به نقل از «خبرآنلاین»

اعلام دلایل افت و خیزهای بازار سرمایه در سال ۹۹

تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۴۱۷۱۸۱

بعد از ریزش شاخص بورس و ایجاد افت و خیزهای سنگین در این بازار اقدامات گسترده‌ای از سوی دولت و مسوولان حاضر در بازار در دستور کار قرار گرفت تا بتوان بار دیگر شاهد بازگشت رشد به معاملات بورس و کاهش التهاب‌های ایجاد شده در بازار باشیم.

در سالی که گذشت شورای عالی بورس از جمله مجموعه‌هایی بود که در کنار سازمان بورس حمایت تمام قدی را از این بازار کرد و توانست با اتخاذ تصمیمات متعدد تا حدودی در کاهش التهاب‌های ایجاد شده در معاملات بورس تاثیرگذار باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در زمانی که بازار شروع به ریزش کرد، چشم امید سهامداران به تصمیماتی بود که هر هفته با حضور مسوولان ارشد کشور برگزار می‌شد و تا پایان جلسه در انتظا انتشارهای خبر خوشی بودند تا شاید بتواند بار دیگر بازار را به روزهای اوج بازگرداند و سهامداران بتوانند سودهای معقولی را از این بازار کسب کنند.

اکثر کارشناسان در واکنش به فعالیت‌های شورای عالی بورس برای بهبود وضعیت بازار سرمایه معتقدند بودند که تصمیمات اتخاذ شده در جلسه شورای عالی بورس می‌تواند کمک‌کننده به سهامداران خرد باشد و در  تغییر مسیر معاملات بازار به سمت روند صعودی تاثیرگذار باشد.

تاثیرگذارترین اقدام در شورای عالی بورس تغییر دامنه نوسان بورس و ایجاد دامنه نوسان نامتقارن مثبت ۶ و منفی ۲ بود که این تصمیم توانست در کنار دیگر اقدامات انجام شده تا حدودی وضعیت بازار را بهبود ببخشد و در روزهای پایانی سال بار دیگر شاهد سبزپوشی شاخص بورس در بازار باشیم.

در کنار همه تصمیمات اتخاذ شده در جلسه شورای عالی بورس اما این بازار نتواست برابر با تلاش شورای عالی بورس تا پایان سال جاری ضرر و زیان‌های خود را جبران کند که از نظر یک عضو شورای عالی بورس این موضوع ناشی از عواملی بود که بر شتاب افت شاخص بورس تاثیرگذار بود.

ورود حجم گسترده‌ای از سرمایه‌گذاران به بورس

«حسین سلاح ورزی» در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به خلاصه‌ای از معاملات بورس در سال ۹۹ اشاره کرد و افزود: از جمله نکات منفی بورس در سال گذشته که بر شدت روند این بازار تاثیرگذار بود مجموعه تحولات تجاری حاضر در کشور بود که باعث دور شدن بورس از کارکردهای واقعی خود شد.

سلاح‌ورزی به نکات مثبت معاملات بورس در سالی که گذشت اشاره کرد و گفت: نکته مثبت این بود که بازارهای مالی ساختار یافته به عنوان یکی از ارکان جوامع توسعه یافته در مرکز توجه افکار عمومی قرار گرفت، این موضوع در طول فعالیت بازار سرمایه بی سابقه بوده است و تاکنون شاهد ورود این حجم از سرمایه‌گذاران به بورس نبوده‌ایم.

عوامل تاثیرگذار در ریزش بورس در سال ۹۹ 

وی با اشاره به عوامل موثر بر ریزش شدید شاخص بورس در بازار ، افزود: اصولا سه عامل به شدت بر روند بازار تاثیرگذار بودند و همیشه عواملی مانند تحولات بخش حقیقی اقتصاد و انتظارات عقلایی، متغیرهای پولی و رفتارهای توده ای در تغییر سطح قیمت‌ها نقش بازی می‌کنند.

سلاح‌ورزی اظهار داشت: ارزیابی وضعیت بازار نشان می‌دهد که تغییرات بخش حقیقی در سال ۹۹ ضعیف‌ترین و رفتارهای توده ای تاثیرگذارترین بازیگر میدان تحولات قیمتی در طول فعالیت بورس در سال ۹۹ بود.

به گفته این عضو شورای عالی بورس، نوسان‌های بی وقفه معاملات بورس در سال ۹۹ بازتابی از همان ناپایداری رفتارهای توده‌ای است.

اقدامات تاثیرگذار در بهبود روند معاملات بورس 

وی با اشاره به اقداماتی که می‌تواند زمینه بهبود روند معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ را فراهم کند، گفت: در این زمینه عوامل بسیار زیاد و متعددی می‌تواند بر روند بازار تاثیرگذار باشد، به طور حتم با انجام برخی از اقدامات می‌توان شاهد کاهش نوسان و ضرر و زیان های ایجاد شده در بازار سهام باشیم اما اصلی‌ترین عاملی که می‌تواند بازار را دوباره به روزهای اوج بازگرداند کاهش برخی از مداخلات صورت گرفته در بازار است که به شدت سال گذشته معاملات بورس را تحت تاثیر خود قرار داد.

 سلاح‌ورزی با بیان اینکه وظیفه برخی از مسوولان حاکم در بازار کنترل شاخص بورس،افزایش و کاهش شاخص بورس نیست، افزود: این مسوولان فقط باید نسبت به این موضوع اطمینان خاطر داشته باشند که معاملات بورس در شرایط شفاف و منصفانه معاملات خود را انجام می دهد.

نایب رییس اتاق بازرگانی کشور تاکید کرد: در صورتی که بخش حاکمیتی بورس تمرکز خود را بر برخی از مسایل موجود که بر بازار تاثیرگذار هستند، بگذارد و از محدوده هایی که نمی تواند نقش چندانی را بر بازار داشته باشد خارج شود، شرایط حاکم در معاملات بورس بهتر از موقعیت فعلی بازار می‌شود.

تاثیر آزادسازی سهام عدالت بر معاملات بورس

وی با اشاره به زمان آزادسازی سهام عدالت و تاثیر آن بر معاملات  بورس اشاره کرد و گفت: در تاثیر این اقدام مهم دولت نمی توان با قطعیت و اطمینان اظهارنظر کند، از همان روز نخست که بحث آزادسازی سهام عدالت مطرح شد حرف ما در بخش خصوصی این بود که اجرای این تصمیم مهم نیازمند محاسبه، شبیه‌سازی و تحلیل است.

سلاح ورزی خاطرنشان کرد: به نظر می رسد تحلیل عمیقی در زمینه آزادسازی سهام عدالت صورت نگرفت و بهتر بود در زمان دیگری این اقدام انجام می‌شد تا دیگر شاهد تاثیر زیادی بر روند معاملات بازار نباشیم.

اقدامات دولت بر معاملات بورس 

این عضو شورای عالی بورس اظهار داشت: دولت از زمانی که شاخص بورس در مسیر سقوط قرار گرفت برای جلوگیری از ریزش بازار اقدام به اجرای برخی از مقررات کرد که به دلیل بی اعتمادی های حاصل شده در بازار نتوانست چندان تاثیر مثبتی را بر بازار بگذارد.

عملکرد حقوقی‌ها برای حمایت از بازارسرمایه

وی با اشاره به صحبت‌های مطرح شده در زمینه ضعف عملکرد حقوقی ها در راستای حمایت از بازار سرمایه گفت: حقوقی به چه دلیلی باید از بازار حمایت کنند؟ حقوقی یک بازیگر مانند هر بازیگر دیگری است که به دنبال منفعت خود در بازار است.

 سلاح‌ورزی با بیان اینکه سیاستگذار باید شرایطی را در معاملات بورس حاکم می کرد تا ثبات و تعادل بازار تضمین کننده منافع همه سهامداران باشد، افزود: با توجه به شرایط حاکم شده در بازار، اکنون سهامداران نسبت به معاملات این بازار نا اطمینان شده اند و بیشتر مسوولان به دنبال این هستند تا یک شبه وضعیت بازار را بهبود ببخشند و کسی به فکر رفتار تعادل بخش و دراز مدت در این بازار نیست.

برنامه‌های پیش‌روی شورای عالی بورس برای معاملات بازارسرمایه

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر برنامه های پیش روی شورای عالی بورس برای هدایت از معاملات این بازار اشاره کرد و افزود:  حرف رسمی درباره برنامه های شورا باید از سوی رییس و سخنگوی شورای عالی بورس پیگیری شود اما به نظر می رسد سه محور مقررات زدایی، حمایت از جریان آزاد اطلاعات و منزه نگه داشتن بورس از مداخلات و اظهار نظرهای سیاسی تاثیرگذار بر بورس از جمله اولویت هایی است که باید تعقیب در شورای عالی بورس تعقیب و اجرا شود.

۲۲۳۲۲۴

کد خبر 1499279

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: بورس تهران سازمان بورس و اوراق بهادار بورس آزادسازی سهام عدالت معاملات بورس در سال بازار تاثیرگذار شورای عالی بورس بورس در سال ۹۹ بازار سرمایه شده در بازار وضعیت بازار بازار تاثیر سلاح ورزی شاخص بورس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۴۱۷۱۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عبور از دژاووی بورسی

بازدهی منفی بورس به سومین روز متوالی رسید. شواهد امر نشان می‌دهد بخش بزرگی از ترس معامله‌گران از یادآوری خاطرات ناخوشایند در اردیبهشت۱۴۰۲ نشأت می‌گیرد که کاهش شاخص کل بورس را در جهت مخالف با ارزندگی قیمت رقم زده است.

به گزارش دنیای اقتصاد، «دژاوو» یا «آشنا پنداری» به معنای تجربه احساس یادآوری عجیبی از خاطراتی است که آن را قبلا تجربه کرده‌اید. درست همین احساس در میان بورس‌بازان به سرعت در حال شیوع است؛ به‌طوری‌که وضعیت مذکور سبب تحلیل‌های نادرست در بازار شده است؛ بنابراین هر روز فضای تحلیلی بازار ضعیف‌تر می‌شود و در این فضای غیرتحلیلی، فعالان بازار از واقعیت‌های ارزندگی قیمت سهام غافل شده‌اند.

اگر چه برخی فرضیات فعالان بازار به‌طور مشخص به تکرار دخالت سیاستگذار در بورس بازمی‌گردد، اما «ارزندگی بورس» در مقایسه با بازار‌های تورم‌زا وزنه سنگینی است که حتی به تنهایی می‌تواند از خروج نقدینگی ممانعت به عمل آورد. گفت‌وگوی کارشناسان نشان می‌دهد کاهش شاخص سهام در پنج سکانس قابل بررسی است.

بورس تهران روز گذشته ضمن تداوم روند نزولی شاخص سهام، تا حدودی بازدهی هفته نخست اردیبهشت را تخلیه کرد؛ همچنین شاخص مرز روانی ۲.۳ میلیون واحد را از‌ دست‌رفته دیده و از ابتدای هفته با کاهش ارتفاع ۱.۵۴ درصدی مواجه شده است. در بازار دیروز معامله‌گران در حالی فعالیت خود را شروع کردند که بهای دلار و طلا در مسیر افزایشی حرکت کردند و معامله‌گران این بازار‌ها روز هیجانی را پشت سر گذاشتند.

بورس با چنین کارنامه‌ای در هفته دوم اردیبهشت عملا از رقابت با رقبای خود بازمانده است. تغییر مسیر بورس از روند صعودی به یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات بازار مبدل شده است. کارشناسان بورسی مهم‌ترین عامل سرعت گرفتن خروج پول حقیقی از تالار شیشه‌ای را «یادآوری خاطرات تلخ اردیبهشت ۱۴۰۲» می‌دانند. در چنین فضایی یک عامل منفی می‌تواند بهانه اصلاح قیمت‌ها و حجم معاملات باشد. این موضوع سبب شده هر خبری بتواند بر اندام نحیف سهامداران بی‌تجربه لرزه بیفکند.

برای سومین روز متوالی، خالص تغییر مالکیت سهام به نام معامله‌گران حقوقی بازار ثبت شد. یکی از نکات مهم در معاملات روز‌های قبل این است که نماد‌های کوچک‌تر و صنایع کوچک‌تر بورسی با کاهش قیمت بیشتری مواجه شدند. بررسی کلیت بازار نشان می‌دهد در حال حاضر خبری از تقاضای معامله‌گران خرد برای خرید سهام دیده نمی‌شود.

بازار سهام از ابتدای اردیبهشت تاکنون دو نیمه متفاوت را پشت‌سر گذاشته است. بورس اردیبهشت را توفانی آغاز کرد و با کسب بازدهی ۴.۳۵ درصدی وارد دومین هفته اردیبهشت شد. با توجه به اینکه در هفته قبل بازار متاثر از چند خبر بازدهی مثبت را ثبت کرده بود، هم‌زمان با فروکش کردن تب اخبار مذکور و عبور از سطح ۲.۳ میلیون واحد، مجددا به روال سابق بازگشت. اخباری که توانسته بود بورس را سبز‌پوش کند در گام اول به آرام گرفتن تنش‌های سیاسی کشور و بعد از آن به پیشروی دلار نیمایی مرتبط بودند.

بار روانی دو خبر مالیاتی

بررسی معاملات روز گذشته نشان می‌دهد اکثر نماد‌های بزرگ و کوچک بازار با افت تقاضا مواجه شدند. در همین حال افزایش قیمت ارز و طلا موجب شده است عطش تقاضا در میان سهامداران خرد رنگ ببازد. دسته‌ای از کارشناسان بازار سرمایه، عقب‌گرد بورس در هفته جاری را به طور مستقیم مرتبط با مقاومت بانک مرکزی برای افزایش قیمت دلار نیما می‌دانند؛ البته این موضوع مورد اقبال همه تحلیلگران نیست.

در ابتدای هفته خبری در مورد اصلاح بند س تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۳ جهت تسهیل فعالیت‌های اقتصادی در بازار منتشر شد، اما به دلیل اینکه سرنوشت این خبر همچنان با ابهام مواجه است بازار واکنش مثبتی به این مهم نشان نداد. با توجه به اینکه تصمیمات قطعی درمورد معافیت مالیاتی می‌توانست نقطه آغازی برای رشد قیمت سهام باشد، اما ابهامات کنونی سردرگمی بورس‌بازان را به دنبال داشته است.

از سوی دیگر سهامداران تعلل دلار نیما برای استارت صعودی از سوی بانک مرکزی را مطابق با انتظارات بازار ارزیابی نمی‌کنند و معتقدند جهش نرخ دلار آزاد در نهایت باید منجر به رشد دلار نیما شود. این در حالی است که برخی از کارشناسان همچنان با تاکید بر ارزندگی سهم، معتقدند جاماندگی بورس به‌زودی جبران خواهد شد. اما کماکان نمی‌توان تحلیل دقیقی از وضعیت بازار ارائه کرد. این امر به وضعیت متغیر‌های اثرگذار بر بورس بستگی دارد. با‌ این‌حال می‌توان گفت نگرانی برخی افراد بیشتر از لحاظ ذهنی است. آنچه حالا موجب نگرانی اهالی بازار سهام شده است، عمدتا به رفتار دسته‌جمعی سرمایه‌گذاران خرد در مقابل شرایط کنونی بورس بازمی‌گردد.

فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، به دلایل تغییر مسیر بورس از مسیر صعودی اشاره کرد.

او با به تصویر کشیدن چند سکانس از افت ۱.۵۴ درصدی شاخص از ابتدای هفته اظهار کرد: طی معاملات روز‌های گذشته ضعف تقاضا در سمت خرید به‌خوبی نمایان بود. این موضوع حتی در کاهش ارزش معاملات به‌وضوح نمایان شده است. در به وجود آمدن شرایط فوق دلایل مختلفی دخیل بوده است. در وهله اول یک اتفاق مهم بازار را به سمت احتیاط مضاعف پیش برد. دستکاری و تغییرات احتمالی در وضع قوانین مالیاتی یک شائبه را ایجاد کرده، اینکه آیا ممکن است اتفاقات اردیبهشت ۱۴۰۲ و دخالت در سازوکار قیمتی بازار مجددا رخ دهد؟ بند «س» تبصره ۶ قانون بودجه که مربوط به اعمال محدودیت در معافیت مالیاتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ارزش بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان است، استارت نگرانی فعلان بورسی را زد.

از سوی دیگر بازار با یک ابهام بزرگ مواجه است. قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» که اکنون همه بازار‌ها را با چالش مواجه کرده است، در نهایت به نفع بورس خواهد بود. اما چرا بازار واکنش مثبت نشان نداد؟ دلیل رفتار منفی سهامداران را باید به نکات مبهم در مورد جزئیات این خبر گره زد.

مطمئنا افراد بخشی از منابعی را که در بازار‌های خودرو، طلا، سکه و لوازم خانگی پارک کرده‌اند، بعد از قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» به بورس وارد خواهند کرد. اکنون با توجه به اینکه از طریق قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» دارایی افراد ردیابی خواهد شد، جابه‌جایی پول رخ خواهد داد که منشأ آن به قانون مذکور بازمی‌گردد.

به این صورت که با فاصله بسیار زیاد به نفع بازار سرمایه است، البته به شرطی که بند «س» اصلاح شود. این موضوع شوک جدیدی به بورس وارد کرد و مربوط به ابهامات آن است. مثلا فکر کنید قرار باشد دامنه نوسان قیمت را تغییر دهند. ابهامات به‌وجود‌آمده در ابتدای امر می‌تواند بازار را شوکه کند. اما وقتی جزئیات خبر مشخص شود، طبیعتا از بار روانی منفی پیرامون آن کاسته خواهد شد.

به بیانی دیگر افراد آماتور در بازار سهام در رویارویی با این قبیل ابهامات بلافاصله در صف فروش قرار می‌گیرند. واقعیت امر این است که بازار به مرور زمان و در میان‌مدت نسبت به این مهم واکنش مثبت نشان خواهد داد. اما یکی از مهم‌ترین دلایل ریزش بورس در هفته جاری را می‌توان به ابهامات حاکم بر این خبر نسبت داد.

پیشروی بی‌اعتمادی

نکته دوم به بی‌اعتمادی حاکم بر بازار سرمایه برمی‌گردد. در شرایط فعلی سرمایه‌گذاران به دلیل تجربه تلخ سال‌های قبل دچار «بورس‌هراسی» شده‌اند. با توجه به حواشی‌ای که سال قبل پیرامون نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به وجود آمد، بورس تهران با بی‌اعتمادی برای ورود پول درگیر شده است. بر همین اساس هر گونه اخباری که از سوی سیاستگذار منتشر می‌شود، فعالان بورسی را به لاک دفاعی فرومی‌برد. درحقیقت این سیگنال به بازار مخابره شده است که دولت به دنبال تامین سرمایه از بورس است.

استیصال بازارگردان‌ها

موضوع سوم به منع فروش بازار گردان‌ها باز می‌گردد. حدود یک ماه است که بازار‌ گردان‌ها اجازه فروش سهام ندارند. این درحالی است که منابع بازار گردان‌ها از محل فروش سهام به دست می‌آید. وقتی بازار گردان‌ها منابع در اختیار نداشته باشند، به‌مرور تحلیل می‌روند. سهام برخی شرکت‌های بزرگ به دلیل این قانون کاملا رها شده است. معمولا شرکت‌های بزرگ و شاخص‌ساز رفتاری شبیه شاخص کل از خود نشان می‌دهند. اما در روز‌های اخیر برخی از شرکت‌های بزرگ با کاهش بیش از ۱.۵ درصدی قیمت سهام به دلیل منع فروش و نبود منابع درآمد بازارگردان‌ها مواجه بوده‌اند. این موضوع در کلیت روند بازار موثر بوده است. حقوقی‌ها نیز در چنین دامی گرفتار شده‌اند.

فاصله دلار نیما و دلار آزاد

یکی از مسائلی که در روز‌های اخیر اذهان اهالی بازار را درگیر کرده است، به موضوع نرخ دلار نیما باز می‌گردد. نشریات معتبری همچون «پلت» در حوزه پتروشیمی، معمولا متوسط قیمت را در بازه ۳ تا ۶ ماهه در نظر می‌گیرند. در واقع در این بازه زمانی متوسط قیمت برای اثرگذاری روی محاسبات و آثار سود و زیان در نظر گرفته می‌شود؛ بنابراین باید گفت نوسانات در یک دوره محدود چند روزه نمی‌توانند چندان اثر محسوس و ملموسی بر درآمد شرکت‌ها داشته باشند.

البته شرط این مهم به این موضوع بازمی‌گردد که نوسانات محدود، مقطعی باشند. اما از سوی دیگر فاصله بیش از ۵۰ درصدی نرخ دلار نیما با دلار آزاد خود مسبب ایجاد هراس در بازار است. در کل می‌توان این‌طور بیان کرد که ریزش روز‌های اخیر بورس مرتبط با افت اندک دلار نیما نیست.