به نقل از «قدس آنلاین»

زمان گواه شکوه و شجاعت حسن (ع) است

تاریخ انتشار: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۳۵۲۸۵

ابن شهر آشوب اینگونه روایت می کند که مردی از حسن بن علی(ع) تقاضای کمک مالی نمود. حضرت ۵۰ هزار درهم و ۵۰۰ دینار به او داد.

آن گاه فرمود: «برو باربری بیاور تا این پول ها را برایت حمل کند.» مرد، باربری آورد. حضرت عبای سبزرنگش را به مرد سائل داد و فرمود: «این کرایه باربر است». دو بار کل دارایی‌اش را در راه خدا بخشید و سه بار نیمی از اموالش را به نیازمندان داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گفته‌اند به سبب همین بخشندگی‌ها، او را «کریم اهل بیت» خوانده‌اند. او ۲۰ یا ۲۵ بار پیاده به حج رفت.

همین که به در مسجد می رسید اینگونه خداوند را به کریم بودنش خطاب می کرد و می گفت:« خدایا میهمانت درِ خانه ات ایستاده، ای احسان کننده! بنده گنهکار به سوی تو آمد، به خوبی آنچه نزد توست، از بدی آنچه نزد من است درگذر، ای کریم»  .

امام دوم شیعیان، در نیمه رمضان سال سوم هجری قمری به دنیا آمد و بنابر گزارش های تاریخی، نام«حسن» را پیامبر برای او برگزید. گاه و بی گاه روی شانه رسول خدا جای داشت. حضرت او را بر شانه اش می نهاد  و می گفت: خداوندا! من دوستش دارم و تو نیز دوستش بدار. آنقدر در نگاه پیامبر عظمت داشت که با اینکه کم سن و سال بود ولی پیامبر از او در برخی از عهدنامه ها گواه می گرفت. واقدی آورده است که: پیامبر، برای «ثقیف» عهد ذمه بست، خالد بن سعید آن را نوشت و امام حسن و امام حسین (ع) آن را گواهی فرمودند.

در شأن حضرت

هفت سال از عمرش را با پیامبر گذراند و در ماجراهایی چون بیعت رضوان و مباهله با مسیحیان نجران حضور داشت. در فضیلتش همین بس که از اصحاب کسایی است که آیه تطهیر در شأن او نازل شده است. غیر از آن، آیاتی چون آیه اطعام، آیه مودت و آیه مباهله نیز درباره او و پدر و مادر و برادرش نازل گردیده است.

دوران ۱۰ ساله امامت امام حسن(ع) با شهادت حضرت علی(ع) در ۲۱ رمضان سال ۴۰ قمری شروع شد. مهمترین رویداد سیاسی در زندگی حسن بن علی(ع)، جنگ با معاویه است که به صلح انجامید. ما در گفتگو با حجت الاسلام حسن سبحانی صدر پژوهشگر تاریخ اسلام و رجال شیعه که کتاب « پس از ۴۰ سال: نگاهی نو به زمینه های صلح امام حسن (ع) در چهل سالگی حکومت اسلامی» را نوشته است سعی کرده ایم به رویارویی امام با فتنه های دستگاه تبلیغاتی اموی بپردازیم.

اقبال مردم در بیعت با امام حسن(ع)

حجت الاسلام سبحانی  با اشاره به  بیعت گسترده مردم با امام حسن مجتبی(ع) می گوید: حجم اقبال و روی آوردن به امام در این بیعت به حدی است که گزارش‌های تاریخی حتی با به کار بردن عبارت «و کان احبوه اشد حباً من ابیه» این‌گونه روایت می‌کنند که گویی گرایش درونی مردم به حاکمیت امام حسن(ع) بیش از امیرالمؤمنین(ع) بوده است. «و کان احبوه اشد حباً من ابیه» عبارتی است که در تاریخ آمده و معنایش این است که مردم حضرت را از پدرش امیرالمؤمنین(ع) بیشتر دوست می‌داشتند.

نویسنده کتاب  «پس از ۴۰ سال» ادامه می دهد:  پس از اینکه امام حسن(ع) با بیعت گسترده مردم حاکمیت را به دست می‌گیرد، چندبار بین امام حسن(ع) و معاویه نامه‌هایی رد و بدل می‌شود که در آن، حضرت در بازه‌ای ۵۰ روزه یا دوماهه او را دعوت به اطاعت از اقبال و بیعت مردم می‌کند ولی معاویه سر باز می‌زند. امام حسن(ع) وقتی می‌بیند معاویه تمکین نمی‌کند و حتی دست به تهدید نظامی می‌زند، جواب می‌دهد: ما نیز آماده جنگ می‌شویم. مطابق آنچه تاریخ روایت می‌کند، ۵۰-۴۰ هزار نفر با حضرت بیعت می‌کنند که حضرت نیز با این تعداد می‌توانستند غائله معاویه را تمام کنند.

راهبردهای دستگاه اموی برای اختلال در محاسبات مردم

سبحانی در ادامه به راهبرد های دستگاه تبلیغات اموی به منظور اختلال در دستگاه محاسباتی مردم اشاره کرده و  می گوید: نخستین نکته‌ای که معاویه قصد داشت به جامعه القا کند، ناکارآمدی دستگاه حاکمیت علوی بود. معاویه در این طرح می‌خواهد بگوید امیرالمؤمنین(ع) و امام حسن(ع) توانایی اداره جامعه را ندارند و برای اجرای آن چند نقشه را دنبال می‌کند؛ نخست در تبلیغات خود و در افواه و افکار عمومی این‌گونه می‌گوید: «و هو حدث غر لا علم له بالحرب» یعنی حسن بن علی جوان است و دانش جنگی ندارد. اگر بخواهیم این عبارت را تعمیم بدهیم به این معناست که فلانی توان حکومت‌داری ندارد. حضرت علی(ع) نیز با همین جنگ روانی روبه‌رو بود که در خطبه‌ای در نهج البلاغه آن را این‌گونه توضیح می‌دهد: «اافسدتم علیّ رایی بالعصیان و الخذلان، حتی لقد قالت قریش ان ابن ابی طالب رجل شجاع و لکن لا علم له بالحرب» یعنی دانش مدیریت کردن جامعه را هم که داشته باشی با عدم همراهی خواص و توده مردم دیدگاه‌هایت بی‌فایده و خراب می‌شود. طبیعی است در ادامه نیز این‌گونه نتیجه گرفته می‌شود که فلانی توان اداره جامعه را ندارد. معاویه از سال ۳۵ هجری و با به حکومت رسیدن امیرالمؤمنین تا سال ۴۱ که حسن بن علی(ع) صلح می‌کند، همین رویه را در تبلیغات پی می‌گیرد.

معاویه به عنوان رویه دوم، به سراغ ناامن‌سازی، تخریب و ترور در سرزمین‌های تحت حکومت امیرالمؤمنین(ع) و امام حسن(ع) رفته بود. امام حسن(ع) نیز به این قضیه واقف و به معاویه نوشته بود از فرستاده شدن جاسوسانی که اهل ترور و خرابکاری هستند خبر دارد.

سومین نکته این است که معاویه همواره درصدد القای تصویری از یک جامعه آرمانی از سرزمین‌های تحت حاکمیت خود در اذهان مردم بود تا به این نتیجه برسند قبله آمال آن‌ها در شام است. گزارش‌های متعدد تاریخی از ناحیه اصحاب امام حسن(ع) وجود دارد که این افراد به هوای اینکه بتوانند در آن سرزمین‌ها یک خانه خوب یا همسر جذابی داشته باشند، امام را رها می‌کردند. همین تبلیغات است که کارگزاران حضرت را متأثر می‌کند و به سمت خود می‌کشد و امیرالمؤمنین(ع) را به این حرف می‌رساند که حاضر است ۱۰ تن از یارانش را با یکی از اصحاب معاویه عوض کند.

معاویه جوانی امام را دلیل بر ناتوانی مدیریتی می دانست

این پژوهشگر تاریخ اسلام در جمع‌بندی این راهبردها اینگونه توضیح می دهد:  چند نکته در ذهن مردم منجر به این نتیجه می‌شود که امیرالمؤمنین و امام حسن مجتبی(ع) که حاکم جامعه هستند نه می‌توانند به لحاظ رفاهی ما را تأمین کنند (چرا که رفاه همه‌اش در دربار و حکومت معاویه است) و نه امنیت را فراهم کنند. دست آخر نیز نمی‌توان به مدیریت کسی چون حسن بن علی(ع) به این واسطه که جوان است آن هم در مقابل معاویه‌ای که تجربه چندین سال حکومت را دارد دلگرم بود. همه این‌ها سبب می‌شود به تعبیر رهبر معظم انقلاب در دستگاه محاسباتی مردم، اختلال محاسباتی شکل بگیرد. نتیجه این اختلال این می‌شود که مردم بگویند ما می‌خواهیم به امنیت و رفاه برسیم و این‌ها توان تأمین آن را ندارند، بنابراین فرقی ندارد حسن بن علی حاکم باشد یا معاویه بن ابی‌سفیان. البته باید در نظر داشت این فرایند روندی بود که سه دهه روی آن کار شده بود و این طور نبود که در چهار پنج ماه اتفاق افتاده باشد.

تغییر گرایش‌ها و دگرگونی آرمان‌های مردم

سبحانی در پایان به علل جامعه شناختی نیز اشاره می کند و توضیح می دهد: نکته دیگری که باید به لحاظ جامعه‌شناسی به آن پرداخت نقش رسانه در تنظیم گرایش‌ها و آرمان‌های مردم بود. نمود این تغییر گرایش را می‌توان در خطبه‌ای از امام حسن(ع) مشاهده کرد که فرمودند:«وکنتم فی منتدبکم إلی صفین و دینکم أمام دنیاکم فأصبحتم الیوم و دنیاکم أمام دینکم» یعنی روزی که در صفین علیه معاویه می‌جنگیدید دینتان پیشاپیش دنیایتان حرکت می‌کرد؛ به تعبیری آرمان‌های الهی داشتید و جهادگر بودید ولی امروز طوری شدید که دنیای شما پیشاپیش دینتان است. در جریان سه چهار دهه پس از پیغمبر به‌واسطه جنگ‌ها و فتوحات، ثروت عظیمی به سمت جوامع مسلمین رفت که این منجر شد خلق و خوی جنگ و شهادت از بین برود. زمانی به نیت جهاد و شهادت می‌رفتند، اما به مرور به قصد درآمد بیشتر و غنیمت پا به میدان جنگ می‌گذاشتند. این اشرافی‌گری در مردم نیز اثر گذاشت و کم‌کم آرمان‌گرایی دینی‌شان تضعیف شد و به سمت امنیت و رفاه‌طلبی رفتند. طبیعی است وقتی آرمان مردم عوض شود دیگر برایشان فرقی نمی‌کند علی(ع) و حسن(ع) حاکم باشد یا معاویه بر آن‌ها حکومت کند، بلکه صرفاً می‌خواهند خوب زندگی کنند.

معاویه فرماندهان جنگی امام حسن(ع) را با پول می‌خرد. نمونه برجسته آن عبیدالله بن عباس است که با یک میلیون درهم لشکر امام حسن(ع) را رها می‌کند. به همین واسطه یعنی رفتن عبیدالله بن عباس جمعیت قابل توجهی جنگ را رها می‌کنند و بر اثر همین جنگ روانی، تنها ۴ هزار تن از ۱۲ هزار نفر در سپاه امام حسن(ع) باقی می‌مانند. معاویه به این راهبرد نیز اکتفا نکرده و دو دسته افراد دیگر را نیز مأمور جنگ تبلیغاتی می‌کند. یک دسته را راهی خط مقدم لشکر امام می‌کند و دیگری را به کوفه می‌فرستد. در خط مقدم این‌گونه القا می‌کنند که چرا در خط مقدم هستید آن هم در حالی که حسن بن علی در کوفه با معاویه بیعت کرده و در کوفه نیز این‌گونه القا می‌کنند که سپاه امام از هم پاشیده است. همین گزاره کافی است تا بدانیم زمزمه صلح نخستین بار از سوی معاویه و نه امام مجتبی مطرح می‌شود.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: پژوهشگر تاریخ اسلام امام حسن مجتبی ع امیرالمؤمنین ع حسن بن علی ع امام حسن امام حسن ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۳۵۲۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دلایل توصیه ائمه(ع) به زیارت حضرت عبدالعظیم(ع)

شاید بسیاری از زائران آستان حضرت عبدالعظیم (ع) ندانند که در روایات از ائمه(ع) آمده که ثواب زیارت آن حضرت برابر با زیارت امام حسین(ع) است اما چرا حضرت عبدالعظیم (ع) راهی شهر ری شدند و چه نقشی در ترویج معارف دین در این منطقه داشته و چگونه به جایگاهی رسیدند که چنین مورد عنایت و لطف ائمه(ع) قرار گرفتند؟

حجت‌الاسلام ابوالفضل حافظیان، نویسنده «مأخذشناسی حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) و شهر ری» که فهرست‌نویسی نسخه‌های خطی کتابخانه حضرت عبدالعظیم را برعهده داشته است به معرفی تعدادی از کتاب‌هایی پرداخت که در خصوص حضرت عبدالعظیم (ع) نوشته شده است و گفت: شیخ عزیزالله عطاردی کتابی با عنوان «عبدالعظیم حسنی حیاته و مسنده» (زندگانی حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) و روایات او) نوشته است که کتاب ارزشمندی است. همچنین کتاب احوال حضرت عبدالعظیم حسنی نوشته شده توسط علی قلی‌میرزا اعتماد السلطنه قاجار که اخیراً به چاپ رسیده و کتاب «جنات النعیم فی احوال سیدالشریف عبدالعظیم»، نوشته مولامحمد اسماعیل کزازی اراکی نیز از دیگر کتاب‌های خوب در خصوص حضرت عبدالعظیم(ع) است. این کتاب قبلاً به صورت چاپ سنگی چاپ شده بود اما بعدها در کنگره حضرت عبدالعظیم حسنی با تصحیح و شکل جدید به چاپ رسید که در این کتاب به صورت مفصل به شخصیت آن حضرت پرداخته شده است.
 

پیدا شدن نسخه کهن روایات حضرت عبدالعظیم

وی با اشاره به اینکه در خصوص حدیث عرض دین نیز مرحوم آیت‌الله صافی گلپایگانی  در کتابی به شرح این حدیث پرداخته‌ گفت: اخیراً در کتابخانه‌ای در خارج از ایران نسخه خطی کهنی پیدا شده که روایاتی که حضرت عبدالعظیم(ع) روایت کرده‌اند در آن آمده بود. این جزوه نیز تصحیح و به چاپ رسیده است.

این متخصص کتاب‌شناسی و نسخه‌شناسی در پاسخ به این سؤال که آیا احتمال دارد منابع کهنی در خصوص حضرت عبدالعظیم(ع) وجود داشته باشد که هنوز شناسایی نشده است؟ گفت: بله؛ حتماً منابعی در تاریخ اهل بیت(ع) وجود دارد که هنوز شناسایی نشده‌اند یا نسخه‌ای از آن به دست نیامده است. کتاب‌هایی وجود دارد که به صورت مستقل به شخصیت ایشان پرداخته و کتاب‌هایی نیز داریم که در خصوص اصحاب و روایات ائمه(ع) نوشته شده است که در این کتاب‌ها نیز از حضرت عبدالعظیم(ع) یاد شده و روایاتی که ایشان نقل کرده‌اند را بیان کرده‌اند. در کتاب‌هایی که برای شرح حال رُوات نوشته شده است نیز نام عبدالعظیم(ع) آمده و از مراتب علمی و معنوی ایشان نیز سخن گفته شده است.

حجت‌الاسلام حافظیان در پاسخ به این سؤال که چرا حضرت عبدالعظیم(ع) ری را به عنوان مقصد هجرت خود انتخاب کرده بود؟ گفت: آن حضرت از سوی ائمه(ع) به شهرها و سرزمین‌های مختلف رفته و به تبلیغ دین می‌پرداخت. به همین جهت خلیفه عباسی قصد کشتن ایشان را داشت و حضرت عبدالعظیم در حال خوف و ترس از سامرا خارج شدند و تصمیم گرفت به سمت ایران بیاید.

وی ادامه داد: یکی از دلایلی که بزرگانی از اهل بیت(ع) و اصحاب ائمه(ع) ایران را برای هجرت انتخاب می‌کردند این بود که دوست داشتند به دیدار و زیارت امام رضا(ع) بروند و لذا امامزادگان فراوانی در شهرهای مختلف ایران وجود دارد که به قصد زیارت امام رضا(ع) وارد ایران شدند اما در بین راه در اثر بیماری وفات یافته‌اند و یا به شهادت رسیدند.
چرا حضرت عبدالعظیم به ری مهاجرت کرد

این پژوهشگر و مؤلف یکی از دلایل انتخاب ری توسط حضرت عبدالعظیم(ع) را ارتباطات خوب مردم ری با ائمه(ع) عنوان کرد و گفت: مردم ری با امام جواد(ع) در ارتباط بودند و سؤالات خود را برای ائمه اطهار(ع) ارسال می‌کردند. رسول جعفریان کتابی به نام مکتب و میراث شیعیان ری نوشته است که در این کتاب به علت مهاجرت حضرت عبدالعظیم(ع) به ری و ارتباط اهالی آن با ائمه اطهار اشاره کرده است. بنابراین شهر ری می‌توانست محل مناسبی برای ورود حضرت عبدالعظیم(ع) باشد و ایشان از دست حکومت عباسی در امنیت باشد.

وی ادامه داد: طبق روایاتی نیز امام رضا(ع) دستور دادند که حضرت عبدالعظیم(ع) به ری بروند و معارف دینی را در آنجا تبلیغ کنند. البته ممکن است این دستور از سوی امام هادی(ع) صادر شده باشد. شهر ری بعد از این تاریخ نیز مرکز شیعه بوده و مدارس شیعی در آنجا وجود داشته و بزرگان زیادی از آنج برخاسته‌اند مثل مرحوم کلینی و شیخ صدوق که این نشان می‌دهد شهر ری مرکزی برای تشیع در جهان اسلام بوده است.

حجت‌الاسلام حافظیان در پاسخ به این سؤال که چند سال حضرت عبدالعظیم در ری حضور داشتند؟ گفت: بر اساس آنچه در کتاب‌های تاریخی آمده حدس زده می‌شود که ایشان در حدود سال‌ 250 قمری به ایران آمده است. وفات ایشان را برخی از بزرگان در سال 252 قمری ذکر کرده‌اند. بنابراین حدود یک سال یا کمی بیشتر در ری بودند؛ البته مدتی نیز به صورت مخفیانه در منزل یکی از شیعیان زندگی می‌کردند و گاهی به صورت پنهانی از منزل خارج می‌شدند و به زیارت حضرت حمزه می‌رفتند و می‌فرمودند ایشان از اولاد امام کاظم(ع) است.

وی افزود: یکی از دلایلی که ایشان به ری آمد این است که مرقد امامزادگان در آنجا بوده و این مسئله نشان‌دهنده ارادت مردم ری به اهل بیت(ع) است. بعد از مدتی زندگی مخفیانه، مردم با حضرت عبدالعظیم(ع) آشنا می‌شوند و برای دریافت معارف دینی نزد ایشان می‌روند.

نویسنده کتاب «رسائل فی درایة الحدیث» ادامه داد: روایاتی که ایشان از اهل بیت(ع) نقل کرده‌اند به خصوص حدیث عرض دین که در آن معارف اسلامی درج شده است جنبه آموزشی مهمی برای شیعیان در طول تاریخ و به خصوص برای شیعیان آن عصر داشته است.
نسبی که به امام حسن مجتبی می‌رسد

وی به نسب حضرت عبدالعظیم (ع) نیز اشاره کرد و گفت: نسب ایشان با چهار واسطه به امام حسن مجتبی(ع) می‌رسد و ایشان ارتباط بسیار زیادی با امام جواد(ع) و امام هادی(ع) داشتند و بیشتر وقتشان را در همراهی با ائمه اطهار(ع) می‌گذرانده و معارف دینی را از حضرات کسب و به مردم منتقل می‌کرده است؛ بنابراین وقتی چنین شخصیتی وارد شهری شود که مردم آن شهر نیز علاقه‌مند به معارف شیعه هستند، خیلی می‌تواند مؤثر واقع شوند.

این مؤلف و پژوهشگر دینی عنوان کرد: شخصی نزد امام هادی(ع) رفت و سؤالاتی در خصوص معارف دینی پرسید؛ امام هادی(ع) وی را به حضرت عبدالعظیم(ع) ارجاع داد و فرمود شما که در شهر ری شخصیتی مثل عبدالعظیم دارید، سؤالاتتان را می‌توانید از وی بپرسید. این مسئله نشان می‌دهد که حضرت عبدالعظیم(ع) این موقعیت را داشته که به ترویج احکام دینی بپردازد.

حجت‌الاسلام حافظیان خاطرنشان کرد: اطلاعات تاریخی گسترده‌ای در خصوص فعالیت‌های آن حضرت در آن دوران در شهر ری نداریم اما وجود چنین شخصیتی در شهر ری می‌تواند واسطه مستقیمی با اهل بیت(ع) برای مردم باشد.

وی در پاسخ به این سؤال که چرا ائمه(ع) بعد از وفات حضرت عبدالعظیم(ع) تلاش می‌کردند که ایشان را به مردم بشناسانند؟ گفت: در روایات است که زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) در ثواب با زیارت امام حسین(ع) برابری می‌کند. همچنین نقل شده است که کسی که به زیارت ایشان برود بهشت بر او واجب می‌شود؛ این روایات نشان می‌دهد حتی پس از وفات حضرت عبدالعظیم(ع) ائمه(ع) تلاش می‌کردند ایشان را به مردم بشناسانند.
حرم حضرت عبدالعظیم (ع) محل استجابت دعا

این پژوهشگر ادامه داد: بیشتر علمای شیعه و رجالیون در کتاب‌هایشان به مقامات حضرت عبدالعظیم(ع) اشاره کرده‌اند و بزرگانی مثل مرحوم میرداماد فرموده‌اند که حرم حضرت عبدالعظیم (ع) محل استجابت دعا است. اینکه ائمه(ع) به زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) را توصیه می‌کردند نشان‌دهنده عظمت شخصیت ایشان است و این ظرفیت وجود داشت که مرقد ایشان محوریتی برای اجتماعات شیعیان پیدا کند.

وی در خصوص اینکه چرا در حدیث آمده است که زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) در ثواب، شباهت به زیارت امام حسین(ع) دارد، گفت: علمای بزرگ در این خصوص دلایل مختلفی را بیان کرده‌اند. جناب شیخ صدوق این روایت را در ثواب‌الاعمال آورده است. در کامل‌الزیارات نیز این حدیث آمده است. در لئالی الاخبار از امام رضا(ع) نقل شده است که «هر کسی بعد از وفاتم مرا زیارت کند من برای او بهشت را ضمانت می‌کنم و کسی که قادر بر زیارت من نیست پس به زیارت برادرم عبدالعظیم حسنی در ری برود» که نشان‌دهنده عظمت شأن و مقام ایشان است. همچنین در همین کتاب آمده است که امام رضا(ع) فرموده است اگر عاجز شدید از زیارت جدم حسین(ع) سید زاهد عابد جناب عبدالعظیم را در ری زیارت کنید که این کفایت می‌کند تو را از زیارت سیدالهشداء (ع).

حجت‌الاسلام حافظیان ادامه داد: یکی از ادله‌ای که برای مشابهت زیارت حضرت عبدالعظیم با زیارت سیدالشهداء(ع) نقل شده این است که در زمان امام هادی(ع) حکومت عباسی برای زیارت امام حسین(ع) شرایط بسیار سختی در نظر گرفته بودند و چه بسا شیعیانی که در راه زیارت سیدالشهداء به شهادت می‌رسیدند. به دلیل اینکه زیارت حضرت سیدالشهداء از بلاد مختلف بسیار سخت و تهدید آمیز و برای شیعیان خطرناک بود، ائمه(ع) شیعیان علاقه‌مند به زیارت سیدالشهداء را ترغیب می‌کردند که به زیارت حضرت عبدالعظیم بروند که وی هم از بزرگان منسوب به اهل بیت(ع) است.

وی افزود: البته احادیث مشابه این حدیث نیز در منابع شیعی آمده است. مثلاً از امام رضا(ع) نقل شده است که هر کس خواهرم حضرت معصومه(س) را در قم زیارت کند مانند این است که مرا زیارت کرده است. پس زیارت منسوبان به اهل بیت(ع) همانند زیارت خود اهل بیت(ع) ثواب دارد و چون به خاطر محبت به اهل بیت(ع) به زیارت بستگان اهل بیت(ع) می‌روند این ثواب زیارت اهل بیت(ع) را درک می‌کنند.

حجت‌الاسلام حافظیان تصریح کرد: البته این حدیث دلالت بر این نمی‌کند که شأن حضرت عبدالعظیم دقیقا برابر با امام حسین(ع) باشد. بلکه این معنا را می‌رساند که چون زیارت امام حسین(ع) در آن زمان مشکل بوده به جهت اینکه شیعیان علاقه‌مند به اهل بیت(ع) محل اجتماعی با هم داشته و به یاد اهل بیت(ع) باشند به آنها توصیه می‌شد که به زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) بروند.

وی در پایان تصریح کرد: در هر محلی وقتی امامزاده‌ای به خاک سپرده شده در طی قرون آنجا محل اجتماع شیعیان بوده و تأثیر ژرفی بر بقای شیعه داشته است.
 

منبع: ایکنا (خبرگزاری بین‌المللی قرآن)