کاوش پایتخت گمشده هخامنشیان، رازهای تمدن کهن را بازگو میکند
تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۳۶۴۴۷۹
مدیر پایگاه میراث جهانی تختجمشید با بیان اینکه تل آجری، دروازه شهر پارسه پایتخت گمشده هخامنشیان است، ابراز کرد:کاوشها در این مجموعه ظرفیتهای گردشگری تاریخی فارس را افزایش میدهد و از رازهای این تمدن سربرمیدارد.
به گزارش ایرنا، حمید فدایی شامگاه پنجشنبه در جمع خبرنگاران با بیان اینکه سایت موزهای موسوم به تل آجری مهمترین سند وجود شهر باستانی پارسه است، اظهار کرد: پارسه، شهری گمشده است که آن را پایتخت اصلی هخامنشیان میدانند و تل آجری، در حقیقت بازمانده دروازه این شهر است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تُل آجری دروازهای است که پیش از تختجمشید و برای کاخ فیروزی که امروز به طور کامل تخریب شده، در محوطه شهر باستانی پارسه ساخته شده بود.
فدایی تختجمشید را درواقع تختگاه شاهان هخامنشی دانست و بیان داشت: تختجمشید بخشی از شهر پارسه بوده است و این شهر امروز دیگر وجود ندارد.
مدیر پایگاه میراث جهانی تختجمشید با بیان اینکه نام اصلی این ویرانههای تاریخی نه تختجمشید است و نه پرسپولیس، ادامه داد: در کتیبهها تنها، از پارسه نام برده شده است که در دشت مرودشت قرار داشته است و کوشک شاهی در پیشانی شهر و خانهها نیز در اطراف آن ساخته شده بود.
او با اشاره به اینکه کوه مشرف به دشت پارسه با عنوان کوه مهر یا رحمت شناخته میشود، بیان کرد: این کوه از نظر آیینی برای زرتشتیان عصر هخامنشی اهمیت ویژهای داشته است.
فدایی محدوده حریم سایت تختجمشید را ۸۰ هزار هکتار برشمرد و بیان داشت: این محدوده تقریب باستانشناسان از شهر گمشده پارسه است و متاسفانه طی چند دهه اخیر، کشاورزی و راهسازی مانع انجام پژوهشهای باستان شناختی در این عرصه شده است.
کشف دروازه ورودی پارسه سندی برای وسعت مجموعه تختجمشید است
مدیر پایگاه میراث جهانی تختجمشید افزود: در سالهای گذشته بسیاری از اشخاص حقیقی و حقوقی به وسعت این حریم ایراد میگرفتند؛ چراکه بزرگی آن، ممنوعیت ساختوساز در اطراف را تا شعاع بزرگی دربر میگیرد؛ اما امروز که دروازه ورودی پارسه کشف شده، سند محکمی برای میزان وسعت این مجموعه در دست است.
وی ابراز امیدواری کرد راهاندازی سایت موزه تل آجری در تقویت اقتصاد گردشگری استان موثر باشد و گفت: هر سال صدها پروژه باستانشناسی انجام میشود، اما شاید تنها یکدرصد آنها به نتیجهای ختم شود که جاذب گردشگران باشد.
فدایی ابراز داشت:کاوش تل آجری طی یک دهه گذشته با همکاری باستان شناسان ایتالیایی دانشگاه بولونیا انجام شده و به دلیل روابط حسنه ایران و ایتالیا، تحریمها مانعی بر سر راه این کاوش مشترک ایجاد نکرده است.
بیستم بهمن ماه ۱۳۹۹، هیات باستانشناسی مشترک ایرانیـایتالیایی به سرپرستی مشترک پی یر فرانچسکو کالیری از دانشگاه بولونیا و علیرضا عسکری چاوردی از دانشگاه شیراز که از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹، ۱۰ فصل کاوش باستانشناسی را در تل آجری صورت دادند، اعلام کردند براساس مجموعه اسناد و مدارک گسترده باستان شناسی محل دقیق دروازه کوروش در محوطه تل آجری واقع در سه کیلومتری شمالغرب تختگاه تختجمشید قرار دارد.
این دروازه بنایی به ابعاد ۳۰ در ۴۰ متر به ارتفاع تقریبی ۱۲متر بوده است. بنا دارای کریدوری در مرکز بوده که آن را اتاقی مستطیلشکل به ابعاد هشت در ۱۲ متر تشکیل میداده است و در دورن این اتاق مرکزی چهار صندلی نشیمن وجود داشته است. راهروی مرکزی از دو طرف به سوی پردیس هخامنشی باز میشده است.
این دروازه از مواد و مصالح خشت و آجر بنا شده است و سرتاسر نمای داخلی و بیرونی آن مزین به آجرهای رنگین بوده است. بخش پایین و ازاره دیوارها مزین به گلهای لوتوس، بدنه و نمای دیوارها مزین به انواع پنلهای رنگین از حیوانات اسطورهای، نمادها و سمبلهای اعتقادی ایران باستان، هخامنشیان، عیلامیان و اهالی بینالنهرین بوده است؛ مهمتر اینکه در اتاق مرکزی کتیبههایی به خط و نگارش بابلی و عیلامی وجود داشته است.
در فصل های گذشته، عملیات باستان شناسی در منطقه تل آجری، چندین اثر و بناهای تاریخی، دارای آجرهای لعاب دار با تصاویری از اسطوره های ایران که قابل مقایسه با بین النهرین و شوش است، کشف شد.
محوطه تاریخی تل آجری در نزدیکی تخت جمشید قرار دارد و یکی از بناهای متعلق به دوران هخامنشیان است که به ثبت ملی رسیده و به لحاظ ارزش های تاریخی و هویت محتوایی، میراثی ارزشمند است.
بناهایی که در این محوطه کشف شده به احتمال زیاد پیش از بنای تختگاه تخت جمشید ساخته شده و در واقع کشفیات اخیر، خلاء های تاریخی شهر پارسه به ویژه در دوره حکومت کوروش و کمبوجیه و پیش از به قدرت رسیدن داریوش هخامنشی در سال ۵۲۱ پیش از میلاد را پر می کند.
آثار تاریخی تخت جمشید حدود ۵۵ کیلومتری شمال شیراز در محدوده شهرستان مرودشت واقع شده است.
منبع: الف
کلیدواژه: باستان شناسی تخت جمشید تل آجری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۳۶۴۴۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ترکخوردگیها و فرونشست عجیب نقش جهان
علی بیتالهی، دبیر کارگروه ملی زلزله و لغزش لایههای زمین درباره نرخ فرونشست در حرایم آثار تاریخی به ویژه تخت جمشید و نقش رستم در شیراز و میدان نقش جهان در اصفهان اظهار داشت: مطالعاتی درباره وضعیت برخی از آثار تاریخی ثبت شده جهانی انجام دادم که یکی از آنها تخت جمشید و نقش رستم است که حفظ این آثار ثبت جهانی ضوابطی دارد که براساس این ضوابط، برخی از اقدامات از جمله ساخت و سازها در حرایم این آثار باید رعایت شود.
وی ادامه داد: حال اینکه در معرض قرارگیری این آثار در محدودههای فرونشست خطرساز شده است و تعداد زیادی از این آثار تاریخی و بناهای ارزشمند کشورمان در زونهایی با خطر فرونشست زمین واقع شدهاند. منطقه مرودشت استان فارس، رکورددار فرونشست زمین در این استان است و بیشترین نرخ فروشست در محدوده مرودشت بوده که نرخ آن در این منطقه به ۱۷ سانتیمتر در سال میرسد که آثار تاریخی تخت جمشید و نقش رستم در این محدوده قرار دارد.
رییس بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی تاکید کرد: در حالی که ۵۰ سال گذشته در مرودشت با حفر چاه ۳۰ متری به آب میرسیدند امروز با حفر چاهی به عمق ۱۲۰ متری هم به آب نمیرسند و در طول این سالها با برداشتهای بیرویه آب وضعیت فرونشست در این منطقه بحرانی شدهاست.
بیتالهی گفت: در حاشیه این پهنه فرونشستی خطرساز استان فارس دو آثار تاریخی ارزشمند و منحصربفرد نقش رستم و تخت جمشید واقع شده که متاسفانه در بازدیدها شکافهای فرونشستی در محوطه تخت جمشید کاملا مشخص و واضح و مهمتر اینکه در حال توسعه است. این شکافها به مجرای نفوذ آب تبدیل میشوند و تونلهای زیرسطحی را ایجاد میکنند و در نهایت به فروریزش سطحی زمین منجر میشوند. در نقش رستم هم دقیقا در مجاورت و نزدیکی صخرههای سنگی و نقش نگارهای سنگی ارزشمند، شکاف عمیق و عجیب طولی با عمق چشمی ۶ متر و با عرض نیم متری وجود دارد که این نشان میدهد این زون بسیار خطرساز است.
وی افزود: در حاشیه همین محدوده اثر تاریخی، مزارعی وجود دارند که هنوز هم با استخراج آب از طریق حفر چاه آبیاری میشوند.
دبیر کارگروه ملی زلزله و لغزش لایههای زمین درباره الزام ممنوعیت حفر چاه در مجاورت آثار تاریخی ارزشمند، اظهار داشت: به طور شبانه روزی پیگیر این موضوع هستیم که مقررات ملی فرونشستی تهیه شود که یکی از ارکان این مقررات ملی، ممنوعیت حفر و بهرهبرداری از آب زیرسطحی در حریم آثار تاریخی است. از آنجایی که ضابطه حقوقی نداریم و قانون و مقررات لازم الاجرا برای این اقدام نداریم نمیتوان این ممنوعیت را اعمال کرد.
وی با بیان اینکه در استان اصفهان هم اثر تاریخی میدان نقش جهانی به عنوان مهمترین نماد تاریخی ایران متاسفانه دچار فرونشست زمین و ترک خوردگی عجیب شده است، ادامه داد: نرخ فرونشست در میدان نقش جهان به حدود ۵ سانتیمتر در سال رسیده اما موضوع مهم این است که از آنجایی این آثار تاریخی خشتی و بنایی هستند و مصالح ساختمانی بهم پیوسته ندارند، با کوچکترین انزجاج دچار ترک خوردگی میشوند.
بیتالهی گفت: متاسفانه در اصفهان موضوع دیگری به غیر از حفر چاه، مساله فرونشست را تشدید کردهاست. پس از اینکه در دولت احمدینژاد حوزه آبریز استانی شد، آب زاینده رود با برداشتهای آب در بالادست قطع شد. در مقطعی آب زاینده رود در بازه زمانی ۶ ماهه قطع میشد اما در حال حاضر به طور کلی قطع شده و هر از چند گاهی برای کشت بهاره و پاییزه برای چند روز جریان آب را باز میکنند
رییس بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی تاکید کرد: نکته جالب این است که از همین محدودهای که با کمبود منابع آبی مواجه هستند آب را با لولهای به یزد منتقل میکنند و جالبتر اینکه میخواهند آب دریا را با شیرینکن به یزد و دوباره از یزد به اصفهان منتقل کنند که به طور قطع، نتیجه این برنامهها و اقدامات گسترش پهنههای فرونشستی و کمبود آب در هر دو استان است.
منبع: خبرگزاری ایلنا