداری التزامی به آن نخواهد داشت.

وی افزود: مادامی که شهرداری خود را پاسخگوی اعضای شورا نداند؛ هیچ مشکلی حل نخواهد شد. به عنوان مثال تذکر شماره ۷۱ بنده که در تاریخ ۱۰ اسفند ۱۴۰۲ عنوان شده است؛ با وجود گذشت سه ماه از زمان آن هیچ اقدامی در خصوص آن انجام نشده است. مشکل در بی‌اعتنایی معاونتی است که متولی رسیدگی به امور شوراست. این‌ها مصادیق تبصره ۵ همین مصوبه دو میلیارد و اندی یوروی ارائه شده به شهردار تهران است. 

رئیس کمیته نظارت شورا در ادامه با انتقاد از سازمان صدا وسیما در دعوت از شهردار تهران و پرداختن یکطرفه به موضوع قرارداد‌های چین، تصریح کرد: بر اساس بند پنجم، شهرداری تهران موظف است با رعایت سقف تعیین شده در بند ۱ جدول ذیل لیست تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مورد توافق را طی گزارشی به شورای اسلامی شهر تهران ارائه دهد. یعنی شهردار باید این گزارش را به صحن شورا ارائه می‌کرده، اما آیا این اقدام انجام نشده است. اینکه در برخی موارد مطرح می‌شود که چرا اعضای شورا در خصوص قرارداد چین سؤال می‌کنند؛ باید گفت که قرارداد باید در اختیار تمام اعضا قرار می‌گرفته است. از صدا و سیما درخواست می‌شود که در این باره یک طرف قضاوت نکند و تنها به اظهارات شهردار تهران اکتفا نکند. صدا و سیما باید به افرادی که نام آن‌ها در برنامه ذکر شده است؛ فرصت حضور دهد. اینکه صدا و سیما و رسانه‌ها یکطرفه به موضوع قرارداد چین بپردازند؛ نادرست است. این‌ها مسائل نظارتی است که به نظر می‌رسد با این سامانه‌ها حل نخواهد شد و باید شهردار تهران پاسخگوی نمایندگان مردم باشد. 

معاون منابع انسانی و امور شورای در شهرداری تهران، در پاسخ به تذکر و اظهارات اقراریان توضیح داد: گفته می‌شود شهرداری نظارت گریز است؛ با این سامانه در آینده قابل اثبات است که در این دوره بالغ بر ۲۲ هزار مکاتبه از سوی شورا با شهرداری انجام شده است. به این معنا که در حال حاضر، نظامی در شهرداری مستقر است که مکاتبات را محترم شمرده و به آن‌ها پاسخ می‌دهد. 

وی با تأکید بر اینکه مشی شهرداری هیچگاه عدم پاسخگویی نبوده است؛ اظهار داشت: این حجم نظارت‌ها از مناطق و برگزاری جلسات متعدد حاکی از علاقه‌مندی ما در خصوص پاسخ به نظارت‌های شورا در قالب یک تعامل سازنده است. سامانه فوق نیز نشان می‌دهد کدام تذکرات رسیدگی شده و کدام عقب افتاده است. ما در پاسخ و پیگیری تذکرات جدی هستیم و اگر مشکلی وجود داشته باشد با برگزاری جلساتی اقدام به رفع آن می‌کنیم. این نکته مهم است که بدانیم بنایی برای عدم توجه و پاسخگویی نیست. ما نباید مروج و مقوم این ایده باشیم که نسبت به نظارت شورا، گریزی وجود دارد. ما بر علاقمندی برای تعامل با شورا تأکید داریم.

منبع: اکوایران