حوزه علمیه قم چه تأثیری بر سیاست و جامعه ایران گذاشت؟
تاریخ انتشار: ۱۴ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۴۵۹۷۸۰
نقش و جایگاه حوزههای علمیه و عالمان دینی در سیاست و جامعه ایران هیچگاه کمرنگ نشده است. با اینکه بزرگان زیادی را همچون آیتالله بروجردی و آیتالله کاشانی از دست دادهایم اما حوزه علمیه قم همیشه توانسته ظرفیتهای جدیدی را به جامعه معرفی کند؛ عالمان و اندیشمندانی که نقش و تأثیر غیرقابل انکاری در سیاست و جامعه ایران داشتهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با اینکه آیتالله بروجردی فقیهی بودند که در محیط سنتی و مذهبی بزرگ شده بودند، ولی از عالمان روشنفکر، واقعبین و آیندهنگر به شمار میآمدند. آیتالله بروجردی معتقد به یادگیری فنون جدید و یادگیری زبان بودند که این نشانه روشنبینی ایشان نسبت به گسترش اسلام است. ایشان بر این باور بودند که اسلام نباید تنها محدود به شهر قم و در حوزههای علمیه شود بلکه اسلام باید در سراسر جهان تبلیغ شود و گسترش یابد. ایشان همچنین بر مسأله تقریب بین مسلمانان تأکید جدی داشتند و مسلمانان را نهی میکردند از کارهایی که آنان را از وحدت باز میداشت.
2. در سال 1340 حضرت آیتالله العظمی بروجردی قدسالله نفس الزکیه و آیتالله کاشانی رضوان علیه فوت کردند. با هجرت این دو بزرگوار، جهان اسلام و تشیع در اندوه عمیق و تکاندهندهای فرو رفت و مدتی کوتاه دچار سردرگمی شد؛ اما سیستم روحانیت شیعه به قدری غنی و دارای ظرفیت است که همیشه شخصیتهای عالِم و فاضلی هستند که جایگزین مراجع درگذشته و فقید شوند و این یک سنت قدیمی است.
اگر تأملی در تاریخ شیعه داشته باشیم خواهیم دید که بهعنوان مثال در 60 سال پیش آیتالله سید ابوالحسن اصفهانی، مرجع تقلید کل جهان تشیع بودند. وقتی که ایشان به رحمت ایزدی پیوستند، جایگزین ایشان آیتالله حسین بروجردی شدند؛ سپس آیتالله سید محسن حکیم، آیتالله سید محمود شاهرودی و آیتالله سید عبدالهادی شیرازی نیز در زمان مقتضی جایگزین این بزرگان شدند و به همین سبب با وجود اندوه عظیم مسلمانان به سبب از دست رفتن این بزرگان و مراجع، خلأ بزرگی در جهان اسلام و تشیع رخ نداد و این روال به یاری امام زمان(عج) و نظر ایشان الی یومنا هذا برقرار است. از اینرو است که نقش و جایگاه حوزههای علمیه و عالمان دینی در سیاست و جامعه ایران هیچگاه کمرنگ نشده است. با اینکه بزرگان زیادی را همچون آیتالله بروجردی و آیتالله کاشانی از دست دادهایم اما حوزه علمیه قم همیشه توانسته ظرفیتهای جدیدی را به جامعه معرفی کند؛ عالمان و اندیشمندانی که نقش و تأثیر غیرقابل انکاری در سیاست و جامعه ایران داشتهاند.
3. حوزه علمیه قم، که مرکز علمی ایران و علمای شیعه است، در شکلگیری مبارزات علیه استبداد و استعمار همواره زمینهساز تحولات بزرگ در تاریخ ایران بوده است و روشن است که حوزه علمیه قم تأثیرات فراوانی بر سیاستهای عمومی جمهوری اسلامی ایران دارد و همچنین وجود افرادی که در حوزه علمیه نجف اشرف و مشهد هستند، مانند حوزه علمیه قم بر سیاستهای ایران و جهان تأثیرگذارند و مقابل هر انحراف و خلاف و اعوجاجی میایستند؛ چرا که از امام خمینی(ره) الگو گرفتهاند.
بر اساس مستندات تاریخی از زمانی که امام خمینی(ره) که انسانی جرأتمند، با تقوا و چهرهای جامعالابعاد و شخصیتی جامعالاطراف بودند، مرجعیت شیعه را عهدهدار شدند، از آنجا که در شجاعت، علم، هوش، اراده و قاطعیت یگانه دوران خویش بودند و از سوی دیگر در علوم فلسفه، فقه، اصول، روایات و عرفان تسلط فراوان داشتند، توانستند حوزهها را حفظ کنند و از این رهگذر در تصمیمات ارزشمند خود که به پشتوانه رحمت الهی اخذ میکردند، مصمم و راسخ و ثابت قدم باشند. ایشان در پناه تأییدات الهی و توفیقی که حاصل درایت و ایمانشان بود، توانستند جامعه را به یک رویکرد انقلابی هدایت کنند و تأثیرات عمیق و ماندگاری نه تنها در پیروزی انقلاب در ایران بهوجود آورند، بلکه در عراق و در مقابل سران بعثی بایستند و در نهایت مجموعه تصمیمات مهم ایشان بود که تأثیرات بزرگی در عظمت حوزههای علمیه قم، مشهد، کربلا و نجف اشرف گذاشت و سبب عظمت هرچه تمامتر اسلام و عظمت تشیع شد. امروزه شاهد آن هستیم که این عظمت سایه بر تمام جهان انداخته است و اسلام، حیثیتی والا در جهان دارد.
من 12 سال شاگردی امام خمینی(ره) را کردم و کسانی که شاگردی ایشان و بزرگانی چون آیات عظام حسین بروجردی، سید محسن حکیم، سید محمود شاهرودی و موسوی بجنوردی را کردند، امروز در دنیا سران حوزههای علمیه و سکاندار فرهنگ اهلبیت(ع) در جهان هستند و منشأ تأثیرگذاری و سرچشمه گشایش درهای خیر و رحمت الهی بر جهان و جهانیان شدهاند و در برابر هر ستم و ستمگری میایستند و گامهای بلندی در عرصه گسترش دین اسلام و مذهب تشیع در ایران و جهان برداشتهاند و در پرتو رحمت لایزال پروردگار متعال و تأییدات امام زمان(عج) به توفیقات بسیاری نیز در این عرصه رسیدهاند.
اینها همه گواهی بر تأثیرگذاری حوزه علمیه قم بر سیاست ایران و حتی جهان اسلام است که تحلیلگران اجتماعی، جامعهشناسان و عالمان علم سیاست هم بر این امر متفقالقولاند. به این اعتبار، نمیتوان منکر تأثیر حوزه علمیه قم، بهعنوان یک مرکز علمی و دینی، بر روند سیاسی و اجتماعی ایران شد. از همین رو است که همواره محل توجه و مرجع مشورت کارگزاران و سیاستمداران ایران هم بوده است.
منبع: ایران آنلاین
کلیدواژه: سیاست و جامعه ایران آیت الله بروجردی حوزه های علمیه حوزه علمیه قم آیت الله سید آیت الله بر سیاست
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۴۵۹۷۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طلابی که اقدام به تشخیص نیازهای جامعه و حل مسئله می کنند حمایت می شوند
حجت الاسلام و المسلمین محمود ملکدار در نشست نخبگان حوزه های علمیه اصفهان که به مناسبت پاسداشت مقام معلم برگزار شد با اشاره به شخصیت برجسته شهید مرتضی مطهری(ره) اظهار داشت: در عظمت شهید مطهری(ره) همین بس که حضرت امام(رع) درباره این شخصیت فرمود "حاصل عمر من بود" و این بیان بسیار بالایی است که نشان از عظمت این شهید دارد و نشانگر این است که شهید مطهری برای خدا عمل کرد و آنچه که وظیفه داشت انجام داد و درباره ارزشمندی آثار این شهید والامقام امام فرمود "همه آنها بدون استثنا مفید است".
وی افزود: این گلایه وجود دارد که در سالروز شهادت این شهید می باید نشست های علمی بزرگی برگزار می شد و نظام فکری این شهید به جامعه معرفی می شد و این یکی از نشانه ها آن است که ما نسبت به سرمایه های خود توجه نداریم.
مدیر کل حوزه ریاست مرکز خدمات حوزههای علمیه حمایت از جامعه نخبگانی حوزه های علمیه را امری مهم بیان کرد و گفت: امروز وظیفه همه است که این حمایت ها را نسبت به نخبگان حوزه داشته باشند و البته مرکز خدمات حوزه های علمیه در حمایت از جامعه نخبگان عملکردی قابل توجه داشته است.
وی اضافه کرد: اکنون نیز حمایت های خوبی در عرصه های مختلف معیشتی، خانوادگی و علمی در حال انجام است.
حجت الاسلام و المسلمین ملکدار عنوان کرد: در سال ۱۴۰۳ علاوه بر خدماتی که داشتیم چند طرح مهم که جزء زیرساخت های حوزه های علمیه است پیگیری شد از جمله بیمه که اصل آن به تصویب رسید.
وی خاطر نشان کرد: در بخش معیشت نیز امسال تلاش شد جهشی اتفاق بیفتد و هم چنین در طرح ایتام حوزویان تلاش شد بیمه خاصی برای آنها در نظر گرفته شود.
مدیر کل حوزه ریاست مرکز خدمات حوزههای با تاکید بر حل مسئله و توجه به نیازهای جامعه توسط نخبگان و برگزیدگان حوزه تصریح کرد: حل مسئله و دیدن نیازها بسیار اهمیت دارد و نخبه فردی است که به سراغ حل مسئله برود و نیازها را بداند.
وی افزود: هم اکنون در حال تهیه طرح و پیش نویس دستورالعملی هستیم تا افرادی که اقدام به حل مسئله و تشخیص نیازهای جامعه می کنند مورد حمایت خاص قرار گیرند و اصل حمایت نیز باید به این افراد تعلق گیرد.