به نقل از «فارس»

لزوم ساختارسازی برای استفاده از ۲ قدرت رقیب آمریکا در چابهار/ چین به دنبال حضور جدی در بندر اقیانوسی ایران

تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۱۳۶۳۸۷

‌محمدعلی رحیمی‌نژاد‌ در گفت‌‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، با اشاره به ظرفیت‌های بندر چابهار اظهار داشت: ‌در شرایط تحریمی کشور، می‌توان از ظرفیت بندر چابهار جهت حضور دو قدرت جهانی در رقابت با آمریکا بهره برد، بدین منظور ساختارسازی برای نحوه ورود دو کشور چین و روسیه در بندر چابهار ضروری به نظر می‌رسد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

* نگاه مقطعی سیاسیون از عوامل عقب‌ماندگی چابهار

وی با طرح این سؤال که آیا از همه ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های تنها بندر اقیانوسی کشور استفاده شده است؟ گفت: در ورود به چابهار عبارت «دروازه توسعه شرق کشور» درباره این بندر نقش بسته است، اما این بندر استراتژیک نه تنها منجر به توسعه شرق کشور نشده، خود نیز در مراحل ابتدایی توسعه مانده است و در‌ این‌باره باید بررسی شود که  مجلس، دولت و یا خود مردم مقصرند؟

محقق روابط بین‌الملل و ترانزیت افزود: در شهریور ماه 1333 ‌زمانی که موافقت نامه کریدور شمال و جنوب در سن پترزبورگ میان وزرای حمل و نقل سه کشور ایران، هند و روسیه به امضا رسید، چابهار به عنوان بندری استراتژیک در این کریدور معرفی شده و راه‌های زمینی اتصال آن به مرز ترکمنستان، کوتاه‌ترین مسیر حمل ونقل زمینی کوالا در کریدور شرق و شاهراه تغذیه کشورهای آسیای میانه معرفی شد، این موضوع به تنهایی خود بیانگر اهمیت راهبردی چابهار است.

رحیمی‌نژاد با اشاره به انجام تحقیقات توسط گروهی از محققان در این‌باره، گفت: اینجانب و عده‌ای از همکاران طی پژوهشی در سال 1398 و با مقایسه سیاست‌های اقتصادی دو دولت روحانی و احمدی نژاد علت عقب ماندگی چابهار را «نگاه مقطعی» سیاسیون مطرح کردیم.

وی توضیح داد: عدم وجود برنامه جامع ملی درباره توسعه بندر چابهار منجر به عقب ماندگی و شکوفا نشدن تنها بندر اقیانوسی در کشور شده است، در نگاهی ساده و با مرور کشورهای در حال توسعه می‌توان ورود کشورهای خارجی برای سرمایه‌گذاری را یکی از فرصت‌ها دانست.

‌* ساختار جهانی اقتصاد و جایگاه ایران

محقق روابط بین‌الملل و ترانزیت به ظرفیت ورود سرمایه‌گذاری خارجی در چابهار برای توسعه آن پرداخت و گفت: قبل از پرداختن به ورود سرمایه خارجی، مرور جایگاه ایران و کشورهای دارای انگیزه برای حضور در چابهار اهمیت دارد، با شکل گیری نظام تک قطبی پس از جنگ سرد، آمریکا به هژمون تبدیل شد و از هر ابزار ممکن برای تحقق سیاست‌های خود تاکنون بهره برده است، طی دو دهه اخیر و به واسطه رشد اقتصادی چین و روسیه از یک سو و کاهش رشد آمریکا از سوی دیگر، این کشور قدرت و نفوذ سابق را در عرصه بین الملل ندارد، از سویی ایران توانسته خود را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای مطرح کند.

رحیمی‌نژاد اظهار کرد: رقابت چین و روسیه با آمریکا در واقع برای ایران یک فرصت است، فرصتی برای نفس کشیدن در میان قدرت‌های بزرگ جهانی که در صورت داشتن برنامه مشخص می‌تواند به حل مشکلات اقتصادی کشور کمک کند.

* معاهده چابهار مسیر ترانزیت را به افغانستان و آسیای میانه و فراتر از آن منتقل می‌کند

وی بیان کرد: بندر چابهار برای کشورهای جهان دارای اهمیت است که در این زمینه یکی از معاهدات صورت گرفته بین جمهوری اسلامی ایران و هند بوده است، معاهده چابهار یک تصمیم استراتژیک بسیار مهم است که به هند کمک می کند تا مسیر ترانزیت را به افغانستان و به منطقه آسیای میانه و فراتر از آن منتقل کند.

محقق روابط بین‌الملل و ترانزیت گفت: با عضویت هند در سازمان شانگهای، بندر چابهار فرصتی برای افزایش مراودات و همکاری این کشورها در قالب سازمان شانگهای نیز تلقی می‌شود، طبق برآورد اقتصاددانان، کشورهای جنوب آسیا در دهه آینده مرکز جهانی جدید رشد اقتصادی هستند که بندر چابهار می‌تواند نقطه اتصال آنها به ترکیه، کشورهای غرب آسیا و افغانستان باشد (foreignpolicy.com, 2016)؛ همچنین با عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا، فرصتی برای استفاده از ظرفیت‌های کشور و به طور خاص بندر بندر چابهار ایجاد شده است.

* نقشی اساسی ترکمنستان در اتصال بندر چابهار به  اعضای اتحادیه اقتصادی اورآسیا

رحیمی‌‌نژاد اظهار کرد: تشکیل اولیه اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال ۲۰۱۴ میان کشورهای روسیه، بلاروس و قزاقستان منعقد و جایگزین اتحادیه گمرکی اوراسیا شد، کشورهای عضو اورآسیا هم اکنون ۲۰ میلیون کیلومتر مربع مساحت و بیش از ۱۸۳ میلیون نفر جمعیت دارند، از مهم‌ترین اهداف این اتحادیه اقتصادی می‌توان به تسهیل تجارت، ایجاد بازار مشترک در حوزه کشورهای مستقل هم سود عضو، حذف تدریجی قوانین گمرکی در داخل اتحادیه، برقراری تعرفه خارجی مشترک در میان کشورهای عضو و هماهنگ سازی تشریفات گمرکی اشاره کرد، ترکمنستان به عنوان یک پل بین ایران و اعضای اتحادیه اقتصادی اورآسیا مطرح است که نقشی اساسی در اتصال بندر چابهار به کشورهای عضو ایفا می‌کند.

 

ظرفیت بندر چابهار پس از پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اورآسیا

منافع چین و روسیه در چابهار‌

وی اظهار کرد: از منظر روسیه، اگر چه ایران رقیبی دیرینه برای نفوذ منطقه‌ای روسیه است، اما شریکی راهبردی برای مقابله با نفوذ فزاینده قدرت‌های فرامنطقه‌ای خصوصا آمریکا تلقی می‌‌شود که در همین راستا ایجاد پروژه بین‌المللی شمال-جنوب اهمیت می‌یابد.

محقق روابط بین‌الملل و ترانزیت گفت: تحقق رویای روسیه برای دستیابی به آب‌های گرم خلیج فارس، اc طریق چابهار امکان پذیر است، در طول قرن‌های گذشته روس‌ها این رویا را در سر می‌پروراندند، حتی گفته می‌شود «پطر کبیر» تزار روسیه نیز در وصیت‌نامه خود به دستیابی روس‌ها به آب‌های گرم اشاره کرده است.

رحیمی‌نژاد افزود: این رویا به ‌دلیل کاهش وابستگی روسیه به تنگه‌های «بسفر» و «داردانل» ترکیه و کانال‌های «پاناما» و «سوئز» است که تحت نفوذ آمریکا قرار دارند، به همین دلیل ارتباط آبراه «خزر به خلیج‌ فارس» می‌تواند همه نیازهای سیاسی روسیه را یک جا پاسخگو باشد، همچنین منطقه اورال در روسیه و غرب سیبری به کریدورهای تجاری کارآمد در هند، جنوب شرق آسیا و خاورمیانه دسترسی خواهند یافت.

* چین‌ در کنار تقویت نفوذ خود در بندر گوادر پاکستان به دنبال حضور جدی در بندر چابهار‌

وی اظهار داشت: از منظر چین طرح جاده ابریشم جدید چین با دو گونه خشکی و دریایی مطرح است که طرح جاده ابریشم دریایی، بر آن است تا دریای جنوبی چین را به دریای مدیترانه متصل کند؛ در اینجا نیز نیز اهمیت بندر چابهار برای چین به عنوان بزرگترین قدرت نوظهور در عرصه جهانی مطرح می‌شود؛ پکن ‌معتقد است که بندر چابهار در ایران می‌تواند مکمل طرح‌های پکن در خصوص جاده ابریشم جدید باشد، از این رو چینی‌ها سعی می‌کنند به همان اندازه که نفوذ خود را در بندر گوادر پاکستان تقویت کرده‌اند، حضور جدی هم در بندر چابهار داشته باشند.

* ضرورت ساختارسازی برای حضور دو قدرت رقیب آمریکا در بندر چابهار

محقق روابط بین‌الملل و ترانزیت تصریح کرد: با توجه به موارد فوق و شرایط تحریمی کشور می‌توان از ظرفیت بندر چابهار جهت حضور دو قدرت جهانی در رقابت با آمریکا بهره برد، بدین منظور ساختارسازی برای نحوه ورود دو کشور چین و روسیه در بندر چابهار ضروری به نظر می‌رسد.

رحیم‌نژاد تأکید کرد: نباید توقع داشت قدرت‌های جهانی در انتظار پاسخ ایران برای کسب منافع بیشتر باشند، از همین رو داشتن نگاه بلند مدت و بسترسازی ورود سرمایه از طرف چین و روسیه قابل تحقق خواهد بود.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: چابهار چبن روسیه بندر چابهار یک کمربند یک راه اتحادیه اقتصادی بندر چابهار چین و روسیه رحیمی نژاد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۱۳۶۳۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تا پرتاب ماهوار از پایگاه فضایی چابهار وقت زیادی باقی نمانده

عیسی زارع‌پور؛ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، امروز در حاشیه برگزاری جلسه هیئت دولت در مورد ساخت پایگاه فضایی در جنوب کشور تصریح کرد: پایگاه پرتاب فضایی چابهار، استراتژیک و راهبردی در صنعت فضایی کشور خواهد بود که ساخت آن در همین دولت کلید خورد و امیدواریم امسال فاز اولش را به اتمام برسانیم و نخستین پرتاب را تا پایان امسال انجام دهیم.

 پایگاه فضایی امام خمینی(ره) نخستین پایگاه سکوی ثابت ایران شامل مجموعه عظیمی است که همه مراحل  آماده‌سازی، پرتاب، کنترل و هدایت ماهواره‌برها را به‌عهده دارد؛ این پایگاه در ۸۰کیلومتری جنوب شرق استان سمنان نیازهای فضایی کشورمان در مدار لئو را پوشش می‌دهد.

در عین حال در سال ۱۳۸۹ اعلام شد بنابر محدودیت‌های جغرافیایی موجود، تحقیقات برای ساخت دومین مرکز فضایی ایران در شهر چابهار آغاز شد.

براساس مصوبات شورای‌عالی فضایی، مدیریت کلان پایگاه فضایی چابهار به‌عهده سازمان فضایی است و قرار است در زمینه پرتاب موجود زنده و پرتاب ماهواره‌های سنجشی و مخابراتی در مدار زمین‌آهنگ فعالیت کند بنابراین این پرتاب‌ها به شرایط ویژه‌ای نیاز دارند و حتی‌الامکان باید در شرایط نزدیک به منطقه استوایی صورت گیرند تا هزینه‌های پرتاب و انجام مانورهای مداری آن به حداقل برسد که پایگاه فضایی چابهار این قابلیت را دارد.

پایگاه فضایی چابهار دارای پتانسیل مناسبی برای قراردادن ماهواره در هر دو مدار قطبی و استوایی است. سایت چابهار نزدیک به خط استوا (عرض جغرافیایی ۲۵ درجه و ۲۰ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی ۶۰ درجه و ۲۷ دقیقه شرقی) است که با این شرایط می‌توان از اثرات انرژی حاصل از سرعت چرخش زمین در اطراف محور قطبی آن استفاده کرد، این اثر می‌تواند سرعت پرتابگرها را به‌مقداری قابل ملاحظه افزایش دهد. بندر چابهار هم‌عرض جغرافیایی بندر میامی در شبه‌جزیره فلوریدای آمریکاست و دارای شرایط آب‌وهوایی کاملاً مشابه این بندر.

سایت چابهار دارای سطح بالایی است که برای اطمینان کافی از ایمنی پرتاب‌ها فراهم شده است. این سایت شامل یک بندر آبی عمیق با امکانات بارگیری مناسب است و بندرگاه آن قابلیت پهلوگیری کشتی‌های اقیانوس‌پیما است.

این سایت دارای پهنای گسترده به‌سمت اقیانوس هند است که برای تمام مأموریت‌های فضایی مفید است و کمترین خطر را متوجه جمعیت و اموال اطراف آن منطقه می‌کند.

امکان نصب تجهیزات ردیابی در تپه‌های اطراف (رادارها و آنتن‌های تله‌متری) از جمله دیگر مزیت‌های خوب در پایگاه چابهار است.

این منطقه به‌دلیل موقعیت استوایی و ساحلی خود، یک سایت با تهویه مناسب و محیطی معتدل با رطوبت نسبی دارد و از تغییرات دمای اندکی در فصول مختلف سال برخوردار است همچنین به‌دلیل موقعیت جغرافیایی در مقابل زلزله آسیب‌پذیری کمتری دارد.

پایگاه پرتاب چابهار مجهز به زیرساخت‌هایی است که می‌توانند با توسعه مراکز فضایی در آینده سازگار باشند که این زیرساخت‌ها شامل جاده‌ها، فرودگاه‌ها، بنادر، مخابرات و... است.

بنابراین دو مزیت عمده برای پایگاه ملی فضایی چابهار وجود دارد که نخست نزدیکی به استواست به‌طوری که انرژی کمتری برای مانور یک فضاپیما به یک مدار استوا و ژئو نیاز دارد. از طرفی، دسترسی آزاد به دریای رو به جنوب دارد به‌طوری که برای موشک‌هایی که در سطوح پایین‌تر قرار می‌گیرند آثار مخروبه ناشی از خرابه موشک‌ها و بقایای فضاپیماها نمی‌توانند روی محل زندگی انسان‌ها تأثیر بگذارند.

منبع: خبرگزاری تسنیم