آسیب‌هایی که نوجوانان از آثار ترجمه‌ای می‌بینند
تاریخ انتشار: ۴ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۶۸۵۳۷۶
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، ادبیات کودک و نوجوان ایران سال هاست که درخت تنومند و پربار خود را به ادبیات ترجمه‌ای داده و کتاب‌های غربی در کنج کتابخانه‌های کودکان و نوجوانان ایرانی جا خوش کرده است. البته نه به این منظور که تمامی آثار ترجمه‌ای با فرهنگ ایرانی سازگاری ندارد، اما با توجه به ظرفیت‌های غنی ادبیات ایران، جای سوال است که چرا ناشران به جای تالیف، دست به ترجمه می‌زنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حجت الله ناظری سرپرست حوزه هنری استان تهران در خصوص افزایش آمار کتاب‌های ترجمه‌ای به خبرنگار ما گفت: کتاب کودک و نوجوان را می‌توان در دو دسته بندی قرار داد. اولین دسته بندی، کتاب‌های تالیفی است و دیگری کتاب‌هایی است که به صورت ترجمه در بازار نشر وجود دارد، اما یکی از عللی که اکثر ناشران به سمت کتاب‌های ترجمه‌ای می‌روند، بحث هزینه کتاب‌های ترجمه‌ای است؛ زیرا کار تالیف یکی از سخت‌ترین کار‌ها است. نویسنده باید بر اساس آن کتابی که به عنوان مولف می‌نویسد تحقیق و پژوهش کند. گاهی سال‌ها نیاز است تا یک اثر کودک و نوجوان در واقع نوشته شود و بعد در معرض عموم قرار بگیرد. در حالی که کار ترجمه کار راحت تری است. در حال حاضر، معمول شده اکثر مترجم‌ها و دوستان دیگری که در حوزه ادبیات فعالیت می‌کنند، کار‌ها و نمونه‌هایی که در دنیا فروش بیشتری داشته یا فراگیرتر بوده است را انتخاب می‌کنند و پس از ترجمه، در دسترس کودک و نوجوان و مخاطب قرار می‌دهند. قطعا این فرایند آثار و تبعات مخربی را به همراه خواهد داشت.
وی ادامه داد: هر فرهنگ و زیست بومی، شرایط و اقتضائات خاص خود را دارد و مبتنی بر یک رگه‌های اصیلی از فرهنگ کشور رفتارها، الفاظ و کلمات شکل گرفته است که بنیان‌های فرهنگی و فکری یک کشور را ایجاد می‌کند و می‌سازد؛ بنابراین وقتی ما بدون تحقیق و براساس فراگیر بودن یک کتابی که در دنیا وجود دارد، فارغ از اینکه آن را برای خودمان بومی سازی کنیم، ترجمه می‌کنیم، تبعاتش قطعا به مخاطب ما خواهد رسید. یعنی خیلی از رفتارهای کودک و نوجوان ما بر اساس این کتاب‌هایی بر اساس رفتارهای ایرانی اسلامی نیست، شکل می‌گیرد و فارغ از این هیاهویی که در دنیا وجود دارد، به عنوان تولیداتی که در حوزه کودک نوجوان انجام می‌شود، به فروش می‌رسد.
ناظری افزود: شاید دلیل اصلی اینکه ناشران به دنبال این ترجمه‌ها می‌روند، به دست آوردن سود و فروش بیشتر است و از آن جایی که ناشران به دنبال فروش کتاب هستند و بر اساس تبلیغات در دنیا، به مضامنی تربیتی کتاب‌ها توجه نمی‌کنند. همچنین چرخه بازار و ضاعقه‌ی مردم بسیار مهم است و با توجه به برگشت‌های ضعیف حوزه کتاب، به سراغ کتاب‌هایی می‌روند که بتواند روی آن‌ها مانور بدهند و با تبلیغات، فروش آن را بیشتر کند.
بیشتر بخواند
آسیب‌های روانی، بازار انتشار کتاب‌های روانشناسی را داغ کرد!وی ادامه داد: یکی از نقاط ضعف ما در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، این است که تعداد نویسندگانی که در عرصه کودک و نوجوان فعالیت می‌کنند، به شدت کم شده و به تعداد انگشتان دست می‌رسد که آن هم نویسندگانی هستند که برای فضا‌های هنری مثل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و حوزه هنری دست به قلم می‌شوند؛ در حالی که اگر تعداد نویسندگان حوزه کودک و نوجوان خوبی تربیت کنیم، می‌توان آثار قابل توجه و خوبی را برای کشورمان تولید کرد که مبتنی بر فضای فولکلور کشور ما باشند، مخاطب کودک و نوچوان از این آثار بهره خواهد برد و در نتیجه تعداد کتاب‌های تالیفی ما زیاد خواهد شد.
سرپرست حوزه هنری تهران بیان کرد: در روزگار امروز هر کاری باید سواد خاص خودش را داشته باشد. ما حتی خرید کتاب را نباید امری بدیهی تلقی کنیم و براساس تصاویر و عوامل ظاهری در کتاب، خرید انجام دهیم. پدر و مادری که برای فرزندشان احترام قائل هستند، باید در مورد محتوای یک کتاب تحقیق کنند و براساس آن، کتاب را برای بچه انتخاب کنند. بنابراین اگر این سواد در پدر و مادر اتفاق بیافتد و به این بینش برسند که این خوراک فرهنگی که من برای فرزندم مهیا می‌کنم، به همان میزان که روی خوراک و پوشاکشان حساس هستم، باید در مورد خرید کتاب هم همین وسواس را به خرج دهم. چه این محتوا را فرزندم بخواند یا من برای آن بخوانم، در آینده اش تاثیر می‌گذارد.
ناظری در ادامه افزود: کار فرهنگی کاری سخت و زمان بری است. باید کسی که به عنوان ناشر یک اثری را نشر می‌دهد از بازار شناخت داشته باشد. باید با برنامه به سمت این کار رفت که با فرهنگ و ضائقه مخاطب ما سازگاری داشته باشد و این ها، حداقل‌ترین چیز‌هایی است که یک ناشر باید به آن توجه داشتنه باشد. در این صورت، هم فروش کتاب‌های نشرشان بیشتر می‌شود و هم زمانی که در یک کتاب رگه‌هایی از فرهنگ خودمان را ببینیم و کودک و نوجوان وقتی آن را بخوانند، قطعا ارتباط بهتری هم برقرار می‌شود و فروش بهتری خواهد داشت.
وی گفت: باید در خرید کتاب، والدبن را متوجه بسیاری از مسائل کنیم. درست است که بچه‌ها خودشان کتاب را انتخاب می‌کنند، اما تصمیم خرید نهایی را والدین می‌گیرند که در بعضی مواقع متاسفانه، ظاهر کتاب، تبلیغات دروغین و تبلیغات فضای مجازی، والدین را به سمت خرید کتاب می‌برد.
این کارشناس ادبیات در پایان گفت: قطعا زمانی که محصولات متنوع در بازار رواج پیدا می‌کند، تغییر ضائقه کودک و نوجوان ما هم اتفاق می‌افتد. شاید مهم‌ترین معلول تولید کتاب‌های ترجمه است این است که تالیف کتاب، بسیار سخت و زمان بر است. مسئولان باید در عرصه کار‌های فرهنگی، تاب و تحملشان را بالا ببرند و کار‌های دوراندیشانه تری انجام دهند و جلوی پای خود را نبینند. اگر ما ۳ سال پیش برای امروز برنامه ریزی کرده بودیم، حتما آمار کتاب‌های تالیفی بیشتر بود، اما وقتی ما به برنامه ریزی در کوتاه مدت بسنده می‌کنیم، بدون شک به تولیدات فاخری که نظام فکری کودک و نوجوان ما را شکل بدهد، نمی‌رسیم.
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: تصویرسازی ترجمه کتاب کتاب های ترجمه کودک و نوجوان حوزه هنری خرید کتاب ترجمه ای بر اساس کتاب ها کار ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۶۸۵۳۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زندگی با آل‌احمد در شیوه نگارش سیمین دانشور تاثیر نگذاشت
خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: سیمین دانشور نویسنده و مترجم ایرانی ۸ اردیبهشت سال ۱۳۰۰ در شیراز زاده شد. او سومین فرزند محمدعلی دانشور (پزشک) و قمرالسلطنه حکمت بود. دوره ابتدایی و دبیرستان را در مدرسه انگلیسی‌زبان مهرآیین گذراند.
در سال ۱۳۱۶ اولین مقاله‌اش را با نام «زمستان بی‌شباهت به زندگی ما نیست» در نشریه‌ای محلی چاپ کرد. در سال ۱۳۱۷ به تهران آمد و مدتی در شبانه‌روزی آمریکایی تهران ساکن شد و آموزش زبان انگلیسی را پی گرفت. بعد در رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد.
در سال ۱۳۲۰ به‌عنوان معاون اداره تبلیغات خارجی در رادیو تهران استخدام شد. علی‌اکبر کسمایی و احمد شاملو از همکاران او در رادیو بودند. سیمین دو سال بعد، یعنی در سال ۱۳۲۲ از کار رادیو کناره‌گیری کرد و در روزنامه ایران مشغول به کار شد. از این زمان به بعد، او با نام مستعار «شیرازی بی‌نام» برای نشریات مختلف مقاله نوشت و ترجمه کرد.
در ۱۳۲۷، اولین کتاب خود را با نام «آتش خاموش» نوشت. این اثر نخستین مجموعه داستانی بود که به قلم زنی ایرانی چاپ شد. داستان‌های این مجموعه با نقدهای منفی بسیاری مواجه شد. در ۱۳۲۸ با مدرک دکترای ادبیات فارسی از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و یک سال بعد با جلال آل‌احمد، نویسنده و مبارز اجتماعی مطرح آن سال‌ها ازدواج کرد. این ازدواج تا مرگ نابه‌هنگام آل احمد در سال ۱۳۴۸، به‌مدت ۲۰ سال دوام داشت.
همزمان با سالروز تولد سیمین دانشور در گزارشی به مرور زندگی این نویسنده پرداختیم که مشروح آن در ادامه می‌آید؛
تحصیل در آمریکا
دانشور در شهریور ۱۳۳۱ با دریافت بورس تحصیلی از مؤسسه فولبرایت به دانشگاه استنفورد آمریکا رفت و در رشته زیبایی‌شناسی تحصیل کرد. در این سفر نامه‌هایی که بین او و جلال رد و بدل شد که بعدها در کتابی به نام «نامه‌های سیمین دانشور و جلال آل‌احمد» توسط انتشارات نیلوفر منتشر شد. در مدت تحصیل در آمریکا «باغ آلبالو»، دشمنان چخوف»، «بئاتریس آرتور شنیتسلر» و «رمز موفق زیستن» دیل کارنگی را هم ترجمه و منتشر کرد.
بازگشت به ایران و ادامه کار نویسندگی
دانشور در سال ۱۳۳۴ به ایران بازگشت و در هنرستان هنرهای زیبای دختران و پسران مشغول تدریس شد. سپس مدیریت مجله نقش و نگار را پذیرفت و «کمدی انسانی» سارویان و «داغ ننگ» ناتانیل هاتورن را ترجمه کرد.
در ۱۳۳۷ کتاب «همراه آفتاب» نوشته هارولد کورلندر را ترجمه و منتشر کرد. تا اینکه در سال ۱۳۳۸ به‌عنوان دانشیار کلنل علینقی وزیری در رشته باستان‌شناسی و تاریخ هنر دانشگاه تهران مشغول به کار شد. کار تدریس او در دانشگاه تهران تا بیست سال بعد، یعنی سال ۱۳۵۸ که از دانشگاه تهران بازنشسته شد، ادامه یافت.
در سال ۱۳۴۰، دومین مجموعه داستان خود با نام «شهری چون بهشت» را منتشر کرد. دانشور، همراهِ همسرش جلال آل‌احمد، عضو کانون نویسندگان ایران بود. و در نخستین انتخابات، فروردین ۱۳۴۷ به‌عنوان رئیس کانون نویسندگان ایران برگزیده شد. در تیر ۱۳۴۸ رمان «سووشون» را منتشر کرد که مشهورترین رمان او است و تا به حال به هفده زبان ترجمه شده‌است. بسیاری از منتقدان این اثر را یکی از ماندگارترین آثار ادبی فارسی می‌دانند. دو ماه بعد از انتشار «سووشون»، در ۱۸ شهریور ۱۳۴۸، جلال آل‌احمد درگذشت.
دانشور در سال ۱۳۵۱ کتاب «چهل طوطی» را منتشر کرد. این کتاب ترجمه‌ای است از مجموعه‌ای از حکایت‌های هندی که لین یوتانک، نویسنده چینی، در کتابی به نام The Wisdom of Indiaجمع‌آوری کرده‌است. این کتاب که تنها همکاری آل‌احمد و دانشور به حساب می‌آید که توسط انتشارات موج به چاپ رسید.
در سال ۱۳۶۱ کتابی را به نام «غروب جلال» را منتشر کرد. این کتاب از دو بخش تشکیل شده‌است: بخش اول کتاب، با نام «شوهرم جلال» در سال ۱۳۴۱ و در زمان حیات آل‌احمد نوشته شده‌است. دانشور این کتاب را با وصف آل‌احمدِ نویسنده آغاز می‌کند، افکار و ویژگی‌های اخلاقی او را از منظر خود توصیف می‌کند و به جنبه‌های فردی، اجتماعی و سیاسی زندگی او می‌پردازد. بخش دوم کتاب، تقریباً بیست و یک سال بعد نوشته شده‌است. در این بخش، دانشور خاطره روز درگذشت آل‌احمد را روایت می‌کند. نام کتاب، از همین بخش دوم گرفته شده‌است.
در سال ۱۳۷۲، اولین کتاب از سه‌گانه سیمین دانشور، به نام «جزیره سرگردانی» منتشر شد که به دغدغه‌های روشنفکران ایران در دهه ۴۰ و ۵۰ می‌پرداخت. در ۱۳۷۶ مجموعه داستان «از پرنده‌های مهاجر بپرس» با همکاری نشر نو و نشر کانون چاپ شد. در سال ۱۳۷۸ یادنامه جلال آل‌احمد توسط علی دهباشی منتشر شد که گفت‌وگویی مفصل با دانشور را شامل می‌شد. جلد دوم تریلوژی دانشور، «ساربان سرگردان»، در سال ۱۳۸۰ را چاپ کرد.
دانشور در گفت‌وگو با ناصر حریری گفته‌است او و جلال آل‌احمد هر چه می‌نوشتند، به هم نشان می‌دادند اما او هرگز اجازه نمی‌داده جلال در نوشته‌هایش دست ببرد. همچنین دانشور هیچ‌گاه از نثر آل‌احمد که دستکم سه دهه یکه‌تاز میدان نویسندگی بود، تأثیر نپذیرفت و زندگی مشترک در شیوه نگارش او اثر نگذاشت و استقلال خود را حفظ کرد.
درگذشت
سیمین دانشور در ۳۰ تیر ۱۳۸۶ به‌علت مشکلات حاد تنفسی در بیمارستان پارس تهران بستری شد. با بستری شدن او شایع شد که وی درگذشته‌است اما این خبر تکذیب شد. او در ۲۲ مرداد ۱۳۸۶ با تشخیص تیم پزشکی از بیمارستان پارس مرخص شد. دانشور پس از یک دوره بیماری آنفولانزا، عصر روز ۱۸ اسفند ۱۳۹۰ برابر در ۹۰ سالگی در خانه‌اش در تهران درگذشت. قبر سیمین دانشور در قطعه هنرمندان بهشت زهرا است.
الهام قاسمی
کد خبر 6089822
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند