فرصت دوباره به دیپلماسی

گروه سیاسی/ شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تصویب قطعنامه‌ای که می‌رفت روند همکاری میان ایران و آژانس را مخدوش کند، عقب نشینی کرد. در پی هشدار اخیر مقام‌های تهران به پایتخت‌های همه اعضای شورای حکام و بویژه تروئیکای اروپایی و همچنین همراهی چین و روسیه، تصویب قطعنامه ضد ایرانی منتفی شد.

قطعنامه‌ای که امریکا و دیگر اعضای اروپایی برجام در پی متوقف شدن اجرای پروتکل الحاقی از سوی ایران در دستور کار آژانس قرار داده بودند اما این در حالی بود که پافشاری ایران بر پیگیری اقدامات تلافی جویانه در واکنش به عدم تحقق منافع اقتصادی‌اش در روزهای گذشته، غرب را برای ادامه فضای تنش با ایران دچار تردید کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تردیدی که یک سوی آن به سوی مجاب کردن تهران مطابق با خواسته‌های آن به همکاری و مشارکت در مذاکرات هسته‌ای با حضور امریکا می‌انجامد و راه دیگر به‌سمت پیگیری رویکرد خصومت و ممانعت از دوشادوش شدن با ایران برای محقق کردن منافع اقتصادی‌اش ره می‌سپارد. تحولات روزهای اخیر در وین نشان داده که اروپا راه نخست را برگزیده است تا با حفظ مسیر همکاری‌های ایران و آژانس، زمینه برای اجرای کامل تعهدات از سوی تمامی طرف‌های برجامی فراهم شود. چه به گفته سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان، با این رویداد ایران امیدوار است طرف‌های مشارکت کننده در برجام بتوانند با استفاده از این فرصت و با همکاری جدی، اجرای کامل برجام از سوی همه را تضمین نمایند.
فرصت برای بن‌بست شکنی
بیانیه فرانسه، آلمان و انگلیس که پنجشنبه گذشته با حمایت امریکا منتشر شد پیام آور تمایل غرب به‌گام برداشتن در چنین مسیری است. سه کشور اروپایی در بیانیه خود با تأکید بر اینکه همچنان به تعهدات برجام متعهد هستند، نسبت به اقدامات جاری از سوی ایران از جمله متوقف شدن ترتیبات نظارتی آژانس در چارچوب پروتکل الحاقی ابراز نگرانی کرده و اعلام کرده‌اند که این اقدام اطمینان یافتن از صلح‌آمیز ماندن فعالیت‌های ایران را برای جامعه بین‌المللی دشوارتر خواهد کرد. این کشورها در عین حال از تفاهم موقت میان ایران و آژانس اتمی استقبال کرده‌اند با این حال گفته‌اند که این تفاهم ضرورت احیای تمامی دسترسی‌ها توسط ایران را برطرف نمی‌کند.
تروئیکای اروپایی با اشاره به اینکه در چنین شرایطی قصد معرفی قطعنامه‌ای در نشست شورای حکام آژانس علیه ایران را داشته‌اند، درباره دلیل عقب‌نشینی از تصمیم خود برای صدور این قطعنامه تصریح کرده‌اند: «با وجود حمایت آشکار از این قطعنامه در شورای حکام آژانس اتمی ما فعلاً تصمیم گرفته‌ایم این اقدام را متوقف کنیم تا به مدیر کل آژانس برای اجرای تلاش‌های جدید ایشان با هدف شکستن این بن‌بست و حل و فصل بدون تأخیر اختلافات مذکور -اقداماتی که مدیر کل در هفته جاری آنها را به شورا اعلام کرد- فرصت بدهیم».
آنها با استقبال از طرح مدیر کل آژانس، فرصت جاری را برای ورود به گفت‌وگوهای اساسی با آژانس در خصوص مسائل مورد بحث مناسب دانسته‌اند. این کشورها ضمن محفوظ دانستن حق خود برای برگزاری نشست فوق‌العاده درباره ایران در صورت عدم پیشرفت کافی در روند همکاری‌ها به‌همکاری‌های فشرده برای حمایت از تلاش‌های دیپلماتیک اشاره کرده و از ایران خواسته‌اند که بدون پیش شرط پیشنهاد هماهنگ‌کننده برجام جهت برگزاری نشست غیررسمی با حضور طرف‌های برجام و ایالات متحده امریکا را بپذیرد.
حمایت امریکا از بیانیه آژانس
در حالی که نماینده امریکا در آژانس با بیانیه جداگانه‌ای ضمن درخواست از آژانس برای ادامه روند نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران از افزایش سؤالات جدید پیرامون برنامه‌های هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرده است، «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه امریکا اعلام کرد که عقب‌نشینی کشورهای اروپایی از صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس با حمایت کامل واشنگتن صورت گرفته است. او در این رابطه گفته است که با حمایت کامل ایالات متحده امریکا، سه کشور اروپایی به این نتیجه رسیدند که بهترین روش برای حمایت از ابتکار مدیرکل، پیش نبردن پیش‌نویس قطعنامه در نشست شورای حکام است.
روسیه هم از بیانیه اروپا و عقب نشینی از تصویب قطعنامه علیه ایران استقبال کرد. «میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی با بیان اینکه مسائل باقی مانده پادمانی باید با همکاری تنگاتنگ ایران و آژانس شفاف‌سازی شوند، اعلام آمادگی مدیرکل آژانس طی سفر ۲۰ تا ۲۱ فوریه‌اش به ایران و تلاش‌های فعالانه و متمرکز برای غلبه بر این وضعیت را دلگرم کننده توصیف و اعلام کرد:«خوشحالیم در پرداختن به مسائل ایران از گسترش خارج از کنترل تنش‌ها که می‌توانست به بحرانی بین‌المللی تبدیل شود، خودداری کردیم. از همکارانمان در شورای حکام می‌خواهیم که مسیر دیپلماسی را انتخاب کنند.» این مقام روسی تأکید کرده که «باید حداکثر دیپلماسی برای بازگشت کامل به اجرای برجام به‌کار گرفت. موضوع فقط لغو تحریم‌های ضد ایرانی نیست بلکه بازگشت به راستی آزمایی و نظارت کامل تحت توافق ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است که شامل پروتکل الحاقی است.» «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه هم در گفت‌و‌گویی با اشاره به اینکه دولت بایدن نشان دهد که قصدش برای بازگشت به برجام جدی است، تأکید کرد که روزنه نجات برای توافق هسته‌ای هنوز بسته نشده است و شرط لازم، اجرای کامل و مداوم توافق هسته‌ای از طرف تمامی اعضای آن است.
نشست فنی در آوریل
مدیرکل آژانس هم از تحولات جاری در شورای حکام پیرامون ایران استقبال کرد. «رافائل گروسی» که پیشتر از اعضای شورای حکام خواسته بود با خودداری از تشدید وضعیت تنش علیه ایران روند همکاری با کشورمان را در معرض خطر قرار ندهند، در گفت‌وگو با خبرنگاران ابراز امیدواری کرد تا مسائل باقی‌مانده حل و فصل شود. او به تفاهم موقت اخیر با ایران اشاره کرد و گفت که «تفاهم به دست آمده در ارتباط با عدم همکاری پادمانی و عدم اعلام مواد و تجهیزات هسته‌ای در ایران است و ارتباطی با توقف پروتکل الحاقی از سوی ایران ندارد.»
«گروسی» با بیان اینکه ما به شورای حکام اطلاع داده‌ایم که ایران مقدار کمی فلز اورانیوم تولید کرده است و اطلاعات بیشتری در این باره نداریم، افزود: «ما تمام سؤالات را برای مقامات ایرانی مطرح خواهیم کرد و سپس خواهیم دید که همکاری آنها با آژانس چگونه خواهد بود.»
مدیرکل آژانس درخصوص حل مسائل ادعایی ابراز خوش‌بینی کرد و گفت: «برای همه مشخص است که این مسائل باید راه‌حلی داشته باشد. همه چیز به هم پیوسته است. اینها قسمت‌های مختلف یک کل است.»
وی افزود که درصدد است تا گزارش خود درباره ایران را در نشست بعدی در ماه ژوئن به شورای حکام آژانس ارائه دهد. این امکان به گفته او وجود دارد که با گفت‌وگو درباره موضوعات مورد نظر یا تحولات سیاسی به وضعیت بهتری با ایران برسیم.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی هم نشست اوایل آوریل ایران و آژانس را در راستای تعاملات فنی دو طرف و در چارچوب موضوعات پادمانی برشمرد. کمالوندی با اعلام استقبال ایران از این پیشنهاد آژانس در راستای حل و فصل برخی موضوعات افزوده است: «همواره تعاملات فنی بین ایران و آژانس، برقرار بوده و دو طرف به طور مستمر در حال کار و تعامل با یکدیگر هستند و در طول دو سال گذشته نیز، چندین نشست فنی در این خصوص برگزار کرده‌اند.» کمالوندی با بیان اینکه نشست پیش رو نیز در تداوم همین مسیر و در چارچوب موضوعات پادمانی بوده، اعلام کرد که نشست مزبور در سطح معاون مدیرکل برگزار خواهد شد.
کاظم غریب آبادی، سفیر ایران در آژانس در تشریح ابتکارات و اقدامات منتهی به انصراف از صدور قطعنامه گفت: «در تمام رایزنی ها، پیام ها و مکاتبات، به صراحت گفته شد که تصویب قطعنامه را اقدامی مخرب بر سر راه روابط و همکاری های ایران و آژانس می‌بینیم که از جمله، موجب توقف تفاهم مشترک اخیر ایران و آژانس نیز خواهد شد.»

ظریف: برجام قابل مذاکره دوباره نیست بزودی طرح اقدام سازنده را ارائه می کنم

خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع دیپلماتیک فرانسه گفته است که «ایران طی روزهای اخیر نشانه‌های امیدوارکننده‌ای در زمینه دیپلماسی هسته‌ای و احیای مذاکرات غیررسمی در این ارتباط نشان داده است. این منبع دیپلماتیک با اشاره به مسأله هسته‌ای ایران اعلام کرد: «امور در حال حرکت در مسیر درست هستند و ما نشانه‌های مثبتی این هفته و بخصوص در روزهای اخیر دریافت کرده‌ایم.» رویترز در همین زمینه به نقل از این منابع دیپلماتیک نوشته که هدف سه کشور اروپایی از کنار گذاشتن طرح قطعنامه این بود که به دیپلماسی فرصتی دیگر داده شود و چشم‌انداز نشست غیررسمی هسته‌ای صدمه نبیند. به گفته او هدف این است که همه طرف‌های موضوع هسته‌ای ایران پیش از آغاز نوروز به میز مذاکره آورده شوند. پیش‌تر ایران در واکنش به پیشنهاد حضور در مذاکراتی با حضور امریکا که از سوی اروپا صورت گرفت آن را رد و اعلام کرده بود که زمان برای این اقدام مناسب نیست. تلاش اروپا برای انجام مذاکراتی با حضور نماینده امریکا در حالی است که وندی شرمن اخیراً در جلسه بررسی صلاحیتش در کمیته روابط خارجی سنا برای پست قائم مقام وزارت خارجه مدعی شده است شرایط منطقه نسبت به زمان حصول و اجرای برجام تغییر پیدا کرده است.
ادعایی که تلویحاً لزوم گفت‌وگوی دوباره درباره توافق هسته ای را یادآور شده است. از این رو محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در حساب کاربری‌اش در توئیتر نوشت: «برجام قابل مذاکره مجدد نیست. اگر ۲۰۲۱ سال ۲۰۱۵ نیست، ۱۹۴۵ هم نیست. پس بیایید منشور سازمان ملل متحد را عوض کرده و حق وتو که این همه توسط امریکا مورد سوء استفاده قرار گرفته است را حذف کنیم. بیایید دست از ژست گرفتن که هر دوی ما از ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ انجام دادیم برداشته و به اجرای برجام که هر دوی ما آن را امضا کرده‌ایم، رو بیاوریم.»
ظریف همچنین در واکنش به اظهارات اخیر محسن رضایی در مصاحبه با فایننشال تایمز در مورد برجام و مذاکرات هسته ای در صفحه توئیترخود نوشت: «عرصه سیاسی ایران پویاست و مقامات نظرات متنوعی مطرح می‌کنند، اما آن نظرات نباید با سیاست رسمی دولت اشتباه گرفته شود. من، به عنوان وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران بزودی طرح اقدام سازنده و دقیق خودمان را ارائه خواهم کرد- البته از طریق کانال‌های دیپلماتیک. تعهد-اقدام-جلسه.»
رضایی گفته بود: ایران آماده است به مذاکرات هسته ای با آمریکا و دیگر قدرت های جهان باز گردد اگر طرف های مقابل سیگنال واضحی بفرستند که تحریم‌ها تا یکسال آینده برداشته می‌شود.

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: شورای حکام آژانس تصویب قطعنامه پروتکل الحاقی هسته ای ایران شورای حکام ایران و آژانس بین المللی قطعنامه ای عقب نشینی همکاری ها کل آژانس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۲۲۰۴۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سفر گروسی به اصفهان مهر تاییدی بر حمایت آژانس اتمی از مجموعه‌های علمی ایران است

سی‌اُمین کنفرانس ملی هسته‌ای ایران و نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ۲۰۲۴ از ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت جاری در اصفهان برگزار می‌شود.

جواد کریمی ثابت گفت: ایده برگزاری کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ۲ سال گذشته توسط انجمن هسته‌ای ایران و سازمان انرژی اتمی کشورمان در نشستی مطرح شد و مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای همکاری در برگزاری آن قول مساعد داد.

وی با بیان اینکه یکی از وظایف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حمایت از چنین رویدادهای بین‌المللی برای توسعه دانش و فناوری هسته‌ای برای همه اعضای آن است، ادامه داد: بر این اساس، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از برگزاری نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای در کشورمان بسیار استقبال کرد.

رییس کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای تاکید کرد: همکاری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در برگزاری این رویداد علمی قابل تقدیر است و مدیر کل آژانس نیز در مراسم افتتاحیه کنفرانس حضور خواهد یافت.

کریمی ثابت با تاکید بر اینکه این همکاری‌ها قطعا گسترش می‌یابد، تصریح کرد: مشکلات کنونی جهانی با همکاری بین‌المللی حل خواهد شد که یکی از مسیرهای آن، کنفرانس‌های علمی است و در آن اندیشمندان درباره چالش‌ها باهم تبادل نظر و تجربه می‌کنند.

وی با بیان اینکه سی‌امین کنفرانس ملی هسته‌ای ایران و نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای به مدت سه روز در اصفهان برگزار می‌شود، گفت: برگزاری این رویداد، نشانه بلوغ فناوری هسته‌ای در کشورمان است.

رییس انجمن هسته‌ای ایران با اشاره به رهنمودهای رهبر معظم انقلاب درباره گسترش همکاری‌های بین‌المللی در حوزه فناوری هسته‌ای، افزود: این موضوع یکی از هدفگذاری‌های اصلی و مهم انجمن هسته‌ای ایران و سازمان انرژی اتمی است.

کریمی ثابت با بیان اینکه جامعه هسته ای کشورمان پس از ۵۰ سال به بلوغ خوبی رسیده است، گفت: انجمن هسته ای ایران پس از ۲۹ دوره برگزاری کنفرانس ملی، فضا و ظرفیت موجود برای برگزاری کنفرانس بین‌المللی در زمینه علوم و فنون هسته‌ای را مناسب دید.

شرکت ۵۰ پژوهشگر بین‌المللی در کنفرانس هسته‌ای ایران

رییس انجمن هسته‌ای ایران همچنین با اشاره به حضور ۵۰ پژوهشگر بین‌المللی از کشورهای مختلف در کنفرانس علوم و فنون هسته‌ای، گفت: استقبال از داخل و خارج کشور برای مشارکت در این رویداد بسیار فراتر از حد انتظار برگزارکنندگان بود.

کریمی ثابت با اشاره به ارسال ۵۰۰ مقاله علمی به دبیرخانه این رویداد، افزود: استادان ۵۰ دانشگاه کشورمان در فرایند داوری این مقاله ها مشارکت داشتند.

وی با بیان اینکه از بین مقاله ها، ۴۲۰ مقاله پذیرفته شد، خاطرنشان کرد: یکصد سخنرانی علمی، ۱۶ میزگرد فنی و نشست‌های تخصصی در این رویداد برگزار می‌شود.

وی با اشاره به در نظر گرفتن چهار بخش اصلی در این رویداد، آنها را سخنرانی علمی، میزگردهای تخصصی، نشست هایی با موضوع همکاری های علمی با موسسه های بین‌المللی و نمایشگاه آخرین دستاوردهای فناوری هسته‌ای برشمرد و اظهار کرد: بیش از ۸۰ سخنران علمی در میزگردها حضور خواهند داشت.

رییس انجمن هسته‌ای ایران، برخی از محورهای این کنفرانس را تغییرات اقلیمی و نقش موثر فناوری هسته‌ای برای رفع چالش های مرتبط با آن دانست و گفت: یکی از محورهایی که مورد استقبال پژوهشگران برای ارسال مقاله به کنفرانس قرار گرفت، کاربرد پرتوها بویژه در زمینه رادیو داروها بود که کشورمان نیز در این زمینه موفق عمل کرده است.

وی با اشاره به تجربه های کشورمان در زمینه رادیو داروها، کشاورزی هسته ای و تامین امنیت غذایی، افزود: برگزاری این کنفرانس فرصت خوبی برای به اشتراک گذاری این تجربه هاست.

  کاربرد پرتوها (صنعت، پزشکی و محیط زیست)، راکتورهای هسته ای، فیزیک هسته ای، اندازه گیری تشعشعات، ایمنی و امنیت هسته ای، تغییر اقلیم و نقش انرژی هسته ای و حکمرانی هسته ای از جمله محورهای سی امین کنفرانس ملی هسته ای ایران و نخستین کنفرانس بین المللی علوم و فنون هسته ای است.

باشگاه خبرنگاران جوان اصفهان اصفهان