از فراموشی تا نجـــات گذشتـــه

زندگی پر از روایت‌های منحصربه‌فرد است. هربار در این صفحه به یکی از جزئیات ریز و درشت زندگی روزمره خواهیم پرداخت. جزئیاتی به ظاهر بی‌اهمیت که ما را به فهم کلیت زندگی می‌رسانند. مسعود ریاحی این بار از نجات گذشته گفته و اینکه باید دریچه‌ای در اکنون گشوده شود برای فهم روایت گسترده‌تری از وضعیت فعلی و ایجاد تغییر در آن.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در آن‌چه که فراموش ‌شده ‌است، نیرویی وجود دارد که «اکنون» آن را پس می‌زند. به قول بلانشو، در فراموشی آن چیزی وجود دارد که از ما روی برمی‌گرداند و همین‌طور انحرافی که از خود فراموشی ناشی می‌شود.
آن‌چه که یک روان‌کار و یا گاه یک تاریخ‌‌پژوه، انجام می‌دهد، حرکتی‌ست به سوی‌ آن‌چه پس ‌زده ‌شده‌ است؛ آن‌چه فراموش ‌شده‌ است؛ به آ‌ن چه که اکنون، از آن روی‌ برمی‌گرداند و آن را پس می‌زند.
حافظه، یک پیوستار خیالی را پیش روی «به‌ یادآوردن»ای می‌گذارد که قصدش به‌دست‌آوردن یک روایت خطی و منظم از گذشته فردی ‌است. این گذشته فردی، این‌جا سلسله وقایعی‌ است که بر حسب قانون نانوشته علت و معلولی‌ ای کنار هم چیده ‌شده‌اند و واقعه پیشین، واقعه بعد از خود را سبب شده و آن واقعه نیز؛ بعد از خود را. در این شکل از به ‌یاد آوردن، روایتی به‌دست می‌آید که نظم موجود را برهم نزند؛ به زبان روا‌نکاوانه، یعنی آزاردهنده، تهدیدکننده، تنش‌زا نباشد. این‌جا، آن وقایع رنج‌آور، خودآگاه و ناخودآگاه، سرکوب می‌شوند.
فرد، در خوانش خود از گذشته شخصی، نیروهای برسازنده وقایع زندگی‌اش را احتمالاً آگاهانه می‌پندارد.
آن‌چه یک روانکاو انجام می‌دهد، تقریباً در جهتی عکس حرکت آن فرد است. روانکاو، نظم وضعیت فعلی را برهم می‌زند؛ او این کار را با شکلی دیگر از به ‌یادآوردن محقق می‌کند. در این فرایند، آن چیزهایی به‌ یاد آورده می‌شوند که در وضعیت فعلی آن فرد، در نظم پریشان آپاراتوس روان‌اش، تنشی جدی و آزاردهنده ایجاد می‌کند. از این رو، فرایند عمل روانکاوی، در ابتدای کار، رنج‌آور، تنش‌زا و تهدید کننده ‌است.
اما روانکاو چه چیزهایی را در آن فرد، به‌ یادش می‌آورد که خود به تنهایی شاید به ‌سختی بتواند چنین کند؟
آن‌چه از یاد رفته، به زبان روانکاوانه، به دلایل مختلفی، همگی در نهایت تهدید و آزاردهنده و نابهنجار و برهم‌زننده نظم آپاراتوس روان هستند؛ آپاراتوسی که در آن هنجارها و منطق فیزیکال واقعیت و هنجارهای اجتماع و اخلاق برساخته آن، معیارهایی هستند برای سرکوب آن میل‌ها و آرزوهای سرکوب ‌شده، که در نهایت در سیستم روانی، به‌دلیل این‌که قرار است نظمی حاکم شود، واپس ‌رانده می‌شوند. اینها اما فراموش نمی‌شوند. آنها از سطح آگاهی غایب می‌شوند؛ اما هستند. آنها غایب‌هایی هستند که به شکل گسست و شکستگی در آپاراتوس روان، «رد» باقی می‌گذارند. روانکاو، از طریق این ردهاست که دست به ردیابی در فرد می‌زند و آن‌چه که در این گسست‌ها رخ‌ داده را به ‌یاد می‌آورد. روانکاو، در این شکستگی‌ها می‌ماند تا از طریق نجات گذشته، دریچه‌ای در اکنون گشوده شود برای فهم روایت گسترده‌تری از وضعیت فعلی و ایجاد تغییر و بهبودی در آن.
تاریخ‌پژوهی نیز می‌تواند همچون آن به‌ یادآوردن خطی و علت و معلولی و یکدست باشد و هم چونان یک روانکاو، چیزهایی را به ‌یاد بیاورد که فراموش ‌شده‌اند؛ دیده نشده‌اند، شنیده نشده‌اند، سرکوب‌ شده‌اند. آن‌طور که والتر بنیامین می‌نویسد: «امروز بر گذشته نور می‌تاباند و گذشته برای زمان حال به‌صورت یک نیرو بروز می‌کند.»
به‌‌زعم او، فقط یک جامعه انسانی رستگار شده قادر است گذشته‌اش را تمام و کمال صاحب شود، بی‌آن‌که در تاریخ، به‌صورت گزینشی عمل کند و از رنج‌های آدمیان، حتی ضعیف‌ترین‌شان چشم‌پوشی کند. نویسندگانی که بر رنج‌های آدمیان گواهی داده‌اند، چونان مورخان‌اند.
بدیهی‌است که آن‌چه یک روانکاو انجام می‌دهد، در مواجهه با یک فرد است و از آن‌سو یک مورخ، [با نگاه بنیامین]، در مواجهه با گذشته‌ای جمعی و تاریخی است؛ اما روش آنها قرابت‌هایی نسبت به یکدیگر دارند؛ هر دو با «امر سرکوب‌ شده»
سر و کار دارند، هر دو معتقدند که گذشته، به ‌مثابه‌ یک نیرو، برای اکنون است و از مسیر آن می‌توان دست به تغییر اکنون زد؛ و هر دو در گسست‌هایی می‌ایستند که امر غایب در آن لانه کرده.
به همان میزان که کار یک روانکاو، برای فرد روانکاوی شده، رنج و تنش به همراه می‌آورد؛ آن‌چه تاریخ‌پژوه نیز؛ البته با نگاه و روشی که ذکر شد، انجام می‌دهد، در نظم موجود تنش به‌وجود می‌آورد و ممکن‌است برای به‌وجود آورندگان آن نظم، رنج‌آور باشد، چراکه آن‌چه قرار است روایت ‌شود، دیگر آن روایت منطقی و خطی نیست، روایت صداهایی‌ست که فراموش و سرکوب ‌شده [آگاهانه یا ناآگاهانه].
به ‌زعم بلانشو، هنگامی‌ که ما یک کلمه‌ را فراموش‌ یا گم می‌کنیم، کلمه همچنان خود را از طریق فقدان نشان می‌دهد؛ در واقع ما آن کلمه را چونان یک فراموش‌شده در اختیار داریم و از این‌رو آن را در غیابی باز تأیید می‌کنیم؛ غیابی که به نظر می‌رسید ناگزیر و ناچار به پر شدن بود؛ و تصور می‌شد، مکان آن باید پنهان شود.
این مکان، همان ردها و گسست‌هاست که پنهان‌ شده‌اند و نشده‌اند. از آن رو پنهان‌اند که به ‌یادآوردنی گزینشی و خطی و منظم و سطحی مد نظر باشد و از آن رو پنهان نشده که می‌توان به آن چنگ ‌انداخت و ردها را پی‌گرفت و عکس حرکت آن فراموشی قدم برداشت.

 

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: انجام می دهد وضعیت فعلی یک روانکاو یک روان شده اند

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۶۰۴۴۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

میلان ۳-۳ جنوا: روسونری بردن را فراموش کرده!

به گزارش "ورزش سه"، در دیداری حساس از هفته سی و پنجم سری A میلان در ورزشگاه سن‌سیرو میزبان جنوا بود. در این بازی جذاب مهمان دو بار جلو افتاد اما روسونری هر دو بار به بازی برگشت و درنهایت توانست با گل اولیویه ژیرو در دقایق پایانی جلو بیفتد اما درنهایت جنوا یک بار دیگر به گل رسید و بازی با نتیجه مساوی به پایان رسید.

بازی با گل دقیقه ۵ جنوا آغاز شد. جایی که توموری با خطا بر روی ووگلیاچو مرتکب خطای پنالتی شد و متئو رتگی توانست این ضربه را تبدیل به گل کند.

در دقیقه ۱۳ شوت خطرناک پولیشیچ را دروازه‌بان به زیبایی مهار کرد.

در دقیقه ۲۵ هم لیائو شانسش را امتحان کرد اما توپ با اختلاف نسبتا زیاد به بیرون رفت.

حدود ۱۰ دقیقه بعد باز هم لیائو چند بازیکن حریف را از پیش رو برداشت و به محوطه نزدیک شد اما ضربه‌اش را دروازه‌بان دفع کرد.

در دقیقه ۴۵ بالاخره میلان به گل رسید. سانتر ساموئل چوکووئزه با ضربه سر فلورنزی به تور دروازه چسبید و مقاومت جنوا از بین رفت و نیمه اول با تساوی ۱-۱ به اتمام رسید.

در سومین دقیقه نیمه دوم، ارسال زیبای ووگلیاچو در مرکز محوطه جریمه با ضربه سر اکوبان وارد دروازه میلان شد و جنوا باز هم جلو افتاد.

در ادامه بازی در میانه‌های میدان دنبال شد و خبری از موقعیت جدی نبود تا اینکه در دقیقه ۶۴ ضربه کم‌جان هرناندز را سنگربان جنوا مهار کرد.

در دقیقه ۷۲ میلان یک بار دیگر بازی را مساوی کرد. این بار سانتر فلورنزی از روی نقطه کرنر و سپس ضربه سر گابیا دروازه جنوا را گشود.

سه دقیقه بعد میلان گل سوم را هم زد. پس از سانتر پولیشیچ ژیرو با یک والی فوق‌العاده در محوطه جریمه حساب کار را ۳-۲ کرد.

در ادامه میلان به خوبی بازی را مدیریت کرد و اجازه خلق موقعیت به حریف نداد اما یک غفلت باعث شد بازی مساوی شود. در دقیقه ۸۷ ارسال کوتاه تورزبی از سمت راست با اشتباه تیاو وارد دروازه میلان شد تا جنوا با یک گل‌به‌خودی بازی را مساوی کند.

در دقایق پایانی میلان برای زدن گل برتری جلو کشید اما فرصت کافی برای این کار وجود نداشت و بازی با تساوی ۳-۳ خاتمه یافت. با این مساوی میلان در رتبه دوم ۷۱ امتیازی شد و جایگاه خود را تثبیت کرد.