کیمیایی، سینما را با کارگردان به مردم شناساند

به گزارش حوزه سینما  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، موزه سینمای ایران همزمان با زادروز «عنایت بخشی» گفتگویی دیده نشده از این بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون که در سال ۱۳۸۶ ضبط شده است را منتشر کرد که در زیر بخش‎هایی از آن را می‌خوانید.

 در ابتدای این گفتگو که زنده یاد عزت الله انتظامی نیز حضور داشت، گفت: برخی بازیگران بودند که روز به روز در کارشان رشد کردند و خوب دیده شدند که یکی از آن‌ها «عنایت بخشی» بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با ایشان در فیلم ستارخان ساخته زنده یاد «علی حاتمی» همکاری کردیم که بازی درخشانی داشت و بعد از آن در فیلم «آقای هالو» که بازی ماندگاری را ارائه داد. در تئاتر و تلویزیون بازی‌های زیادی از او دیدیم «بخشی» از جمله بازیگرانی است که همیشه به کارش وفادار بوده است.

عنایت بخشی در ابتدای صحبت‌هایش با اشاره به اینکه در یکی از روستا‌های طالقان به دنیا آمده است، گفت: در دوران نوجوانی علاقه به نمایش دادن در من بسیار وجود داشت تا آنجا که یکی از مشتاقان تعزیه بودم. در مدرسه و دبیرستان همکلاسی‌هایم را دورهم جمع می‌کردم و نمایش (ابومسلم خراسانی) را اجرا می‌کردیم که اسماعیل خلج و فریدون نوری در دبیرستان جزء بازیگران من برای اجرای نمایش‌ها بودند. در نوجوانی به کلاس زنده یاد حمید سمندریان رفتم و اولین بار که روی صحنه حاضر شدم نمایشی از آقای انتظامی بود زمانیکه هنر‌های دراماتیک هر چهارشنبه یک تئاتر داشت.

من و دولت آبادی زمانی حتی پول چند سیخ جگر را هم نداشتیم

وی با بیان اینکه گروه هنر ملی خانه دومش بوده است، گفت: در گروه هنر ملی به شکلی برادر کوچک آقای جوانمرد محسوب می‌شدم و در آن زمان نمایشنامه‌های زیادی را در تلویزیون و در روی صحنه تئاتر کار کردیم؛ سال‌هایی که برای سینما و تئاتر کشور زحمت زیادی کشیدیم. یادم می‌آید در آن سال‌ها یک جگرکی نزدیک وزارتخانه بود که گاهی دنبه هارا به داخل منقل می‌انداخت و بوی آن به همه محله میرسید. من و محمود دولت آبادی که عضو گروه هنر ملی بودیم وقتی پول‌هایمان را روی هم گذاشتیم پول ۵ سیخ جگر نداشتیم، اما هیچ چیزی جز هدفمان برایمان مهم نبود و نمی‌توانست جلوی ما را بگیرد.

بخشی با بیان اینکه برای شخصیت‌هایی که می‌خواستیم کار کنیم بیوگرافی می‌نوشتیم، افزود: اکثر آدم‌هایی که هنوز بار هنری کشور را به دوش می‌کشند کسانی بودند که در گروه هنر ملی حضور داشتند مانند رقیه چهره آزاد، خسرو شکیبایی، محمود دولت آبادی، پرویز فنی زاده، بهرام بیضایی، بهمن مفید، منوچهر انور و ... در آن زمان تنها گروهی که توانست به خارج از کشور برود و تئاتر اجرا کند، گروه هنر ملی بود.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش توضیح داد: با وجود کارگردان‌هایی مثل مسعود کیمیایی و داریوش مهرجویی بازیگر‌ها متوجه شدند که با آن‌ها می‌شود کار کرد، زیرا آن‌ها موقعیت و کارشان با کارگردان‌هایی که هر ۱۰ روز یک فیلم می‌ساختند فرق داشت و اغلب بازیگر‌ها دوست داشتند با آن‌ها کار کنند و به این شکل بود که بازیگران تئاتر وارد سینما شدند.

با فیلم «آقای هالو» وارد سینما شدم

بخشی درباره حضورش در فیلم «آقای هالو» ساخته داریوش مهرجویی نیز گفت: این فیلم داستان جالبی دارد، داریوش مهرجویی با خصوصیات اخلاقی ما آشنا بود. یادم می‌آید به من گفت فیلمنامه را بخوان، نقش جاهل را برای تو درنظر گرفته‌ام و من از او پرسیدم این جاهل کلاس چندم است و مهرجویی به من گفت مگر جاهل هم کلاس چندم دارد؟  من پاسخ دادم بله و مهرجویی گفت برایم جالب است درباره آن به من توضیح بده. درواقع شروع کار من در سینما با فیلم «آقای هالو» بود که نقشی خوبی هم شد و فیلم مورد استقبال زیادی قرار گرفت و همه بازیگران فیلم درخشان بودند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: من معتقدم بازیگر دائما باید از آدم‌های اطرافش ایده بگیرد، اتوبوس و تاکسی سوار شود، به قهوه خانه و جنوب شهر برود آدم‌ها را ببیند، با آن‌ها هم صحبت شود، مشکلشان را بداند، زندگیشان را تجزیه و تحلیل کند در اینصورت وقتی نقشی را بازی می‌کند نقش برایش پوست، گوشت واستخوان دارد.

نظر بهرام بیضایی درباره عنایت بخشی

بخشی با بیان اینکه هرگز برای نقش خاصی مونوپل نشده است، گفت: تماشاگر نمی‌توانست روی من مهر بزند که فقط نقش خاصی را بازی می‌کنم، زیرا نقش‌هایم کاملا متفاوت بودند. بهرام بیضایی جمله‌ای درباره من گفته بود که برایم بسیار ارزنده است اینکه عنایت بخشی بعد از ۲۵ سال در پیله یک موفقیت نپوسیده است و همچنان باطراوت و تازه است.

بهترین بازی بازیگر‌ها در فیلم‌های مسعود کیمیایی

وی درباره مسعود کیمیایی نیز گفت: کیمیایی سینما را با کارگردان به مردم شناساند یعنی زمانی در ایران هیچ کَسی نمی‌گفت برویم فیلم فلان کارگردان را ببینیم بلکه می‌گفتند برویم فیلم فردین، ناصر ملک مطیعی، بیک ایمانوردی را ببینیم، اما مسعود کیمیایی با ساختن فیلم «قیصر» به مردم یا داد که باید بروند فیلم کارگردان‌ها را ببینند. از نظر من هنوز هم بازیگر‌ها بهترین بازی هایشان را در فیلم‌های مسعود کیمیایی ارائه دادند.

بخشی در پایان صحبت هایش اشاره کرد: مسئولین کشور باید توجه بیشتری به هنرمندان داشته باشند، زیرا این قشر زحمتکش هستند، نان مفت نمی‌خورند. در جامعه هنری هیچ آدمی وجود ندارد که بدون انجام دادن کار پول بگیرد (در همه صنوف) واقعا طبقه زحمت‌کشی هستند و متاسفانه هرگز به اندازه زحمتی که کشیدند، مزدی دریافت نکردند.

این گفتگو که بیش از ۵ ساعت با اجرای غلام حیدری و سیمون سیمونیان در سال ۱۳۸۶ ضبط شده است، بخش اصلی آن جهت ثبت در تاریخ در موزه سینمای ایران آرشیو شده است.

یادآور می‌شود، موزه سینمای ایران به عنوان مجموعه‌ای فرهنگی و تاریخی که روایتگر سیر تاریخ و تحولات سینمای ایران است خود را موظف می‌داند نظرات و دیدگاه‌های سینماگران باتجربه و پیشکسوت را جمع آوری کرده تا نسل‌های آینده با نگاه و مسیر زندگی و نحوه خلق وشکل گیری آثار هنرمندان و صاحب نظران هنر سینما آشنا شوند. انتشار این مطالب به معنای تایید و یا رد نظر اشخاص نیست و صرفا جنبه پژوهشی و ضبط تاریخ شفاهی داشته وهدف پرداختن به سرگذشت و تاریخ سینمای ایران است.

انتهای پیام /

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: جمشید مشایخی هنرمندان پیشکسوت مسعود کیمیایی سینمای ایران گروه هنر ملی عنایت بخشی آقای هالو بازیگر ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۴۱۲۹۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جای خالی «عیسی قلی‌پور» همیشه احساس می‌شود/ تشییع «بخشی» در زیر باران و درسی که مردم به مدیران فرهنگی دادند

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، عیسی قلی‌پور از بخشی‌های نامدار موسیقی مقامی شمال خراسان، روز جمعه چهاردهم اردیبهشت ماه در ۸۲ سالگی در بجنورد درگذشت.

زنده‌یاد قلی‌پور که نزد علاقه‌مندان موسیقی شمال خراسان به «عیسی بخشی» معروف بود، نوازندگی را از پدر و پدربزرگش که آنها نیز «بخشی» بودند آموخت. این هنرمند فقید، در بسیاری از جشنواره‌های داخلی و خارجی شرکت کرده بود و علاوه بر نوازندگی دوتار، صدای پرطنین و دلنشینی نیز داشت و نشان درجه یک هنری را نیز از وزارت فرهنگ و اراشد اسلامی دریافت کرده بود.

در همین ارتباط، سید حسن قدرتی هنرمند نوازنده دوتار در گفت‌وگو با خبرنگار آنا عنوان کرد: فوت زنده‌یاد «عیسی بخشی» اتفاقی تلخ و خلاء بزرگی برای اهالی موسیقی بود. در این دو دهه تعداد زیادی از بخشی‌های شمال خراسان را ازدست دادیم که شاید شاخص‌ترین آنها زنده‌یادان حاج قربان سلیمانی، رمضان بردری، علی غلامرضایی آلماجوقی و سهراب محمدی بودند. حالا با رفتن عیسی بخشی جای خالی این بزرگان هم بیش از پیش احساس می‌شود.

تفاوت «بخشی» و نوازنده

وی اظهار کرد: در فرهنگ خراسان جایگاه «بخشی» با نوازنده دوتار متفاوت است. نوازنده دوتار آن کسی است که صرفاً دوتار می‌نوازد، اما «بخشی» جایگاهی فراتر از یک نوازنده یا آهنگساز دارد و یک استاد یا مرشد محسوب می‌شود. در قدیم مردم معتقد بودند که خداوند به بخشی‌ها عنایت ویژه‌ای داشته و مقامی خاص اهدا کرده؛ یعنی نوعی معنویت در شخصیت آنها وجود داشت و مورد احترام مردم منطقه خود بودند.

این فرهنگی بازنشسته که از سال ۱۳۶۸ دوتارنوازی را به شکل حرفه‌ای آغاز کرده افزود: در قدیم، آموختن دوتار کار هرکسی نبود و یادگیری آن یک رابطه استاد ـ شاگردی سال‌ها طول می‌کشید. این شکل از موسیقی برپایه نت‌خوانی و نت‌نویسی نبود، بلکه با دیدن و شنیدن رقم می‌خورد. یعنی فردی که استعداد داشت باید به دست بخشی‌ها نگاه می‌کرد و خوب گوش می‌کرد تا بتواند ردراین مسیر قدم بردارد. طبیعی است که سختی‌های فراوانی را هم تحمل می‌کرد. عنوان «بخشی» اغلب اوقات مثل یک میراث به فرزندان منتقل می‌شد.

قدرتی عنوان کرد: بخشی‌ها علاوه بر تبحر در نوازندگی دوتار، خودشان شعر می‌سرودند و می‌خواندند؛ در ساختن و تعمیر دوتار مهارت داشتند؛ از نظر اخلاقی هم مورد قبول اهالی منطقه بودند و به صفات نیکو شناخته می‌شدند. برای همین در کنار حماسه‌سرایی و در کنار نقل داستان‌ها، پند و اندرز هم به مخاطبان خودشان عرضه می‌کردند. حافظه قوی و لحن گرم وگیرایی داشتند و به قول امروزی‌ها در فن بیان هم توانا بودند.

دانلود فیلم اصلی کد ویدیو

این نوازنده دوتار گفت: معمولاً به آن دسته از بخشی‌هایی که این هنر‌ها و مهارت‌ها را در حد اعلای خود داشتند «بخشی خودبند» می‌گفتند. مجموعه این مهارت‌ها بود که یک «بخشی» را از دوتار نواز جدا می‌‍‌کرد. بیشتر بخشی‌ها داستان‌ها و نقل‌ها و اشعار مختص به خودشان را داشتند که اغلب در جزوه‌های قدیمی و دستنویس نگهداری می‌کردند و برایشان بسیار ارزشمند بود. اگر یک «بخشی» نَقل، اشعار و حکایت‌های منحصر به فردی داشت برایش مزیت و افتخار بود.

وی افزود: در خراسان سه دسته نوازنده وجود داشت. یک گروه همین بخشی‌ها بودند که در کنار دوتارنوازی و روایت‌گری و داستان‌سرایی هم می‌کردند. گروه دیگرعاشیق‌ها بودند که صرفاً در مجالس شادی وعروسی نوازندگی می‌کردند. دسته سوم هم نوازندگان دوره‌گرد یا لوطی‌ها بودند که در یک زندگی کولی‌وار، منطقه به منطقه سفر می‌کردند و در کنار نوازندگی، وقایع هرمنطقه را هم به گوش اهالی منطقه دیگر می‌رساندند.

قدرتی عنوان کرد: البته این دسته سوم یعنی لوطی‌ها، دیگر منقرض شده‌اند. از بخشی‌های شمال خراسان چه ترک زبان و چه کرمانج و چه ترکمن هم کمتر از انگشتان یک دست باقی مانده‌اند.

مردی از تبار بخشی‌های خراسان قدیم 

وی افزود: مرحوم عیسی بخشی در نواختن دو تار تبحر فراوانی داشت و در روایتگری و داستان‌سرایی به سه زبان ترکی، کرمانجی و فارسی هم بسیار مسلط بود. با صدای گرمی هم که داشت این روایت‌ها را شیرین و جذاب ارائه می‌کرد. در جشنواره‌های متعددی شرکت کرده بود و توانست در کنار سایر بخشی‌ها، موسیقی شمال خراسان را پرآوازه کند. در این مسیر زحمات زیادی کشید تا بتواند فرهنگی را که از پدرانش گرفته بود به دیگران منتقل کند.

این دوتارنواز اهل شهرستان قوچان عنوان کرد: همه آثار مرحوم قلی‌پور شنیدنی بودند، اما خودِ من از شنیدن مقام‌های «نوایی» و «شاختایی» با زخمه دوتار و نوای او لذت بیشتری می‌بردم. باید بگویم جای خالی این استاد فقید به راحتی پرنخواهد شد.

قدرتی گفت: مردم قدر هنر و هنرمند را می‌دانند و به آنها احترام می‌گذارند. مراسم تشییع پیکر مرحوم عیسی بخشی در بجنورد زیر بارش شدید باران برگزار شد و نماز هم زیر باران خوانده شد. با این حال خیل عظیم همشهریان و طرفداران ایشان از چند ساعت پیش در این مراسم حاضر بودند.

وی افزود: امیدوارم مدیران فرهنگی ما از این قدرشناسی درس بگیرند و اقدامات بیشتر و موثرتری برای پیشکسوتان موسیقی مقامی انجام دهند.

قدرتی عنوان کرد: الان استاد محمد یگانه که از همان تعداد انگشت شمار بخشی‌های باقیمانده در خراسان است و به گردن من هم حق استادی دارد، با هفتاد و سه سال سن هنوز بیمه نیست و منبع درآمد ثابتی هم ندارد. این بخشی موسیقی شمال خراسان فرزند خلف استاد محمدحسین یگانه است که ایشان هم از بزرگان موسیقی خراسان بود و در سال ۷۱ درگذشت. با این حال و با همه این مشکلات، هنوز هم به فکر ساختن ساز و آموزش هنر به هنرجویان موسیقی مقامی است که جای تقدیر فراوان دارد.

انتهای پیام/