به نقل از «دانا»

ترمیم قنات ها و اصلاح الگوی کشت دو دستور کار جدی دولت برای مهار کم آبی/ انتقال آب خزر؛ زیبای دست نیافتنی

تاریخ انتشار: ۱۸ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۵۰۷۱۶۶

پدیده خشکسالی معضلی است که که آرام و بی صدا همچون موریانه در حال بلعیدن زمین است و شاید دیگر برای آن درمانی وجود نداشته باشد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، گرم شدن کره زمین و خشکسالی یک بلای طبیعی و شاید یک فاجعه ای است که آرام و بی صدا همچون موریانه در حال بلعیدن زمین است به طوری که براساس نتایج تحقیقات جهانی ناسا تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین یک بحران جدی برای آینده بشریت است، بحرانی که متاسفانه برای کشور ما به دلیل موقیت جغرافیای خاص خود و قرارگیری در نیمه خشک جهان بحرانی تر و حاد تر باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طبق برآورد سازمان ملل تا سال ۲۰۲۵ میلادی ۳۰ کشور با مشکل جدی کم آبی روبرو خواهند بود که ۱۸ مورد آن در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا جای گرفته و ایران نیز یکی از این کشورها است.

براساس آمارهای اعلام شده تا سال ۲۰۳۰ میلادی ۴۷ درصد از مردم جهان در مناطقی زندگی خواهند کرد که با مشکل جدی کم آبی روبرو هستند.

در این میان استان سمنان که گویی در قلب کویر ایران قراردارد، فاجعه کم آبی و خشکسالی آن حاد تر وقصه آن غم انگیزتر است. امروز بحران کم‌آبی به مغز استخوان این دیار کویری رسیده و مقدار زیادی از مساحت استان درگیر پدیده خزنده خشکسالی شده است و حال سوال اینجاست که برای زخمی که برپیکر سرزمین مادری مان نشسته چه باید کردآیا این بحران تنها به کاهش نزولات جوی مربوط است و یا سوء مدیریت ها هم به آن دامن زده است.

با 6 سال پیاپی بارندگی هم خشکسالی استان جبران نمی شود

ایرج مصطفوی مدیر کل هواشناسی استان سمنان در گفت و گو با خبرنگار مرآت در مورد وضعیت خشکسالی و ترسالی استان گفت: بیشتر مناطق استان در وضعیت خشکسالی متوسط تا شدید قراردارند و به جز منطقه شمالی استان که در وضعیت ترسالی است، اکثرمناطق استان به سمت خشکسالی درحال پیشروی هستند.

وی در ادامه بیان کرد: در مجموع خشکسالی استان براساس شاخص ده ساله ۸۴ درصد و براساس شاخص یک ساله ۶۷ در صد می باشد.   مصطفوی همچنین در مورد وضعیت بارندگی در استان اظهارکرد: متاسفانه از ابتدای سال زراعی جاری میزان بارندگی ۴۸.۶ میلی متربوده که به نسبت مدت مشابه سال قبل ۴۳ درصد کاهش داشته و در مقایسه با مدت مشابه در بلند مدت ۴۱ درصد کاهش بارندگی اتفاق افتاده است.   وی همچنین آمار تلخی از وضعیت بارندگی در کشور ارائه داد و گفت: بر اساس مطالعات پایه منابع آب وزارت نیرو میزان بارندگی‌ها در کشور از اول مهرماه سال گذشته (آغاز سال آبی) تا ۱۵ فروردین امسال ۱۲۴ میلی‌متر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۴۸ درصد و در مقایسه با میانگین درازمدت  ۳۳ درصد کمتر شده است.   مدیرکل هواشناسی استان با اشاره به خشک سالی۱۰ ساله استان سمنان اظهارکرد: به علت مصرف بی رویه آب و افزایش تبخیردر فصل های گرم سال و همچنین کاهش ذخایر آب های زیرزمینی استان، اگر ۶ سال هم بارندگی خوبی داشته باشیم بازهم جبران کم آبی و خشکسالی کار دشواری است و  اکنون تنها این میزان بارش ها ۳۶ درصد نیاز آبی استان را تامین می کند.  

ترمیم قنات ها و اصلاح الگوی کشت تصمیم جدی جهاد کشاورزی در حل بحران خشکسالی است

سید حسن میرعماد رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سمنان نیز در گفت و گو با خبرنگار مرات در تشریح وضعیت خشکسالی استان گفت: استان سمنان استان خشکی است و باید زندگی  براساس بحران خشکسالی برنامه ریزی شود و  طی 15 سال گذشته دچار خشکسالی بوده است و کشاورزران و دامداران و عشایر باید آمادگی لازم را داشته باشند و متاسفانه در سال زراعی جاری 40 درصد کاهش بارندگی را نسبت به سال گذشته شاهد بوده ایم که امیدوار هستیم در بهار تاحدودی با افزایش بارندگی این معضل حل شود.

وی درخصوص تغییر و اصلاح الگوی کشت در سطح استان گفت: باید به دنبال کشت محصولاتی  بود که در شرایط خشکسالی کنونی مقاوم تر باشد و اب کمتری بخواهند مانند چغندر قند علوفه ای و سورگوم که در عین حال که نیازبه تامین علوفه دام را برطرف می کنند، در مقابل خشک سالی هم دوام خوبی دارند.

میرعماد در ادامه تصریح کرد: ترویج کشت نشائی، انتقال کشت های  ممکن از فصل تابستان به  پاییز و زمستان جهت صرفه جویی در مصرف آب  و همچنین انجام کشت حفاظتی نیز در دستور کار جهاد کشاورزی استان است.

وی بابیان اینکه آبیاری نوین یکی از کارهای به شدت تاثیر گذاردر حوزه صرفه جویی در مصرف آب است، گفت: میزان سطوح  آبیاری های نوین در چند سال اخیر به دو برابر افزایش یافته است و بیش از ۳۵ هزار هکتار از اراضی استان مجهز به سیستم های آبیاری نوین هستند و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد و در سال جاری اگر تامین اعتبار لازم از سوی دولت انجام گیرد این امر نیز در دستور کار جدی جهاد کشاورزی است.   میرعماد ترمیم قنات ها را در بحث مبارزه با خشکسالی بسیار حائز اهمیت دانست و اظهارکرد: قنات ها مهمترین منبع تامین آب کشاورزی مناطق حاشیه کویر است و سالیانه اعتباری نزدیک به ۵تا ۶ میلیارد برای کمک به مرمت قنات ها در نظر گرفته می شود که در سال گذشته هم مانند سنوات قبل این کار انجام گرفت و ۷۰قنات مرمت شد.  

بیشترین مصرف آب در بخش کشاورزی است

ایرج حیدریان مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان سمنان نیز در گفت و گو با خبرنگار مرات از اقدامات انجام گرفته توسط شرکت آب منطقه ای استان جهت بهبود کنترل مصرف آب گفت: نصب کنتور های هوشمند بر روی ۹۰ درصد چاه های کشاورزی، انسداد چاه های غیر مجازو همچنین جلوگیری از اضافه برداشت از اقدامات صورت گرفته در این حوزه است.

وی از دیگر اقدامات انجام  شده در زمینه کنترل خشکسالی اظهارکرد: تدوین و اعمال استانداردها و ضوابط لازم برای کاهش ضایعات آب، پایش کیفیت منابع آب و اعمال سیاست های تشویقی و حمایتی از طرح های بهینه سازی استحصال، نگهداری و مصرف آب، تدوین برنامه های مناسب به منظور رعایت متناسب در اجرای طرح های سد و آبخیزداری و بهره گیری از رویکرد مدیریت به هم پیوسته در کل چرخه آب بر اساس اصول توسعه پایدار و آمایش سرزمین از دیگر طرح های انجام گرفته در این حوزه است.   حیدریان همچنین با اشاره به اینکه بیشترین مصرف آبدر بخش کشاورزی است،تصریح کرد: در حال حاضر به میزان ۷۳۹ میلیون متر مکعب آب (بر اساس آماربرداری دور سوم) در بخش کشاورزی مورد مصرف واقع شده است.

اما روایت خشکسالی و کم آبی در کشور از دید بعضی از کارشناسان مربوطه راه حل های دیگری دارد که شاید با مواضع مدیران مربوطه دراین امر در  تضاد و تناقض آشکار است. پروفسور پرویز کردوانی پدر علم کویر شناسی ایران دریچه ای دیگر ازبحران خشکسالی را گشود و از منظر دیگر به این موضوع  پرداخت که باهم می خوانیم.

انتقال آب دریای خزر مشکلی را حل نمی کند

وی در تشریح وضع موجود خشکسالی در کشور و از جمله استان سمنان و با بیان اینکه این موضوع غیرقابل حل است،گفت: در حال حاضر سوء مدیریت ها وضعیت کم آبی کشور را بسیار حاد کرده است و شاید دیگر نتوان کارخاصی برای آن انجام داد.

پدر علم کویر شناسی ایران در باره اهمییت خشکسالی در کشور گفت: از زمان گرم شدن کره زمین دو پدیده در سطح زمین اتفاق افتاده است به دلیل اینکه رطوبت از سطح زمین خارج نمی شود، مناطق دارای خشکسالی در شرایط بحرانی تر قرار گرفته و مناطق مرطوب مرطوب تر شده اند و به دلیل اینکه کشور مادر ۳/۱ گرم و خشک جهان قراردارد کم آبی و خشک سالی آن حائزاهمییت است.   وی در مورد کاهش منابع آبی کشور از گذشته تا کنون گفت: در گذشته شرایط آبی خوب بود؛ کشاورزی می شد و  سپس قنات ها ساخته شد  تا از آن برای آب کشاورزی استفاده شود و این میزان استفاده از آب برای انسان کافی نبود، و به دنبال راهی بود که به شکلی آب بیشتری به دست بیاورد، وقتی چاه ها را ساختند متوجه شدند که آب ها تمام می شود؛ به همین دلیل گفتند که چاه های عمیق و نیمه عمیق ساخته شد و این چاه های نیمه عمیق و عمیق بود که کشور را بیچاره کرد.

در حالی که مسئولین از هندوانه و گندم به عنوان گیاهان پرآب یاد می کنند و به دنبال تغییر الگوی کشت در مناطقی مانند سمنان هستند، پروفسور کردوانی نکات حائز اهمییتی را در این خصوص بیان کرد: در گذشته در استان سمنان هندوانه کاشت می شده است و در زمین های کشاورزی در کنار تخم هندوانه های کاشته شده یک سبو یا کوزه قرارداشته و از نشت کوزه آب مورد نیاز برای رشد هندوانه تامین می شده است و برخلاف تصور همگان هندوانه جزء کم آب ترین گیاهان است و آب را در خود ذخیره می کند.

وی همچنین با انتقاد از طرح انتقال آب دریای خزر، اظهار کرد: پروژه‌هایی نظیر انتقال آب خزر به سمنان و همچنین احداث ۹۰۰ کیلومتر کانال آب به گل گهر سیرجان و در ادامه به چادرملوی یزد و پروژه انتقال آب به خراسان جنوبی و رضوی از خلیج فارس و دریای عمان مشکل کم آبی را رفع نخواهد کرد.

کردوانی با بیان اینکه تامین نیاز آبی مردم ایران به دلیل نبود فرهنگ صرفه جویی و استفاده بهینه از منابع آب امکان پذیر نیست، گفت: به همین دلیل با شرایط فعلی حتی اگر تمام آب دریای خزر به شهر های مرکزی منتقل شود باز هم پاسخگوی مصرف مردم نخواهد بود و علاوه براین، طرح تنها یک دهم نیاز آبی استان را تامین و هزینه بر و زمان بر است.

وی در پایان باذکر مجدد این نکته که راهکارهایی مانند انتقال آب دریای خزر،بارورکردن ابرها و ساختن سد هیچ کمکی به حل معضل خشکسالی در کشور نمی کنندو بسیار هزینه بر و زمان بر هستند، گفت: جلوگیری از گسترش قارچ گونه فضاهای شهری، اصلاح الگوی مصرف مردم و فرهنگ سازی مناسب در این زمینه و جایگزین کردن شیرهای کم مصرف به جای شیرهای فعلی تنها به عنوان مسکن های موقت درمان معضل خشک سالی استان قابل استفاده است و همانطور که قبلا هم گفتم این معضل به حدی رسیده است که دیگر درمان ندارد.

پس حال زمان آن رسیده است که مسئولین به جای دادن آمار و چشم دوختن به طرح های کلان منابع موجود را مدیریت کرده و برای حفظ داشته های فعلی چاره اندیشی کنند.

انتهای پیام/

منبع: دانا

کلیدواژه: جهاد کشاورزی آب دریای خزر اصلاح الگوی استان سمنان انتقال آب الگوی کشت سال گذشته منابع آب مصرف آب قنات ها چاه ها کم آبی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۰۷۱۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آخرین وضعیت ورود واگن‌های جدید مترو به کشور/ وزیر کشور: «زمان می برد اما می رسند»

وزیر کشور آخرین وضعیت ورود واگن‌های جدید مترو به کشور و پیگیری‌های وزارت کشور جهت تأمین واگن‌های مترو برای تهران را تشریح کرد.   احمد وحیدی در گفت‌وگو با ایسنا، در تشریح روند ورود واگن‌های جدید به کشور و تأیید کارشناسی واگن های جدید، گفت: یکی از موضوعات جدی در دستور کار وزارت کشور بحث تأمین واگن‌ها و احداث خطوط ریلی است که دولت در مجموع اهتمام جدی در این زمینه دارد.   وی افزود: دولت طی ۳ سال اخیر منابع خوبی در رابطه با ایجاد مترو و خطوط اصلی اختصاص داده که با کمک شهرداری تهران در این رابطه اقدامات خوبی انجام شده است.   برای ورود واگن‌های مترو از نظر زمانی عقب ماندگی نداریم وزیر کشور ادامه داد: بی تردید تأمین واگن مترو در دستور کار است و کارها روی روال است؛ اما زمان می برد؛ قطعا زمان طبیعی خود را دارد و از نظر زمانی عقب ماندگی نداریم.   قرارداد واگن‌های جدید مترو مدتها قبل رها شده بود وی تأکید کرد: ورود واگن‌های جدید مترو در چارچوب قراردادی بوده که قبلاً مدتها رها شده بوده؛ اما در دولت جدید فعال شده و در دستور کار و پیگیری قرار گرفته است و طبق روال خودش هم کار دنبال خواهد شد.   به گزارش ایسنا، مهدی چمران ریاست شورای اسلامی شهر تهران اخیراً در حاشیه جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران در جمع خبرنگاران درباره ورود واگن های جدید به تهران گفته بود: مایه تأسف است که ماه‌ها از انعقاد قراردادها گذشته؛ اما در داخل کشور موانع زیادی وجود دارد و موضوع هنوز به نتیجه نرسیده است؛ لذا امیدواریم وزیر کشور قاطعانه تصمیم بگیرد و جلوی این توقف گرفته شود.   وی تأکید کرده بود: تا امروز تأیید فنی برعهده مترو بوده؛ لذا امیدواریم وزیر کشور قاطعانه تصمیم بگیرد و جلوی این توقف گرفته شود. اینکه از این موضوع چه کسی نفع می‌برد نمی‌دانم اما اینکه چه کسی ضرر می‌کند باید بگویم همه ضرر خواهند کرد. به جای اینکه قدر بدانند و کمک کنند اینگونه کار را متوقف می‌کنند، لذا باید پاسخگو باشند. کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: ابهامات قرارداد دو میلیارد یورویی شهرداری تهران با چین از سرگیری اعزام قطار‌های تندرو در خط ۵ مترو تهران شهردار تهران: ۱۴۰۰ اتوبوس در ۳۲ ماه به ناوگان حمل و نقل تهران اضافه شده است