به نقل از «ایران آنلاین»

ساعت‌های سخت برای انتخاب مرگ یا زندگی

تاریخ انتشار: ۱۰ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۱۶۴۰۴۴

هیچ وقت یادم نمی‌رود یکی از کشیک‌های آی‌سی‌یو ما در استان لرستان با اینکه 5 برابر ظرفیت روزهای آتی اکسیژن پیش‌بینی شده بود ولی آنقدر تعداد بیماران در آی‌سی‌یو زیاد بود که مرکز دچار افت اکسیژن شده بود، یعنی اکسیژن نمی‌آمد وقتی اکسیژن دستگاه افت کند آلارم می‌دهد و عملاً کارایی ندارد یعنی مریض تنفس نداشت و اکسیژن هم نبود که به او بدهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

---دسته‌ای از رزیدنت‌هایی که بیشترین  تلاش را در کنترل یا رسیدگی به بیماران مبتلا به کرونا داشته‌اند بی شک رزیدنت‌های بخش اورژانس هستند که در خط مقدم و پیشانی مواجهه با این ویروس بوده و هستند. فشار و حجم کاری این بخش که مهمترین و خطیرترین بخش از شناسایی مبتلایان است قابل مقایسه با سایر بخش‌ها نیست. دکتر محمدرضا اسدالهیان، رزیدنت طب اورژانس بیمارستان الزهرا اصفهان در بیان تجربه یکسال کرونایی و چگونگی پشت سر گذاشتن پیک‌های خطرناک به ما می‌گوید، از کشیک‌های پشت سر هم، از نبود تجهیزات، از انتخاب بیمارران برای زنده ماندن و ... .

دکتر اسدالهیان در ابتدای مصاحبه با ما درباره مشکلات و سختی‌های پزشکان طب سنتی می‌گوید: «مشکل ما به عنوان طب اورژانس و کامل‌تر آن عنوان جهانی آن طب اورژانس و مراقبت‌های انسانی، عملاً خط اول تخصصی همۀ بیماران اورژانسی است، برای همین در همه بحران‌ها از دلایل طبیعی، سیل، زلزله، انفجار، جنگ، کشتارهای دسته‌جمعی و پاندومی‌ها و سایر مسائل، اولین گروه از پزشکان متخصصی که درگیر ماجرا هستند پزشکان طب اورژانس هستند، این بحثی است که در زمان انتخاب رشته برای همکاران من عنوان شد، بنابراین هر کسی این رشته را انتخاب می‌کند خودش را برای چنین روزهایی آماده ‌کند، شاید هر صد سال یکبار،‌ هزار سال یکبار چنین اتفاقاتی بیفتد ولی اگر این آمادگی نباشد قطعاً عواقب بدی را ایجاد خواهد کرد.

در روزهای اول شیوع ویروس، با ویروس ناشناخته‌ای روبرو بودیم و هیچ کدام از ما تجربه چنین شرایطی را نداشتیم حتی کسانی که اساتید ما بودند مگر کسانی که زمان جنگ بودند و در زمان جنگ طبابت کردند و در مناطق عملیاتی بودند، غیر از آنها کسی دیگری تجربه چنین اقداماتی را نداشت، جست و گریخته پزشکانی بودند که در زلزله بم یا کرمانشاه حضور داشتند ولی باز هم آنها هیچ کدام به اندازه کرونا دامنه‌دار و وسیع نبود.

 این باعث شد که در اوایل یک ترس و وحشت توام با سردرگمی برای همه ما ایجاد بشود، حالا یکی بیشتر و یکی کمتر، نمی‌دانستیم الان این بیماری در چه مرحله‌ای است، آیا بیمارانی که به ما مراجعه می‌کنند و یا افرادی که به اورژانس می‌آیند، خیلی از آنها استرس این بیماری را دارند درحالی که مبتلا نیستند چگونه می‌شود آنها را آرام کرد و چه اطمینانی می‌شود به‌ آنها داد؟ چون اول کار حتی تست پی‌سی‌آر و تست آنتی‌بادی نداشتیم و اگر یک نمونه مشکوک بود و علائم واضحی داشت، آنها را در یک جایی جمع می‌کردند و به تهران ارسال می‌شد تا جواب آماده شود و البته یک هفته‌ای طول می‌کشید تا جواب مشخص شود و در این یک هفته این آدم هم خودش از نظر روحی و  جسمی خیلی اذیت می‌شد و هم خانواده و اطرافیانش.

الحمدلله هر چه آرام جلوتر آمدیم دانش و معلومات ما بیشتر شد و دستگاه‌ها و گیت‌ها و آزمایشگاه‌ها همراهی‌شان بهتر شد و قانون‌مندتر توانستیم با این داستان مبارزه کنیم و با آن زندگی کنیم.»

 

وی با اشاره به افزایش بسیار زیاد ساعات حضور در بیمارستان آن هم در بخش‌هایی که بیشترین آلودگی و خطر را دارد، به بحث آموزشی می‌پردازد و عنوان می‌کند: «یکی هم بحث ساعات حضور ما در بیمارستان است. عملاً وظیفۀ ما یک چیزی بین استاد و سایر رزیدنت‌های سال پایین است، یعنی ما استاد کامل نیستیم از آن طرف رزیدنت ساده هم نیستیم، یک چیز بینابینی هستیم که حدود 60 تا 70 درصد حضورمان در بیمارستان باید به مطالعه بگذرد، مقاله و کتاب خواندن و  30 درصد هم روی کار رزیدنت‌های سال پایین نظارت کنیم یا برای آن یک کلاسی بگذاریم و توضیحی بدهیم ولی عملاً سال آخر کار ما قضیه برعکس شد و ما مجبور شدیم عین رزیدنت‌های سال یک، 2 و 3  شروع به کار کردن کنیم چون نیرو نبود.

این باعث شد نه تنها رشته ما بلکه رشته‌های عفونی، داخلی و جراحی هم عملاً سال آخرشان از سال قبل‌شان سخت‌تر شود چون روند رزیدنتی در کشور ما این است  که سخت‌ترین سال، سال اول است و راحت‌ترین سال، سال آخر است اما این دقیقاً برعکس شد.»

وی درباره پرداخت کارانه یا پاداش و اضافه حقوق در ایام کرونا ضمن گلایه کردن از این موضوع که هیچ اضافه حقوقی دریافت نکرده‌اند، یادآور می‌شود:.«کلاً هیچ رزیدنتی اضافه دریافتی نداشت، متاسفانه اقشار رزیدنت ما از همه رشته‌ها سال‌های سال است که به نوعی در سیستم استفاده ابزاری می‌شوند و آنها با کمترین حقوق بیشترین کار را انجام می‌دهند.

 رزیدنت‌ها در کشور ما اصلاً حقوق ندارند. حتی بیمه هم نیست، ما بیمه تامین اجتماعی هم نداریم حتی بیمه مسئولیت اختیاری که اگر اشکالی برای درمان بیمار پیش آمد می‌رویم دادگاه دیه بدهیم، آن را هم خودمان در دوره رزیدنتی پرداخت می‌کنیم، الان حقوق رزیدنتی هم که الان پرداخت می‌کنند برای مجردها حدود 1900 تا 2 میلیون و برای متاهل‌ها حدود 2400 است، یعنی یک پزشکی که سال آخر جراحی است با آن تعهداتی که دارد و جای دیگری هم نمی‌تواند کار کند، ماهی 2400 می‌گیرد، بیمه ندارد، بازنشستگی و سنوات هم ندارد و بیمه مسئولیتش را هم خودش باشد.»

این پزشک طب اورژانس درباره وضعیتی که در دوران پیک سوم به آن دچار شده بودند و فشارهایی که برای نجات جان مبتلایان به کرونا تحمل کرده‌اند، چنین می‌گوید: «پیک سوم به نظر من تلخ‌ترین حادثه دوران کاری و تحصیل من است، از سال 85 تا به امروز، حدود 15 سال  مدام در سیستم بودم یا کار کردم، یا کشیک دادم یا تحصیل یا تدریس کردم،‌ از شمال تا جنوب کشور کار کردم و در کل ایران کار کردم و تلخ‌ترین اتفاق پیک سوم بود به خاطر اینکه ما با موج عجیب و شدیدی که یکدفعه می‌آید و ساحل را می‌شوید و با خودش می‌برد.

ما با یک موج عظیمی از بیماران مواجه شدیم درحالی که دیگر امکانات نداشتیم، امکانات فیزیکی و حفاظت فردی بود، ماسک و دستکش بود، امکانات دارویی نداشتیم، ساده‌ترین و ابتدایی‌‌ترین و مهمترین داروی بیمار اکسیژن است، حتی بیمارستان‌های بزرگ و دانشگاهی ما با افت اکسیژن مواجه می‌شوند.

 هیچ وقت یادم نمی‌رود یکی از کشیک‌های آی‌سی‌یو ما در استان لرستان با اینکه 5 برابر ظرفیت روزهای آتی اکسیژن پیش‌بینی شده بود ولی آنقدر تعداد بیماران در آی‌سی‌یو زیاد بود که مرکز دچار افت اکسیژن شده بود، یعنی اکسیژن نمی‌آمد وقتی اکسیژن دستگاه افت کند آلارم می‌دهد و عملاً کارایی ندارد یعنی مریض  تنفس نداشت و اکسیژن هم نبود که به او بدهند.

 پرستارهای شیفت صبح که داشتند شیفت را تحویل می‌دادند خواهش کردیم که بمانند، پرستار شیفت عصر هم آمدند و هر دو پرستار بالا سر یک بیمار بودند و هر پرستار بالای سر یک مریض شروع کردند به آمبو دادن یعنی با دست کسیه‌های اکسیژن را فشار می‌داد تا دستی اکسیژن تامین شود در عین حال تعدادی از مردم از خانه‌هایش کپسول آوردند و یک تعدادی کپسول از این طرف و آن طرف فراهم شد و این پروسه حدود 3 ساعت زمان برد و در این سه ساعت هر کدام از این پرستارها داشتند در هر دقیقه 12 بار این کیسه را فشار می‌دادند چون اگر 5 دقیقه این کار انجام نشود بیمار می‌میرد و طوری بود که شما احساس می‌کردید حضرت عزرائیل این طرف ایستاده و ما این طرف ایستادیم و او دارد یک آدمی را می‌کشد و ما از این طرف به زور داریم آن آدم را می‌کشیم و به این طرف می‌آوریم، حالا شاید تعبیر معنوی و اسلامیِ قشنگی نباشد ولی واقعاً یک تصوری بود و یک تمثیل است!

این کار حدود 3 ساعت ادامه پیدا کرد تا خدا را شکر مشکل اکسیژن حل شد ولی این آمبوها حتی ضد حرارت هستند یعنی حتی در حرارت بسیار بالا برای ضدعفونی آسیب نمی‌بینند یعنی اینقدر محکم هستند، پاره نمی‌شود ولی آن روز،‌ سه تا از این آمبوها پاره شد یعنی اینقدر از آنها کار کشیده بودند! و به یک مرحله‌ای رسید که به عنوان پزشک ارشدی که در آی ‌سی‌یو و اورژانس بودم گفتم طبق قانون باید وضعیت قرمز اعلام کنیم و شروع کنیم افراد را از صد سال به پایین بیاییم، چون دیگر برای این کار انرژی وجود ندارد اگر تا این ساعت کار حل شد که شد و اگر از آن ساعت به بعد هر نیم‌ ساعت ما 10 سال پایین می‌آییم یعنی اول می‌گوییم کسانی که 90 تا 100 سال هستند آف شوند حتی اگر قلبش می‌زند دیگر چاره‌ای نیست و نمی‌توانیم برای او انرژی بگذاریم، البته این قانون کل دنیا است، نیم ساعت دیگر می‌گوییم 80 سال و همینطور پایین می‌آییم  تا به زیر 20، 30 سال برسیم و زیر 20 سال هر تعداد مریض داریم باید آنها را هر طوری شده نگه داریم.

این تلخ‌ترین حادثه دوران تحصیل و کار من در این 15 سال بود واقعاً من یک لحظه خود را مخیّل دیدم بین همۀ آدم‌هایی که در آی‌سی‌یو بودند باید انتخاب کنم که کدام یک از آنها دیگر نفس نکشد.»

 

 

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: طب اورژانس رزیدنت ها آی سی یو

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۱۶۴۰۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پدیده جدید و مشکوک « پاکدم » در مراکز تفریحی شهر

شلنگ قلیان در یکی از دست‌هایش است و روبه‌روی دوربین می‌گوید: «اکسیژن تراپی یا گاز خنده می‌دونی چیه؟ در دنیای مدرن پر از استرس گاز N۲O ما را به یک آرامش و گاهی خنده می‌رسونه!» چند وقتی است که شاید در فضای مجازی یا در میان رسانه‌ها نام «قلیان اکسیژن» را شنیده‌اید. مجری طرح قلیان اکسیژن؟ وزارت بهداشت! به گزارش فرهیختگان، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت در گفتگو با تسنیم گفته است که طرح مطالعاتی دستگاه «پاکدم» یا «قلیان اکسیژن» در زمان حاضر به‌صورت آزمایشی، تحت نظارت وزارت بهداشت حدود دو سال است که در ۱۰ استان کشور در حال اجراست. این وسیله ثبت اختراع شده و بعد از اینکه تاییدیه آن از سازمان غذا و دارو گرفته شد به‌عنوان تجهیزات پزشکی ثبت شده و در سازمان غذا و دارو استاندارد‌هایی برای آن در نظر گرفته شده است.   در این وسیله از ترکیب گاز‌های اکسیژن و N۲O با رعایت حدود تعیین‌شده در سازمان غذا و دارو برای اطمینان از اینکه ضرری برای سلامتی افراد نداشته باشد، استفاده می‌شود. او همچنین توضیح داده است: «این طرح در مرحله آزمایشی قرار دارد و بعد از مشخص شدن نتایج مطالعه که تحت نظارت دانشگاه‌های علوم پزشکی مرتبط انجام می‌شود، در صورت اثبات اثربخشی و تاثیر آن بر کاهش مصرف قلیان دخانی، به‌صورت سراسری اجرا خواهد شد.   وزارت کشور نیز به استان‌های مجری طرح، این موضوع را ابلاغ کرده و نمونه‌برداری‌ها از استان‌های تحت پوشش این طرح در حال انجام است. در مرحله اولیه مطالعه، شاخص‌های سلامتی هنگام استفاده از این دستگاه مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان داد براساس شاخص‌های مدنظر، استفاده از دستگاه پاکدم یا قلیان اکسیژن ضرری برای سلامتی افراد ندارد.»   بهزاد، ولی زاده درباره ترکیب موجود در این قلیان گفته است: «در این دستگاه گاز N۲O به‌عنوان گاز خنده و شادی‌آور در ترکیب با اکسیژن مورد استفاده قرار گرفته و احتمال می‌رود که این ترکیب بتواند جایگزین اعتیاد به نیکوتین و تنباکو باشد.    شواهد تاکنون نشان داده افرادی که این وسیله را مصرف کرده‌اند پس از مصرف قلیان اکسیژن تمایل چندانی به مصرف مواد دخانی ندارند. البته باز هم باید نتایج آزمایش به‌طور قطعی مشخص شود. انتظار داریم که با پایان یافتن مرحله آزمایشی این طرح، علاوه‌بر مشخص شدن اثرات مرتبط با سلامتی، درباره بحث جایگزینی آن با مواد اعتیادآوری مانند نیکوتین و تنباکو نیز به نتیجه برسیم.» مخالفان و مجریان طرح قلیان اکسیژن هر دو از یک نهادند! علی‌رغم تایید این طرح توسط یکی از مقامات وزارت بهداشت، اما ظاهرا همه مسئولان وزارت بهداشت موافق قلیان اکسیژن نیستند.   حسن آذری‌پور، عضو کمیته کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت درباره خطرات قلیان اکسیژن گفته: «با توجه به اینکه اکسیژن خالص در حد مشخصی به‌لحاظ پزشکی عوارضی را برای فرد به‌همراه دارد، باید مصرف آن تحت‌نظر کارشناسان و مقدار اکسیژن آن مشخص باشد، چون به‌هر‌حال اکسیژن خالص منجر به مسمومیت می‌شود و در فرد استعمال‌کننده سردرد ایجاد می‌کند همچنین منجر به اتساع عروق مغزی می‌شود و برای فرد مشکلات چشمی به‌همراه می‌آورد.»    به‌دنبال استعلام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری درباره استفاده از قلیان اکسیژن، مرکز نظارت و اعتباربخشی امور درمان این وزارتخانه طی نامه‌ای به معاونت سلامت دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی خواستار بررسی کارشناسانه و علمی این مورد شد. در پاسخ به این استعلام دانشگاه‌های علوم پزشکی شهید بهشتی و ایران طی نامه‌هایی به مضرات استفاده از قلیان اکسیژنی اشاره و مخالفت علمی خود را اعلام کردند. احساس سرخوشی، خلسه و خنده پس از استنشاق گاز یکی از مصرف‌کنندگان قلیان اکسیژن می‌گوید که حس استفاده از این گاز تداعی‌کننده احساس فصد خون بود! یعنی همان‌گونه که فصد خون، فشار خون را به میزان قابل‌توجهی پایین می‌آوردف ظاهرا استفاده از این ترکیب گاز شیمیایی نیز فشار خون فرد را تا حدی پایین می‌آورد. ناگفته نماند این مساله مورد تایید پزشکانی بود که در رابطه با این ترکیب گاز با آن‌ها گفتگو کرده بودیم.   طبق مشاهدات در یکی از کافه‌های عرضه‌کننده این قلیان در مرکز شهر تهران، تفاوت قلیان اکسیژن با قلیان‌های سنتی این است که دود ندارد؛ چراکه اقتضای شکل و سیاق عرضه کردن آن گاز به فرد، دقیقا همین بدون دود بودن آن است. البته شکل قلیان هم تفاوت دارد و شیشه قلیان متصل به تجهیزات اصلی‌ای است که گاز را وارد قلیان می‌کند. در کنار شیشه پایینی قلیان، لوله‌های پلاستیکی کوچکی وصل است که گاز را وارد محفظه می‌کند. به قسمت بالایی نیز یک بادکنک وصل است که هنگام استنشاق خالی و بعد پر می‌شود. آن‌گونه که مشاهده شد، قلیان اکسیژن دوز دارد و بستگی به خواسته افراد، دوز آن سبک و سنگین می‌شود.   گروهی از جوانانی که درحال مصرف این گاز بودند، در هنگام مصرف خنده‌های عجیب و قابل توجهی داشتند. آن‌گونه که پزشکان متخصص بیهوشی می‌گویند، این گاز به میزان قابل توجهی احساس سرخوشی می‌دهد. یعنی فرد در هنگام مصرف، حالت شادی دارد و تا حدودی به زیاده‌گویی مبتلا می‌شود. اما باز هم این حالت آنقدر‌ها در فرد ماندگار نیست و وقتی از کشیدن یا استنشاق این گاز دست می‌کشد، آن حالت سرخوشی از بین می‌رود که همین موضوع هم در میان مصرف‌کنندگان قلیان اکسیژن قابل مشاهده بود. گاز مخصوص اتاق عمل در ریه‌های جوانان عادی تعدادی از متخصصان بیهوشی می‌گویند که معمولا N۲O در اتاق‌های زایمان و برای کاهش درد زایمان، اما به‌طور کنترل شده استفاده می‌شود. همچنین در برخی مراکز تخصصی دندانپزشکی کودکان نیز برای ایجاد یک حالت نیمه‌بیهوشی در کودکان و البته با مجوز وزارت بهداشت مورد استفاده قرار می‌گیرد و مراکز خصوصی اجازه استفاده از این گاز را ندارند.    یکی از متخصصان بیهوشی تاکید می‌کند که استفاده از گاز N۲O خالص باعث کاهش اکسیژن در خون و پس از چند ساعت مرگ فرد خواهد شد، بنابراین مصرف این گاز یا باید ترکیب شده با اکسیژن باشد یا با دوز کنترل شده مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین اکسیژن خالص نیز همین حالت سرخوشی را ایجاد می‌کند، اما باز هم استنشاق اکسیژن خالص باعث فیبروز ریه خواهد شد و امکان عرضه آن به صورت عمومی وجود ندارد؛ بنابراین ایده متخصصان بیهوشی این است که N۲O که در حال عرضه توسط کافی‌شاپ‌ها و قهوه‌خانه‌هاست، قاطی شده با اکسیژن یا هوای فشرده است. ترکیبات قلیان اکسیژن چیست؟ در بررسی‌های صورت گرفته این روزنامه به این نتیجه رسیده در مراکزی که در ایران عرضه می‌شود، عموما N۲O همراه با اکسیژن یا هوای فشرده است. در کشور‌های دیگر به صورت کپسول است که این کپسول‌ها را مستقیم استنشاق می‌کنند یا اینکه این کپسول‌ها را داخل بادکنک آزاد می‌کنند و سپس بادکنک را استنشاق می‌کنند. نسبت آن نیز ۲۵ به ۷۵ است. آن‌گونه که سایر پزشکان دیگر نیز به «فرهیختگان» گفته‌اند، گاز N۲O برای حالت نیمه‌بیهوشی در دندانپزشکی اطفال هم استفاده می‌شده، اما وزارت بهداشت استفاده آن را محدود کرده و تنها مراکز دولتی این گاز را برای ایجاد حالت نیمه بیهوشی استفاده می‌کنند. جهانپور: باید از زیرزمینی نشدن طرح استقبال کرد کیانوش جهانپور، سخنگوی سابق وزارت بهداشت معتقد است این موضوع جدیدی نیست. او گفت: «گاز N۲O به‌صورت اسپری دستی و کپسول‌های استنشاقی در خیلی از کشور‌ها برای مصارفی غیر از مصارف پزشکی شروع شده بود و می‌توان گفت این ماجرا مدت‌هاست شروع شده و حتی در یک‌دسته از مکان‌ها تفریحی، کلاب‌ها و مکان‌هایی با عنوان اکسیژن پارتی چنین چیزی را ارائه می‌دهند. بعضی کشور‌ها رویکرد مخالفت با موضوع را داشتند و به‌نوعی ممنوع کردند. برخی کشور‌ها هم این دارو را محدود و در زمره دارو‌های تحت‌کنترل قرار دادند. برخی ایالت‌های آمریکا نیز مصرف شخصی آن را آزاد اعلام کرده‌اند. در کشور ما نیز جدید نیست و حداقل چندسالی می‌شود که در قالب الگوی مصرفی با عنوان قلیان، مصرف آن شروع شده است.»   جهانپور در ادامه توضیح داد: «ظاهرا به‌دنبال اینکه در کافی‌شاپ‌ها بعضا استفاده می‌شد، تا جایی که شنیدم وزارت بهداشت نیز نوعی طرح آزمایشی به اجرا گذاشته تا بررسی کنند این طرح آیا می‌تواند رفتار‌های پرخطرتری مانند استعمال دخانیات را کمتر یا اصلاح کند؟ یا این امر را که رفتاری کم‌خطرتر از استعمال دخانیات باشد، به‌دنبال دارد؟ به‌نظر می‌رسد بیشتر جنبه آزمایشی داشته است. اما به‌هرحال نمی‌توان به آن واژه مطالعه بالینی یا کارآزمایی اطلاق کرد.»    سخنگوی سابق وزارت بهداشت، اما احتمال داد وزارت بهداشت رویکرد بهتر یا درست‌تری را اتخاذ کند. او ادامه داد: «من جزئیات طرح را نمی‌دانم. قطعا خود دوستان در وزارت بهداشت باید اطلاع‌رسانی کنند. اما باید از این رویکرد استقبال کرد. به‌هرحال با هر پدیده‌ای با واژه ممنوعیت یا غیرقانونی قلمداد داشتن یا حتی بزه و جرم‌انگاری مواجه نشده‌اند؛ چراکه در دنیا مطالعاتی وجود دارد که احتمال می‌دهند عوارض این نوع گاز از دخانیات و مواد روانگردان به نسبت کمتر است. اما همین هم نباید به‌گونه‌ای اطلاق یا نامگذاری شود که در نوع خود، تبلیغ این محصول باشد. دقیقا مانند همین نامی که به آن داده‌اند، یعنی قلیان اکسیژن. به‌عبارتی تبلیغات مثبت آن موجب ترویجش می‌شود. انتخاب بین بد و بدتر! جهانپور تاکید کرد این طرح ممکن است تغییر رفتاری از رفتار پرخطرتر نسبت به رفتار کم‌خطرتر باشد، اما تبلیغ آن نباید صورت بگیرد. او تصریح کرد همین قلیان اکسیژن هم بی‌عارضه نیست و آنچه باید در این رابطه گفته شود، این است که عارضه کمتری دارد.»    ممنوعیت مطلق و زیرزمینی کردن این موارد تنها موجب می‌شود ایمنی و استاندارد‌های استعمال آن رعایت نشود و گاهی ممکن است خطرات آن بیشتر هم باشد. باید از این رویکرد و سیاست استقبال کرد، ولی درمورد اینکه صرفا در کافی‌شاپ‌ها عرضه می‌شود و با یک فرمول خاص، این مساله قابل‌بررسی است و باید با دیدگاهی جامع‌نگر به موضوع نگاه کرد. به‌هرحال سیگار هم یک فرآورده آسیب‌رسان به سلامت است، اما هم به کشور وارد و هم مصرف می‌شود.»   جهانپور همچنین معتقد است می‌توان برای استفاده از سیگار در جامعه محدودیت گذاشت، مثلا برای افراد زیر ۱۸ سال ممنوع باشد یا اینکه عوارض و مالیات اعمال شود یا استاندارد‌های استفاده از سیگار در اماکن عمومی وضع شود. او درباره استعمال قلیان اکسیژن نیز گفت: «درباره این مساله به‌هرحال پاک کردن صورت‌مساله مثل برخورد قانونی یا ممنوعیت استعمال، برخورد درستی نیست و ظاهرا تا جایی که من شنیده‌ام، وزارت بهداشت تا الان درباره این موضوع چنین رویکردی نداشته است.» عوارض مصرف قلیان اکسیژن؟ جهانپور، اما معتقد است N۲O عوارضی به این شدت ندارد، اما به‌هرحال می‌تواند عوارضی هم داشته باشد که باید احتیاط کرد، ولی به‌صورت کلی عارضه مرگ را به‌دنبال ندارد. پیش از این در دنیا به‌صورت استنشاقی مصرف شخصی این گاز را داشته‌ایم، حتی در صنایع غذایی و شیمیایی نیز کاربرد‌هایی دارد.    او ادامه داد: «به‌هرحال می‌توان با رویکرد یک کالای آسیب‌رسان سلامت با آن برخورد کرد، یعنی اجازه تبلیغ نباید داده شود. واژه‌ای مانند قلیان اکسیژن را نباید نشر داد؛ چراکه قلیان اکسیژن این شبهه را ایجاد می‌کند که افراد ماده مفیدی مانند اکسیژن را مصرف می‌کنند، درحالی که چنین امری نیست و به‌هرحال این‌گونه نیست که مصرف شدید آن مرگبار باشد یا رفتار پرخطرتری نسبت به برخی دیگر از دخانیات داشته باشد.»   جهانپور همچنین در رابطه با عوارض گزارش‌شده از استنشاق این گاز گفت: «تا امروز عوارضی که در جهان گزارش شده، یکی از بارزترین آن این است که موجب دفع و کاهش ویتامین‌ها ازجمله B۱۲ می‌شود و قاعدتا در درازمدت برای سیستم عصبی و حتی اعصاب محیط مرکزی مشکلاتی ایجاد می‌کند. همچنین کم‌خونی‌هایی- ناشی از کمبود B۱۲- یکی دیگر از عوارض آن است. این البته جزء هشدار‌هایی است که فرد مصرف مکرر و مزمن داشته باشد و به‌صورت حاد با توجه به این گاز، حالت خنده یا خلسه، یک ضعف عمومی ایجاد کند. آنچه بیشتر گزارش شده، امکان کاهش فشار خون است که این امر موجب سرگیجه می‌شود.» مطالعات طرح آزمایشی‌تان را در اختیار عموم قرار دهید با توجه به گفتگو‌های صورت‌گرفته توسط متخصصان بیهوشی، آنچه مورد مطالبه این روزنامه است، این است که وزارت بهداشت طرح مطالعاتی انجام‌شده برای استنشاق این گاز را در دسترس مردم یا رسانه‌ها قرار بدهد تا استدلالات علمی طرح شفاف و ابهامات در رابطه با عوارض این طرح، برای متخصصان و مردم برطرف شود.    مساله مورد انتقاد دیگر که در جریان و حاشیه گزارش میدانی تهیه‌شده به آن رسیدیم، این است که وزارت بهداشت از طریق چه مکانیسمی بر عرضه استاندارد و صحیح این گاز نظارت دارد؟ اینکه درصد عرضه‌شده در هر دستگاه به چه میزان است و مصرف‌کننده قلیان اکسیژن چند درصد N۲O همراه با اکسیژن یا هوای فشرده دریافت می‌کنند؟    در صورت تخلف در عدم اعمال استاندارد‌های ابلاغی و تحت‌الشعاع قرار گرفتن سلامتی افراد مصرف‌کننده چه کسی پاسخگو است؟ خود مرکز ارائه‌دهنده یا مجری طرح یعنی وزارت بهداشت؟ تمام این‌ها ابهامات و تناقضاتی است که وزارت بهداشت، با وجود موج رسانه‌ای به‌وجود آمده علیه این طرح، اما حاضر به شفاف‌سازی آن نیست. کانال عصر ایران در تلگرام