Web Analytics Made Easy - Statcounter

نحوه گسترش کالبدی و توسعه شهر تا حد زیادی به ساماندهی مطلوب زمین‌ شهری بستگی دارد؛ زمین‌هایی که در محدوده یا حریم شهرها قرار گرفته‌اند.

به گزارش خبرنگار ایمنا، از مهمترین ابعاد طرح‌های توسعه شهری، برنامه ریزی نحوه استفاده از زمین است. این طرح‌ها در تلاش است که چگونگی استفاده از زمین را برای دورنمای آینده به نحوی مشخص کند که در نهایت اهداف مورد نظر مدیران شهر و متخصصان حوزه شهری محقق شود، اما تجربه نشان داده که تحقق پذیری طرح‌های شهری در حوزه‌های مختلف از جمله در حوزه برنامه‌ها و ضوابط مرتبط با زمین شهری، پایین است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گسترش حاشیه نشینی، رشد ناقواره شهر و تغییر کاربری اراضی بدون توجه به ضوابط مندرج، خود گواهی بر این موضوع است. در مسیر اجرای ضوابط طرح‌های شهری موانع اجرایی برای شهرداری وجود دارد که مانع ساماندهی مطلوب زمین شهری می‌شود. در این زمینه گفت‌وگویی با «ابراهیم جمشیدزاده»، پژوهشگر مدیریت شهری داشته ایم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:

شهرداری می‌تواند مانع تملک اراضی شود؟

برای تملک اراضی محدودیتی وجود ندارد زیرا قانون مدنی کشور منعی برای افراد نگذاشته است. لذا برای تملک اراضی در ایران محدودیتی برای افراد وجود ندارد مگر اینکه بر طبق قانون، محدودیتی برای تملک زمین یا ساختمانی از طریق قوه قضائیه وجود داشته باشد. تنها یک استثنا وجود دارد و آن هم قانون منع فروش اراضی با کاربری غیر مسکونی برای تعاونی‌ها است؛ تعاونی‌هایی که اقدام به ساخت مسکن می‌کنند، اما به غیر از این برای مالکیت منعی وجود ندارد.

قانون منع فروش اراضی با کاربری غیر مسکونی برای تعاونی‌ها با چه هدفی وضع شده است؟

تعدادی از تعاونی‌های مسکن در چهارچوب قوانین و مقررات شکل گرفتند و هدف آنها ساخت مسکن برای اعضای خودشان بود. در برخی مواقع این تعاونی‌ها اراضی زراعی، باغات و اراضی با کاربری غیر مسکونی را در محدوده و حریم شهر خریداری می‌کردند، با این استدلال که هدف آنها ارائه خدمات از طریق ساخت مسکن برای اعضا است لذا هر کجا که اقدام به خرید زمین می‌کردند، انتظار اخذ مجوز را داشتند که در نهایت قانون آن را لغو کرد. این قانون بیان داشت که اگر قرار باشد تعاونی‌های مسکن زمینی را خریداری کنند، آن زمین حتماً بایستی کاربری مسکونی داشته باشد و چنانچه کاربری غیر مسکونی داشته باشد، حتی اگر تعاونی‌ها اقدام به خرید کرده باشند، نمی‌توانند مجوز مسکونی دریافت کنند. به غیر از این محدودیتی برای تملک اراضی و املاک توسط اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی وجود ندارد، مگر به اینکه همانطور که گفتم محدودیت قضائی وجود داشته باشد.

این مسئله چه تأثیری بر توسعه شهری گذاشته است؟

توسعه ناموزون شهری یکی از معضلات اساسی است که شهرهای کشور دست به گریبان آن هستند. این توسعه بی قواره از طریق گسترش شهر در اراضی مرغوب که بعضاً کاربری مسکونی ندارد، از طریق ساخت و ساز غیر رسمی یا بدون مجوز شکل می‌گیرد. مهاجران از شهرهای کوچک برای پیدا کردن کار بهتر و به امید دستیابی به رفاه بیشتر وارد شهرهای بزرگ می‌شوند، اما از آنجایی که مکانی برای اقامت ندارند، به سمت حریم شهرها حرکت می‌کنند و در اراضی که بایر و خالی است یا زمینی که مالک دارد اما مالکان آن از طریق قولنامه اقدام به خرید آن کرده‌اند، ساخت و سازهای غیر رسمی انجام می‌دهند. بعد از مدتی نیز این ساخت و سازها معضل اساسی برای شهرهای ما ایجاد می‌کند.

اختیارات شهرداری برای جلوگیری از ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم و محدوده شهر چیست؟

برای شهرداری‌ها در این زمینه محدودیت‌هایی وجود دارد. در حریم شهرها امکان کنترل با کیفیت ساخت و سازها وجود ندارد و علی رغم اینکه شهرداری وظیفه دارد جلوی ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم شهرها را بگیرد اما مدیریت چندگانه ابزارهای کنترلی آنها برای انجام این کار را محدود کرده است.

این معضل نه تنها در حریم شهرها بلکه در محدوده شهر نیز وجود دارد. ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، تنها ماده قانونی است که ساخت و سازهای مغایر با قانون توسعه شهری را منع کرده است در حالی که در محدوده شهرها معمولاً بسیاری از اراضی محصور هستند و مأموران شهرداری اگر متوجه ساخت و ساز غیر مجازی بشوند، نمی‌توانند وارد اراضی محصور شوند و برای ورود و اقدام نیاز به دستور قاضی است؛ تا زمانی که فرآیند قانونی طی شود، فرد اقدام به ساخت طبق اول کرده است.

زمانی که سقف اول ساخته شود، شهرداری باز هم محدودیت دارد و نمی‌تواند ساختمان ساخته شده را تخریب کند و باید مسیر قانون ماده ۱۰۰ شهرداری طی شود. در طی این مسیر نیز به دلیل حضور اعضای شورای شهر و نماینده وزارت کشور و با این استدلال که ممکن است معضل اجتماعی ایجاد شود، به جای تخریب بنا، فرد متخلف جریمه می‌شود.

کد خبر 487021

منبع: ایمنا

کلیدواژه: شهرهاي ايران شهرداری تخلفات ساخت وساز ساخت و ساز شهر حریم شهر توسعه شهری توسعه شهر طرح شهری زمین شهر حاشیه نشینی مهاجرت مهاجرت به شهرها مدیریت شهری تملک اراضی تملک قوه قضائیه كاربري مسكوني ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها توسعه نامتوازن شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق کاربری غیر مسکونی ساخت و سازهای حریم شهر تملک اراضی حریم شهرها وجود ندارد توسعه شهر برای تملک تعاونی ها طرح ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۹۵۵۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۵۴۳ میلیون دلار، ارزش خدمات باغ ملی گیاه شناسی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش های مجلس، این مرکز در گزارشی موضوع زوال باغ ملی گیاه شناسی بر اثر توسعه شهری نامتوازن را بررسی کرد.

در این گزاش آمده است:

باغ‌های گیاه‌شناسی، مکان‌هایی هستند که مجموعه‌هایی از گیاهان زنده را با اهداف پژوهش، حفاظت، نمایش و آموزش نگهداری می‌کنند. باغ‌های گیاه‌شناسی نقش مهمی را در حفظ تنوع زیستی ایفا می‌کنند. این باغ‌ها که عموماً در فضا‌های شهری قرار گرفته‌اند؛ باعث ایجاد پیوند دوباره انسان و طبیعت شده و به بخشی از اکوسیستم شهری بدل شده‌اند.   باغ گیاه‌شناسی ملی ایران با قدمت طولانی ۵۵‌ساله در زمینی به وسعت ۱۴۵ هکتار بالغ‌بر ۴۰۰۰ گونه گیاهی بومی، انحصاری، نادر و در معرض خطر انقراض را در خود جای داده است و طی دهه‌های اخیر به یک اثر ملی منحصربه‌فرد در موضوع حفاظت از ذخایر ژنتیکی در مجاورت پایتخت تبدیل شده‌است. این باغ در مقایسه با دیگر باغ‌های گیاه‌شناسی ملی در جهان در رتبه سوم از منظر تعداد گونه‌های مورد حفاظت و در رتبه پنجم از منظر وسعت قرار دارد. این باغ در دامنه جنوبی رشته کوه البرز در اراضی چیتگر، در شمال غربی تهران واقع گردیده است.   طی سالیان اخیر توسعه نامتوازن شهری در منطقه ۲۲ و بلندمرتبه‌سازی‌ها در مجاورت این باغ، نگرانی‌هایی را بابت زوال این باغ ایجاد کرده که در این راستا گزارش حاضر سعی کرده است، ضمن بررسی ارزش‌های مختلف این باغ اعم از ارزش‌های اکولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مروری بر ضوابط حریم باغ‌های گیاه‌شناسی در جهان و ایران داشته‌باشد و پیامد‌های مختلف عدم رعایت حریم را به برنامه‌ریزان شهری گوشزد کند.    ارزش‌های باغ‌های گیاه‌شناسی در نگاه کلی به دو دسته ارزش‌های بهره‌برداری (شامل موجودیت، میراث آیندگان و نوع‌دوستی) و ارزش‌های غیر‌بهره‌برداری (شامل استفاده مستقیم و غیر‌مستقیم) قابل طبقه‌بندی است. در‌خصوص باغ ملی گیاه‌شناسی ایران اگرچه تاکنون ارزش‌گذاری اقتصادی رسمی توسط هیچ‌یک از دستگاه‌های متولی در کشور انجام نشده است، اما براساس مطالعات پیشین در‌صورتی‌که این باغ به‌عنوان ثروت ملی کلی ایرانیان در نظر گرفته شود، صرفاً ارزش خدمات تفرجی - حفاظتی این گنجینه ملی برابر با ۵۴۳،۸۳۵،۸۵۰ دلار در سال برآورد می‌شود.    رعایت حریم باغ‌های گیاه‌شناسی به‌واسطه حفاظت از این باغ‌ها به‌عنوان زیستگاه‌های انسان‌ساخت در سطح جهان همواره مورد توجه بوده است. به‌طور مثال در باغ گیاه‌شناسی کیو در لندن که ۱۳۲ هکتار وسعت دارد، یک منطقه حائل با وسعت ۳۵۰ هکتار در نظر گرفته شده‌است که نشان از اهمیت منطقه حائل برای حفظ کارکرد و حفاظت فیزیکی باغ‌های گیاه‌شناسی دارد. در ایران نیز مطابق با رویه انجام گرفته در سایر کشورها، حریم باغ ملی گیاه‌شناسی در سال ۱۴۰۱ به تصویب رسیده است که براساس آن ضلع شمالی باغ گیاه‌شناسی در جنوب اتوبان شهید همدانی جزء حریم باغ بوده و حداکثر ارتفاع مجاز ساخت برای کاربری‌های مجاز در این محدوده با رعایت سایر ضوابط حریم ۱۵ متر تعیین شده‌است.    بلندمرتبه‌سازی در مجاورت باغ ملی گیاه‌شناسی می‌تواند پیامد‌های ناگواری نظیر کاهش شدید سفره‌های آب زیرزمینی منطقه و باغ، خزان زودرس گونه‌های گیاهی به‌دلیل کاهش وزش باد و جریان‌های خنک‌کننده، تشکیل جزایر حرارتی و افزایش دما در میکروکلیما‌های باغ و خشکیدگی گیاهان حساس و نیمه‌حساس، افزایش میزان و گستره گردوغبار، اخلال در تبادل گازی و فتوسنتز و بروز ضعف در گیاهان، افزایش آلودگی‌های صوتی و در‌نتیجه کوچ و نابودی جانوران موجود در این اکوسیستم، به‌هم خوردن تعادل نوری و اکولوژیکی و درنهایت زوال درختان و نابودی منظر را به‌همراه داشته‌باشد.    با توجه به اینکه درختان و گیاهان باغ ملی گیاه‌شناسی ایران، دارای تنوع زیادی در بافت، شکل و رنگ هستند، ازاین‌رو هسته مرکزی بوم‌شناختی یک چشم‌انداز را رقم می‌زنند و علاوه‌بر جنبه‌های زیبایی‌شناسی، منفک‌کننده کاربری‌های مختلف و از بین برنده سیمای نامطلوب عوامل مصنوع هستند. در شرایطی که ساختمان‌های بلندمرتبه و توده‌های فشرده بنا‌های سیمانی و فولادی، نمای این پهنه سبز ارزشمند را از بین ببرند، لذا امکان خلق و تأکید بر توجه و نگاه به عناصر طبیعی که در به نظم کشیدن سیمای محیط، تأثیر روان‌شناختی دارد، از بین خواهد رفت.   با توجه به این نکته مهم که در صورت بدعت‌گذاری صدور مجوز بلندمرتبه‌سازی در حریم باغ گیاه‌شناسی، زمینه برای دست‌اندازی بیشتر و صدور مجوز‌های جدید هموار خواهد شد، پیشنهاداتی برای جلوگیری از زوال تدریجی باغ ملی گیاه شناسی ایران مطرح ارائه می‌شود: حفظ حریم و رعایت ضوابط استقرار واحد‌های گروه خدماتی در اطراف باغ ملی گیاه‌شناسی، توقف ساخت‌وساز و ابطال پروانه‌های صادره با رعایت حقوق و جلوگیری از ضرر مالکان، آموزش، آگاهی‌رسانی و تبیین جایگاه باغ گیاه‌شناسی به‌عنوان یک سرمایه و گنجینه ملی برای عموم مردم ایران اسلامی، ثبت باغ ملی گیاه‌شناسی به‌عنوان میراث جهانی یونسکو، تصویب ضوابط حریم برای دیگر باغ‌های گیاه‌شناسی کشور. 

دیگر خبرها

  • دستیار ویژه وزیر : ۲ میلیون و ۵۴۷ هزار مسکن در حال ساخت است
  • ۵۴۳ میلیون دلار، ارزش خدمات باغ ملی گیاه شناسی
  • ساخت و ساز غیرمجاز خط قرمز مدیریت شهری مشکین‌دشت
  • ارائه اطلاعات ساخت و سازها به کارگروه ساماندهی
  • بازدید اعضای کمیسیون محیط زیست شورای شهر از مرکز کنترل عملیات شهرداری اصفهان
  • الحاق ۴۱ هزار هکتار اراضی به محدوده‌های شهری برای تکمیل پروژه‌های نهضت ملی مسکن
  • با این فناوری انقلابی، معلولیت دیگر محدودیت نخواهد بود
  • مخالفت جدی منچستریونایتد با محدودیت مالی در لیگ برتر
  • پروژه‌های آماده‌سازی اراضی ۱.۵ میلیون واحد مسکونی در کشور آغاز شد
  • انبوه سازی بیش از ۳۵ هزار واحد مسکن ملی در ۹ شهر گیلان