وبینار مطالعه و ارزیابی تجربه‌های جهانی در حوزه حکمرانی امور خیر برگزار شد
تاریخ انتشار: ۱۳ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۱۹۷۸۴۸
در سومین همایش خیر ماندگار در نشستی مجازی تجربه‌های جهانی در حوزه حکمرانی امور خیر در سه محور سازمان‌های ارزیاب خیریه‌ها و سمن‌ها، حکمرانی منطقه‌ای خیریه ها و مطالعه سازمان‌های حمایتی ایالت متحده آمریکا در عراق مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان،در سومین همایش خیر ماندگار در نشستی مجازی تجربه‌های جهانی در حوزه حکمرانی امور خیر در سه محور سازمان‌های ارزیاب خیریه‌ها و سمن‌ها، حکمرانی منطقه‌ای خیریه ها و مطالعه سازمان‌های حمایتی ایالت متحده آمریکا در عراق مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در این نشست مینا فلاح محقق و استاد دانشگاه با ارائه مقاله‌ی سازمان‌های ارزیاب خیریه‌ها و سمن‌ها اظهار کرد: اولین موضوع در مورد خیریه‌ها این است که آیا واقعا این سازمان‌ها مورد ارزیابی قرار می گیرند یا خیر؟، در این خصوص باید گفت که این سازمان‌ها هم مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، در انگلستان و آمریکا دو مرکز دولتی وجود دارد که مسئول نظارت خیریه‌ها هستند، در کنار آنها مطبوعات و شرکت‌های چندرسانه‌ای نیز به این امر می‌پردازند. نمونه بعدی که به خیریه‌ها و سمن‌ها نظارت دارد سازمان‌های ارزیابی مستقل خیریه‌ها هستند.
وی در ادامه با اشاره به تاریخچه ارزیابی خیریه‌ها گفت: اولین ارزیابی در سال 1920 در آمریکا با دو هدف کمک به نیکوکاران و تشویق خیریه‌ها صورت گرفته است و معیار انتخاب در ارزیابی آن معیاری بود که خود خیریه‌ها ارائه می‌دادند اما از سال 2001 تا 2020 ارزیابی از خیریه‌ها و سمن‌ها از طریق فرم‌هایی که در اختیار آنها قرار داده می‌شود صورت می‌گیرد.
این محقق در ادامه با اشاره به نحوه ارزیابی خیریه‌ها خاطرنشان کرد: گروه‌بندی طبق فعالیت‌های خیریه‌ها صورت می‌گیرد و براساس این گروه‌بندی مقایسه‌ها انجام می‌شود که دو ملاک یعنی سلامت مالی و شفافیت و پاسخگو بودن خیریه‌ها و سمن‌ها مدنظر است، در این راستا 17شاخص وجود دارد. براساس فرمول‌ها و شاخص‌های ارائه شده عددی مشخص می‌شود که براساس آن به نحوه ارزیابی و عملکرد خیریه‌ها و سمن‌ها امتیاز داده می‌شود تا به حد نصاب لازم برسند و پس از آن بهترین خیریه‌ها و سمن‌ها معرفی می‌شود.
فلاح در ادامه افزود: سه معیار و مولفه برای ارزیابی وجود که عبارتند از اطلاعات مالی(سلامت و بازده مالی)، شفافیت و انتشار سمن‌ها و اثربخشی و مقرون به صرف بودن خیریه‌ها. یکی از شاخص‌های پرتکرار در معیارهای ارزیابی درصد هزینه‌های اضافه بر سازمان است که بسیار چالش برانگیز است. بازده مالی روی تصمیم نیکوکاران خیلی اثر دارد و پاسخگو بودن و اثربخش بودن آنها بسیار مهم است، یکی دیگر از شاخص‌های غیرمتداول که کمتر در ارزیابی سمن‌ها و خیریه‌ها به آن پرداخته می‌شود شاخص‌های بلندمدت است.
حکمرانی منطقه‌ای خیریه ها: راهبردی برای همکاری کشورهای خاورمیانه در شرایط عدم اطمینان
در ادامه این نشست مجازی محمد صفاری محقق و استاد دانشگاه با ارائه مقاله حکمرانی منطقه‌ای خیریه‌ها؛ راهبردی برای همکاری کشورهای خاورمیانه در شرایط عدم اطمینان، عنوان کرد: باتوجه به اینکه کشورهای خاورمیانه از ظرفیت بسیار زیادی برخوردار هستند، همچنین به دلیل شیعه و سنی بودن در این مناطق قطب‌های فرهنگی و دینی فراوانی در این منطقه دیده می‌شود، بر همین اساس باید یک گفتمان یا دیپلماسی نیکوکارانه را مدنظر قرار دهیم که در عرصه دیپلماسی تمام کشورها کارآمد باشد.
وی ادامه داد: رقابت‌های سیاسی و اجتماعی گاها مانع شکل‌گیری اتحادیه‌های متحد شده است، باید اتحادیه‌هایی بر مبانی امور خیرخواهانه که برای تمام جهانیان ارزشمند است ارائه شود، کشورهای منطقه برای ایجاد امنیت باید به این سمت سوق پیدا کنند.
صفاری تاکید کرد: نوعی هم‌پوشانی هویتی در منطقه وجود دارد و همین امر موجب تشکیل سازمان‌های بین‌المللی خواهد شد، جنبه اسلامی بودن این منطقه نیز برای شکل‌گیری اتحادیه‌های یکدست بسیار مهم است. از جمله این نیازها ضرورت‌های اقتصادی، ضرورت‌های سیاسی و امنیتی، ضرورت‌های دینی و فرهنگی و ... است.
وی در ادامه با بیان اینکه موانع تجارت ناموفق چه بوده است، تصریح کرد: اتحادیه‌های زیادی در منطقه خاورمیانه شکل گرفته که بسیاری از آنها ناکارآمد و ناپایدار بوده است که دلیل آن را می‌توان دیدگاه‌های متفاوت نسبت به دشمن مشترک، تنوع نظام‌های سیاسی ناسیونالیست، اختلافات عرضی و مرزی، وابستگی قدرت‌های فرامنطقه‌ای، روابط پرتنش ایران و عربستان، ایران‌هراسی، مسائل ناسیونالیستی و... دانست.
صفاری یادآور شد: برهمین اساس در این منطقه و به خاطر مشکلاتی که وجود دارد مشارکت‌های مردم نهاد می‌تواند مهم باشد، سازمان‌های مردم نهاد می‌تواند به عنوان نهادهای فعال موثر باشند، نگاه ما به خیریه‌ها به مثابه یک قدرت نرم است، ما به دنبال تغییر گفتمان و نگاه هستیم، همچنین همگرایی جهان اسلام و انتقال اندیشه‌های آن و کاهش دادن سطح تعارضات از دیگر مواردی است که در ایجاد نهادهای مردمی باید به آن پرداخته شود.
وی در ادامه با اشاره به چرایی دلیل شکل‌گیری اتحادیه‌ها گفت: باتوجه به حکومت‌هایی با نظام استبدادی و رقابت کشورها و بحث‌های نژادی که در منطقه بعضا شاهد آن هستیم همین امر تشکیل اتحادیه را امری سخت و دشوار می‌کند، ما باید به دنبال ساز و کار جدیدی باشیم تا افکار عمومی را با خود همراه کنیم، پیوستگی جغرافیایی، موقعیت استراتژیک و ... از جمله عواملی هستند که می‌توان به آنها اتکا کرد و با مشارکت یک اتحادیه مردم نهاد مشکلات را به حداقل رساند.
مطالعه سازمان‌های حمایتی ایالت متحده آمریکا در عراق
احمد فاتحی نیز به عنوان آخرین سخنران با ارائه مقاله مطالعه سازمان‌های حمایتی ایالت متحده آمریکا در عراق گفت: کشور عراق در سال‌های اخیر به علت پشت سر گذاشتن بحران‌ها نیازمند سازمان‌های حمایتی بوده است، پس از سرنگونی صدام در عراق این کشور کم‌کم به سمت یک کشور دموکراتیک پیش رفت که از پیامدهای آن رکود اقتصادی و نبود سرمایه‌گذار کافی در این کشور است.
وی افزود: کشور عراق یک کشور سنتی است که عمده فعالیت آنها بر مبنای عشیره‌ها شکل می‌گیرد، تخمین زده می‌شود بین 8 تا 12 هزار سازمان حمایتی در این سال‌ها در کشور عراق ثبت شده است که بخش عمده‌ای از این سازمان‌ها با قدرت در ارتباط هستند و همین امر باعث شده است که از آنها به عنوان ابزار استفاده کنند و در مواردی چون انتخابات پارلمان عراق کسب آراء کنند.
این محقق خاطرنشان کرد: باتوجه به تکثرهای قومیتی در عراق بسیاری از این سازمان‌ها موجب تفرقه می‌شوند، بخشی از این سازمان‌ها به خاطر کمک‌های زیاد به این کشور شکل گرفتند که در عراق دو رویکرد یعنی نقش تاثیرگذار در پروژه‌های دولتی و دستیابی به کمک‌های بین‌المللی را دنبال می‌کنند، البته نباید فراموش کرد که بسیاری از سازمان‌های خیریه جهانی برای پروژه‌های منطقه‌ای خود نیازمند سازمان‌های همکار هستند که این مسیر برای استفاده و مشارکت سازمان‌های خیریه بسیار خوب است.
فاتحی بیان کرد: در عراق سازمان‌های آمریکایی دیپلماتیک(سفارت)، توسعه‌ای(شرکت‌های تجاری)، رسانه‌ای(شبکه‌های احداث شده) و آکادمیک(دانشگاه سلیمانیه) فعالیت دارند، خیلی از سازمان‌های مردم نهاد در منطقه ما شکل می‌گیرد که تامین‌کننده منافع کشور مبدا است، در این صورت علیرغم احترامی که به این سازمان‌ها گذاشته می‌شود آنها فعالیت خود را هم انجام می‌دهند، در چند دهه گذشته در کشور عراق شاهد هستیم که این کشور را درگیر بحران‌ها می‌کنند تا پای سازمان‌های مردم نهاد را به این کشور باز کنند.
پایان پیام/49
منبع: شبستان
کلیدواژه: سومین همایش خیر ماندگار حکمرانی امور خیر خیریه ها و سمن ها مردم نهاد سازمان ها ارزیابی قرار اتحادیه ها کشور عراق امور خیر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۱۹۷۸۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تحول در بودجه تولید با شاخص‌های کیفی
دررحکم اووظایفی ازاین قرارآمده بود:برنامه‌ریزی دقیق وعملیاتی جهت تحقق سند تحول رسانه‌ملی به‌عنوان میثاق مشترک سازمانی در دوره تحول، نظارت هوشمندانه براجرای برنامه‌های راهبردی وعملیات هماهنگ و هم‌افزای مالی و محتوایی، برنامه‌ریزی جهت تقویت بودجه و بنیه مالی سازمان با بهره‌‌گیری از ظرفیت‌های برون‌سازمانی و با هدف تحقق تکالیف قانونی دستگاه‌ها در قبال رسانه ملی، تقویت رویکرد «برنامه‌محوری» با بهره‌‌گیری هوشمندانه از«نظام بودجه‌ریزی» به‌عنوان ابزارتحقق برنامه درراستای ایفای نقش «تسهیلگر» و «پشتیبان» برای واحدهای عملیاتی سازمان، برنامه‌ریزی جهت بهینه‌سازی بهره‌وری و تعالی سازمانی، بازآرایی ساختار «مرکز طرح، برنامه و بودجه» با توجه به اقتضائات و الزامات رویکردی وسازوکاری مطرح در سند تحول.وی در بازدیدی که از روزنامه جام‌جم داشت، با ما به گفت‌وگو نشست و دراین گفت‌وگو براساس محورهای مطرح‌شده دراین حکم از او درباره اقدامات تحولی سازمان در زمینه طرح، برنامه و بودجه در سال جدید پرسیدیم. وی در این خصوص توضیح داد: لازمه تحول ایجاد فرهنگ تحول است. تحول اتفاق نمی‌افتد مگر اینکه فرهنگ سازمانی تحول را پیش ببرد. تحول فردی نیست و حتی کار یک گروه هم نیست، بلکه کار یک مجموعه و سازمان است. برای تحول باید یک‌سری تمهیداتی در نظر گرفته شود که متأسفانه در این زمینه تأخیر ایجاد شد و چون تمهیدات لازم اندیشیده نشد، بسیاری از بخش‌های تحولی که در سند تحول به‌عنوان میثاق سازمانی در نظر گرفته شده، مسکوت و مغفول مانده بود. مظفری ادامه داد: ما به دستور دکتر جبلی طراحی کردیم که هیچ بخشی از سازمان نسبت به تحول غیرفعال نباشد. برای اولین‌بار بین بودجه، برنامه عملیاتی، اسناد راهبردی سازمان و سند تحول اتصال برقرار کردیم؛ یعنی ما‌به‌ازای هرچه در سند تحول پیش‌بینی شده است. در واقع متناسب با مأموریت هر یک از بخش‌ها، داریم ظرفیت تعیین می‌کنیم که اگر آن برنامه‌ها محقق شد، منابعش به تناسب با آن تخصیص یابد. این خود یک عامل انگیزشی و فرهنگ‌ساز است.
واحدی به نام عملیات رسانه‌ای
مظفری در این خصوص تصریح کرد: واحد برنامه‌ریزی درسازمان و تخصیص منابع، معمولا از جنس برنامه رادیویی، تلویزیونی و پروژه بوده است. ما دراین دوره واحد را عوض کردیم و تعریف جدیدی به نام عملیات رسانه‌ای و بسته رسانه‌ای ارائه دادیم. بسته رسانه‌ای مجموعه برنامه برای تحقق یک انگاره یا گزاره در ذهن مخاطبان است که برای ارزیابی آن از مرکز تحقیقات کمک گرفتیم. در این زمینه ارزیابی پیشینی و پسینی داریم. در پیش‌تست، قبل از آن‌که بخواهد آن بسته رسانه‌ای اجرا شود، ارزیابی می‌شود؛ مثلا میزان شناخت مردم از یک شهید را ارزیابی می‌کنیم و بعد که بسته رسانه‌ای درباره همان شهید اجرا شد، باز بررسی می‌شود که چقدر تأثیرگذار بوده است. وی درباره چگونگی بررسی شرح داد: عملیات رسانه‌ای کاملا اجرایی و مبتنی بر آنچه بر افکار عمومی و گروه هدف مخاطب اتفاق می‌افتد، ارزیابی می‌شود. مثلا فرض کنید یک پویش درباره شعار سال طراحی شده است؛ اینکه چند نفرعضو پویش شدند،چه آثاری فرستادند، چقدر مشارکت کردند، چقدر در جامعه جریان‌سازی ایجاد و افراد و گروه‌های مختلف را درگیر کرده که منتج به رفتاری درمخاطب شود، ارزیابی می‌شود.نکته مهم این است که برخی حلقه‌های مدیریت پیام در این زنجیره مفقود بوده واین حلقه‌ها داردکامل می‌شود.برای مثال در سازمان صداوسیما حوزه‌ای برای اندیشه‌ورزی هدایت شده و منسجم برای تولید فناوری نرم رسانه‌ای نداشتیم. برای فناوری سخت نظیر تبدیل اس‌دی به اچ‌دی، تبدیل آنالوگ به دیجیتال داشتیم و در این زمینه مثلا جهاد خودکفایی در حوزه فناوری‌های سخت انجام شد. این مجموعه را داریم ایجاد می‌کنیم که در حوزه فناوری نرم هم ظرفیت مذکور شکل بگیرد. وی با ذکر مثال عنوان کرد: مردم و برنامه‌سازان ایده‌هایی می‌دهند و به نام خودشان ثبت و تبدیل به الگوی رسانه‌ای می‌شود. تا وقتی از این الگو استفاده می‌کنیم آنها بهره‌بردار هستند و حقوق معنوی‌شان لحاظ می‌شود. این ابتدای زنجیره است. انتهای زنجیره هم ارزیابی جامع نداشتیم. نهایتا اندازه‌گیری میزان بیننده و شنونده و یک‌سری گزارش‌ها بوده که مرکز تحقیقات ارائه می‌دهد. برای همین نظامی با عنوان مدیریت عملکرد و کنترل راهبردی را تعیین می‌کنیم که در حین عملکرد نیز اهداف عملکردی این برنامه و بسته رسانه‌ای را پایش می‌کنیم. با توضیحات مظفری می‌توان گفت ارتباط با برنامه‌ها و بسته‌های رسانه‌ای عمیق‌تر شده است و پایش فقط مختص به انتهای کار نیست. او در این خصوص گفت: داریم طرحی را با عنوان همیار تولید، طراحی می‌کنیم که با ناظر کیفی برنامه فرق دارد. این بخش برنامه راهمراهی می‌کند تا این مسیر درست طی شود و اگرتهیه‌کننده در راه تولید به هر مشکلی برخورد، این بخش می‌رود و مشکل را حل می‌کند. یعنی دیدمان، دید تسهیل‌گری و رفع مانع است تا با راهبری بهینه اثربخشی را بالا ببریم. هم میزان کمی مخاطب را لحاظ می‌کنیم و هم میزان منابعی که در اختیار آن برنامه و بسته رسانه‌ای بوده است را با خروجی آن می‌سنجیم تا به میزان بهره‌وری رسانه‌ای آن برسیم. به‌نوعی می‌توان گفت استفاده بهینه در رسانه برای ما به شاخص بدل شده است.
افزایش بهره‌وری رسانه‌ای
مظفری می‌گوید: برنامه‌ای در سیما داریم که با پروداکشن سنگین، میزان مخاطب پایینی دارد. در نقطه مقابل برنامه‌هایی در رادیو و سیما هست که با هزینه کم، مخاطبان زیادی جذب کرده است؛ این یعنی بهره‌وری رسانه‌ای. باید به این برنامه‌ها ضریب تشویقی دهیم. این موارد تا امروز لحاظ نمی‌شده و الان دارد لحاظ می‌شود؛ همچنین اینکه یک حوزه رسانه‌ای مثل یک شبکه، گروه برنامه‌ساز با چند تا شبکه دیگر تعامل می‌کند تا کار مشترک انجام دهند؛ یک نوع شاخص تحولی است. اینکه این گروها با چند معاونت دیگر ارتباط می‌گیرند- مثلا رادیو فرهنگ با شبکه دو یا فلان شبکه استانی یا یک نهاد فرهنگی در بیرون سازمان ارتباط ایجاد می‌کند یا حتی درحوزه بین‌الملل با شبکه دیگر - ضریب تحولی منصوب می‌شود.مظفری افزود: هرقدرهم افزایی دراین دوره بیشتر باشد و رویکرد قرارگاهی در طراحی این مدل عملیات، قوی‌تر دیده شده باشد، حمایت قوی‌تری از این جنس کارها خواهیم کرد. این باعث می‌شود تحول واقعا محقق شود چون نیازبه برخی زیرساخت‌ها دارد که باید فراهم می‌شد و در این مدت، انجام شده است. قدری در ایجاد این زیرساخت‌ها عقب بودیم. بااین حال به‌سرعت درحال فراهم کردن آنها هستیم. گرچه اتفاق‌های خوبی روی آنتن افتاده است.محفل ازبرنامه‌هایی است که به ما الگومی‌دهد که می‌توانیم در حوزه‌های تأثیرگذار فرهنگی و مورد دغدغه مخاطب جذب کرده، نشاط ایجاد و جریان‌سازی کنیم. اینها با رویکرد تحولی، امکان ایجاد و توسعه پیدا کرده است. رسانه در این دوره نیاز به یک زیست بوم جدید دارد که در آن، نقش اصلی به‌عهده مردم است. رسانه باید صرفا بسترسازی و زمینه‌سازی کند و مردم برای تولید وارد شوند. اگر ما واقعا صدای مردم شویم و مردم خودشان را در رسانه ببینند، آنچه در سند تحول با عنوان زیست بوم قید شده، محقق می‌شود. وی تاکید کرد: یکی از محورهای سند تحول، کیفی‌سازی است. جدول بودجه آن چیزی است که در برنامه هفتم توسعه قید شده و نگاه به رسانه فقط براساس شاخص‌های کمی بوده اما اصلاحیه و الحاقیه‌هایی در نظر داریم که این دیدگاه عوض شود. رسانه‌ای موفق است که در جامعه تأثیرگذار باشد. رسانه بدون پیام‌گیران فعال که خود احساس کنش داشته باشد، یک رسانه مرده خواهد بود. رسانه‌ای تأثیرگذار است که مخاطب او احساس کند وارد میدان عمل شده است. رسانه باید این کنشگری را درجهت مطلوب هدایت کند.نگاه من به سازمان، جامع است نه تک بعدی. من۱۲سال سیما و چند سال در صندوق بازنشستگی و معاونت صدا بودم. به همین علت ابعاد سازمان را می‌شناسم. زمانی می‌توانیم سازمان را به تعالی برسانیم که نگاه جامع و راهبردی داشته باشیم. باید با این نگاه راهبردی، سازمان را در زیست بوم واقعی خودش ببینیم و بعد وارد طراحی شویم. مظفری عنوان کرد: آینده رسانه، آینده هلدینگ‌های رسانه‌ای است که نیاز جامعه را احساس می‌کنند و مبتنی بر آرمان و گفتمان انقلابی تولید و انتشار است. درست مثل هلدینگ جام‌جم که در آینده می‌تواند یکی از آن زیست بوم‌های اصلی را به صورت متن پایه پیاده کند و مبتنی بر همین راه حل، بخشی از مردم را وارد تعامل و هم افزایی کند. در چنین شرایطی، محتوا تک بعدی نیست و به شکل ۳۶۰درجه است. مخاطب امروز در تمام عرصه‌های سیما و صدا فعال است. رسانه‌ای موفق است که بتواند ظرفیت لازم را برای فعالیت مخاطب براساس مسیر رشد و تعالی ایجاد کند.
تخصیص بودجه براساس طرح تحول
مظفری گفت: متأسفانه حداکثر ارتباط میان برنامه با اجرا تاکنون، صرفا تولید و پخش بوده است. یعنی در بهترین حالت آمار تولید و پخش به‌صورت کمی، شاخص تخصیص منابع بوده است. اکنون داریم به این سمت می‌رویم که شاخص‌های کیفی تعیین کنیم. شاخص‌های کیفی که به‌صورت گزاره‌های معین ابعاد تحول را از حیث تحول درمحتوا،رویکرد و سازوکار به شاخص‌های ارزیابی کیفی و کمی متصل می‌کند. این شاخص‌ها را خود حوزه‌ها تعیین می‌کند. یعنی هرمعاونت متناسب با حوزه خود طرح تحولی ارائه می‌دهد و خود نیز شاخصش را پیشنهاد می‌کند. در تعاملی که با آنان داشتیم، بودجه امسال را مبتنی بر طرح تحول بستند. یعنی ما در واقع مازاد بر آنچه سال گذشته داشتیم، به هیچ حوزه‌ای تخصیص نمی‌دهیم؛ مگر اینکه برنامه تحولی داشته باشد. آن وقت ضرایب تحولی اختصاص می‌دهیم؛ ضرایبی مثل میزان هم‌افزایی.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است