نگراني از تغيير الگوي مصرف بدنبال شيوع کرونا/ وضعيت اعتياد و مواد مصرفي پولدارها
تاریخ انتشار: ۲۷ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۳۴۹۳۸۸
خبرگزاری آریا- مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر به ارائه آماری از وضعیت شیوع مصرف مواد مخدر در جهان و ایران پرداخت و گفت: آمارهای کلی نشان میدهد که میزان شیوع اعتیاد در کسانی که سطح تحصیلات و اشتغال پایینی دارند و دچار آسیبهای اجتماعی بیشتری هستند، بالاتر است، این در حالیست که الگوی مصرف در افرادی که تحصیلات یا رفاه اجتماعی بیشتری دارند و پولدارند، متفاوت است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش خبرگزاری آریا به نقل از روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر، رضا تویسرکان منش با بیان اینکه اعتیاد و اختلال مصرف مواد مخدر جزو آسیبهای اجتماعی بسیار مهم در دنیا و کشور است که سالانه آسیبهای زیادی را از جنبههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی به کشورهای دنیا و همچنین ایران وارد میکند، گفت: به همین دلیل است که سازمان ملل متحد بخش مستقل و ویژهای تحت عنوان دفتر مقابله با جرم و مواد سازمان ملل را تشکیل داده که هماهنگی مقابله با مصرف و تولید مواد را برعهده دارد.
افزایش میزان مصرف مواد مخدر در جهان
بیش از 5 درصد جمعیت 15 تا 64 ساله دنیا مواد مصرف میکنند
وی در ادامه با اشاره به ارائه گزارشی از آمارهای ارائه شده از سوی سازمان ملل در خصوص مصرف مواد مخدر در جهان بیان کرد: آخرین آماری که دفتر مقابله با جرم و مواد سازمان ملل در سال 2020 در قالب پنج گزارش مستقل ارائه داده نشان میدهد که میزان و درصد مصرف مواد در دنیا رو به افزایش است، به طوریکه در سال 2009، 210 میلیون نفر (معادل 4.8 درصد) جمعیت 15 تا 64 ساله دنیا مواد مصرف میکردند که این رقم در سال 2018 به 269 میلیون نفر (یعنی معادل 5.3 درصد جمعیت دنیا در فاصله سنی 15 تا 64 سال) افزایش یافت و این نشاندهنده رشد بسیار زیاد مصرف مواد در دنیا بوده است.
مصرف مواد با اختلال مصرف چه فرقی دارد؟
مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه میان مصرف مواد و اختلال مصرف تفاوت وجود دارد، اظهار کرد: مصرفکننده مواد افرادی هستند که به هردلیلی (تفننی یا آزمایشی و یا به صورت موردی) موادی را طی هفته یا سال استفاده میکنند، اما به طور مستمر مصرفکننده نیستند و در صورت کنار گذاشتن مواد دچار علائم ترک و وابستگی و تحمل نخواهند شد، اما اختلال مصرف مواد به کسانی میگویند که مصرفکننده مستمر هستند و در صورت کنار گذاشتن ماده، دچار علائم جسمی و روحی میشوند که آزاردهنده است، لذا وابسته به مصرفاند.
تویسرکانمنش اظهار کرد: از 269 میلیون نفری که در دنیا دچار مصرف مواد هستند، حدود 35.6 میلیون نفر (معادل 0.7 درصد جمعیت جهان) معتادند، یعنی دچار اختلال مصرف مواد هستند.
دسترسی سخت زنان معتاد به خدمات درمان اعتیاد
وی با اشاره به نمای کلی وضعیت درمان اعتیاد در دنیا یادآور شد: در دنیا از هر 8 نفری که نیازمند خدمات درمانی هستند فقط یک نفر به درمان دسترسی دارد؛ در بین زنان این آمار بدتر است؛ گرچه در دنیا از هر سه نفر مصرفکننده یک نفر زن هستند، اما از هر 5 نفر تحت درمان، یک نفر زن هستند و این نشان میدهد که دسترسی زنان در دنیا به خدمات درمانی سختتر و کمتر است.
مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره پاسخ به این سوال که چرا زنان نسبت به مردان کمتر تحت درمان اعتیاد قرار میگیرند، گفت: مردانی که معتاد هستند نسبت به زنان کمتر در معرض اتهام و ننگ اجتماعی هستند و برای زنان این موضوع به مراتب دشوارتر است، لذا مراجعه و تمایل به درمان برایشان کمتر است، ضمن اینکه دسترسی زنان نیز کمتر است.
وی ادامه داد: تعداد بسیار زیادی مراکز تحت درمان برای مردان وجود دارد، اما تعداد مراکز برای زنان به مراتب کمتر است، البته شروع به راهاندازی مراکزی برای زنان کردهایم اما اغلب استانها مرکز ویژه بانوان ندارند. اما دسترسی به مراکز برای مردان بیشتر است و این موضوع در کل دنیا گسترده است و نشان میدهد که به نوعی تبعیض جنسیتی در بحث درمان و کاهش آسیب نیز برای زنان وجود دارد.
وجود 11 میلیون معتاد تزریقی در دنیا
تویسرکانمنش در ادامه به وضعیت معتادان تزریقی اشاره کرد و گفت: حدود 11 میلیون نفر در دنیا معتاد تزریقی وجود دارد که نیمی از آنها دچار هپاتیت نوع C هستند و حدود 1.4 میلیون نفر از آنها نیز دارای ویروس اچ آی وی هستند.
مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه به الگوی مصرف مواد در جهان اشاره کرد و گفت: بیشترین میزان موادی که در دنیا مصرف میشود ترکیبات کانابیس است که به عنوان ماریجوانا، حشیش، گل، گراس، بنگ و علف است؛ با اختلاف بسیار زیاد، از 269 میلیون نفری که در دنیا دچار مصرف مواد هستند، 192 میلیون نفر ترکیبات کانابیس یا حشیش، 58 میلیون نفر ترکیبات افیونها و 27 میلیوننفر آمفتامینها (شیشه) را مصرف میکنند و بعد از آن ترکیبات اکس و کوکایین است.
به گفته وی و براساس آمارها، در سالهای 2009 تا 2018 میزان قاچاق و تولید آمفتامین در دنیا چهار برابر شده است و هشداری در زمینه الگوی تولید و الگوی مصرف از مواد سنتی به سمت مواد صنعتی وجود دارد.
افزایش مصرف مواد محرک روانگردان در دنیا
تویسرکانمنش با بیان اینکه مواد به دو گروه کلی مخدر و یا محرکها و روانگردانها تقسیمبندی میشوند، اظهار کرد: مصرف مواد محرک روانگردان در دنیا در حال افزایش است، براساس آخرین آمار منتشر شده از سوی UNODC، هشت درصد از افرادی که شروع به مصرف مواد روانگردان میکنند، دچار وابستگی و اختلال مصرف میشوند.
وقوع 585 هزار مرگ بر اثر مصرف مواد
بنابر اظهارات مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر و براساس آخرین آمار (سال 2017) مصرف مواد معادل 585 هزار مرگ را در دنیا ایجاد کرده است که براساس محاسبات، سالهای عمر از دست رفته بر اثر مصرف مواد در دنیا معادل 42 میلیون دالی خواهد بود.
بیش از 60 درصد مواد مخدر مصرفی در ایران هرویین و تریاک هستند
وی در ادامه به ارائه آمارهایی از وضعیت مصرف مواد در ایران پرداخت و با اشاره به آخرین مطالعه شیوعشناسی انجام شده که مربوط به سال 1394 (با جمعیت بیش از 60 هزار نفر) است، گفت: بر اساس مطالعات انجام شده در کشور، بالاترین مصرف مواد در کشور مواد افیونی است که با اختلاف بسیار زیاد تریاک رده اول را به خود اختصاص داده است. بیش از 60 درصد نوع مصرف در ایران مواد افیونی مانند هرویین و تریاک هستند، در ردههای بعد آمفتامینها یا ترکیبات شیشه و سپس حشیش و سایر مواد روانگردان قرار دارند.
نگرانی از تغییر الگوی مصرف به حشیش و شیشه بدنبال شیوع کرونا
وی ادامه داد: گرچه بررسیهای موردی نشان میدهد که به تدریج تغییری در الگوی مصرف مواد در حال رخ دادن است و نگرانیهای اخیری که وجود دارد این است که عمدتا الگوی مصرف مواد به سمت مواد صنعتی و روانگردان مانند حشیش و شیشه است که دلایل این موضوع متعدد است، اما یکی از دلایل آن ناشی از شیوع ویروس کرونا است؛ زیرا کرونا ترانزیت مواد را با دشواری مواجه کرد و تولید مواد صنعتی در یک کشور سادهتر است، بنابراین با دسترسی مواد اولیه و پیشسازها و با فرآیندهای نسبتا ساده شیمیایی میتوان مواد را در محل تولید کرد. همچنین به دلیل تغییر الگوی سنتی که اتفاق میافتد تمایل جوانان بیشتر به سمت مواد روانگردان صنعتی است اما در مجموع هنوز با اختلاف زیاد بیشترین مادهای که در کشور مورد سوء مصرف قرار میگیرد به ترتیب تریاک و ترکیبات افیونی، شیشه و حشیش است.
هشدار نسبت به مصرف مواد در جمعیتی با سنین پایینتر
مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: در الگوی سابقی که در کشور وجود داشت، افراد 45 تا 65 سالهها میزان مصرف بیشتری داشتند اما بررسیهایی که در حال انجام است، نگرانی را به سمت مصرف مواد در جمعیتی با سن پایینتر به ویژه در مورد مواد صنعتی و روانگردان مانند حشیش و شیشه نشان میدهد، اما اکنون آمارهای کلی نشان میدهد که گروههای سنی بالای 45 سال بیشترین مصرف را دارند.
سرعت و رشد بروز اعتیاد و مصرف مواد مخدر در زنان
بیش از 24 درصد مصرف کنندگان مواد مخدر جدای از همسرانشان زندگی می کنند.
تویسرکانمنش در بخش دیگری از این گفتوگو و با بیان اینکه مردان به مراتب بیشتر از زنان دچار اختلال مصرف مواد هستند، گفت: در مطالعهای که انجام شده بیش از 91 درصد معتادان را مردان تشکیل میدانند و در مطالعهای دیگر کمتر از 6 درصد از جمعیت معتادان را زنان تشکیل میدادند، اما به نظر اتفاق دیگری که رخ میدهد این است که سرعت یا رشد بروز اعتیاد و مصرف مواد در زنان به ویژه در سنین پایینتر بیشتر از مردان است.
وی در ادامه با بیان اینکه در خانوادههایی که دچار آسیبهایی مانند طلاق (یا بدون طلاق و به صورت جداگانه زندگی میکنند)، میزان شیوع مصرف مواد بیشتر است، گفت: در مطالعهای که انجام شده بود بیشتر از 24 درصد از مصرفکنندگان مواد افرادی بودند که گرچه متاهل بودند اما با یکدیگر زندگی نمیکردند.
وضعیت اعتیاد و مواد مصرفی پولدارها
تویسرکانمنش در ادامه درباره وضعیت اعتیاد بین کارگران نیز اظهار کرد: در بین کارگران نیز شیوع بیشتری نسبت به جمعیت عمومی گزارش شده است که همه آنها عمدتا تریاک مصرف میکنند.
وی در ادامه نیز بیان کرد: آمارهای کلی نشان میدهد که میزان شیوع اعتیاد در کسانی که سطح تحصیلات پایینتر و سطح کاری پایینتری از نظر اشتغال و کار دارند و دچار آسیبهای اجتماعی بیشتری هستند، بیشتر است، اما در افرادی که سطح تحصیلات یا رفاه اجتماعی بیشتری دارند، الگوی مصرف متفاوت است؛ در افراد به اصطلاح (پولدار جامعه) الگوی مصرف بیشتر به سمت مصرفهای تفننی و یا استفاده از کوکائین، حشیش و گاهی مواد روانگردان مانند شیشه و آمفتامین است اما در اقشار ضعیفتر الگوی خطرناک مصرف مانند اعتیاد تزریقی و استفاده از هروئین و تریاک بیشتر است.
مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر در بخش دیگری از این گفتوگو به ارائه دیگر آمارهای داخلی پرداخت و گفت: براساس مطالعه انجام شده در سال 91 تخمین زده میشود که یک میلیون و 325 هزار نفر در کشور معتاد هستند. مطالعه انجام شده در سال 94 میزان معتادان را بیش از 2 میلیون و 240 هزار نفر از جمیعت 15 تا 64 سال کشور نشان میداد که به طور میانگین 4.3 درصد جمعیت 15 تا 64 سال در آن سال تلقی میشد؛ البته همه این اعداد تخمینی است و یافتن میزان شیوع و بروز اعتیاد بسیار کار دشواری است.
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: نگرانی الگو مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر مصرف مواد مخدر اختلال مصرف مواد مصرف مواد هستند اجتماعی بیشتری مواد روانگردان نشان می دهد مصرف مواد مواد صنعتی سازمان ملل میزان شیوع میلیون نفر الگوی مصرف بسیار زیاد مصرف کننده درصد جمعیت برای زنان انجام شده مواد مصرف پایین تر تا 64 سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۳۴۹۳۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کالری مصرفی 50 درصد ایرانیان زیر استاندارد
بررسی آمارها نشان میدهد که در یک دهه اخیر میانگین کالری مصرفی سرانه ایرانیان کاهش یافته و در سال 1401 به میزانی پایینتر از حداقل کالری مورد نیاز برای یک نفر رسیده است.
به گزارش ایران جیب، برخی از نکات این گزارش قابل تامل است. این گزارش میگوید که میزان مصرف کالری نیمی از جمعیت ایرانیها در سال۱۴۰۱ کمتر از حد استاندارد (یعنی ۲۱۰۰کالری در روز) است. از سوی دیگر، همه دهکها از میزان کالری خود نسبت به سال۱۴۰۰ کم کردهاند. این کاهش کالری در دهکهای متوسط شدیدتر بوده است.
از نگاه گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، دو عامل در این روند، نقش اصلی را ایفا کردهاند؛ نخست اینکه خانوارها بهدلیل تورم بالای مواد غذایی و افزایش سایر هزینهها نظیر مسکن، سعی کردهاند که مصرف غذایی خود را کاهش دهند.
نکته دیگر اینکه خانوارها بهدلیل چشمانداز نامطلوب اقتصاد، سعی کردهاند که از میزان کالای خوراکی خود بکاهند تا بتوانند کالاهای بادوام بیشتری خریداری کنند. این گزارش برآورد کرده است که در سال۱۴۰۲، خط فقر خانوار سهنفره در تهران ۱۵.۳ میلیون تومان و برای کل کشور ۸.۲ میلیون تومان بوده است.
بررسی دادههای مربوط به مصرف کالری ایرانیان در سال ۱۴۰۱ نشان میدهد که بیش از نیمی از افراد کشور کمتر از کالری استاندارد، یعنی کمتر از ۲۱۰۰ کالری در روز استفاده میکنند. در سالهای گذشته تورم مزمن موجب شده قیمت مواد خوراکی افزایش پیدا کند و قدرت اقتصادی مردم کاهش یابد.
با اینحال دهکهای مختلف درآمدی واکنش یکسانی در مواجهه با تورم مواد خوراکی نداشته و دهکهای میانی بیشترین واکنش را به این تورم نشان دادهاند. با توجه به کاهش حدود ۰.۴ واحد درصدی نرخ فقر در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش میانگین کالری مصرفی میتواند به دو دلیل رخ داده باشد. اول آنکه خانوارها به دلیل تورم بالا مصرف موادغذایی را کاهش دادهاند.
دوم آنکه به دلیل چشمانداز نامطلوب اقتصاد کشور، ترجیح دادهاند کالاهای خوراکی کمتری مصرف کرده و به جای آن کالاهای بادوام بیشتری خریداری کنند. در چنین شرایطی پیشنهاد میشود که بسترهای مناسبی برای رشد اقتصادی پایدار و فراگیر ایجاد شود تا وضعیت فقر نیز به دنبال آن بهبود یابد. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارش «وضعیت فقر در ۱۴۰۱» ابعاد مختلف این مساله را بررسی کرده است.
با توجه به شرایط تورمی حاکم بر اقتصاد ایران که در سال ۱۴۰۱ نیز ادامه پیدا کرده، خط فقر سرانه در کشور به ۲ میلیون و ۵۶۱ هزار تومان رسیده است. با احتساب بعد خانوار، خط فقر برای خانوار ۳ نفره در سال ۱۴۰۱ در حدود ۵ میلیون و ۶۳۴ هزار تومان است.
این عدد برای مناطق شهری استان تهران ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان محاسبه شده است. همچنین خط فقر شدید در سال ۱۴۰۱ در حدود ۸۷۵ هزار تومان برای هر نفر برآورد شده که این عدد معادل حداقل نیازهای غذایی فرد است. برآورد میشود که خطر فقر خانوار سه نفره برای کل کشور در سال ۱۴۰۲ به ۸ میلیون و ۲۰۰ هزارتومان و در تهران به ۱۵ میلیون و ۳۰۰ هزارتومان برسد.
جمعیت ۲۵ میلیونی فقرابر اساس خط فقر محاسبهشده، نرخ فقر در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور بوده که نسبت به سال ۱۴۰۰ تغییر چندانی نکرده است. در نتیجه جمعیت فقرا در ایران در سال ۱۴۰۱ در حدود ۲۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر برآورد میشود.
علاوه بر این، شکاف فقر نیز نسبت به سال گذشته تغییر چشمگیری نداشته است. به بیان دیگر نه تنها نرخ فقر در کشور ثابت باقی مانده، بلکه میانگین فاصله از خط فقر نیز در سال گذشته تغییر نداشته است.
مقایسه دادهای حداقل دستمزد و خط فقر استانی نشان میدهد که حداقل دستمزد در استانهای تهران، البرز و قم، نمیتواند هزینههای سبد مصرفی فقر برای یک خانواده ۳ نفره را تامین کند.
به عبارت دیگر در این استانها برخی از افراد حتی در صورت داشتن شغل رسمی باز هم فقیر محسوب میشوند که از آن با عنوان پدیده شاغلان فقیر یاد میشود؛ بنابراین پیشنهاد میشود در سیاستگذاری عمومی، از جمله در تعیین حداقل دستمزد، تفاوتهای منطقهای در نظر گرفته شود.
تاثیر تورم بر اقتصاد خانوارهااثرات تورم بر اقتصاد را میتوان در مواردی همچون کاهش قدرت خرید، فشار بیشتر بر قشر کم درآمد، افزایش نرخ بهره، کاهش سرعت رشد اقتصادی، رکود و … مشاهده کرد. افزایش نرخ تورم در یک کشور منجر به توزیع درآمد و ثروت به گونه ای میشود که افرادِ با درآمد ثابت را فقیرتر کرده و در عین حال، افرادِ با درآمد متغیر یا سرمایهگذاران را ثروتمندتر میکند.
کاهش ارزش پول؛ افرادی که دارایی خود را به شکل پول در سپردههای بانکی نگهداری کرده، با کاهش ارزش پول ضرر میکنند. در عوض کسانی که بدهکار هستند یا از وامهای بلندمدت استفاده کردهاند، سود خواهند کرد.
کاهش قدرت خرید؛ کاهش ارزش پول به معنای کاهش قدرت خرید مصرفکننده است. افزایش سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات در طول زمان، قدرت خرید را کاهش میدهد.تاثیر بیشتر تورم بر اقشار کم درآمد؛ ارزش پول افرادی که هر ماه حقوق ثابتی دریافت میکنند نیز با افزایش تورم ماهانه و سالانه، کمتر میشود.
مصرفکنندگان کم درآمد معمولا بخش زیادی از حقوق خود را صرف مواد غذایی و انرژی یعنی کالاها و خدمات ضروری میکنند. علاوه بر این افراد فقیر معمولا داراییهایی همچون طلا که به عنوان محافظ تورم شناخته میشود، ندارند. بنابراین تمامی این عوامل منجر به آسیبپذیری بیشتر آنها نسبت به قشر پُردرآمد جامعه میشود.
کانال عصر ایران در تلگرام