به نقل از «الف»

مطهری: برجام از اول به نفع کشور بوده و الان هم همینطور/هرجناحی از من حمایت کند استقبال می‌کنم

تاریخ انتشار: ۶ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۴۰۳۹۶۶

به گزارش ایرنا،«علی مطهری» که به صورت رسمی نامزدی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرده است روز جمعه با حضور در خبرگزاری جمهوری اسلامی، با تبریک سال نو درباره ارزیابی خود از میزان مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰، اظهار  داشت: فکر می‌کنم انتخابات خوب و با مشارکت قابل قبولی خواهیم داشت و به انتخاباتی پرشور و با مشارکت بالا امیدوارم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نماینده مردم تهران در مجلس دهم افزود: هرجا مردم احساس کنند حضورشان در آینده انقلاب و کشور موثر است، وارد می‌شوند. فکر می‌کنم میزان بالای مشارکت مردم در آینده اقتصادی و سیاسی کشور موثر است و مردم هم این مسائل را درک می‌کنند. واقعیت این است که حضور موثر مردم در انتخابات جایگاه ایران در دنیا را ارتقا می‌دهد.

وی خاطرنشان کرد: مردم به‌رغم گلایه‌هایی که نسبت به مسائل اقتصادی و معیشتی دارند، مشارکت خوبی خواهند داشت. به نظرم انتخاباتی بالاتر از متوسط خواهیم داشت.

این فعال سیاسی درباره دلایل خوش‌بینی خود از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو، گفت: مشارکت پایین در انتخابات مجلس شورای اسلامی (۲ اسفند ۹۸)، تا حد زیادی متاثر از حوادث قبل از آن مانند اتفاقات آبان ۹۸ و سقوط هواپیمای اوکراینی بود. بی اثر بودن نقش مجلس در بحث افزایش بنزین هم مزید بر علت شد و مردم احساس کردند مجلس شورای اسلامی در تصمیمات مهم کشور نقشی ندارد و رای‌شان در بهبود اوضاع کشور بی اثر است.

شکست ترامپ پیروزی ایران بود

مطهری ادامه داد: اکنون از آن فضا دور شده‌ایم و از نظر روحی و روانی شرایط بهتر شده است. از طرفی شکست ترامپ، پیروزی ایران بود و هم اکنون گروهی در آمریکا مستقر شده‌اند که تصمیم دارند به برجام برگردند. در عین حال طبیعی است که دموکرات‌های حاکم بر کاخ سفید هم از طرف نمایندگان و سناتورهای جمهوری‌خواه و رژیم صهیونیستی تحت فشار هستند و اینطور نیست که بایدن به راحتی بتواند هدف خود را عملی کند.

نماینده مردم تهران در دوره دهم مجلس شورای اسلامی یادآور شد: بایدن و همکارانش به طرفداری از ایران معروف هستند، بنابراین نیاز به فرصت دارند و فکر می‌کنم باید چند ماه دیگر هم حوصله به خرج داد تا گشایش‌هایی پیدا شود، همانگونه که در یکی دو ماه گذشته وضعیت فروش نفت ما بهتر شده است. چین نفت بیشتری از ما خریداری می‌کند، هند در حال آماده شدن است و این تغییرات خود به خود به بهبود نسبی وضع معیشتی مردم کمک می‌کند. این باعث می‌شود که مردم احساس کنند این راه ادامه پیدا خواهد کرد.

اگر روابط اقتصادی با جهان بهبود یابد، مردم به نامزد معتدل رای می‌دهند

مطهری یادآور شد: اگر روابط اقتصادی ایران با جهان بهبود یابد، مردم به نامزدی معتدل و کسی که بتواند راه تعامل ایران با جهان را ادامه دهد رای می‌دهند، چون به این نتیجه می‌رسند که شرکت آنها در انتخابات در تغییر اوضاع کنونی موثر باشد. بنابراین فکر می‌کنم انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ متفاوت از انتخابات مجلس یازدهم خواهد بود. اگر مشکل برجام با سرعت بیشتری حل شود، مشارکت بیشتر خواهد شد.

 

شورای نگهبان سختگیری نکند

مطهری با تاکید بر این که نوع رفتار شورای نگهبان عامل مهم دیگر در افزایش مشارکت است، گفت: اگر شورای نگهبان نسبت به نامزدهایی که نسبت به وضع موجود انتقاداتی دارند، سخت‌گیری نکند و افرادی که مورد توجه مردم هستند بتوانند در انتخابات شرکت کنند و مردم احساس کنند گزینه مورد نظرشان در عرصه رقابت‌ها حضور دارد، میزان مشارکت بالا می‌رود.

این فعال سیاسی درباره تاثیر تعدد نامزدها در پراکنده شدن آرا و کشیدن شدن انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم، اظهار داشت: ممکن است نامزدهای هر گروه فکری با هم ائتلاف کنند در این حالت دو یا سه جناح باهم رقابت خواهند کرد. در کشورهایی که احزاب قوی دارند، این کارها در حزب حل می‌شود ولی در ایران که انتخابات، حزبی نیست، قابل پیش‌بینی نیست که چه اتفاقی خواهد افتاد.

عده ای پیروزی خود در انتخابات را تضمین شده می‌دانند

مطهری درباره دلیل اعلام نامزدی خود در انتخابات ریاست جمهوری، گفت: از آنجایی که گروهی از قبل پیروزی خود را تضمین شده و از پیش تعیین شده می‌دانند، احساس کردم باید وارد شوم. دولت در کشور ما اقتدار ندارد و به همین دلیل همواره نهادها و افرادی در امور دولت دخالت می‌کنند. معتقدم دولت مقتدر باید در راس قرار گیرد بنابراین نیاز به رییس جمهوری داریم که بتواند مقابل فشارهای بیرونی مقاومت کند.

نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: اغلب کسانی که خود را به عنوان نامزد ریاست جمهوری معرفی می‌کنند، از ثبات قدم برای مقاومت برابر کارشکنی‌ها و دخالت‌های بیرونی در دولت، برخوردار نیستند.

دولتی باید مستقر شود که بتواند قانون اساسی را اجرا کند

مطهری خاطرنشان کرد: دولتی باید مستقر شود که بتواند قانون اساسی را اجرا کند. رییس جمهوری مسوول اجرای قانون اساسی است اما در کشور ما به رییس جمهوری بهایی داده نمی‌شود و خیلی راحت حقوق او و ملت پایمال می‌شود. مردم به تفکری رای می‌دهند که کشور را در مسیری که می‌خواهند قرار دهد. 

نایب رییس پیشین مجلس گفت: یکی از علل جاری نشدن تفکر شخصی که از مردم رای گرفته است، به عدم استحکام شخصیت رییس جمهوری منتخب بر می‌گردد، چون نمی‌توانند به درستی مقاومت کنند. با توجه به آشنایی که طی ۱۲ سال نمایندگی مجلس با امور کشوری پیدا کردم، فکر کردم عرصه ریاست جمهوری جایی است که باید وارد شوم.

هرکدام از جناح‌ها از من حمایت کنند استقبال می‌کنم

مطهری در پاسخ به این سوال که چه گروهی از شما در انتخابات ریاست جمهوری حمایت خواهد کرد، اظهار کرد: من از ابتدا مشی مشخصی داشتم و برای دسته بندی‌های فعلی اصالت قائل نبودم. تفکر سیاسی من ریشه در نظریات امام (ره) و شهید مطهری دارد.

 وی افزود: اظهاراتی داشتم که گاه اصولگرایان می‌پسندند و در مواردی هم اصلاح‌طلبان از برخی نظرات من حمایت کرده‌اند. برای مجلس هشتم در لیست اصولگرایان بودم، دیدم آنها مواقعی که باید وارد عمل شوند، نمی‌شوند که باعث شد به مرور از آنها جدا شوم، در عوض آنها اسم من را در لیست مجلس نهم قرار ندادند و مستقل شرکت کردم و وارد مجلس شدم.

مطهری درباره قرار گرفتن خود در لیست امید در مجلس دهم، گفت: خود اصلاح‌طلبان اسم من را در لیست امید قرار دادند، در حالی که هیچ درخواستی از آنها نداشتم، البته از آنها تشکر کردم. در واقع من همواره مسیر خودم را رفته‌ام و در هیچ یک از این دو قالب نیستم. اما هر کدام از این جناح‌ها و احزاب از من حمایت کنند، استقبال می‌کنم.

وی روابطش را با اصلاح‌طلبان «بیشتر» دانست و اظهار کرد: اصلاح‌طلبان خیلی بیشتر مرا در جلسات خود دعوت می‌کنند. اصولگرایان وقتی با کسی قطع رابطه می‌کنند او را در صف دشمن قرار می‌دهند.

امید زیادی به حمایت احزاب ندارم

مطهری در این باره که تاکنون کدام جریان از شما اعلام حمایت کرده‌اند، بیان کرد: یکی دو پیام برای من از طرف دو حزب آمده بود. امید زیادی به حمایت احزاب نبسته‌ام. البته برخی از این گروه‌ها و تشکل‌ها حمایت یا عدم حمایت خود را به بعد از بررسی صلاحیت‌ها موکول کرده‌اند. اما در مورد برنامه، اصول کلی آن برای من روشن است که قرار است در دولت چه کارهایی انجام دهم و برای اینکه جزییات آن را بیان کنیم، نیاز به کار بیشتری دارد.

فاصله طبقاتی را کم کنیم

این استاد دانشگاه با بیان اینکه مشکل اصلی مردم وضع اقتصادی آنها است، گفت: خرج بخش بزرگی از مردم به دخلشان نمی‌رسد و با سختی زندگی می‌کنند، کسانی که ۳ تا ۴ میلیون حقوق می‌گیرند و مستاجر هم هستند، واقعا نمی‌دانم چگونه زندگی می‌کنند. باید این فاصله طبقاتی را کم کنیم. تا زمانی که رونق اقتصادی شکل نگیرد و پول به اندازه کافی در کشور گردش نداشته باشد، این مشکلات حل نمی‌شود.

در اسرع وقت معضل تحریم را برطرف کنیم

مطهری اضافه کرد: تحریم‌ها به اقتصاد کشور ضربه اساسی زده است، ما اجناس وارداتی را به چند برابر قیمت تهیه می‌کنیم و این هزینه‌ها از جیب مردم است، بنابراین در اسرع وقت باید این معضل را برطرف کنیم.

نایب رییس پیشین مجلس، راهبرد همه مقام‌های کشور را رفع تحریم‌ها دانست و گفت: به هر حال این ‌آمریکا بوده که تخلف کرده و باید به نقطه اول برگردد. منتها نکته ظریفی وجود دارد، ما باید فضا را طوری آماده کنیم که این کار تحقق پیدا کند. مشکل اصلی غربی‌ها نفوذ منطقه‌ای ایران است. در واقع نگران امنیت رژیم صهیونیستی هستند.

 

مطهری ادامه داد: ما باید هر زمان تاکتیک مختص آن زمان را داشته باشیم. پیامبر اسلام با قبیله‌ای پیمان صلح می‌بست و به جنگ قبیله دیگر می‌رفت. اینکه همزمان در همه جبهه‌ها بجنگیم، پیروزی به دست نخواهد آمد.

نماینده پیشین مجلس یادآور شد: تا زمانی که برجام پا بگیرد باید نشان دهیم دنبال آرامش هستیم. آرمان‌های ما تغییر ناپذیر است، هیچ وقت نمی‌توانیم موضوع فلسطین را فراموش یا نادیده بگیریم ولی باید با تدبیر روابط خود را با کشورهای اسلامی تقویت کنیم و از ظرفیت همه کشورهای اسلامی برای کمک به فلسطین بهره ببریم.

عده‌ای راضی به برداشته شدن تحریم نیستند

مطهری با بیان این که عده‌ای راضی به برداشته شدن تحریم‌ و احیای برجام نیستند، یادآور شد: برجام از اول به نفع کشور بوده و الان هم به نفع ما است. این پیکر نیمه‌جان برجام حداقل دوبار آمریکا را شورای امنیت ناکام کرد. از طرفی رهبر انقلاب هم برجام را قبول دارند، ایشان می‌فرمایند که کل تحریم‌ها را لغو کنید ما هم به برجام بر می‌گردیم.

وی اظهار کرد: اگر همه متحد بودیم و حرف و عمل واحدی در روابط خارجی داشتیم به این نقطه نمی‌رسیدیم. پس از توافق برجام گشایش‌های زیادی داشتیم. تورم کم و رشد اقتصادی اتفاق افتاد. می‌توانستیم سرمایه‌گذاری‌های مهمی در کشور داشته باشیم که برخی کارشکنی‌ داشتند. 

عدالت سوسیالیستی را قبول ندارم/ هر کس به اندازه توان و استعدادش باید پیشرفت کند

فرزند شهید مرتضی مطهری درباره عدالت اجتماعی و به‌ویژه توزیع یارانه‌های نقدی، اظهار کرد: عدالت مورد نظر ما اسلامی است. عدالت را به معنای سوسیالیستی قبول ندارم. مردم از نظر تلاش و استعداد متفاوت هستند. عدالت مدنظر من این است که هر کس به اندازه توان، ظرفیت و استعدادی که دارد باید بتواند پیشرفت کند. ولی نباید منجر به اختلاف طبقاتی و شکاف ویران کننده ای شود. در حال حاضر شکاف و اختلافات مالی سرسام‌آور است.

این فعال سیاسی به شکست تفکر سوسیالیسم مقابل دنیای سرمایه‌داری اشاره کرد و گفت: اقتصاد و عدالت مدنظر من این است که جامعه مانند میدان مسابقه باشد و هر کس به اندازه تلاشی که می‌کند بهره ببرد. بخش خصوصی فعال باشد و رقابت میان مردم صورت بگیرد. دولت به ناظر، متولی اقتصاد کشور نباشد مگر در صنایع مادر و اموری که جنبه امنیتی دارد.

مطهری اظهار داشت: به نظر من آنچه از اقتصاد که در دست نهادهای حاکمیت و نیروهای نظامی است باید به مردم و بخش خصوصی واگذار شود. نیروهای مسلح امکاناتی دارند که شاید بخش خصوصی از آن بی‌بهره است. اشکال ندارد در صورت نیاز به پیشبرد پروژه‌هایی کمک کنند اما نباید احساس مالکیت کنند. اگر اینها را سر و سامان دهیم و دولت هم بسیاری از شرکت‌های وابسته خود را به مردم واگذار کند و نظارت کند، می‌توانیم اصل رقابت را جاری و پیشرفت کنیم.

وی درباره پرداخت یارانه‌های نقدی، عنوان کرد: یارانه‌ها تا زمانی که قانون آن وجود دارد باید اجرا شود. ولی معتقدم صرفا باید به بخشی از جامعه کمک کنیم که دچار ناتوانی هستند. مثلا به پدر خانواده‌ای کمک شود که معلول یا از کار افتاده است. ولی اینکه گفته شود لزوما و ضرورتا باید به همه مردم یارانه داده شود، موافق نیستم.

 سیاست تقسیم پول در بلند مدت در جهت منافع ملی نیست

مطهری ادامه داد: به مجلس پیشنهاد کردم این ارقام به افراد نیازمند و تحت پوشش سازمان‌های حمایتی داده شود و اگر افراد دیگری هم آسیب پذیرند ثبت نام کنند و مورد بررسی و راستی آزمایی قرار گیرند. در این حالت نه ۴۵ هزار تومان بلکه می‌توان کمک قابل توجهی کرد. چون این افراد حق دارند که از بودجه عمومی استفاده کنند و پرداخت به آنها موجه است.

این فعال سیاسی یادآور شد: البته در حال حاضر در برخی روستاها و شهرها واقعا مردم به یارانه نیاز دارند و باید مقداری جلو برویم و وضع اقتصاد بهبود یابد. به هر حال سیاست تقسیم پول را در بلند مدت به نفع مردم و منافع ملی نمی‌دانم.

پالرمو بعد از تایید شورای نگهبان باید به دولت ابلاغ می‌شد

مطهری درباره سرنوشت لوایح مرتبط با FATF گفت: این لوایح از دوره محمود احمدی‌نژاد مطرح شده اند. حتی دو مورد از این لوایح (مبارزه با پولشویی و مبازره با کمک مالی به تروریسم) تصویب شد. بعدا لایحه مبازره با پولشویی مجددا در مجلس نهم اصلاح شد و دو لایحه پالرمو و CFT باقی ماند که بحث الحاق به دو کنوانسیون مبارزه با پولشویی و مبازره با کمک مالی به تروریسم در آن مطرح بود.

نایب رییس پیشین مجلس اضافه کرد: عده ای مخالف الحاق به این کنوانسیون‌ها بودند و می‌گفتند اگر به این کنوانسیون‌ها ملحق شویم دشمن متوجه کارهای مهم ما می‌شود. لایحه پالرمو را شورای نگهبان هم تایید کرده بود ولی هیات نظارت بر سیاست‌های کلی مجمع تشخیص مصلحت نظام ایرادات کلی گرفت. در حالی که بعد از موافقت شورای نگهبان باید به دولت ابلاغ می‌شد.

مطهری افزود: کار سختی است که بگوییم خاک خوردن این لوایح در مجمع سیاسی و انتخاباتی است. اما با خوش‌بینی می گوییم مخالفان تصویب این لوایح برای جلوگیری از درز اطلاعات کشور بر عدم تایید آن پافشاری می‌کنند.

وی ادامه داد: خیلی از کشورها عضو FATF هستند به این کنوانسیون‌ها پیوسته‌اند ولی کار خود را هم می‌کنند. اتفاقا ما در حالت عضویت در FATF بهتر می‌توانیم تحریم‌ها را دور بزنیم.

نایب رییس مجلس شورای اسلامی درباره کابینه احتمالی خود تاکید کرد: ما از افراد شایسته، متخصص، با تقوا و دارای هر مذهبی و جنسیتی باید استفاده کنیم. عدالت را باید در این موضوع رعایت کنیم و حق را باید به حق‌دار بدهیم. نباید کسی که لایق وزارت است، کنار گود بنشیند و تفاوت هم نمی‌کند چه رویکرد سیاسی و عقیدتی داشته باشد. افراد منیع‌الطبع را باید پیدا کرد و از آنها دعوت به عمل آورد که در جای مناسب و حوزه‌ای که تخصص دارد، خدمت کند.

 فکر سیاسی خواهران و برادرانم به من نزدیک است

مطهری درباره طرز تفکر فرزندان شهید مطهری و اختلاف دیدگاه در این خانواده، گفت: تقریبا همه یک نوع تفکر و وحدت عقیده داریم و در مسایل سیاسی و نگاه اعتقادی هم نظر هستیم. من حضور بیشتری در رسانه‌ها دارم و بقیه اعضای خانواده کمتر در رسانه‌ها حضور دارند. خانواده ما متشکل از سه پسر و چهار دختر است. برادر کوچک من روحانی است و در مسائل سیاسی وارد نمی‌شود. من وسطی هستم و برادر بزرگ من استاد دانشگاه علامه طباطبایی بود که بازنشسته شد، او هم زیاد وارد سیاست نشد، فقط من هستم که وارد این حوزه‌ها می‌شوم.

این نماینده پیشین مجلس ادامه داد: یکی از خواهران من استاد دانشگاه الزهرا(س) است و بقیه خانه‌دار هستند. فکر سیاسی همه خواهران و برادران به من نزدیک است و در این حوزه‌ها اختلاف نظر نداریم.

منبع: الف

کلیدواژه: انتخابات ریاست جمهوری مجلس شورای اسلامی فعال سیاسی مطهری درباره شورای نگهبان اصلاح طلبان رییس جمهوری مردم احساس پیشین مجلس فکر می کنم یادآور شد نایب رییس من حمایت تحریم ها عده ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۴۰۳۹۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیا در سفر گروسی موارد اختلافی ایران و آژانس حل خواهد شد؟

سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران و گفتگو در خصوص موارد اختلافی می‌تواند فرصت مناسبی در جهت ارتقای روابط ایران و آژانس باشد. - اخبار بین الملل -

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اوایل هفته جاری به منظور رایزنی و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران و همچنین شرکت در نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم وفنون هسته‌ای ایران که در شهر اصفهان برگزار می‌شود، به ایران سفر خواهد کرد.

این سفر با توجه به تحولات و شرایط منطقه و همچنین با توجه به روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و موارد ادعایی آژانس علیه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران دارای اهمیت خاصی است و می‌تواند در صورت رویکرد فنی و عدم توجه به مسائل سیاسی به اصلاح روند غیرسازنده آژانس در برابر ایران منجر شده و همکاری‌های فی‌مابین را افزایش دهد.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در طی سال‌های گذشته بدون توجه به همکاری‌های گسترده ایران با آژانس و اعطای دسترسی به این نهاد برای بازرسی، ادعاهای سیاسی خود علیه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران را در گزارش‌های فصلی به شورای حکام و همچنین در مصاحبه‌های صورت گرفته با رسانه‌ها مطرح کرده است.

در آخرین گزارش فصلی گروسی به شورای حکام در اسفند ماه سال گذشته نیز رویکرد سیاسی مدیرکل مشهود است که از رویکرد ایران در کاهش همکاری با این آژانس انتقاد کرده و در خصوص مسائلی از جمله پادمان و اصطلاح دو مکان باقی مانده، توقف اجرای کد اصلاحی 3.1 و همچنین بازرسی‌ها ادعاهای قبلی را تکرار کرده است.

موضوع مربوط به اصطلاح «دو مکان» و اسناد غیرمعتبر

سال 1398 آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر اساس یک سری اسناد مجهول الهویه و غیر معتبر که توسط رژیم صهیونیستی منتشر شده بود، ادعایی را علیه 4 مکان مطرح کرد و ادعا کرد ایران در 4 منطقه ورامین، تورقوزآباد، آباده (مریوان) و آزمایشگاه جابر بن حیان غنی سازی یا اعمال خارج از پادمان انجام شده است.

طی مذاکرات و رایزنی‌ها موضوع آزمایشگاه جابر بن حیان در نتیجه همکاری ایران مطابق با بند 7.6 گزارش آژانس بسته شده است و همچنین پس از سفر گروسی در اسفند ماه 1401 به تهران و مذاکرات انجام شده پرونده مربوط به آباده نیز بسته شد. در گزارش مدیرکل به شورای حکام در خرداد سال 1402 آمده است که بازرسان تحقیقات خود را در مورد آثار اورانیوم در مریوان، در نزدیکی شهر آباده، در حدود 525 کیلومتری جنوب شرقی تهران بسته‌اند.

در آخرین گزارش آژانس به شورای حکام در اسفند‌ماه 1402 دو مکان ادعایی باقی‌مانده آژانس همچنان وجود دارد و گروسی در این گزارش مدعی شد که «ایران توضیحات فنی معتبری برای وجود ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در ورامین و تورقوزآباد به آژانس ارائه نکرده و آژانس را از مکان یا مکان‌های فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده مطلع نکرده است».

آژانس تاکنون اسناد معتبری در این خصوص ارائه نکرده و صرفا بر اساس اطلاعات ادعایی و مجهول‌الهویه رژیم صهیونیستی در این خصوص، ازریابی‌های خود را انجام داده است. ایران نیز در پاسخ به این ادعا به صراحت بیان کرده که  هیچ مکانی که باید تحت موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) اعلام شود، وجود ندارد؛ از جمله از طریق یادداشت‌های توضیحی INFCIRC/1159 مورخ 23 نوامبر 2023، INFCIRC/1131 مورخ 14 سپتامبر 2023، INFCIRC/996 مورخ 7 ژوئن 2022 و INFCIRC/967 مورخ 3 دسامبر 2021 که توسط ایران ارسال شده است.

در یادداشت توضیحی ایران در اسفند ماه سال گذشته نیز تاکید شده که در خصوص "ورامین"،  هیچ مکان اعلام نشده‌ای (که اعلام آن) طبق موافقت‌نامه پادمان جامع (CSA) الزامی باشد، وجود نداشته است.

ایران در این یادداشت نوشت: «ادعای وجود "کارخانه در مقیاس آزمایشی اعلام نشده که بین سال‌های 1999 تا 2003 مورد استفاده قرار می‌گرفته است" فاقد اطلاعات موثق و اسناد معتبر تأیید شده، بلکه مبتنی بر اسناد جعلی و غلط ارائه شده توسط یک نهاد معلوم‌الحال است. ارجاع آژانس صرفاً به تصاویر ماهواره‌ای بی‌کیفیت برای ارزیابی اینکه «... کانتینرهای خارج شده از ورامین در نهایت به تورقوزآباد منتقل شدند...» کافی و صحیح نیست، زیرا هزاران کانتینر مشابه در سراسر کشور در حال حرکت هستند. ادعای جابجایی یک کانتینر از مکانی به مکان دیگر، نمی‌تواند تنها با تصاویر ماهواره‌ای کم کیفیت طرح و پیگیری شود.»

ایران همچنین در خصوص تورقوزآباد نیز با بیان اینکه هیچ سند معتبری تاکنون ارائه نشده است، در یادداشت توضیحی خود تصریح کرد: «ارزیابی آژانس براساس اطلاعات و شواهد معتبر نیست. تورقوز آباد در واقع یک مکان صنعتی است که شامل انواع انبارها و اماکن نگهداری مواد شوینده، مواد شیمیایی، مواد غذایی، پارچه و منسوجات، لاستیک و قطعات خودرو، لوله و اتصالات و برخی ضایعات صنعتی است. این مکان در چنین منطقه‌ای مناسب برای انبار مواد هسته‌ای نیست. در مورد فرض نادرست آژانس مبنی بر بیرون بردن کانتینرها به شکل دست نخورده از این مکان نیز اطلاعاتی که اثبات می‌کند فرض آژانس صحیح نیست قبلاً به آژانس ارائه شده است.»

ایران توضیحات فنی خود در خصوص این ادعاها را در گزارشاتی مختلف به آژانس ارائه کرده اما رویه سیاسی در این نهاد بین‌المللی و تحت تاثیر قرار گرفتن توسط رژیم صهیونیستی تاکنون باعث شده که با وجود اینکه هیچ سند معتبر مبنی بر تخلف ایران در طی این سال‌ها وجود ندارد، این موارد ادعایی توسط آژانس بسته نشود.

ایران به طور داوطلبانه به آژانس اجازه دسترسی اعطا کرده و اطلاعات و توضیحاتی در مورد این مکان‌ها به آژانس ارائه کرد. این در حالی بود که آژانس اسناد معتبری را در رابطه با ادعای خود درباره «مواد هسته‌ای اعلام‌نشده و فعالیت‌های مرتبط هسته‌ای» به ایران ارائه نکرد و ایران هرگز موظف نبوده است که اسناد غیرمعتبر و ساختگی را به‌عنوان اطلاعات مرتبط با پادمان در نظر بگیرد و به درخواست‌های آژانس پاسخ دهد. با این حال، متأسفانه آژانس تمامی اسناد ساختگی و اطلاعات جعلی ارائه شده توسط رژیم اسرائیل را معتبر می‌داند. این امر باعث شده است که آژانس بر این اساس ارزیابی اشتباه و نتیجه‌گیری غیرقابل اعتمادی داشته باشند.

کد اصلاحی 3.1 و توقف اجرای آن توسط ایران

به دنبال خروج غیرقانونی آمریکا از برجام و ناتوانی اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی آلمان و فرانسه و انگلستان در اجرای تعهدات خود، ایران بر اساس بندهای 26 و 36 برجام، تمام اقدامات شفاف‌ساز داوطلبانه فراتر از موافقت‌نامه پادمان جامع خود از جمله اجرای کد اصلاحی 3.1  (همان‌طوری که در بند 65 پیوست برجام مشخص شده است) را متوقف کرد.

پس از این عمل ایران، آژانس نیز با انتقاد از توقف موقتی اجرای کد 3.1 توسط ایران، آن را عدم اجرای موافقتنامه پادمان تلقی کرد. گروسی نیز در گزارشات و مصاحبه‌های خود سعی کرد ایران را ناقض توافقات بداند. وی در در نشست افتتاحیه شورای حکام آژانس در خصوص برنامه هسته‌ای ایران مدعی شد: «ایران همچنین نیاز به اجرای کد اصلاحی 3.1 دارد که یک تعهد قانونی برای ایران است. این مسائل پادمانی باقیمانده ناشی از تعهدات ایران ذیل توافقنامه پادمان جامع است و باید حل و فصل شود تا آژانس در موقعیتی باشد که تضمین دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است.»

مسئله‌ای که آژانس فراموش کرده این است که تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات خود تحت برجام کاملاً مطابق با حقوق ذاتی آن طبق بندهای 26 و 36 برجام و در پاسخ به خروج غیرقانونی آمریکا از برجام بود و این واقعیت آشکار نمی‌تواند مبنایی برای آژانس و دیگر کشورهای غربی برای خواسته‌های فراتر از ان‌پی‌تی و همچنین خودداری از انجام تعهدات خود باشد.

کد 3.1 جزء لاینفک ترتیبات فرعی موافقتنامه‌های پادمان جامع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با کشورهای غیر هسته‌ای طرف معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است. این آیین نامه از دولت‌ها می‌خواهد که در مورد تاسیسات جدید به طور معمول حداکثر 180 روز قبل از بارگذاری مواد هسته‌ای به آژانس گزارشاتی ارائه شود.

مدیرکل آژانس در این خصوص مدعی است که مبنای قانونی پذیرش کد اصلاحی 3.1 از سوی ایران، ماده 39 موافقت‌نامه پادمان است و قانونی بودن یا غیرقانونی بودن تصمیم ایران مبنی بر توقف اجرای این آیین‌نامه باید بر اساس مفاد این ماده ارزیابی شود.

اما ماده 39 در مورد تعلیق اجرای آیین نامه ساکت است و به طور خاص به توقف اجرای قانون اشاره نکرده است. بنابراین، برای ارزیابی اینکه آیا توقف اجرای کد اصلاحی 3.1 توسط ایران نقض تعهدات بین‌المللی این کشور است، بررسی اسناد حقوقی مربوط به غیر از موافقتنامه پادمان ضروری است.

عصبانیت رسانه صهیونیست از تلاش‌های ناکام تل‌آویو در آژانس علیه ایرانایران: ارزیابی‌های آژانس مبتنی بر اسناد غیرمعتبر ارائه‌شده توسط رژیم صهیونیستی است

نکته مهم دیگر این است که این بند 65 برجام بود که ایران را ملزم به اجرای مجدد کد اصلاحی پس از سال 2015 کرد. برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در واقع شرایطی را فراهم می‌کند که تحت آن ایران می‌تواند تعهدات خود از جمله تعهد به اجرای کد اصلاحی 3.1 را به حالت تعلیق درآورد. به طور خاص، بندهای 26 و 36 برجام شرایطی را که اجازه چنین تعلیقی را می‌دهد، بیان می‌کند. ایران، متعاقب اعمال مجدد تحریم‌ها توسط ایالات متحده در سال 2018 و عدم پایبندی امضاکنندگان اروپایی به تعهدات خود در برجام، به تدریج تعهدات برجامی خود را کاهش داد و در فوریه 2021، اجرای کد اصلاحی 3.1 را متوقف کرد.

در نتیجه، توقف اجرای کد اصلاحی توسط ایران با تعهدات برجام همسو بوده و نقض آن محسوب نمی‌شود. برجام، به عنوان یک توافق عمومی و جزء لاینفک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد (2231)، بر اساس ماده 103 منشور سازمان ملل متحد، بر سایر معاهدات از جمله موافقتنامه‌های پادمان اولویت دارد. همانطور که در بالا ذکر شد، برجام، تحت شرایط خاصی، کاهش و تعلیق تعهدات برجامی ایران از جمله تعهد این کشور به اجرای کد اصلاح شده را مجاز دانسته و مدیرکل آژانس نمی‌تواند در ارزیابی قانونی یا غیرقانونی بودن تعلیق این موضوع را نادیده بگیرد.

این کشور ایران نبود که توقف اجرای این کد را آغاز کرد. در عوض، این اقدامات خصمانه برخی از دولت‌ها بود که ایران را مجبور به توقف اجرای این قانون در سال 2007 و بار دیگر در سال 2021 کرد. تعلیق اجرای کد اصلاحی پیامد مستقیم شکست برخی کشورها در پایبندی به تعهدات خود در برجام است. اگر این کشورها نقض‌های خود را اصلاح کنند و مسئولیت‌های خود را از سر بگیرند، ایران آماده است تا پاسخ متقابل را بدهد.

مسئله بازرسان آژانس

25 شهریور ماه 1402 بود که خبری توسط آژانس مبنی بر اینکه برخی از بازرسان این نهاد توسط ایران لغو انتصاب شده‌اند، منتشر شد. ایران 8 بازرس فرانسوی و آلمانی آژانس را براساس حقوق حاکمیتی مصرح در ماده 9 موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس ( INFCIRC 214) و در پی سوءاستفاده‌های سیاسی سه کشور اروپایی در جلسه شورای حکام لغو انتصاب کرد.

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه پس از این لغو انتصاب  اعلام کرد: متأسفانه سه کشور اروپایی و آمریکا به رغم تعامل مثبت، سازنده و مستمر جمهوری اسلامی با آژانس، با زیاده‌خواهی و با هدف تخریب فضای همکاری ایران و آژانس، از فضای شورای حکام برای مقاصد سیاسی خود سوءاستفاده کردند. ایران پیشتر نسبت به عواقب این گونه سوءاستفاده‌های سیاسی از جمله تلاش برای سیاسی کردن فضای آژانس هشدار لازم را داده بود.

بعد از این عمل متقابل ایران، آژانس واکنش نشان داد و گروسی نیز در گزارشات و مصاحبه‌های خود با انتقاد از این لغو انتصاب مدعی شد که عمل ایران اجرای عادی فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس در ایران را متاثر می‌کند. وی در بیانیه 16 سپتامبر خود در این باره نوشت: «تجربه نشان می‌دهد که حذف/ اخراج/طرد بازرسان آژانس بر دستور کار( وظیفه) اساسی  آژانس در راستی آزمایی تأثیر می‌گذارد و روشی برای کار همکارانه نیست.»

در بحث لغو انتصاب بازرسان آژانس گروسی باید به جای فرافکنی به اصل موضوع بپردازد. وی مدعی است که ایران بر اساس ملیت بازرسان آنان را اخراج کرده و نباید انتصاب آنان را لغو می‌کرد. این در حالی است که طبق قانون ایران حق دارد نه تنها قبل از انتصاب بازرسان بلکه حتی بعد از آن نیز انتصاب آنان را لغو نماید.

 براساس توافق نامه جامع پادمانی کشورهای عضو حق دارند از پذیرش یک یا گروهی از بازرس‌ها که آنها را فاقد صلاحیت تشخیص دادند، اجتناب کنند یا ماموریت شان را کان لم یکن فرض و یا نیمه تمام بگذارند و اعمال این حق هیچ نیازی به حصول یا وجود شرایط خاصی ندارد و کشور کاملا مختار است.

براساس بند یک ماده 9 توافقنامه جامع پادمانی، آژانس باید رضایت ایران را برای بازرسان پیشنهادی خود دریافت نماید. همچنین براساس بند دو همان ماده چنانچه ایران چه در زمان پیشنهاد بازرس یا هر زمان دیگری پس از انتخاب یک بازرس با آن مخالف باشد، آژانس باید بازرس یا بازرسین دیگری را به دولت ایران پیشنهاد نماید. براساس بند سه ماده مزبور چنانچه در اثر خودداری مکرر دولت ایران از قبول بازرسین پیشنهادی آژانس، اجرای بازرسی بر طبق موافقتنامه دچار وقفه گردد، این مخالفت باید از طرف مدیرکل آژانس به شورای حکام ارجاع داده شود. با توجه به متن صریح موافقتنامه جامع پادمانی ایران می‌تواند بدون هرگونه توضیحی و در هر زمانی که بازرس یا بازرسینی را فاقد صلاحیت تشخیص داد از پذیرش آنها اجتناب کند و آژانس باید بازرس یا بازرسین دیگری را جایگزین نماید.

براساس گزارش‌های منتشر شده بخش پادمان، آژانس برای انجام وظائف پادمانی در چارچوب‌های مختلف پادمانی از خدمات حدود 400 بازرس از 80 ملیت مختلف از کشورهای عضو بهره می‌برد. از این تعداد حدود 120 بازرس برای انجام بازرسی و راستی آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای درچارچوب تعهدات پادمانی ذیل توافقنامه جامع پادمانی کشور جمهوری اسلامی ایران منصوب شده‌اند. یعنی چیزی حدود یک سوم کل تعداد بازرس‌های آژانس. پس از لغو انتصاب 8 بازرس نیز ایران 14 بازرس جدید آژانس را پذیرفت و آژانس هیچ اشاره‌ای به این انتصاب‌های جدید نکرد و این رویکرد آژانس حرفه‌ای نیست!

اسلامی: 130 بازرس آژانس مجاز به حضور در ایران هستند

در بیانیه گروسی در این خصوص همچنین لغو انتصاب بازرسان را مسبوق به سابقه دانسته اما اگر موضوع مسبوق به سابقه است و قبلا نیز چنین شرایطی رخ داده بود چرا آژانس با توجه به سوابق قبلی پیش بینی لازم را برای جلوگیری از وقوع مجدد چنین رویدادی در پیش نگرفته بود؟ با توجه به گزارش‌های موجود در سال 2007 نیز ایران از پذیرش 38 بازرس احتراز کرد ولی دو طرف در ادامه به توافق رسیدند و آژانس نیز در انجام وظایف‌اش با مشکلی مواجه نشد. بنابراین رویکرد و وقایع اخیر را می‌توان ناشی از ناتوانی فنی آژانس ( در تامین نیروی انسانی متبحر کافی) و هم ناشی از ضعف در انجام مذاکرات و تعامل با کشور عضو دانست.

مدیرکل بدون توجه به حقوق ذاتی کشور عضو و طی سال‌ها بی‌توجهی به وظایفی که بر عهده آژانس برای انجام موثر اقدامات پادمانی و بهره گیری از تجربیات قبلی در تعاملات با کشور و نیز استفاده موثر از کلیه منابع از جمله نیروی انسانی متخصص آن شده است، موضوعی را که جزء حقوق کشور عضو است را مبنایی برای فرار از پاسخگویی مناسب به اعضا قرار داد.

آژانس به جای مذاکره با کشور عضو و معرفی بازرس‌های جدید مکررا از ایران -برخلاف مفاد ماده 9 -درخواست می‌کند که در تصمیم‌اش تجدیدنظر کند و با طرح موضوع در مجامع مختلف در صدد استفاده از موضوع به عنوان ابزاری برای اعمال فشار سیاسی بر کشور است.

در واقع آژانس به جای حل فنی موضوع به دنبال بهره گیری از شرایط سیاسی دنیا و حل آن از طریق سیاسی است که خارج از صلاحیت فنی آن است.  این نحوه عملکرد آژانس که برخلاف متن توافقنامه جامع و سازوکارهای به رسمیت شناخته شده در آن است.

فرجام سخن

اکنون با سفر گروسی به ایران و رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی این فرصت فراهم است که  همکاری‌های ایران و آژانس افزایش یابد. این رویکرد آژانس که خواسته یا ناخواسته در سمت و سوی منافع مقطعی گروهی از کشورهای غربی است می‌تواند منجر به کاهش اعتبار فنی آژانس شود. سفر پیش رو بستر مناسبی برای گسترش تعاملات ایران و آژانس است و این اتفاق جز با مذاکرات فنی و همچنین عدم سیاسی کاری محقق خواهد شد.

اکنون امیدواری برای همکاری‌‌های بیشتر ایران و آژانس و حل و فصل ابهامات وجود دارد. دولت جمهوری اسلامی ایران بارها حسن نیت خود را نشان داده و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز باید در مقابل همکاری‌های ایران، رویکرد متقابل و سازنده داشته باشد.

نکته قبل توجه این است که باید راز موفقیت ایران را در پیگیری همزمان افزایش قدرت هسته‌ای کشورمان در کنار توجه به تعاملات و مذاکرات فنی با آژانس دانست. پیشرفت‌های فنّی ایران در حوزه‌های مختلف هسته‌ای به ویژه غنی‌سازی نشان می‌دهد که علیرغم فشارهای مختلف تحریمی و حتی خرابکاری، این حرکت پرشتاب متوقف یا کند نشده است.

یکی از فرصت‌های مناسب در این سفر شرکت گروسی در اجلاس کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ایران است. کنفرانسی که کاملا جنبه علمی و تحقیقاتی دارد و می‌تواند تصویر مناسبی از علم هسته‌ای و همچنین فعالیت صلح آمیز ایران به جهان مخابره کند.

طبق گفته محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی حدود 477 مقاله تاکنون برای این کنفرانس ارائه شده است.

نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ایران روز دوشنبه 17 اردیبهشت آغاز می‌شود و قرار است در افتتاحیه آن محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی سخنرانی کند.

انتهای پیام/