به نقل از «شبستان»

تکمیل احیای عمارت میرزا خلیل رفیع منتظر اعتبار

تاریخ انتشار: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۳۴۳۸۶

چندسالی است عمارت میراثی میرزا خلیل رفیع رشت که قرار است به‌عنوان خانه موزه مشروطه تغییرکاربری یابد، مطرح می شود. اخیرا با اعتبار اداره کل میراث فرهنگی اعتبار مرمت سقف تامین شده و احیای اساسی آن منوط به تامین اعتبار دیگری است.

خبرگزاری شبستان_ رشت، مهری شیرمحمدی؛ اردیبهشت ماه است و عطر بهار نارنج در باغ عمارت میرزا خلیل رفیع فیلدهی پیچیده است، اما حیاط خانه نخستین شهردار رشت، دیگر آن شادابی گذشته و زیبایی مسحور کننده درختان منحصربفردش را ندارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مدت‌هاست گلها و درختان باغ هرس نشده، حیاط پر شده از برگ‌های خشکیده پاییز و زمستان و آب حوض عمارت که روزگاری پر از نیلوفران آبی و ماهی‌های قرمز بود، جایگاه زیست جلبک‌ها و برگ‌های خشکیده شده است. با این حال، نوید احیای این عمارت، لابه لای شکوفه‌های سفید بهارنارنج پیچیده است.

 

۸ خرداد ۱۳۹۸، گزارشی با عنوان «وضعیت بقرنج عمارتی که قرار بود موزه مشروطه شود/ وقتی تاریخ و دموکراسی یکجا فرو می ریزد» در خبرگزاری شبستان منتشر شد که وضعیت نامناسب عمارت میراثی میرزا خلیل رفیع رشت را نشان می‌داد. خانه‌ای که با مصوبه شماره ۲۱۷۵ و در تاریخ ۱۶/۱۰/۱۳۹۷ شورای شهر رشت قرار بود احیا و به عنوان خانه موزه مشروطه تغییر کاربری یابد، اما همانند هزار وعده خوبان که یکی وفا نکند، این عمارت به حال خود رها شد و بر اثر عدم رسیدگی با کوچکترین بارندگی، از سقف عمارت آب فرو می ریخت.

 

رطوبت از کف به‌خاطر پرکردن گربه‌روها و نفوذ باران از سقف، بیم تخریب این عمارت باشکوه را -که کل سازه آن از روسیه آورده شده بود- تهدید می کرد. اگرچه از رسانه‌ای شدن وضعیت بام این عمارت توسط خبرگزاری شبستان ۲سالی می‌گذرد، ولی خوشبختانه با پیگیری‌های حوزه بازآفرینی سازمان عمران شهرداری رشت و اعتباری که اداره کل میراث فرهنگی تخصیص داده است، شاهد رفع خطر از بام این عمارت هستیم.

 

هفته پیش مجدد به عمارتی رفتم که ۱۹سال به عنوان ساختمان اداری شورای شهر رشت کاربرد داشت. از زمان تخلیه این ساختمان در تابستان ۱۳۹۷، پای هیچ مرمتگری به این بنای میراثی باز نشده بود. اما آن روز از بام عمارت، صدای قاشق زنی و دوراز زنی استاد «مهدی مولایی سفالچین و پدرزنش استاد«علی یوسفی»به گوش می‌رسید. یک هفته‌ای می‌شود که این استادکاران سفالچین، صبح زود از زادگاهشان یعنی شهر لنگرود به رشت می‌آیند تا تمام سقف عمارت را مرمت کنند.

 

استاد مهدی لبه سفال‌های بام ایستاده بود و مرا نیز به بالای بام دعوت می‌کرد و می‌گفت:« نردبان را به لوژنک بام میخ کرده‌ام نگران نباش محکم است.» پیش از حضور این دو استادکار سفالچین، نجارهایی با نظارت اداره کل میراث فرهنگی، بخش‌هایی از چوب‌های زیربام را تعویض کرده بودند.

به گفته مهندس ناظر اداره کل میراث فرهنگی گیلان، چوب‌های قدیمی زیر بام این عمارت- که از جنس نراد بوده- سالم بودند و تنها چوب‌هایی که در مرمت سال ۱۳۸۱ (سالی که عمارت توسط شهرداری رشت خریداری شد) تعویض شده، دچار آفت موریانه شده و در مرمت اخیر تعویض گردید.

 

لوژنک بام، هم نردبان کوچک هفت پله‌ای دارد که به سقف شیب دار و سفالی عمارت می‌رسد. اگرچه ترس از ارتفاع مانع از پیش رفتن من گردید، اما از همین لوژنک می‌شد آخرین سقف‌های سفالی خانه‌های رشت قدیم را دید. استاد علی یوسفی شاید به اقتضای سن و شاید دقت در کار، بی‌توجه به تصویربرداری من همچنان به کار خود مشغول بود. کلاه آفتابی او، نمی‌توانست حجم آفتاب تند روزهای گرم اردیبهشت را واپس دهد و دستکش‌های پارچه‌ای از داغی حلب بام بکاهد.

 

استاد مهدی که پیش از این مرمت سفال‌های مصلی رشت را تمام کرده بود، از لبه بام می‌گفت: نترس بیا جلوتر. این نردبان بهترین نردبانی هست که من در زیربام خانه‌های قدیمی رشت دیده‌ام.

 

باوجود قدمت بیش از صدسال، معلوم است با چوب مرغوبی ساخته شده است. دست خودش آسیب دیده است. ماه پیش وقتی سفال‌های روی دیوار یکی از خانه‌های قدیمی رشت را مرمت می‌کرده، از روی دیوار سقوط می‌کند. اگرچه دکتر به او گفته ۲ماه نباید کار کند، اما گویا اداره کل میراث فرهنگی دست به دامان وی شده است. چه؛ سفالچین قبلی قراردادش را پیش از شروع کار به دلیل وعده پرداخت طولانی مدت دستمزد لغو کرده است.

استاد مهدی در عملیاتی که انجام داده، توضیح می‌دهد: «سفال ها یک دور «دوراز» کامل خورده تک تک سفال‌ها را باز کردیم، قاشق زدیم، خاک و خزه و برگ‌های لای آن را پاک کردیم و زیر و رو چیدم. چندگونی فقط خزه از داخل سفال‌ها و آبراه جمع کردیم. چهار هزار عدد سفال جدید برای تعویض سفال‌های شکسته خریدیم، امیدوارم کم نیاید. فقط ۳۰ گونی سفال شکسته فرستادیم پایین. غیر از تعویض سفال‌های شکسته انگار مرمتگرهای قبلی سفال های شکسته قبلی را بعد از تعویض جمع نکرده بودند و روی بام رها شده بود. تا آخر هفته دوراز لبه‌های بام هم تمام می‌شود. یک باران که به سفال‌های دوراز خورده بخورد، رنگ خودش را باز می‌کند و دوباره از سیاهی به قرمزی می‌زند. مطمئن باش کار ما نقص ندارد و دیگر سقف چکه نمی‌کند. سفال‌های بخش سرایداری را هم باز کرده‌ایم، چوب‌های پوسیده که عوض شود، سفال‌های آنجا را هم دوراز می‌زنیم.»

 

استاد مهدی بیش از این در زمان مرمت سقف خانه میرزا کوچک جنگلی، دوراززنی و قاشق زنی را برایم اجرا کرده بود و دیگر نیاز نبود مفهوم آن را برایم توضیح دهد. می‌دانستم که خزه و خاک سفال‌های کوزه‌ای را از قسمت داخل با قاشق بلند چوبی پاک می‌کنند و سپس برای چینش، سفال‌های زیر را برای رو و رو را در قسمت زیرین می‌چینند. در این روش سفال‌های شکسته و معیوب هم شناسایی و تعویض شده و سفال‌های بخار گرفته زیرین، آفتاب می‌خورد و سفال‌های سیاه رو، در بخش زیرین می‌ماند. با بارش باران و تابش آفتاب، سفال‌های سیاه شده دوباره تمیز شده و رنگ نخست خود یعنی قرمز را پیدا می‌کند.

 

نگاهی از بالای بام به سفال‌هایی که چیده شده، اوج مهارت این دو استاد کهنه کار لنگرودی را نشان می‌دهد. از چهار سوی بام با چنان دقتی رج به رج سفال‌ها را زیر و رو چیده‌اند که انگار سفال‌ها را به‌هم بافته‌اند. نگاهی به آسمان می‌اندازم، ابری پیدا نیست. تازه اردیبهشت ماه جلالی آغاز شده اما اشعه‌های خورشید چنان تیغ می‌کشد که گویی گرمای تموز است. انگار امسال طبیعت هم برما ظلم می‌کند. آب چاه حیاط سرایداری بدجوری پایین رفته است. اگرچه چاه قدیمی حیاط نیز هفته پیش احیا شد، اما آبی در آن نمانده است.

به گفته معاون بازآفرینی سازمان عمران شهرداری رشت، بعد از احیای چاه متوجه شدیم، سه لوله وارد چاه می‌شود برای امتحان از هرسه لوله، آب به داخل چاه هدایت می‌شود، ولی در چشم برهم زدنی، آب از سطح چاه محو می‌شود.

 

خاطره محجوب می‌گوید: در راستای ساماندهی آب‌های سطحی خانه میرزا خلیل در محدوده حیاط سرایداری با بررسی انجام شده مشخص شد آب این مجموعه به سمت خانه میراثی مجاور – که درحال مرمت است- می‌رفت و معضلاتی را برای آنها ایجاد می‌کرد. بر همین اساس سیستم فاضلاب سنتی این خانه اصلاح و به سمت چاه قدیمی حیاط هدایت شد.

 

وی ادامه می‌دهد: فاز نخست احیای این عمارت، مرمت سقف بود و برای اطمینان از سالم ماندن عمارتی که عمده مصالح آن از چوب است، از تاسیسات الکتریکی هم رفع خطر می‌شود. این را می‌شود از سیم‌های فرسوده انباشته شده در ایوان طبقه اول دید و استادکارانی که مشغول کارند.

 

یکی از ایشان می‌گوید: مهتابی‌ها، لامپ‌ها، پروژکتورها، کولرهای برقی و تمام هدایت کننده الکتریکی باید برچیده شود.

معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، یادآور می‌شود که فاز نخست مرمت این عمارت با اعتبار سازمان میراث فرهنگی به مبلغ ۱۵۰میلیارد تومان درحال انجام است. ولی جهانی می‌افزاید: طرح مطالعات مرمت این عمارت از سوی حوزه بازآفرینی شهرداری رشت آماده شده و پس از تایید میراث فرهنگی قابل اجراست.

 

اعتبار فاز بعدی مرمت نیازمند تخصیص اعتباراز سوی شهرداری رشت و بودجه‌های ملی بازآفرینی است، اما تخصیص بودجه‌های ملی بازآفرینی به هر پروژه منوط به تخصیص بودجه از سوی دستگاه موردنظر است. سه میلیارد تومان اعتبار ملی برای بازآفرینی خانه موزه مشروطه رشت در نظر گرفته شده که منوط به هزینه کرد حداقل همین مقدار اعتبار از سوی شهرداری رشت است.

 

عمر شورای پنجم هم به آخر رسیده است. شورایی که تمام توانش تنها تصویب یک خانه میراثی در تملک شهرداری به نام خانه موزه مشروطه و نصب تابلوی آن در تاریخ ۲۲/۴/۱۳۹۹ بود. آیا بالاخره عمارت میرزا خلیل رفیع پسر شریعتمدار رشت که قبای مشروطه خواهی به تن کرد و رنج تبعید از سوی روسیه را هم به جان خرید، رخت احیا می پوشد!

پایان پیام/595

منبع: شبستان

کلیدواژه: خانه موزه مشروطه مرمت و احیای آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی خانه موزه مشروطه میرزا خلیل رفیع سفال های شکسته شهرداری رشت استاد مهدی سفال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۳۴۳۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چهار هزار میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل بازسازی مناطق زلزله‌زده و حل برخی از مشکلات کلانشهر کرمانشاه

محمد طیب صحرایی استاندار کرمانشاه در نشست امروز (هشتم اردیبهشت) ستاد مدیریت بحران استان کرمانشاه، که با حضور رییس سازمان مدیریت بحران کشور برگزار شد، کرمانشاه را از استان‌های حادثه‌خیز کشور دانست و گفت : با توجه به شرایط اقلیمی این استان، مجموعه‌ای از حوادث طبیعی در آن رخ می‌دهد. 

وی افزود: زلزله، سیلاب، حوادث کوهستان، آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع، پدیده ریزگرد‌ها و ... از جمله حوادث طبیعی در کرمانشاه است که زلزله سال ۱۳۹۶ و سیلاب سال ۱۳۹۸ از جمله مهمترین این حوادث بود. 

استاندار کرمانشاه تصریح کرد: علیرغم اینکه کوه‌های کرمانشاه زیبایی‌ها و جذابیت‌های زیادی دارند، اما در حال حاضر رتبه دوم حوادث کوهستان را در کشور داریم که البته طبق هدفگذاری صورت گرفته آمار حوادث کوهستان در استان تا پایان سال باید به شکل محسوسی کاهش پیدا کند. 

وی گفت: با توجه به بالا بودن آمار حوادث کوهستان در استان، انتظار می‌رود طبق توافقات صورت گرفته بزودی راه‌اندازی مرکز تخصصی امداد و نجات کوهستان در کرمانشاه به مرحله اجرایی برسد. 

وی اضافه کرد: از طرفی بارندگی‌های مناسب در فصل زمستان و بهار باعث شده تا تراکم پوشش گیاهی را در مراتع استان داشته باشیم که با گرم شدن هوا این پوشش گیاهی خشک شده و احتمال حریق در آنها بسیار بالا می‌رود. 

صحرایی تاکید کرد: کرمانشاه مناطق کوهستانی و صعب العبور زیادی دارد که در زمان آتش‌سوزی کار را برای اطفای حریق سخت می‌کند، با این‌حال از طریق مجموعه‌ای از اقدامات صورت گرفته، آمار حریق در استان به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده است. 

وی ورود ریزگرد‌ها از خارج از مرز‌ها به داخل استان کرمانشاه در فصل گرم را نیز به عنوان یکی از بحران‌های طبیعی در این استان نام برد و افزود: طی یکی دو دهه اخیر با پدیده‌ای به نام ریزگرد‌ها مواجه شده‌ایم که در بازه‌های زمانی مختلف شدت و ضعف داشته و مشکلاتی را برای شهروندان ما بوجود آورده است. 

استاندار کرمانشاه با اشاره به تردد سالانه میلیون‌ها زائر اربعین از محور‌های کرمانشاه، عنوان کرد: پدیده زیبای اربعین هرسال در حال گسترش است و مزیت‌های فراوانی برای استان به همراه دارد. در عین حال به واسطه تردد میلیونی زائرین از محور‌های استان باید زمینه‌ای فراهم کنیم که ترددی ایمن داشته باشند که در این رابطه هم اقداماتی در استان اجرایی شده، اما حمایت و همراهی مسئولین کشوری را نیز نیازمندیم. 

وی ادامه داد: در کنار همه مخاطرات و بحران‌هایی که باید برای مقابله با آنها در استان برنامه‌ریزی شود، ما وارث برخی از مشکلات در استان هستیم که در گذشته به درستی مدیریت نشده و به سرانجام نرسیده‌اند و امروز با آنها مواجهیم.

صحرایی از بازسازی مناطق زلزله‌زده غرب استان به عنوان یکی از مشکلات نام برد و گفت: علیرغم اینکه در سال‌های گذشته جشن پایان بازسازی مناطق زلزله‌زده گرفته شد، اما هنوز ساختمان‌های دولتی، عمومی، مذهبی و عام‌المنفعه زیادی هستند که بازسازی نشده‌اند و قابلیت استفاده هم ندارند. برخی از این ساختمان‌ها ۶۰ تا ۸۵ درصد هم پیشرفت فیزیکی دارند، اما نیمه کاره مانده‌اند. 

صحرایی خواستار اختصاص بودجه‌ای برای بازسازی ساختمان‌های دولتی، عمومی، مذهبی و عام‌المنفعه در مناطق زلزله‌زده کرمانشاه شد و گفت: اولویت برای بازسازی این ساختمان با واحد‌هایی خواهد بود که پیشرفت فیزیکی بالاتری دارند. 

وی تصریح کرد: از طرفی پروژه راه آهن کرمانشاه را داریم که با وجود اینکه مراسم افتتاح آن برگزار شده، اما هنوز تکمیل نیست و هزار میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل آن نیاز است. 

وی از رودخانه آبشوران به عنوان یک فرصت برای گردشگری و در عین حال تهدیدی برای امنیت شهروندان کرمانشاه نام برد و عنوان کرد: اگر این رودخانه ساماندهی و رفع بحران شود، علاوه بر اینکه تهدیدی برای امنیت شهروندان نیست، به یک جاذبه گردشگری تبدیل می‌شود. 

استاندار کرمانشاه یادآورشد: این رودخانه در حال حاضر از نظر بهداشتی، منظر شهری، ساخت و ساز ساختمان‌های اطراف و تردد شهروندان از کنار آن یک تهدید است و به یک دغدغه برای کرمانشاه تبدیل شده است. 

وی احداث خط انتقال پساب شهر کرمانشاه به صنایع و واحد‌های تولیدی را از دیگر اقدامات ضروری برای شهر کرمانشاه عنوان کرد و افزود: در حال حاضر در بسیاری از استان‌های برخودار، پساب شهری پس از تصفیه به شهرک‌های صنعتی انتقال داده می‌شود که انتظار می‌رود با اختصاص اعتبار مورد نیاز، این اقدام در کرمانشاه صورت گیرد. 

وی با بیان اینکه طبق برآورد‌های انجام شده برای عبور از این بحران‌ها و ایمن‌سازی کرمانشاه حدود چهار هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است، عنوان کرد: برای تکمیل ساختمان‌های نیمه کاره مناطق زلزله زده حدود ۲۷۰۰ میلیارد تومان و سایر مشکلات استان حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم که امیدواریم سازمان مدیریت بحران کشور از محل منابع خود این اعتبارات را به استان بدهد. 

استاندار کرمانشاه تبدیل کرمانشاه به قطب امداد و نجات منطقه غرب کشور را مورد تاکید قرار داد و افزود: امیدواریم بزودی کرمانشاه به عنوان قطب امداد و نجات منطقه‌ای در کشور معرفی شود.

هر سال ۲۰ درصد از بافت فرسوده کرمانشاه بازسازی می‌شود

نادر نوروزی شهردار کرمانشاه گفت: در سطح شهر کرمانشاه ۱۲۲۸ هکتار بافت فرسوده و سکونتگاه نامناسب وجود دارد که در بافت مرکزی و حاشیه شهر قرار گرفته‌اند که بازسازی آنها را در دستور کار قرار داده‌ایم. 

شهردار کرمانشاه تصریح کرد: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده هر ساله حدود ۲۰ درصد از بافت فرسوده شهر کرمانشاه را بازسازی خواهیم کرد. 

نوروزی در خصوص جمع‌آوری آب‌های سطحی در شهر کرمانشاه هم گفت: سال گذشته ۴۶ نقطه آبگیر در سطح شهر کرمانشاه شناسایی شد که رفع آنها به اعتبارات بسیار بالایی نیاز دارد. 

کرمانشاه ۲۰۸۴ هکتار بافت فرسوده دارد

 رامین الماسی مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمانشاه در گزارشی با بیان اینکه در سطح استان کرمانشاه ۲۰۸۴ هکتار بافت فرسوده وجود دارد، عنوان کرد: ۱۲۲۸ هکتار از این آمار مربوط به شهر کرمانشاه است که حدود ۳۴۰ هکتار آن بافت تاریخی است و محدودیت‌های میراثی برای بازسازی آنها وجود دارد. 

وی افزود: با این‌حال برای سایر بافت‌های فرسوده شهر کرمانشاه ۱۹ بسته تشویقی در نظر گرفته شده تا مردم منازل و واحد‌های مسکونی خود را بازسازی کنند. 

وی خواستار افزایش سهم استان برای پرداخت تسهیلات بازسازی واحد‌های مسکونی فرسوده و کاهش میزان نرخ سود این تسهیلات شد تا مردم برای بازسازی واحد‌های خود ترغیب شوند .

باشگاه خبرنگاران جوان کرمانشاه کرمانشاه