به نقل از «قدس آنلاین»

مناظره به سبک حضرت رضا(ع)

تاریخ انتشار: ۹ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۱۴۶۲۹۵

هدف امام رضا(ع) در تمام مناظرات خود، ایجاد فضایی اخلاقی برای راهنمایی افراد بود و هیچ‌گاه به‌دنبال تخطئه و تخریب آن‌ها نبوده‌اند.

امام هیچ‌گاه‌ در مناظرات خشمگین‌ نمی‎شد، حتی اگر سخنان باطل می‎شنید. با مبانی‌ طرف مقابل استدلال و انصاف را رعایت می‌کرد. از جمله دعوت عملیِ حضرت به اخلاق و دین، رها کردن مناظرات برای انجام‌ فریضه‌ نماز در اول وقت بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

علاوه بر این، توجه به بعد تعالی‎بخشی‌ و آزاداندیشی‌ از دیگر ویژگی‎های مناظرات امام(ع) است. نمونه‌‎ای از این آزاداندیشی را زمانی می‌بینیم که ایشان با پایان یافتن مناظره، رو به رؤسای ادیان کرد و فرمود: «ای قوم، اگر در میان‌ شما کسی‌ مخالف اسلام است و سؤالی دارد، هر سؤالی که می‎خواهد بدون هیچ‌ خجالتی‌ مطرح کند». امام رضا(ع) در مناظرات علمی با بزرگان ادیان و مذاهب با احاطه‌ علمی‌ خود، افسار افکار را به دست می‎گرفت و با تکیه بر اصول مشترک‌ میان‌ ادیان‌ و استدلال‎های طرف مقابل، فرد را وادار به اعتراف می‎کرد. امام رضا(ع) از نقدهای نابجا و تخریبی پرهیز می‎نمود. نکته مهم در مناظرات حضرت رعایت اخلاق بود. امام‌ رضا(ع) در مناظرات خود هیچ‌گاه‌ به‌ «نقد شخصیت‌» نمی‎پرداخت‌، حتی اگر طرف‌ مقابل‌ این کار را می‎کرد، تنها استدلال‎های آن‌ها را مورد نظر قرار می‎داد. به‌عنوان‌ نمونه هنگام مناظره با جاثلیق، امام‌(ع) هیچ‌گاه‌ این‌ عالم‌ مسیحی‌ را نقد نکرد، اما او از تنها فرصتی که بدست آورد امام را نقد و ایشان را به جهل و ناتوانی علمی متهم کرد.

امام(ع) در هیچ جای مناظره مخاطبان خود را متهم به دروغگویی نمی‎کرد بلکه در همه موارد، نقاط اشتباه و انحراف آنان را تذکر می‎داد؛ همواره از «منابع مورد قبول طرف مقابل‌» استفاده می‎کرد و این نکته بسیار شگفت‎انگیزی است. از اصول اخلاقی و مهارت‎های مهم‌ مناظره‌ این است که انسان در مناظره علاوه بر استفاده از ادله عقلی، از منابعی استفاده کند که طرف مناظره هم آن را قبول دارد. به‌عنوان نمونه در مناظره‌ امام(ع)‌ با جاثلیق، وقتی عالم مسیحی به مأمون گفت: «چگونه با کسی بحث کنم که به کتابی استدلال می‎کند که من آن را قبول ندارم و به ‌گفتار پیامبری احتجاج‌ می‎کند که من به او ایمان ندارم؟» حضرت(ع) فرمود: ‌ای مرد مسیحی، اگر از انجیل برای تو دلیل بیاورم، آیا می‏‎پذیری؟ جاثلیق گفت: «آیا می‎توانم آنچه را انجیل فرموده، رد کنم؟ به‌خدا سوگند برخلاف میل باطنی‎ام، خواهم پذیرفت‌».

همچنین آشنایی و تسلط کامل بر منابع دینیِ طرف مناظره یکی‌ دیگر از اخلاقیات علمی و مهارت‎ها در گفت‌وگو است که در مناظرات امام رضا(ع) شاهد هستیم.

امام رضا(ع) به مناظره‎کنندگان فرصت دفاع می‎داد زیرا «فرصت‌ سؤال‌ و دفاع به طرف مقابل» از دیگر شاخصه‎های «مجادله نیکو» است. در جلسه مهمی که تمام سران ادیان و مذاهب حضور داشتند یکی از مسائلی که امام رضا(ع) کاملاً‌ رعایت می‌کرد، میدان دادن به‌ طرف‌‎های مقابل‌ بود. حضرت(ع) در مناظره هرگز حالت‌ تهاجمی نمی‌گرفت و شروع به پرسش نمی‌کرد بلکه با حوصله فراوان به مخالفان میدان می‎داد تا اگر خواستند، پیش‌قدم شوند.

اخلاق مناظراتی امام رضا(ع) و مناظرات اخلاقی ایشان شامل «اخلاق علمی» و «اخلاق عملی» بود. اخلاقی که شامل نداشتن خودستایی و خود برتربینی هنگام غلبه، رعایت انصاف، تکریم و احترام و زیرکی و کیاست امام(ع) می‌شد.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: مناظره امام رضا ع امام رضا ع طرف مقابل هیچ گاه امام ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۱۴۶۲۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیت‌الله رمضانی: دشمنان می‌خواهند شریعت اسلام را تعطیل کنند

آیت‌الله رضا رمضانی- دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) - که به دعوت مسلمانان برزیل برای شرکت در همایش بین‌المللی «اسلام؛ دین گفت‌وگو و زندگی» به این کشور سفر کرده است، در حاشیه این همایش، در جمع علما و مدیران مراکز دینی آمریکای لاتین، با اشاره به جایگاه مکتب اهل‌بیت(ع) اظهار کرد: الحمدالله که خداوند ما را با مکتب اهل‌بیت(ع) آشنا کرد. ما با اتفاق بزرگی مواجه شدیم که اسلام در عرصه اجتماعی و سیاسی حضور پیدا کرد. هیچ کس فکر نمی‌کرد چنین اتفاقی رخ بدهد. با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، فرصتی طلایی برای همه ایجاد شده است.

تبلیغات غربی‌ها علیه مکتب اهل‌بیت(ع)

دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) افزود: امروز غول رسانه‌ای در اختیار غربی‌ها است، آنها در صدد هستند که پیروان مکتب اهل‌بیت(ع) را خشونت‌طلب معرفی کنند، حال آن که مکتب اهل‌بیت(ع)، مکتب مهر و مهربانی است. همه حرف‌ها برای این است که پیروان مکتب اهل‌بیت(ع) در مقابل زور می‌ایستند، به همین جهت این نسبت را به شیعیان می‌دهند.

آیت‌الله رمضانی با اشاره به تلاش‌ها برای تحریف اسلام اظهار کرد: ما امروز با تحریف دیگری از اسلام مواجه هستیم. زمانی دشمنان با بیرون کردن کامل اسلام از عرصه‌های اجتماعی و سیاسی به دنبال تحریف اسلام بودند، اما اکنون غربی‌ها به دنبال معرفی اسلام لیبرال هستند.

دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع)، وظیفه مهم مبلّغان دینی را معرفی مکتب اهل بیت(ع) دانست و تصریح کرد: اینگونه نیست که سخنان ائمه معصومین(ع) را به راحتی با خواندن چند حدیث بفهمیم. حضرت امیرالمومنین(ع) در روایتی فرمودند: «اَمر (شأن و امامت ما) سخت دشوارتر است؛ و کسی نمی‌تواند (چنان که باید) به آن اقرار کند؛ مگر مَلک مقرّب، یا نبیّ مرسل، یا عبدی که خداوند قلب او را برای ایمان خالص کرده است.»ما می‌خواهیم به دیگران بگوییم که اسلامِ اهل‌بیتی چیست. باید جوانان را با مکتب اهل‌بیت(ع) انس بدهیم.  

رفتار پیروان اهل‌بیت(ع)؛ معرّف مکتب و اهل‌بیت(ع)

وی افزود: امام موسی صدر، جمله‌ای دارد که خیلی زیبا است. او نقل به مضمون می‌گفت که اگر می‌خواهیم امیرالمومنین(ع) را به غیرمسلمانان معرفی کنیم، با خواندن تاریخ یا نقل آیات قرآنی ممکن نیست، چون آنها که قرآن را قبول ندارند. امروزه فقط از این طریق می‌توانیم حضرت امیرالمومنین(ع) را به غیرمسلمانان معرفی کنیم که در رفتارمان، نماینده گفتار و کردار امام علی(ع) باشیم. حضرت امیرالمومنین(ع) در نهج البلاغه فرمودند: «وَ لکِن اَعینونی بِوَرَعٍ وَ اجتِهادٍ وَ عِفَّةٍ وَ سُدادٍ»؛ ولی مرا با پرهیزگاری و تلاش (برای پاک زیستن) و عفت و پیمودن راهِ درست یاری دهید. اگر امام علی(ع) به خوبی معرفی شود، محبوب عالم خواهد شد. اگر امام علی(ع) را درست معرفی کنیم، در دنیا چه اتفاقی می‌افتد؟ دیگر ظلم نخواهد بود، توزیع ثروت به صورت عادلانه صورت می‌گیرد، فقر نخواهد بود و اتفاقات بسیاری رخ می‌دهد.

منبع: خبرگزاری ایسنا