به نقل از «جماران»

پیامدهای منفی یک تصمیم سیاسی بایدن بر اقتصاد ترکیه

تاریخ انتشار: ۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۲۲۳۹۰

 

به گزارش جماران، همان طور که انتظار می رفت با روی کار آمدن «جو بایدن» رئیس جمهور جدید آمریکا به قدرت روابط ترکیه و آمریکا رو به تیرگی رفت و هر از چند گاهی آمریکا دست به اقدامی می زند که اوضاع را بدتر می کند.

هنوز چند روز از اخراج ترکیه از برنامه دریافت هواپیماهای جنگنده F-35 پیشرفته آمریکایی به دلیل خرید سامانه موشکی «اس400» روسی توسط ترکیه نگذشته بود که بایدن اعلام کرد که کشتار ارامنه در سال 1915 توسط عثمانی ها را به عنوان نسل کشی به رسمیت می شناسد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پیامد این دو تصمیم بلافاصله بر اقتصاد ترکیه و به طور خاص بر ارزش پول ملی این کشور بازتاب پیدا کرد و ارزش لیر به شدت سقوط کرد.

ارزش لیر، واحد پول ترکیه روز دوشنبه همزمان با تیره شدن روابط این کشور با آمریکا به کمترین میزان در تاریخ خود در مقابل دلار آمریکا نزدیک شد.

سخنان رئیس جدید بانک مرکزی ترکیه در مخالفت با افزایش نرخ بهره همراه با نگرانی ها از چشم انداز روابط آنکارا با واشنگتن از جمله عوامل موثر در کاهش ارزش لیر در مبادلات روز دوشنبه بود. لیر ترکیه طی سه روز اخیر از مبادلات بازار ارز حدود ۳.۵ درصد از ارزش خود را از دست داده است.

ارزش واحد پول ترکیه ماه نوامبر گذشته (آبان/آذر) به کمترین میزان خود رسیده بود. تصمیم جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا برای به رسمیت شناختن کشتار ارامنه در سال ۱۹۱۵ میلادی به عنوان «نسل کشی» باعث شد تا ارزش لیر طی روزهای اخیر کاهش پیدا کند.

ترکیه ضمن انتقاد شدید از تصمیم جو بایدن گفته است که این اقدام «اعتماد و دوستی» بین آنکارا و واشنگتن را زیر سوال می برد. بازار ارز ترکیه پیش از این در سال ۲۰۱۸ نیز همزمان با تنش ها با در روابط این کشور با ایالات متحده متلاطم شده بود.

«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه شامگاه دوشنبه در واکنش به تصمیم رئیس جمهوری آمریکا در به رسمیت شناختن کشتار ارامنه به عنوان «نسل کشی» گفت که چنین تصمیمی «بی اساس» است.

«شهاب قافجی اوغلو» رئیس بانک مرکزی ترکیه که کمتر از یک ماه پیش به این سمت منصوب شد روز جمعه گفته بود که افزایش نرخ بهره «پیام بدی» برای اقتصاد این کشور خواهد داشت. رئیس جمهوری ترکیه ماه گذشته پس از کاهش ۱۵ درصدی ارزش لیر تصمیم به برکناری ناجی اقبال، رئیس بانک مرکزی گرفت.

اختلاف بر سر افزایش نرخ سود بانکی از دلایل اصلی برکناری ناجی اقبال بود. دیدگاه های شهاب قافجی اوغلو در زمینه نرخ سود بانکی مشابه رئیس جمهوری ترکیه است که افزایش نرخ بهره را مضر می داند. ناجی اقبال برای مقابله با تورم ۱۶ درصدی اقتصاد ترکیه تصمیم به افزایش نرخ سود بانکی به ۱۹ درصد گرفته بود.

انتظار می رود که نرخ تورم در ترکیه به زودی به ۱۸ درصد برسد.

«جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا شنبه به مناسبت یکصد و ششمین سالروز یادبود قربانیان کشتار ارامنه در جنگ جهانی اول به وسیله امپراتوری عثمانی، این واقعه را «نسل کشی» نامید.

در پی این اقدام، وزارت خارجه ترکیه با فراخواندن سفیر آمریکا اعتراض خود را اعلام کرد.

پیش از این حدود 30 کشور جهان، از جمله آلمان و فرانسه از کوچ اجباری و کشتار صدها هزار ارمنی در خاک عثمانی حین جنگ جهانی اول به عنوان نسل کشی نام برده اند.

ترکیه با رد نسل کشی می گوید این افراد قربانیان جنگ داخلی بوده اند و تعداد بیشتری از مسلمانان به دست شبه نظامیان ارمنی که متحد روسیه تزاری بودند، کشته شده اند.

به کارگیری واژه نسل کشی از سوی جو بایدن در حالی رخ داده که روابط آنکارا و واشنگتن دچار تنش است.

حال رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه می خواهد پس از آنکه رئیس جمهور آمریکا نسل کشی ارامنه را در امپراتوری عثمانی به رسمیت شناخت، توافق نامه ترکیه را در مورد همکاری در زمینه دفاع و اقتصاد با آمریکا را به حالت تعویق در آورد.

در همین راستا اردوغان قصد دارد در جلسه کابینه به بررسی واکنش به سخنان بایدن بپردازد، از جمله اقدامات برنامه ریزی شده، تعلیق توافق نامه دو جانبه در زمینه همکاری دفاعی و اقتصادی است. این توافق نامه در یک زمان به آنکارا امکان می داد تا در جریان درگیری ها در سوریه و عراق با واشنگتن همکاری کند.

پیمان دفاعی یکی از مهم ترین اسناد دو کشور در زمینه همکاری نظامی است. طبق این توافق، آنکارا و واشنگتن داده های اطلاعاتی را مبادله می کنند، تمرینات مشترکی را انجام می دهند و همچنین دسترسی آمریکایی ها به پایگاه های هوایی ترکیه را فراهم می کنند.

سخنگوی دفتر ریاست جمهوری ترکیه گفت اظهارات جو بایدن درباره نسل‌کشی ارامنه در دوران عثمانی، «شنیع» است، و آنکارا به موقع خود به اشکال مختلف به آن پاسخ خواهد داد.

«ابراهیم کالین» سخنگو و مشاور رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه روز یکشنبه در مصاحبه‌ با رویترز گفت: «در روزها و ماه‌ های آینده به اشکال و طرق و درجات  مختلف واکنش نشان خواهیم داد.»

سخنگوی اردوغان مشخص نکرد که آیا آنکارا دسترسی آمریکا به پایگاه هوایی اینجرلیک در جنوب ترکیه را محدود خواهد کرد یا اقدامات دیگری انجام خواهد داد. پایگاه اینجرلیک برای پشتیبانی از عملیات ائتلاف بین‌ المللی ضد داعش در سوریه و عراق مورد استفاده نیروهای آمریکایی بوده است.

خود رئیس جمهور ترکیه هم گفته است که اظهارات جو بایدن در خصوص نسل کشی خواندن کشتار ارامنه در دوران امپراتوری عتمانی را بسیار ناراحت کننده خواند.

اردوغان در گفت و گوی تلویزیونی در ترکیه با اشاره به اینکه که در طول جنگ جهانی اول در امپراتوری عثمانی، «گروه های ارمنی مردم بی گناه را کشتند» گفت: بایدن در رابطه با وقایعی که بیش از یک قرن پیش رخ داده است، عبارتی غیرمنصفانه و فاقد بنیان تاریخی استفاده کرده است. ما از این موضوع بسیار ناراحت هستیم. این موضوعات را باید به مورخان سپرد، نه سیاستمداران. اما از طرف مقابل پاسخی وجود ندارد. غرب در مورد مسئله ارامنه و نسبت به سازمان های تروریستی ریاکاری می کند.

رئیس جمهور ترکیه گفت که این اظهارات با تکیه بر اسنادی مطرح شده است که بیش از یک میلیون نسخه از آنها در بایگانی های ترکیه نگهداری می شود.

وی افزود: بایدن به چه چیزی استناد می کند، من نمی دانم. اگر چنین بایگانی هایی در آمریکا یا اروپا وجود دارد، آیا آنها آماده اعلام و ایجاد دسترسی به آنها هستند؟ ما آماده هستیم. بیایید و بررسی کنید.

سال ها است که به دلیل شرایط سیاسی موجود فیما بین آمریکا و ترکیه و نیاز آمریکا به ترکیه در ناتو، آمریکا از به رسمیت شناختن کشتار ارامنه توسط عثمانی ها خودداری می کرد. 

ترکیه عضو ائتلاف نظامی ناتو و از متحدان سنتی آمریکا از جنگ سرد تاکنون بوده است. پیشینیان بایدن به دلیل آن که نمی‌خواستند آزردگی خاطر آنکارا را رقم بزنند، هرگز از لفظ «نسل‌ کشی» برای این رویداد استفاده نکردند. «دونالد ترامپ» سلف بایدن حتی فعالانه کوشید جلو به رسمیت شناختن «نسل‌ کشی» ارمنی‌ ها در کنگره آمریکا را بگیرد. «باراک اوباما» نیز در طول 8 سال زمامداری خود، به رغم تقاضای بسیاری از نزدیکانش، هرگز از این لفظ استفاده نکرد و در عوض از آن رویداد با لفظ ارمنی «مِتز یگِرن» (شر بزرگ) نام برد.

اما چند روز پیش بایدن این شرایط را به هم زد و از کشتار ارامنه به عنوان قتل عام نام برد.

البته ظاهرا قبل از سخنرانی‌اش بایدن در تماسی تلفنی با اردوغان وی را در جریان قصد خود قرار داده بود و ترک ها شوکه نشده بودند به این دلیل هم واکنش آنها آن گونه که تصور می شد خیلی هم تند نبود، ولی به هر حال بر کسی پوشیده نیست که دولت ترکیه قطعا از این جریان بسیار ناراحت شده است.

مدتی قبل هم آمریکا رسما به بزرگترین متحد خود در ناتو اعلام کرد که از برنامه دریافت هواپیماهای جنگنده F-35 خارج شده است.این اقدام به دلیل نارضایتی آمریکا از خرید سامانه های موشکی روسی «اس400» توسط ترکیه صورت گرفت.

برخی از افرادی که امروزه در ساختار حکومتی آمریکا و کشورهای اروپایی حضور دارند باور دارند ترکیه از حضور خود در ناتو امتیازات زیادی دریافت کرده و بیش از اینکه ناتو از حضور ترکیه بهره ببرد این ترکیه است که از ناتو سوء استفاده کرده است.

امروزه هم مشاهده می کنیم برخی کشورهای اروپای شرقی درب دروازه های ناتو و اتحادیه اروپا را می زنند تا آویزان آنها شوند و علاوه بر بهره برداری از امتیاز های اقتصادی، از امتیاز عضویت در ناتو برای مقابله با روسیه بهره ببرند.

کشورهایی که هنوز بسیاری از شهروندانشان زبان روسی زبان اصلی آنها است و حتی خانه هایی که سرپناه آنها به حساب می آید توسط روسیه ساخته شده است.

بدیهی است کشورهای اروپای غربی و آمریکا هم متوجه هستند که اینها تلاش دارند به قول معروف آویزان آنها شوند و به همان نسبت که قدردان کمک های شوروی سابق بودند در آینده قدردان آنها خواهند بود.

زمانی که ترامپ بحث هزینه های سربار این کشورها بر ناتو را مطرح می کرد برخی از او انتقاد می کردند اما مشخص است این بحث در درون ساختار حاکمیتی آمریکا امروزه بسیار مطرح است.

آنها در حال سبک و سنگین کردن هستند که خوب فایده ائتلاف آنها با دیگر کشورها چه از نظر نظامی و چه از نظر سیاسی چیست.

پس از جنگ جهانی دوم کشورها به دو بلوک شرق و غرب تقسیم شدند و خوب آمریکا هزینه های بلوک غرب را گردن گرفت و شوروی هزینه های بلوک شرق را.

در حالی که کشورهای اروپای غربی پس از مدتی تلاش کردند روی پای خود بایستند برخی کشورهای اروپای شرقی به تن پروری عادت کردند و همه هزینه های خود را گردن شوروی سابق انداختند.

به هر صورت روس ها سر بزنگاه متوجه شدند که ادامه این روند می تواند چه هزینه های نابود کننده برایشان داشته باشد ولی ظاهرا آمریکایی ها دیر متوجه ماجرا شدند.

امروز برخی به اصطلاح متحدین آمریکا هستند که سربار آمریکا می باشند و همه هزینه هایشان بر دوش آمریکا است اما به دنبال پیاده کردن سیاست های خود هستند.

مخصوصا در دوران حکومت ترامپ این ماجرا شدت گرفت و دیدیم برخی که بقایشان در گروی حمایت آمریکا است هم به این جریان پیوستند و حتی برای آمریکا شاخ و شانه هم کشیدند.

سیاست مداران کهنه کار آمریکایی هم همه این رفتار ها را شاهد بودند و منتظر وقت مناسب برای پاسخ دادن به آنها بودند که ظاهرا با رسیدن بایدن به کاخ سفید وقت آن رسیده است.

این جریان با عربستان سعودی و رژیم اسرائیل شروع شد و امروز نوبت برخورد با ترکیه رسیده اما به این معنا نیست که ترکیه در قعر جدول است. ظاهرا بایدن با زدن بزرگتر ها شروع کردن تا کوچک ها حساب کار دستشان بیاید.

طی چند سال اخیر ترکیه بسیاری اقدامات چه در آسیای میانه و چه در شرق دریای مدیترانه و شرق اروپا و چه در خاورمیانه وشمال آفریقا انجام داده که با سیاست های کلی آمریکا همخوانی ندارد.

آمریکایی ها عموما تابع می خواهند نه شریک و اینکه ترکیه یا عربستان و یا رژیم اسرائیل فکر کنند روزی می توانند به حدی برسند که خودشان روی آمریکایی ها تاثیر گذار باشد از نظر سیاست مداران کهنه کار آمریکایی به هیچ وجه قابل قبول نیست.

 

منبع: جماران

کلیدواژه: سهام عدالت انتخابات 1400 ویروس کرونا لایحه بودجه 1400 لیگ برتر 99 آمریکا و ترکیه تنش میان ترکیه و آمریکا سهام عدالت انتخابات 1400 ویروس کرونا لایحه بودجه 1400 لیگ برتر 99

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۲۲۳۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کنگره آمريکا دیوان بین‌المللی کیفری را تهدید کرد

  

به گزارش­ سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما به نقل از نشريه اکسيوس، کنگره آمريکا به دادگاه کیفری بین‌المللی هشدار داد حکم بازداشت مقامات ارشد اسرائیلی با انتقام‌جویی آمریکا مواجه خواهد شد.

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژيم اسرائیل تا آنجا پیش رفته است که از بایدن خواسته است تا برای جلوگیری از صدور حکم مداخله کند. دیوان کیفری بین‌المللی در حال تحقیق درباره اتهامات جنایات جنگی علیه ارتش رژیم اسرائیل است.

کاخ سفید از اظهار نظر در مورد تماس نتانیاهو با بایدن خودداری کرد، اما گفت: دیوان کیفری بین المللی در این شرایط صلاحیتی ندارد و ما از تحقیقات آن حمایت نمی‌کنیم. 

مایک جانسون رئیس مجلس نمایندگان آمریکا روز دوشنبه بیانیه‌ای صادر کرد و حکم‌های گزارش شده را «شرم‌آور» و «غیرقانونی» خواند.

جانسون گفت: «اگر دولت بایدن به چالش کشیده نشود، دیوان کیفری بین‌المللی می‌تواند قدرت بی‌سابقه‌ای برای صدور حکم بازداشت علیه رهبران سیاسی، دیپلمات‌های آمریکایی و پرسنل نظامی آمریکایی ایجاد کند و آن را به دست گیرد.»

جانسون از دولت بایدن خواست که «فوری و با صراحت از دیوان بین‌المللی کیفری بخواهد از اين اقدام خوداری و از هر ابزار موجود برای جلوگیری از چنین اقدام تحقیرآمیزی استفاده کند.

رئیس مجلس به چندین قانونگذار جمهوری خواه می‌پیوندد که در روز‌های اخیر به شدت از دیوان کیفری بین المللی انتقاد کرده اند.

یکی از اعضای مجلس نمایندگان جمهوریخواه به آکسیوس گفت که پیش نویس قانونی برای پاسخگویی به هر گونه حکمی در حال تدوین است.

مایکل مک کال، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا (تگزاس) به آکسیوس گفت که انتظار دارد نسخه‌ای از لایحه سناتور تام کاتن (R-Ark) برای تحریم مقامات دیوان بین المللی کیفری درگیر در تحقیقات ایالات متحده و متحدانش ارائه شود. 

برد شرمن، نماینده کالیفرنیا، گفت که ایالات متحده باید به این فکر کند که آیا ما یکی از امضاکنندگان اساسنامه رم باقی می‌مانیم - معاهده‌ای که دادگاه بین‌المللی کیفری را تاسیس کرد.

وی افزود: «ما باید در مورد گفتگو با برخی از کشور‌هایی که [پیمان] را تصویب کرده اند فکر کنیم که آیا می‌خواهند از این سازمان حمایت کنند یا خیر.

ریچی تورس، نماینده سرسخت طرفدار اسرائیل و سناتور جان فترمن هر دو از حکم‌های گزارش شده انتقاد کرده اند.

پرامیلا جایاپال، رئیس انجمن پیشرو، منتقد سرسخت اسرائیل، گفت: «دیوان بین‌المللی کیفری یک نهاد مستقل است و باید کار‌هایی را که آنها باید انجام دهند ادامه دهد».

مارک پوکان، یکی دیگر از منتقدان مترقی اسرائیل، گفت: این موضوع به کنگره مربوط نیست که به آنها بگوید چه کاری انجام دهند.