به نقل از «ایمنا»

از دریافت جایزه نوبل تا ریاست دانشگاه/ دستاوردهای علمی پیتر دبای چه بود؟

تاریخ انتشار: ۴ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۳۹۰۰۳۸

پیتر یوزفوس ویلهموس دبای، فیزیک‌دان و شیمی‌دان هلندی مقیم آمریکا در سال ۱۹۳۶ میلادی موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شد.

به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، پیتر یوزفوس ویلهموس دبای در تاریخ ۲۴ مارس سال ۱۸۸۴ میلادی در شهر ماستریخت هلند متولد شد. این فیزیک‌دان و شیمی‌دان هلندی مقیم آمریکا در رشته مهندسی برق تحصیل کرد و سپس به رشته فیزیک روی آورد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به دست آوردن فرمول تابش پلانک

آرنولد سومرفیلد، فیزیکدان نظری آلمانی که در توسعه فیزیک اتمی و کوانتومی پیشرو بود، در سال ۱۹۰۶ به دانشگاه مونیخ فراخوانده شد و پیتر دبای را نیز همراه خود به دانشگاه برد. پیتر به مدت پنج سال به عنوان دستیار او در مونیخ ماند و در سال ۱۹۰۸ میلادی مدرک دکتری خود را از دانشگاه مونیخ دریافت کرد.، رساله دکتری او در مورد فشار تابش بود که در سال ۱۹۱۰ موفق شد با استفاده از یک روش خاص، فرمول تابش پلانک را به دست آورد. ماکس پلانک پس از بررسی فرمول به دست آمده اعلام کرد که فرمول پیتر دبای، ساده‌تر از مدل او است.

تدریس در دانشگاه‌های مختلف

پیتر دبای در سن ۲۷ سالگی، یعنی در سال ۱۹۱۱ موفق شد به عنوان استاد فیزیک نظری در دانشگاه زوریخ در کشور سوئیس تدریس کند. او پس از یک سال به وطن خود بازگشت و در دانشگاه اوترخت مشغول به تدریس فیزیک نظری شد، پیتر دبای دوباره پس از یک سال، وطن خود را به هدف آلمان ترک کرد و از سال ۱۹۱۳ تا ۱۹۲۰ در دانشگاه گوتینگن به عنوان استاد فیزیک نظری و تجربی مشغول به کار شد.

دستاوردهای علمی پیتر دبای چه بود؟

دبای فرد با استعدادی بود و کارهای علمی زیادی ارائه کرد. به عنوان مثال او در سال ۱۹۱۲ میلادی در مورد مفهوم گشتاور دو قطبی مولکولی، مطالعه کرد و آن را توسعه داد. بنابراین واحد گشتاورهای دو قطبی، به افتخار این دانشمند "دبای" نام گرفت. علاوه بر این پیتر دبای در همان سال تئوری آلبرت انیشتین را در مورد گرمای ویژه گسترش داد و نقش فوتون را در گرمای ویژه یک ماده جامد تخمین زد. دبای در سال ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۵ میلادی با همکاری پل شرر، بر مفهوم پراش اشعه ایکس (X-Ray Diffraction) فعالیت کردند و برای بررسی‌های بلورشناسی روش‌های پودری را جایگزین روش‌های پیشین کردند. در این روش به جای استفاده از تک کریستال، از یک پلی کریستال استفاده می‌شد. بنابراین این روش بلورشناسی روش دبای-شرر نام گرفت.

علاوه بر این پیتر دبای با همکاری دانشمندی به نام اریش هوکل، موفق شد در سال ۱۹۲۳ میلادی، معادله‌ای برای محاسبه ضریب فعالیت یک محلول الکترولیت پیشنهاد کند. این معادله دبای-هوکل نام گرفت. پیتر در همان سال نظریه‌ای برای کمک به درک اثر کامپتون توسعه داد. اثر کامپتون یک پدیده در فیزیک است که طی آن پرتو ایکس در اثر اندرکنش با ماده، انرژی خود را از دست می‌دهد و طول موج آن افزایش پیدا می‌کند. به عبارت دیگر، اثر کامپتون، پراکندگی ناکشسان یک فوتون توسط یک ذره باردار و معمولاً الکترون است که باعث کاهش انرژی (افزایش طول موج) فوتون می‌شود. این فوتون ممکن است یک پرتو ایکس یا پرتو گاما باشد.

دریافت جایزه نوبل شیمی

پیتر یوزفوس ویلهموس دبای در سال ۱۹۲۷ منصبی را در دانشگاه لایپزیگ آلمان پذیرفت. او در سال ۱۹۳۴ مدیر مؤسسه ماکس پلانک کایزر ویلهلم و در همان دوره زمانی در دانشگاه برلین مشغول به تدریس فیزیک شد. بیشتر تجهیزات مؤسسه ذکر شده در زمانی که پیتر مدیر مؤسسه بود، ساخته شد و در دسترس افراد قرار گرفت. پیتر دبای در سال ۱۹۳۶ میلادی، جایزه نوبل شیمی را دریافت کرد و از سال ۱۹۳۷ تا ۱۹۳۹ به عنوان رئیس انجمن فیزیک انتخاب شد.

دوران بازنشستگی پیتر دبای

این دانشمند بزرگ در سال ۱۹۴۰ میلادی به دعوت دانشگاه کرنل، به آمریکا رفت و به ریاست بخش شیمی دانشگاه منصوب شد. او در سال ۱۹۴۶ میلادی به تبعیت آمریکا درآمد. پیتر دبای در سال ۱۹۵۲ از دانشگاه بازنشسته شد، اما تحقیقات و مطالعات را تا زمان مرگ خود ادامه داد.

کد خبر 482819

منبع: ایمنا

کلیدواژه: تکنولوژی علم و فناوری فیزیک شیمی دانشمندان شیمی دان جایزه نوبل دریافت جایزه نوبل جایزه نوبل شیمی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق جایزه نوبل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۳۹۰۰۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اعطای جایزه شیخ مفید به ۱۰۰ استاد شاگردپرور

با حضور معاون علمی رییس جمهور جایزه شیخ مفید به ۱۰۰ استاد برتر شاگردپروری اعطا شد.

به گزارش ایسنا، اعطای جایزه شیخ مفید اقدام جدید معاونت علمی است که قرار است به اساتید برتر شاگردپرور که بیشترین زمان خود را صرف رسیدگی به امور دانشجویی از جمله در حوزه‌های آموزشی، هدایت شغلی، رفع مشکلات آنها می‌کنند.

این جایزه شامل یک بسته حمایتی یک میلیارد تومانی است که از سال جاری به ۱۰۰ استاد برتر در حوزه شاگردپروری اعطا شد و قرار است این جایزه به صورت سالانه به استادان منتخب شاگرد پرور اعطا شود.

این جایزه به نام شیخ مفید است؛ محمد بن محمد نعمان ملقب به شیخ مفید و معروف به ابن المعلم، فقیه و متکلم و از علمای برجستهٔ شیعه سده چهار هجری قمری بود که مکتب کلامی شیعه را توسعه داد. 

وی در روز یازدهم ذی القعده سال ۳۳۶ یا ۳۳۸ قمری در قریه "سویقه ابن بصری" از توابع "عکبری" در ۱۰ فرسنگی شمال بغداد، نزدیک شهر(دجیل) در یک خانواده اصیل و عمیق در مذهب تشیع به دنیا آمد و از آنجا که پدر او شخصی پارسا و مذهبی بود و به تعلیم و تربیت اشتغال داشت، شیخ مفید تحصیل را از سن کودکی آغاز کرد و از محضر بیش از ۷۰ نفر از بزرگان بهره علمی برد.

در مراسم اعطا جایزه شیخ مفید دکتر محسن شاهمرادی مدیر کل دفتر الگوسازی و تکریم نخبگان با گرامیداشت روز معلم و استاد، برگزاری این مراسم را نقطه عطفی در بزرگداشت مقام معلم و استاد دانست و اظهار کرد: در نظام آموزشی حلقه مفقوده‌ای وجود داشت که با اجرای این طرح و به برکت نام شیخ مفید اقدام به شناسایی استادانی می‌شود که به امر شاگرد پروری پرداخته‌اند.

شاهمرادی، با تاکید بر اینکه ما باید به هویت اصلی خود بازگردیم، یادآور شد: اجرای این طرح حتما برکاتی برای کشور خواهد داشت و جایزه شیخ مفید جایزه‌ای است که برگزیدگان از انتخاب خود خبر ندارند و به انتخاب نخبگان برگزیده می‌شوند.

انتهای پیام