تخت‌روانچی: راه آسان بازگشت آمریکا اجرای تعهدات است
تاریخ انتشار: ۱۰ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۱۵۶۵۵۸
مجید تخت روانچی در گفت‌وگو با شبکه خبری الجزیره با یادآوری اینکه ایالات متحده از برجام خارج شده است، افزود: دولت بایدن در موارد متعددی اعلام کرده است که ایالات متحده به توافق هسته‌ای خواهد پیوست، اما تاکنون شاهد هیچ تغییری در سیاست ایالات متحده در قبال توافق هسته‌ای نبوده‌ایم.
وی ادامه داد: این به عهده دولت آمریکا است که آیا می‌خواهند در مسیر موضع دولت ترامپ حرکت کنند یا اینکه فصل جدیدی را بگشایند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد اضافه کرد: از نظر ما اجرای تعهدات آمریکا نیازی به مذاکره ندارد. این به آمریکا بستگی دارد که آیا تصمیم می‌گیرد که می‌خواهد به تعهداتش عمل کند یا خیر. اجرای تعهداتشان نیازی به مذاکره ندارد. آمریکا باید تصمیم‌های لازم را بگیرد.
تخت‌روانچی با بیان اینکه مذاکره باید برنامه و دستور کار داشته باشد و از ابتدا تا انتهای آن معلوم باشد، اظهار کرد: از نظر ما آنچه که لازم است، آمریکا باید تصمیم بگیرد تعهداتش را بر مبنای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و برجام اجرا کند. تا الان، آمریکا همچنان ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام است.
وی تصریح کرد: آنچه ما و جامعه بین‌الملل می‌خواهیم این است که آمریکا بازگردد و به مذاکرات خودش در سال ۱۳۹۴ که به برجام منجر شد، عمل کند. این چیزی است که آمریکا باید به آن عمل کند.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد در پاسخ به اینکه آیا کاهش تحریم می‌تواند بخشی از بازگشت به توافق معنا شود، گفت: مشخصا تحریم‌ها بخشی از این توافق بودند و باید برداشته می‌شدند تا ایران هم به طور کامل به تعهدات خود عمل کند.
تخت‌روانچی افزود: از این رو، تحریم‌ها بسیار مهم هستند اما همانگونه که گفتم تاکنون هیچ حرکتی از طرف آمریکا برای بازگشت به اجرای کامل آنچه که توافق کرده بودند، دیده نشده است.
وی در پاسخ به اینکه گام‌های ایران باعث تشدید تنش نخواهد شد، گفت: ما علاقه ای به تشدید تنش نداریم حتی در زمان دولت ترامپ که این تنش و اقدامات تحریک‌آمیز را آغاز کرد.
سفیر ایران در سازمان ملل متحد یادآور شد: این ایران نبود که تسلیحات را به منطقه‌ای که بسیار از آن دور است، فرستاد. این آمریکا بود که سلاح‌ها و ناوهای جنگی را به منطقه ما که هفت هزار مایل دورتر از آمریکا است، ارسال کرد.
تخت‌روانچی اظهار کرد: همه این اقدامات تحریک‌کننده اعم از ترور سردار عزیز ما شهید سلیمانی، حمله تروریستی و بسیار تحریک‌کننده از طرف آمریکا بود. ایران هیچ علاقه‌ای به انجام اقدامات تحریک‌آمیز نداشته و ندارد.
وی خاطرنشان کرد: گام هایی که ما برداشته‌ایم نمی‌تواند باعث تشدید تنش شود. وقتی که دولت ترامپ به خروج از برجام تصمیم گرفت، طرف‌های باقی‌مانده در برجام از ما خواستند که موضع مشابه ترامپ را اتخاذ نکنیم. گفتند که خسارات ما را به خاطر خروج دولت ترامپ از توافق، جبران خواهند کرد. ما یکسال صبر کردیم اما وعده آنها هیچ چیزی نصیب ما نکرد و یک وعده توخالی بود.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد اضافه کرد: از این رو، ما هیچ گزینه دیگری نداشتیم تا اقدامات خاصی را انجام دهیم که یک تعادل لازم در توافق هسته‌ای ایاد کند. به این دلیل بود که اعلام کردیم قصد داریم گام‌های خاصی را برداریم.
تخت روانچی توضیح داد: به تازگی، وقتی که مجلس ما شاهد آن بود که طرف دیگر برای جبران خسارات ما جدی نیست، وقتی که طرف دیگر شامل سه کشور اروپایی برای اجرای تعهداتش آمادگی نداشتند، تصمیم گرفت که این موضوع را مورد بحث قرار دهد. در نهایت هم مجلس یک قانونی را تصویب کرد که از دولت خواست تا اقدامات خاصی را همچون افزایش غنی سازی انجام دهد.
وی تاکید کرد: آنچه ما انجام داده‌ایم مطابق ماده ۳۶ توافق هسته‌ای و در راستای تعهدات ما بر اساس متن و روح برجام بوده است.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد درباره کاهش تعداد بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم گفت: بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران حضور دارند و به انجام وظیفه‌شان مشغول هستند. در دیدار رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تهران هم یک توافق خوبی داشتیم. از این رو فکر می‌کنیم ما در مسیر درستی حرکت می‌کنیم.
تخت‌روانچی افزود: این مطلب که ایران بازرسان آژانس را اخراج کرده است، درست نیست. این یک اطلاعات و اخبار نادرست است. ما تصمیم گرفتیم که پروتکل الحاقی را اجرا نکنیم اما در عین حال عضو پیمان منع گسترش سلاح اتمی (ان پی تی) هستیم. همانگونه که همه مقامات دولت‌های ایران و فتوای رهبر معظم انقلاب می‌گوید، سلاح اتمی در ایران و در دکترین دفاعی ما جایگاهی ندارد.
وی در عین حال از فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای ایران دفاع کرد و گفت :هر کار ممکن را برای فعالیت صلح آمیز هسته‌ای انجام می‌دهیم. از این رو به جز مصارف صلح‌آمیز آن هم بر اساس ان پی تی، به غنی سازی ۲۰ درصدی و بالاتر از آن مبادرت نمی‌کنیم.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد اظهار کرد: توافقی بین ایران و آژانس شکل گرفته است که باید در طول سه ماه آینده اتفاق بیفتد. اگر در طول سه ماه آینده تحریم‌ها برداشته شود، ما هم در راستای توافقی که با گروسی در تهران انجام شده است، اقدام خواهیم کرد.
تخت روانچی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی همواره به عهد خود وفادار بوده است، اضافه کرد: اجازه دهید ببینیم در سه ماه آینده چه پیش خواهد آمد. در این توافق روشن است که طرف‌های دیگر چه کاری باید انجام دهند. اگر همه چیز به خوبی پیش برود، ما هر کاری که بر اساس توافق باید انجام دهیم را عملی خواهیم ساخت.
وی در پاسخ به اینکه برخی مواضع در داخل ایران، اختلاف میان مجلس و دولت را تداعی می‌کند، گفت: ما هیچ تضادی بین دولت و مجلس خودمان نمی‌بینیم. همچون هر کشوری دیگر، وقتی مجلس، قانونی را تصویب می‌کند، دولت مجبور به تبعیت از آن است. این دقیقا همان چیزی است که در ایران هم رخ می‌دهد.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد اظهار کرد: موضع ما کاملا روشن است، این موضع دولت، مجلس و هر مقام ایران است که اگر آمریکا به اجرای کامل تعهدات خود تحت برجام بازگردد، ایران هم آماده است تا به اجرای کامل تعهدات خود بازگردد. همه، این موضع ما را به روشنی می‌دانند.
تخت‌روانچی درباره میانجیگری قطر بین ایران و آمریکا هم گفت: ما روابط خوبی با کشور برادرمان قطر داریم. قطر یک کشور کاملا دوست است اما از نظر ما آنچه که باید انجام شود این است که آمریکا به تعهدات خود به طور کامل عمل کند. از این رو، به هیچ میانجی نیاز ندارد.
وی افزود: این چیزی است که آمریکا باید انجام دهد و دولت آمریکا آگاه است که هرچه زودتر به اجرای تعهداتشان در توافق هسته‌ای بازگردند بهتر است. بهترین راه این است که آمریکا به تعهدات خود بازگردد، ایران هم به تعهدات خود بازخواهد گشت. در این صورت می‌توان در قالب ۱+۵ درباره موضوعات مرتبط به برجام صحبت کرد. این راهی آسان و دیپلماتیک است و فکر می‌کنم راه حل به سادگی یافتنی باشد.
تخت روانچی با یادآوری اینکه با خروج آمریکا، اکنون گروه ۱+۴ وجود دارد، ادامه داد: ما یک قالبی به نام ۴+۱ داریم و بر این اساس نشست‌هایی داریم. اگر آمریکا می‌خواهد به این گروه ملحق شود، باید به تعهدات خود عمل کند، تحریم‌ها را علیه ایران، همه تحریم‌هایی که در طول پنج سال گذشته وضع شده است، لغو کند.
وی خاطرنشان کرد: اگر ما این را ببینیم، ایران هم به اجرای کامل تعهدات خود بازخواهد گشت و پس از آن، ما ۱+۵ را خواهیم داشت. اما در حال حاضر، ما گروه ۱+۴ را داریم.
منبع: پارس نیوز
کلیدواژه: مجید تخت روانچی برجام ترامپ سازمان ملل متحد سازمان ملل متحد ترامپ تخت روانچی نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد تعهدات خود اجرای کامل توافق هسته ای اجرای تعهدات تخت روانچی دولت ترامپ باید انجام ایران هم تحریم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارس نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۱۵۶۵۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حمله گازانبری طالبان به تعهدات آبی با ایران
روز یکشنبه ۹ اردیبهشت‌ماه در گزارشی با عنوان «تفاوتی بین استراتژی امارت با دوران غنی نیست» به موضوع عدم پرداخت و رهاسازی کامل حقابه سیستان توسط طالبان حتی در این روزهای پربارش پرداختیم. این در حالی است که علی‌رغم تمام هشدار‌ها درباره وضعیت وخیم آبی در جنوب شرق ایران که ناشی از مسدود بودن راه‌های آبی به این قسمت است، همسایه شرقی همچنان در حال انجام پروژه‌های آبی روی رودخانه‌هاست.
به گزارش روزنامه فرهیختگان، به همین منظور عملیات تکمیل پروژه سد «پاشدان»، از سدهای بزرگ افغانستان در مرز با ایران و در مسیر هریرود، با حضور ملا عبدالغنی برادر، معاون نخست‌وزیرو عبدالطیف منصور، سرپرست وزارت آب و انرژی طالبان در هرات آغاز شده است. کارشناسان حوزه هیدروپلیتیک معتقدند که با ساخت و بهره‌برداری از این سد در بالادست هریرود، تنش آبی در ایران و ترکمنستان تشدید خواهد شد. در همین رابطه با محمدنبی جلالی، پژوهشگر دکتری منابع آب دانشگاه تهران گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.
ردپای هندوستان در هریرودبا توجه به اینکه مناقشه رودخانه فرامرزی هریرود با تکمیل سدهای و کانال‌ها در بالادست افغانستان وارد فاز جدیدی خواهد شد، این مناقشه و به‌خصوص سرمایه‌گذاری هندوستان در حوضه هریرود و پروژه‌های آتی شان مورد توجه خواهد بود.
محمدنبی جلالی، پژوهشگر دکتری منابع آب دانشگاه تهران و عضو هیات اندیشه‌ورز هیدروپلیتیک و دیپلماسی آب بنیاد نخبگان کشور درباره این مناقشه گفت: «به‌طور کلی شاید بشود سرمایه‌گذاری هند در پروژه‌های آبی و غیرآبی افغانستان را در میراث استعمار جست‌وجو کرد؛ وقتی تاریخ هند به‌خصوص یک قرن اخیر را مرور می‌کنید تا سال ۱۹۴۷ مستعمره بریتانیا بود و بعد با هند چندپاره مواجه شدیم که به کشور هند و پاکستان و بعد‌ها پاکستان شرقی (بنگلادش) تقسیم و سبب مناقشات متعددی همانند مناقشه حل‌نشده کشمیر می‌شود.
از همین رو با توجه به موقعیت جغرافیایی افغانستان که در مهار آب فرامرزش دارد باعث شد این کشور به‌جدیت سراغ سرمایه‌گذاری روی مهار این منبع برود و عملا بتواند از طریق افغانستان برای خودش اهرم‌های فشار ایجاد کند. به هر حال افغانستان بخشی از ظهور و تداوم دیپلماسی آبی و عوامل سیاسی-اجتماعی در این منطقه را در سیاست‌های هیدروپلتیکی که با توجه به موقعیت بالادستی که در چهار حوضه‌اش دارد می‌تواند پیش ببرد.
البته موضوع فقط مربوط به ایران نیست؛ رودخانه فرامرزی کابل که در نزدیکی آتوک در پاکستان به رود سند منتهی می‌شود، خودش پتانسیل مناقشه آبی عظیمی را دارد. جالب است که همین مناقشه هم شاید به تعیین مرز استعماری خط ریورند ۱۸۹۳ برگردد که بریتانیا برای در امان ماندن هند شرقی از نفوذ شوروی به قبایل پشتون خودمختاری داد، حتی ردپای بریتانیا در مناقشه هیرمند به‌وضوح قابل مشاهده است.
جایی که مرز سیستان درونی و بیرونی را گلداسمیت بریتانیایی تعیین می‌کند و خاوری‌ترین دلتای رودخانه هیرمند را به‌عنوان مرز بین دو کشور قرار می‌دهد. گذشته از ردپای ناخجسته استعمار؛ هند با تقریبا دو میلیارد دلار پنجمین کشوری است که بیشترین سرمایه‌گذاری را در پروژه‌های آبی و غیرآبی افغانستان انجام داده؛ از بورسیه تحصیلی بگیرید تا استخراج معادن و اما در زمینه پروژه‌های آتی، نمی‌خواهم به این موضوع ورود کنم که امارت اسلامی به‌جدیت دنبال این است که با مهندسی اجتماعی تحت پروژه‌هایی همچون «قوش‌تپه»، مهاجران اخراجی پاکستان را در «آمودریا» که منابع دست‌نخورده عظیم انرژی را دارد بارگذاری کند، فقط می‌خواهم از یک پروژه دیگر تحت عنوان TAPI بگویم که به دلایل ناامنی در افغانستان به تعویق افتاده بود.
درباره اهمیت این پروژه همین کافی است که بوش زمان حمله به افغانستان می‌گوید تکمیل استراتژی جنگ ما تکمیل پروژه تاپی است که قرار است گاز ترکمنستان را از طریق افغانستان به پاکستان و هند انتقال بدهد و هدفش تامین سالانه ۳۳ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی به جنوب آسیاست.
همین چندروز قبل آقای «آمانوف»، رئیس اجراییه شرکت خط گاز تاپی، در مجمع سرمایه‌گذاری انرژی ترکمنستان در پاریس اعلام کرد که ترکمنستان به تکمیل بخش خود از پروژه لوله گاز تاپی متعهد است. ضمنا این نگرانی هم وجود دارد که این لوله گاز جایگزین مسیر طرح خط لوله گاز صلح بین ایران و پاکستان و هند هم باشد، یعنی عملا علاوه‌بر اینکه منابع آب را مهار می‌کند به‌جد دنبال این است که وابستگی‌اش را به منبع انرژی ما کم کند. به نظرم پرواضح است که به سرانجام رساندن این پروژه‌ها موقعیت ویژه‌تری در مذاکرات به طرف افغانستانی می‌دهد.
ماجرای ابرپروژه سد سلما در بالادست رودخانه هریروداین پژوهشگر درباره ابر پروژه سد سلما که کمی بعد از استقلال هند از بریتانیا پروژه سد سلما با حمایت‌های این دو کشور در زمان داوودخان شروع شد گفت: کمی بعد از استقلال هند از بریتانیا، پروژه سد سلما با حمایت‌های این دو کشور در زمان داوودخان شروع شد، ولی به دلیل ناآرامی‌های داخلی فراز و فرود‌هایی داشت تا نهایتا در دوران رئیس‌جمهور غنی در ۱۳۹۵ با ظرفیتی حدود ۶۵۰ میلیون مترمکعب و با حمایت مالی ۳۰۰ میلیونی هند به بهره‌برداری رسید. جالب است که نخست‌وزیر، آقای مودی قبل از افتتاحیه بند سلما به ایران می‌آید و توافقنامه چابهار را امضا می‌کند و هنوز بعد از سال‌ها خلف وعده کار واقعی انجام نشده است. همچنین در مراسم افتتاحیه سد سلما می‌گوید: «این پروژه راه صلح برای همگان را انتخاب کردم.»
شاید کسی با این نکته موافق نباشد و نگاهم به مناقشات بین کشور‌ها کمی رئالیستی است، اما به این روند باید دقت کرد. استعمار کهن روزگاری هند را با ابزار زور و حمله نظامی تسخیر کرد و امروز فقط شیوه استعمار متفاوت شده و با مصادره واژه صلح و استخدام مجریان، همان شیوه قبلی را در کشور‌های دیگر دنبال می‌کند. واقعیت این است که سایه استعمار همچنان هم بر سر مسائل و رفتار‌های دولت‌ها حاکم است و اصطلاحا «استعمار پوست انداخته» و حال «استعمار نوین» به شیوه‌ای دیگر به دنبال تسلط و نادیده‌گرفتن حق ملت‌هاست.
در عصر حاضر اگر کمی حواس‌مان جمع باشد متوجه می‌شویم که استعمار فرانو چطور بر باور و منش ملت‌ها و هویت‌شان به‌طور نامحسوس و بدون اینکه خود استعمارگران یا حتی مجریان بومی حضور مرئی داشته باشند چنگ می‌زند تا مناقشات آبی و غیرآبی را تشدید کند. شاید اهمیت دیپلماسی عمومی در مناقشه آبی مثل مناقشه هیرمند و هریرود در گذر زمان با تکمیل کانال و بند‌های انحرافی و وابسته کردن جامعه محلی بالادست به این منبع حیاتی روشن‌تر شود؛ در زمانی که عملا ماهیت مناقشه از دولت-دولت به دولت-مردم شیفت پیدا کرد.
واقعا نمی‌خواهم شرایط را اورژانسی نشان بدهم. چون اولین کاری که در این شرایط می‌کنیم تراشیدن پروژه اورژانسی با پول بیت‌المال است. در واقع می‌خواهم توجه کنیم که در آستانه حذف‌شدگی قرار داریم و مورد هجمه استعمار آبی هستیم و امروز هیچ چیزی مثل عنصر زمان مهم نیست.
حقابه تاریخی هیرمند تقلیل پیدا کرده استمناقشه آبی میان دو کشور، قدمتی به تاریخ افغانستان دارد و در سال‌های اخیر به بحرانی جدی تبدیل شده. جلالی درباره رهیافت برون رفت از این شرایط تضاد منافع گفت: «نگرانی عمیق این است که کشور‌های دیگر در نتیجه پرداختن صحیح به شکست‌های دیپلماسی آبی شان در گذشته و بازتعریف نحوه همکاری در‌مورد مسائل آب‌های فرامرزی، راهی برای آینده دیپلماسی آبی شان ترسیم کرده اند و سوال این است که آیا ما به این درک رسیده‌ایم که اگر بگوییم «در دیپلماسی آب چندان موفق نبوده ایم» متهم به تحریف واقعیت نشویم؟ البته موافقم که فضا آنچنان هم تاریک نبوده و نیست؛ اما اگر بپذیریم حقابه تاریخی معاهده هیرمند در صد و اندی سال و در طول تاریخ روابط بین دو کشور ایران و افغانستان تقلیل پیدا کرد تا نهایتا به ۱۶ درصد رسید یا طی دوران تکمیل سد انحرافی کمال خان، که هرچند تلاش‌هایی شد و حتی اخیرا دکتر ظریف هم در مصاحبه شان اذعان داشتند که با علم به اینکه سد انحرافی کمال خان برای منحرف کردن سیلاب است و حقیقتا هم همین است، وارد گفتگو شدند، اما بلاخره باید بپذیریم که علی رغم تلاش‌های دستگاه دیپلماسی، نتوانستیم احداث این بند را به تعویق بیندازیم و سد انحرافی کمال‌خان تکمیل شد.
سوال اساسی این است که مصر چگونه در مناقشه رود نیل با اتیوپی و سودان توانست سال‌ها احداث سد رنسانس (النهضه) را به تعویق بیندازد؟ از چه ابزار‌هایی استفاده کرد؟ از سد کمال خان که گذشت، اما قرار است برای سد بخش آباد روی سرشاخه فراه رود در آینده چه اتفاقی بیفتد؟ چه ابزار‌هایی برای به تعویق افتادن احداث سد بخش آباد -که میخی است بر تابوت کما‌رفته سیستان- داریم؟ نکته اساسی این است که حتی افغانستان با اندوخته تجاربش فارغ از اینکه چه دولتی و حکومتی مستقر باشد مشخص کرده راهبرد هیدروپلیتیکی اش در مواجهه با مناقشات با همسایگانش چیست. اما ما با توجه به وضعیت هیدروپلیتیکی خاصی که داریم و در جایی بالادستی، در جایی میان‌دست و در جایی پایین‌دست هستیم و تک تک این رودخانه‌های فرامرزی چالش‌ها و بازیگران متعدد خودش را دارد، چه راهبرد هیدروپلیتیکی و ابزار قدرتی داریم؟ مثلا روی هم همین رودخانه هریرود در قسمت پایین دست با ترکمنستان چالش جدی بازسازی کانال «قره‌قوم» را داریم یا راندمان پایین آبیاری در بخش کشاورزی را داریم.
در قسمت بالادست با طرف افغانستانی با توسعه یک‌جانبه سد و کانال هایش بدون توجه به آب مورد نیاز پایین دست مواجهیم و حتی هیچ توافقنامه‌ای روی این رودخانه فرامرزی با افغانستان نداریم. ما هنوز مشخص نکرده ایم چه دکترین هیدروپلیتیکی خاصی برای این حوضه‌های فرامرزی داریم. همچنین اخیرا در لحظات آخر بعد از سال‌ها گزارش کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه با تصویب بند الحاقی ۱ ماده ۳۹ موافقت کرد که «نقشه راه دیپلماسی آب در چهارچوب دیپلماسی کلان کشور» تهیه شود؛ ضمن اینکه آیا این هم سندی است که قرار است به بایگانی برود یا سندی است که درنهایت قرار است یک دکترین برا حوضه‌هایی با چالش‌ها و بازیگران متعدد تجویز کنیم؟ در دکترین ما نسبت دیپلماسی انرژی ما با مناسبات و تعاملات هیدروپلیتیکی آب‌های فرامرزی قراره دیده می‌شود؟ فرهنگ چطور؟ ترانزیت چطور؟ چابهاری که کانون رقابت هند و چین است؟ آیا با هند ادامه بدهیم که ۸ سال بدعهدی مکرر کرده آن هم با ۸۵ میلیون دلار؛ در چنین پروژه راهبردی، نمی‌بایست چند میلیارد دلار قرارداد باشد؟ این‌ها فقط سوال است.
توقع دارید حس گل پیروزی ایران مقابل استرالیا را داشته باشیم؟
این پژوهشگر درباره میزان حقابه‌ای که این روز‌ها رهاسازی شده گفت: «اجازه بدهید این نکته را هم یادآوری کنم؛ ما هم حقیقتا خوشحالیم از اینکه اندک آبی از حقابه ایران را دریافت کردیم ولیکن اینکه در تریبون رسمی یک نهاد رسمی اعلام می‌کنیم تا این لحظه اینقدر از حقابه هیرمند رهاسازی شد، این ابزار قدرت است؟ این دیپلماسی عمومی است؟ واقعا هم شاید توقع داشتند ما حس گل پیروزی ایران مقابل استرالیا در جام جهانی ۱۹۹۸ را تجربه کنیم!
وقتی ابزار‌های قدرت مصر در تعویق احداث سد رنسانس را بررسی می‌کنید که چه کرد، یکی از ابزار‌های بسیار مهمش همین به‌کارگیری صحیح از دیپلماسی عمومی بوده است. ولی ما از این ظرفیت کم‌نظیر دیپلماسی عمومی به‌درستی استفاده نمی‌کنیم.
شاید زمانی سازش مبتنی‌بر مذاکره «برد-برد» حداقل در سطح فکری ایده جذابی بوده تا به یک نتیجه دوجانبه سودمند برسیم؛ اما واقعیت جهان امروز حقیقتا متفاوت شده است. کشور‌ها اصولا حاضر نیستند در مذاکرات‌شان سهم برابر یا کمتری از طرف مقابل برای ملت‌هایشان بگیرند. ما باید تجدید نظری در رویکردهایمان در مذاکرات داشته باشیم و باید به این بیندیشم که چطور در مذاکرات می‌توانیم یک پای بالاتر بگذاریم و موقعیتی عالی برای خودمان و خوب برای دیگری ایجاد کنیم.
من‌حیث‌المجموع فکر می‌کنم فیصله دادن به اثرات هیدروهژمونی در حوضه آبریز بین‌المللی هریرود که بین چند کشور مشترک است و علی‌الخصوص‌انگیزه کشور بالادستی مثل حکومت امارات اسلامی که حاکمیت مطلق سرزمینی و توسعه یکطرفه رودخانه‌ها را بدون توجه به پیامد‌های آن در کشور‌های پایین دست در پیش گرفته، حقیقتا مسیری صعب‌العبور است؛ به‌ویژه اینکه روشن است سیاست‌های دولت نوپای طالبان در راستای توسعه زیرساخت‌های آبی و ساخت سد و تکمیل کانال‌ها به درهم‌تنیدگی این مناقشه خواهد افزود.
از طرفی دیگر این را هم در نظر داشته باشید که تقریبا جهان در حال تجربه سومین انتقال قدرت است. هرچند ایران همیشه در چنین بزنگاه‌هایی در طول تاریخ تحت فشار بوده است؛ اما بخشی کوچکی از رهیافت را شاید در پاسخ به این سوال بشود جست‌وجو کرد که راهبرد کلان ما در این شرایط گذار نظام بین‌الملل که مشخصه اصلی آن بازتوزیع قدرت، ثروت و بازنویسی قواعد بین‌المللی است، آیا این است که باید در تنهایی استراتژیک به سر ببریم یا با توجه به اینکه انزواگرایی، انفعال و عدم تعامل نه با ژئوپلتیک ایران سازگار است، نه با فرهنگ سنتی ایران، از طریق چندجانبه‌گرایی و ائتلاف‌سازی مبتنی‌بر همکاری راهبردی به استقبال این جهان پسا‌قطبی برویم؟ و حالا در سطوح پایین‌تر، چطور این کلان راهبردمان، قرار است توسعه پایدار و امنیت آبی را برای ما به ارمغان بیاورد تا دچار خفگی هژمونی نشویم؟! و چطور می‌شود به یک بازتوزیع مجدد قدرت بین بازیگران درگیر این مناقشه آبی دست بزنیم تا در این حوضه آبریز فرامرزی فضا‌ها را دوباره پیکربندی و تفسیر کنیم. حقیقتا نمی‌دانم که آیا روزگاری می‌رسد که بتوانیم موقعیتی را با ابزار‌های قدرت‌مان ایجاد کنیم که در مذاکرات آبی مان یک پای بالاتر بگذاریم و موقعیتی عالی برای خود و خوب برای دیگری ایجاد کنیم یا خیر. امیدوارم.
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت