نگاهی به ماه رمضان از دیدگاه سیاحان در منابع موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

ایرج عنایتی‌زاده بر توجه سیاحان غربی و آسیایی به مباحث مذهبی و اعتقادی ایرانیان از ماه مبارک رمضان تاکید کرد و گفت: سیاحان بسیاری در نگارش سفرنامه های خود به جنبه هایی از ماه رمضان و روزه‌داری ایرانیان به خصوص در عصر قاجار و صفویه اشاره کرده اند.

به گزارش خبرگزاری شبستان و به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، «ایرج عنایتی‌زاده» رئیس گروه ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با بیان این مطلب درباره دیدگاه سیاحان در نگارش سفرنامه ها گفت: سفرنامه ها حاوی اطلاعات جامع و کاملی از فرهنگ ایرانیان هستند که در بخش هایی از این سفرنامه ها درباره مناسبت های مذهبی، مناسک، آیین ها، ‌آداب و رسوم ها در مناطق مختلف کشور نوشته شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رئیس گروه ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: با مطالعه آثار به جای مانده از سیاحان و توجه به آداب و رسوم ایرانیان در ماه مبارک رمضان می توان ادعا کرد با گذشت چندصد سال، بسیاری از آداب و رسوم دست نخورده باقی مانده و به امروز منتقل شده و این مهم نشان از ریشه دار بودن آیین های مذهبی و ملی دارد.

عنایتی زاده افزود: سیاحانی چون «شاردن»، «کمپفر»، «کاتوف»، «پترو دلاواله»، «فوروکاوا»، «ماساهارو» و «رنه دالمانی» در سفرنامه های خود به جنبه های مختلفی از ماه رمضان و روزه‌داری ایرانیان مانند بیدار شدن در وقت سحری، نخوردن و نیاشامیدن در طول روز، شلیک توپ در میادین شهر به وقت سحر و افطار و شور و شوق میان مردم و کسبه به منظور تدارک و آماده شدن افطاری اشاره کرده اند.

وی ادامه داد: مناجات ها، شب زنده داری ها و رویت ماه نو و فرارسیدن عید فطر از دیگر مواردی است که جهانگردان در آثار خود به عنوان جشن های سه روزه در پایان ماه رمضان از آن یاد کرده اند. «انگلبرت کمپفر» پزشک و طبیعی‌دان اهل آلمان که در عهده شاه سلیمان صفوی به ایران آمده بود در سفرنامه خود ضمن اشاره به روزه داری شاه صفوی، به پایبندی شدید مردم در روزه داری در طول ماه رمضان و مراسم های افطار و نیایش های شبهای احیا و رفتن مردم به مساجد اشاره کرده است. همچنین  او به مراسم های عید فطر، رویت ماه جدید، نقاره زنی در میادین و پرداخت فطریه به صورت مرسوم میان مردم اشاره کرده است.

عنایتی زاده افزود: او همچنین به حضور مردم در مساجد و مکان های مذهبی از قبیل زیارتگاه ها در این ماه اشاره کرده و مطالبی را درباره شب زنده و نیایش ایرانیان در روزهای 19، 21 و 23 ماه رمضان نوشته است.

وی گفت: همچنین «کاتوف» سیاح روسی در سفرنامه خود در حکومت صفوی، از ماه رمضان به عنوان یکی از اعیاد ایرانیان نام برده، او نیز به منع از خوردن و آشامیدن در این ماه در میان مردم اشاره کرده و تلاش مردم برای فراهم کردن تدارکات افطار و دورهمی های پس از افطار را از نکات قابل توجه ماه رمضان عنوان کرده است.

رئیس گروه ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در ادامه صحبت های خود افزود: «ماساهارو ژاپنی» که مقارن با عهد ناصرالدین شاه در ایران حضور داشت علاوه به نخوردن و نیاشامیدن به آداب دیگر مردم ایران در ماه رمضان در سفرنامه خود اشاره کرده است که مربوط به پرهیز از انجام بسیاری از امور مانند پرهیز از دروغگویی و غیبت و نیز پرهیز ازکسب و کار غیرحلال می شود. همچنین «پیترو دلاواله» سیاح ایتالیایی در سفرنامه خود به شب شهادت حضرت علی (ع) و دسته های عزاداری که مردم در این ایام برگزار کرده اند؛ اشاره کرده اند.

عنایتی زاده همچنین به سفرنامهٔ برادران شرلی نیز اشاره کرد و گفت: آنتونی و رابرت شرلی (سفرنامه نویسان انگلیسی) در سفرنامه خود به عزاداری هایی که در میان مردم ایران در ماه رمضان انجام می شد، اشاره کرده اند. در این سفرنامه ها درباره آداب ایرانیان هنگام افطار و اشتیاق روزه داران برای تدارک سفره افطار و نذری دادن و پخش سینی های غذا صحبت شده است. حتی مطالبی درباره میهمانی درباریان برای افطار و روزه داری شاهان ایرانی و لغو سفر شاهان برای روزه داری کامل مطالبی آورده شده است؛ شاردن در سفرنامه خود مشخصا به لغو سفرهای شاهان صفوی در ایام ماه مبارک رمضان برای روزه داری و پرداختن به عبادات ماه رمضان پرداخته است.

رئیس گروه ایرانشناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ادامه داد: «هانری رنه دالمانی« سیاح فرانسوی نیز در دوران قاجار در ایران حضور داشت و در بخشی از سفرنامه خود به شیرینی های مخصوص ماه رمضان (زولبیا و بامیه) اشاره می کند؛ او به تنوع خوراکی های آن زمان به خصوص در ماه رمضان به وقت سحری و افطاری می پردازد. رونق کسب و کار در برخی از مشاغل مانند قنادی ها و قصابی ها از دیگر مواردی است که این جهانگرد در سفرنامه خود آورده است.
وی خاطرنشان کرد: پایان ماه رمضان و جشن عید فطر در برخی از سفرنامه ها آمده است که به جزئیات اشارات خاصی نشده است، برای مثال «شاردن» در سفرنامه خود به شادی و جشن مردم در پایان ماه رمضان همزمان با پایان روزه داری اشاره کرده است، همچنین «کاتوف» در سفرنامه خود درباره ضیافت سه روزه در پایان ماه رمضان نوشته است.

پایان پیام/32

منبع: شبستان

کلیدواژه: نگاهی پایان ماه رمضان اشاره کرده اند اشاره کرده سفرنامه خود سفرنامه خود عنایتی زاده ماه رمضان سفرنامه ها میان مردم روزه داری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۷۷۳۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دیدگاه‌های انتخاباتی برخی کاندیداهای مجلس دوازدهم: مردم باید قوی شوند

تعدادی از کاندیداهای دومین دوره انتخابات مجلس دوازدهم با حضور در خبرگزاری دانشجویان ایران به ارائه دیدگاه‌های خود پرداخته و به سوالات خبرنگاران ایسنا پاسخ دادند.

به گزارش ایسنا، مجتبی زارعی از اعضای لیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و سمیه گلپور کاندیدای لیست شورای وحدت اصولگرایان از جمله  کاندیداهای دومین دوره انتخابات مجلس دوازدهم هستند که با حضور در خبرگزاری دانشجویان ایران به شرحی که می‌خوانید به ارائه دیدگاه‌ها و برنامه‌های  خود پرداختند.

مجتبی زارعی

با فربهی در قانونگذاری مواجه هستیم. قانونگذاری ما هوشمند نیست

 

مجتبی زارعی از اعضای لیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب برای دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی درباره جایگاه ادوار اخیر مجلس در زمینه قانونگذاری و نظارت، اظهار کرد: طبق قانون اساسی، نهاد تقنینی سه ویژگی تقنینی، نظارت و نمایندگی را بر عهده دارد ولی در قسمت اول حجم عظیمی از وضع قانون داریم، قوانینی که بعضا معارض هم و ناسخ و منسوخ هم هستند و با فربهی در قانونگذاری مواجه هستیم. قانونگذاری ما هوشمند نیست.

وی ادامه داد: در مجالس مختلف که در اختیار اصولگرایان یا اصلاح‌طلبان بوده است، متناسب با حوزه نفوذ برخی رجال، متناسب با حوزه لابی برخی مناطق و متناسب با لابی برخی صنوف، قانون وضع شده است که نتیجه آن این شده که معاونت تنقیح قوانین در مجلس درست شده است. ضمن این‌که این معاونت قدری راهگشاست ولی مساله را باید از اساس حل کرد. قانون باید مانع و جامع باشد.

این داوطلب انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت: باید به نقش نظارت پارلمان اشاره کنم. گروه‌های سیاسی که اغلب حاکمیت مجلس را در اختیار گرفته‌اند نسبت به حوزه نفوذ خود سکوت داشته‌اند. نسبت به وزرا و دولت‌های همسو و هم گفتمان خود سکوت داشته‌اند یا مماشات کرده یا به وزیری من غیر حق رای اعتماد داده‌اند و این اقدمات اثر وضعی بر کل کشور دارد و قابل جبران نیست.

زارعی با بیان این‌که «معتقدم نظارت مجلس هم زیر سوال است»، تصریح کرد: اما نکته دیگری هم وجود دارد که من از آن به عنوان بحران نمایندگی یاد می‌کنم. ما در  کشور بحران نمایندگی داریم. من درباره جناح خاصی صبحت نمی‌کنم. قانون اساسی خود نمایندگی را هم جزو وظایف مجلس می‌داند ولی این نمایندگی خوب شکل نمی‌گیرد. نظام اداری ما نیمه ریاستی و نیمه پارلمانی است اما اگر مردم را نمایندگی نکنیم، مردم سالاری ما به مخاطره می‌افتد. خیلی وقت‌ها ما به سمت ساختارها غش می‌کنیم در حالیکه افراد باید نمایندگان مردم باشند.

وی خاطرنشان کرد: ضمیر حرف من به نماینده‌ای برنمی‌گردد که از من بهتر بوده و الان به مجلس راه یافته، نیست ولی باید اشاره کنم که در این سال‌ها مردم تهران نمایندگی نشده‌اند. اگر قرار بود این مردم نمایندگی نشوند چرا بیشتر از همه استان‌ها، مردم تهران در مجلس نماینده دارند؟ مناطق ۲۲ گانه تهران ۳۰ نماینده خود را نمی بینند. ما اسلامشهر، پردیس، ری  و شمیرانات داریم اما مردم نمایندگی نمی شوند. این نمایندگی چطور است؟ اولا تعامل و ارتباط و بعد وجود گوش‌های شنوا. از سویی من اعتقاد به خطر افتادن جامعه مدنی در ایران  و نحیف شدن مردم سالاری دارم. به خودم تذکر می‌دهم که اگر وارد مجلس شدی، حق نداری دفتر کاری در داخل ساختمان حفاظت شده پارلمان داشته باشی. آن ساختمان پروتکل‌های امنیتی مخصوص به خود دارد اما آیا پروتکل امنیتی مشمول نمایندگی هم می شود؟

وی درباره این دیدگاه که افول جایگاه مجلس را به عملکرد شورای نگهبان نسبت می‌دهند، گفت: من این موضوع را  قدری بازتر می کنم. ما قبل از این‌که سراغ شورای نگهبان برویم که وظایف قانونی دارد باید این را بررسی کنیم که تا چه حد نمایندگی مردم در احزاب و جریان‌های سیاسی ریشه دارد؟ آیا برخی احزاب که ادعای باز نبودن شرایط سیاسی کشور را دارند، مردم را نمایندگی می‌کنند؟ من ساختارها را نقد کردم اما آیا احزاب مرم را نمایندگی می‌کنند؟ امروز احزاب یکی از فراری‌های وزارت کشور هستند چون توان برگزاری یک مجمع عمومی ۱۰۰ نفره را ندارند، چون کادرسازی آن‌ها زیر سوال رفته و تشکیلات آن‌ها به بت تبدیل شده است. من یک راه‌حل دارم و به دوستان اصلاح طلب و اصولگرا این توصیه را می‌کنم که دست از فرافکنی بردارند. رابطه آن‌ها با مردم ضعیف است. آن‌ها قرار بود حلقه واسط مردم و حاکمیت شوند. منظور من از حاکمیت، ساختارهاست نه نظام.

زارعی افزود: من یک راه حل اندیشگانی و یک راه حل اجرایی دارم. مجلس آینده هم به اندیشه و هم اجرا و کار جمعی نیاز دارد. باید بازاندیشی در مفهوم حزب ایرانی داشته باشیم. در همین راستا اصولگرایی و اصلاح‌طلبی به لحاظ اندیشگانی نباید دنبال حذف یکدیگر باشند. به روحیه تعاون و کار جمعی و حرکت براساس نظام مسائل ملی و منطقه ‌ای و تقویت مردم‌گرایی در مقابل دیوان‌سالاری نیاز است. در این شرایط در اجرا ، جناح‌های سیاسی ما محل نزاع واقع نمی‌شوند بلکه گمشده ما کار و تولید خواهد بود.

زارعی همچنین درباره برنامه‌هایی که مجلس دوازدهم برای حل مشکلات اقتصادی و معیشتی می‌تواند وضع کند، اظهار کرد: امروز بزرگ‌ترین مرگ بر آمریکای ما «کار» است. برای تقویت اقتصاد و معیشت مردم، باید گروه‌های مدنی، جریان‌های کارفرمایی، کارگری، تولیدی و شرکت‌های دانش بنیان را در برابر ساختارها  تقویت کنیم. مزیت‌های نسبی استان‌ها باید دیده شود ولی این مساله آسیب دیده است. مزیت‌های نسبی استان‌ها فرآوری نمی‌شود. ما نیازمند نسل جدیدی از شهرک‌های صنعتی هستیم. پارک‌های علم و فناوری شکل گرفته ولی این موجب شکل‌گیری منظومه‌ای از شرکت‌های دانش بنیان خرد نشده است.

این داوطلب انتخابات مجلس افزود: وزارت خارجه ما تعریف درستی از سفیر ندارد. کمیسیون امنیت ملی و وزارت خارجه باید سفیری انتخاب کنند که او بتواند ظرفیت‌های ایران را نمایندگی کند. تنفس اقتصادی استان‌های ما از طریق کشورهای همسایه ممکن است ولی ما چه می‌کنیم؟ دولت و مجلس باید بداند سفیر سرایدار ما و مسئول ساختمان نیست بلکه سفیر ما مسئول مرکبات و منابع ما هم هست. آیا سفرای ما در دولت‌های اصولگرا و اصلاح طلب اینگونه انتخاب می‌شوند؟ من که چنین خبری ندارم.

زارعی همچنین گفت: حرف من این است که سفیر چرا نباید توسط نهادهای فرادستی مورد ارزیابی قرار گیرد چون او می خواهد همه مسائل کشور را نمایندگی کند؟ ممکن است کسی بگوید شما چیزی از تفکیک قوا نشنیده‌اید. چرا من شنیده‌ام ولی سفیر نماینده ایران است و بنابراین کمیسیون امنیت ملی مجلس، دولت و ساختارهایی از حاکمیت باید ارزیابی کنند که آیا این فردی که می خواهد سفیر شود، توانایی نمایندگی بخش های اقتصادی، بازرگانی، مدنی و همه حوزه ها را دارد؟

وی افزود: از سویی برای رونق تولید و حل مشکلات اقتصادی دانشگاه‌های ما باید با حوزه سرزمینی ارتباط برقرار کنند نه این‌که دانشگاه کشاورزی ما در قطب کشاورزی، فارغ‌التحصیل بیکار تحویل دهد. دانشگاه ما باید مهارت آفرین باشد نه مثل الان. رهبری چند بار در این زمینه تذکر داده‌اند ولی کسی گوش نداده است. چون نظارت در مجلس ضعیف است، سوال نمی‌شود که چرا خروجی‌های دانشگاه ما مساله‌محور و مهارت آفرین نیست. ما باید دست جامعه مدنی علمی و  مهارتی در حوزه‌های گوناگون را باز بگذاریم. مردم باید قوی شوند و ساختار از سیاست گذاری بیشتر عدول نکند. اصل ۴۴ قانون اساسی دوباره بازاندیشی شود و وضعیت جدید داشته باشیم.

وی در پاسخ به این پرسش که مهمترین خواسته مردم از نماینده مجلس چیست؟، تصریح کرد: الان یک حس نابرابری و تبعیض در جامعه وجود دارد. اول باید اعتماد عمومی را برگردانیم و مردم حس کنند که کشور مال همه آن‌هاست. مردم نباید این حس را داشته باشند که کسانی به مجلس یا شورای شهر می روند بنا است که بار خود را ببندند. نمایندگان پاکدست و شجاع و صاحب علم و تجربه می‌تواند این مشکلات را حل کند. ولی سوال این است که چرا قانون تعارض منافع اجرا نمی‌شود؟

زارعی گفت: ما در کشور قانون منع مداخله وزرا، نمایندگان مجلس و کارمندان در معاملات خارجی، قانون ممنوعیت اخد پورسانت، قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل، بخش های مخالفت قانون مدیریت خدمات کشوری با رانت‌ها و نابرابری‌ها، قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴، بخش های قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی در مورد تعارض منافع ، قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد، قانون رسیدگی به دارایی مقامات و مسئولان داریم ولی باز هم احساس نابرابری وجود دارد. یکی از کارهای مهم مجلس دوازدهم باید تقویت اعتماد عمومی مردم باشد. باید بر اجرای این قوانین نظارت باشد. مهمترین خواسته مردم از حکمرانان این است که با مردم شفاف باشید.

سمیه گلپور

باید صدای جامعه کارگری و بازنشستگان در مجلس شنیده شود

سمیه گلپور کاندیدای لیست شورای وحدت اصولگرایان هم در جریان حضور کاندیداهای انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی در ایسنا، با اعتقاد به شنیده‌ نشدن صدای مستضعفان در مجلس یازدهم تاکید کرد و گفت: باید صدای جامعه کارگری و بازنشستگان در مجلس شنیده شود.

ادامه دارد ....