از یادگیری تا آموزش زوری !

از آنجا که افراد برای به‌دست آوردن غذا و دفاع از خود در مقابل حیوانات و مراقبت از کودکان با هم همکاری می‌کردند مساوات‌طلبی آنها به معنای اهمیت برابر نیازهای همه افراد بوده و میزان مساوات‌ طلبی آنها بسیار بالاتر از آنچه امروزه به دنبال آن هستیم، بوده‌ است و هیچ کس از دیگری برتر نبوده بلکه هر فردی دارای یک سری مهارت‌ها بوده و حتی برتری‌جویی مورد تمسخر قرار می‌گرفته‌است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند! افراد در زندگی کودکان دخالت نمی‌کنند و اصل اساسی رفتار آنها با کودک بر اساس اعتماد بر غرایز کودکان است. کودکان به کشف در طبیعت و مهارت‌آموزی به وسیله مشاهده می‌پردازند و بیشتر وقت خود را مشغول بازی هستند. افراد بالغ به کودکان آموزش نمی‌دهند اما در خودآموزی کودکان از طریق پاسخ دادن به خواسته‌های آنان کمک می‌کنند و به آنها اجازه امتحان کردن وسایل خطرناک را می‌دهند و می‌دانند بچه‌ها آنقدر عاقل هستند که به خود آسیب نزنند. در این نوشتار درباره تفاوت‌های امر آموزش اجباری به کودکان با فرآیند صحیح یادگیری صحبت خواهیم‌ کرد.

نگاهی به تاریخچه فرآیندهای آموزش به کودکان
بعد از یک‌جانشینی و کشاورزی و نظام فئودالی و ایجاد صنعت، میزان کار افزایش یافت و مالکیت خصوصی شکل گرفت. فرمانبری و فرمانبرداری و جامعه طبقاتی شکل گرفت و آزادی کودکان نیز به فراخور آن کمتر شد و برخلاف جوامع شکار که خلاقیت و انطباق در هر لحظه موفقیت محسوب می‌شد، در این جوامع فرمانبرداری و نظم و خدمت اهمیت یافت.
بعد از این دوران با شکل‌گیری مذهب کاتولیک و پروتستان، آنهایی که در راس هرم قدرت قرار داشتند مصداق حقیقت بوده‌ و وظیفه افراد رده پایین یادگیری تکرار و پیروی بوده‌است. دانش در انحصار گروه‌های مذهبی قرار گرفت و انحصار دانش به ایجاد قدرت منجر می‌شد. تنبیه‌بدنی کودکان طبیعی قلمداد می‌شد و نگاه به کودک، موجودی سرکش بود که با تنبیه‌بدنی اصلاح می‌شد. مارتین‌لوتر که مذهب پروتستان را ایجاد کرد، معتقد بود همه افراد برای رستگاری باید نوشته‌های مقدس را بخوانند و در نتیجه آموزش‌جهانی برای خواندن ایجاد شد. به دنبال آن مدارس ایجاد شدند و روش اصلی مدارس اولیه حفظ کردن طوطی‌وار و به جای کنجکاوی شست‌وشوی مغزی در جهت انباشت سرمایه بود. از اینجا به بعد یادگیری یک آموزش اجباری شد و بچه‌ها در بین آموزش‌ها زنگ تفریح داشتند و به بازی می‌پرداختند اما بازی یادگیری محسوب نمی‌شد بلکه دشمن یادگیری به حساب می‌آمد.
به مرور سیستم آموزشی یکدست با دروس مشخص و اهداف واحد طراحی شد. آگوست هرمن فرنک که سیستم آموزشی را تاسیس کرد، می‌گوید: «بچه‌ها نمی‌دانند چگونه زندگی‌شان را اداره کنند و زمانی که به حال خود رها می‌شوند به طور طبیعی به سمت رفتار بیهوده و گناه‌آلود کشش و تمایل دارند و در نتیجه این یک قانون است که کودکان بدون ناظر و سرپرست جایی نباشند.»
 در این دوره بسیاری از کودکان در کارخانه‌های صنعتی مشغول کار بودند و مدارس یکی از حامیان قوی ایدئولوژی قالب شدند و آموزش کودکان وظیفه دولت بود و دولت به نام‌نویسی اجباری کودکان پرداخت و سلسله مراتب قدرت در مدارس شکل گرفت و دانش‌آموزان در پایین‌ترین سطح این قدرت قرار داشتند.
پیتر گری در کتاب یادگیری آزاد خود می‌گوید: «امروزه اکثر مردم کودکی و آموزش را به‌صورت درهم‌آمیخته می‌بینند و یادگیری را به‌صورت کار برای کودکان در نظر گرفته‌اند که بچه‌ها باید به اجبار در محل کار حاضر شوند و به کار و تکلیف‌شان برسند! ما فراموش کرده‌ایم که کودکان ذاتا برای یادگیری از طریق اکتشاف و بازی خودانگیخته طراحی شده‌اند و در نتیجه آنها را بیش از پیش برای یادگیری محروم می‌کنیم و در عوض آنها را در روش‌های آموزشی خسته‌کننده و به‌شدت آهسته قرار می‌دهیم.»
 وضعیت امروز آموزش و یادگیری
امروزه کودکان با هر سطح هوشی و هرگونه علاقه و استعدادی باید کتاب‌های درسی و آموزشی با چارچوب‌های خشک و یکسانی را پشت سر بگذارند. روحیه اکتشافی و خلاقانه در کودکان با توجه به سیستم و هرم قدرتی مدارس از بین رفته‌ است و نگاه دانای کل رایج در مدارس باعث ایجاد روحیه پیروی صرف از صاحبان قدرت در کودکان می‌شود.
کودک به‌جای ارتباط با محیط طبیعی و یادگیری خودانگیخته از دل تجاربی که در محیط کسب می‌کند مفاهیم خشک و بی‌روحی را در قالب تئوری در کتاب‌ها و در کارخانه‌های درس می‌آموزد و مجبور به انجام تکالیف است؛ تکالیفی که از موضع بالا برای نیازهای کودک تعریف شده‌است و کودکی که میل ذاتی او به کشف و یادگیری از طریق بازی است مجبور به انجام تکالیفی است که نمی‌داند کجا قرار است به کارش بیاید.
کودکی که در سراسر زندگی‌اش یک مرغ را از نزدیک لمس نکرده‌است مجبور می‌شود که تصویر مرغ را ببیند و باور کند که پوشش بدنی مرغ از پر بوده و بسیار نرم است!
با گذشت سال‌ها هر روزه از میزان بازی که کار اصلی کودک است کاسته شده و زمان زنگ تفریح‌ها کمتر شده و ساعات مدارس و تکالیف بعد از مدرسه افزایش یافته‌است، به طوری که کودک گاهی بیش از هشت ساعت کار می‌کند و علاوه‌ بر مدارس، ایجاد رقابت بر سر کودکان و نخبه‌ پروری توسط والدین باعث شده‌است که کودکان کلاس‌های آموزشی زیادی را از سنین پایین پشت سر بگذرانند و هر روز از میزان آزادی و حق بازی آنها کاسته شود. دلزدگی از مطالعه و سرانه مطالعه در کشور خود شاهد از غیب این موضوع است.
در دو سال اخیر اندک لذت‌های حضور در مدرسه مثل زنگ‌تفریح و همکاری و بازی با دوستان با آنلاین شدن فضای آموزشی از بین رفته‌ است و کتاب‌های بی‌روح، کودکانی از درس و مشق فراری را روی دست خانواده‌ها گذاشته‌اند! خانواده‌هایی که دست راست سیستم آموزش‌ محور بوده و به مدرسه هم اکتفا نکرده و برای هر لحظه کودکان کلاس تازه‌ای را برنامه‌ریزی می‌کنند تا از این تورنمنت سراسری
جا نمانند و کودکان بازنده اصلی این تورنمنت هستند؛ کودکانی که حق کودکی کردن‌ شان گرفته شده‌ است.
چه باید کرد؟
شاید این ایام به ما نشان داد که باید فکر جدی‌تری به حال سیستم آموزش‌ و پرورش کشور کرد. طرح‌هایی مبتنی بر کاهش ساعت فعالیت مدارس، استفاده از بازی در آموزش دبستانی‌ها، انجام تکالیف در مدرسه، ایجاد مدارس کیفی که مبتنی بر یادگیری خودانگیخته‌ است و مدارسی که به‌ طور کلی نیاز کودک به یادگیری خودانگیخته و بدون فشار آموزشی و اضطراب‌های بیهوده را درک می‌کند رو به افزایش بوده‌ است و امید است در سطح نظام آموزش‌ و پرورش کشور طرح‌های بیشتر و جدی‌تری مشاهده شود و تمام مدارس کشور از بُعد آموزش اجباری به سمت یادگیری خودانگیخته حرکت کنند.   منبع: زینب ملایی - روانشناس حوزه کودک / روزنامه جام جم 

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: آموزش اجباری آموزش کودکان بازی والدین یادگیری مدرسه مطالعه درس سیستم آموزش بچه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۳۶۰۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خبر مهم آموزش و پرورش برای دانش‌آموزان و معلمان

به گزارش تابناک، رئیس ستاد ثبت‌نام آموزش و پرورش از آغاز ثبت‌نام الکترونیکی یک میلیون و ۷۰۰ هزار کلاس اولی از امروز خبر داد.

حمید طریفی حسینی، رئیس ستاد ثبت‌نام آموزش و پرورش گفت: ثبت‌نام این دانش‌آموزان با داشتن برگه سنجش سلامت انجام خواهد شد.

او افزود: شرط ثبت‌نام در پایه اول، انجام سنجش نوآموزان بدو ورود است؛ در حال حاضر، پایگاه‌های سنجش سلامت فعال است و خانواده‌ها می‌توانند با مراجعه به پایگاه اینترنتی «my.medu.ir» نزدیک‌ترین مرکز به محل سکونت خود را برای نوبت‌دهی انتخاب کنند و پس از سنجش سلامت فرزندان خود، ثبت نام الکترونیکی را انجام دهند.

حسینی گفت: والدین برای ثبت‌نام فرزندان خود در پایه اول ابتدایی به پایگاه اینترنتی «my.medu.ir» مراجعه کرده و اقدام به تکمیل فرم پیش ثبت نام کنند.

رئیس ستاد ثبت نام آموزش و پرورش درباره ثبت‌نام اتباع نیز گفت: ثبت‌نام این افراد بر اساس دستورالعملی است که به استان‌ها ابلاغ خواهد شد؛ در این مرحله ثبت‌نام اتباع انجام نمی‌شود. در روزهای آینده از طرف مرکز امور بین‌الملل، بخشنامه به استان‌ها ابلاغ می‌شود و کار ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع بر اساس دستوراالعمل‌های ابلاغ انجام خواهد شد.

جزئیات محدوده ثبت‌نام هر مدرسه و آخرین مهلت دانش‌آموزان برای ثبت‌نام در مدارس

مدیرکل ارزیابی عملکرد وزارت آموزش و پرورش گفت: نظارت انجام داده‌ایم که همه مدارس حتماً شعاع مدرسه را در مورد محدوده ثبت نام در نظر بگیرند و مدرسه نوک پرگار است.

مجتبی هاشمی، مدیرکل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات وزارت آموزش و پرورش در نشست خبری با بیان اینکه امسال ثبت نام در پروژه مهر از سیاست‌های کلان وزارت آموزش و پرورش است؛ گفت: در قالب کیفیت بخشی آموزشی و ثبت نام در مدارس ابتدایی و متوسطه این سیاست پیگیری خواهد شد.

مشکلی در روند ثبت‌نام مدارس باشد، حل خواهد شد

هاشمی با اشاره به اینکه امسال سال سومی است که بحث ثبت نام را پیش می بریم؛ گفت: باید تلاش کنیم امر ثبت نام قریب به ۱۷ میلیون دانش آموز را با آرامش خانواده‌ها و حفظ رویکردهای مناسب ادامه دهیم و ظرفیت‌های مناسب را فراهم کنیم. تعداد دانش آموزان ابتدایی به یک جمعیت ثابت رسیده و حتی با روندی کاهشی رو به رو است؛ آمادگی برای ثبت نام وجود دارد و طبیعتاً اگر در مسیر ثبت نام مشکلی هم ایجاد شد؛ تمهیدات لازم برای حل آن مشکل از هم اکنون دیده شده است.

او با بیان اینکه ثبت‌نام در میان پایه‌ها به صورت الکترونیکی و بعد از درج نهایی نمرات در پایه بالاتر اتفاق خواهد افتاد؛ افزود: لذا نیازی به حضور خانواده‌ها در مدارس برای ثبت نام میان پایه نیست. در پایه اول از فردا و پایه‌های هفتم و دهم پس از پایان اعلام نمرات خواهد بود.

معاون وزیر آموزش و پرورش گفت: شعار امسال هم ثبت‌نام مطلوب، عدالت محوری و خانواده مداری است. برای عدالت محوری این بار را پذیرفته ایم که در دولت سیزدهم همه اقدامات ما باید بر اساس عدالت محوری و پاسخگویی به مردم باشد. نکته دیگر رعایت اصل حرمت و تکریم خانواده‌ها داریم. حرمت مردم در روند ثبت‌نام حتماً باید رعایت شود. نباید روند ثبت نام را به گونه‌ای پیچیده کنیم که خاطر خانواده‌ها آشفته شود در ثبت نام الکترونیکی همین هدف آسودگی خیال خانواده‌ها صورت گرفته است.

او با اشاره به ضرورت شفافیت در امر ثبت نام گفت: تنوع مدارس موجب شده است که خانواده‌ها سوالات زیادی برایشان پیش بیاید. البته در هر نظام اجرایی چند مرحله از جمله صدور و تقنین قانون و اجرای آن وجود دارد. در فرآیند بزرگی همچون ثبت‌نام ۱۷ میلیون دانش آموز هم امکان بروز اشتباه وجود دارد. نکته این است که اگر این نظام اجرا بتواند خود ترمیم باشد؛ یعنی کارش را به خوبی انجام داده است.

هاشمی افزود: برای این منظور ستادهای تسهیل‌گر ثبت‌نام در ستادهای ثبت‌نام در مناطق آموزش و پرورش وجود دارد. نظارت‌ها را هم همچنان داریم. دو نوع نظارت مردمی و سامانه‌ای داریم. نظارت مردمی به کمک شناسه‌ها و qr code‌هایی ایست که مردم در محل ثبت‌نام به آن مراجعه می‌کنند. نظارت میدانی را هم با بازدید ناظران ادامه خواهیم داد. نظارت سامانه‌ای هم به کمک سامانه بازرسان منطقه آموزش و پرورش فعال خواهد بود.

مهلت ثبت‌نام مدارس تا پایان مرداد

معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه ثبت نام تا پایان مرداد ماه خواهد بود؛ گفت: پس از آن تاریخ اگر دانش آموزی موفق به ثبت نام نشده باشد، به صورت مجزا و حضوری روند ثبت نام را برایش فراهم خواهیم کرد.

او با اذعان به اینکه در برخی مناطق زیرساخت‌های آموزشی پاسخگوی نیاز خانواده آن مناطق نیست؛ گفت: به همین خاطر ناچار به محدوده بندی شدیم. از ۷۰ هزار مدرسه, ۴۲ هزار مدرسه تراکم دانش آموزان زیادی ندارند. نظارت هم انجام دادیم که همه مدارس حتماً شعاع را در مورد محدوده ثبت نام در نظر بگیرند؛ مدرسه نوک پرگار است. متأسفانه برخی مدارس سال گذشته این سیاست را رعایت نکردند که با آنها برخورد شده و امسال هم نظارت بر مدارس را داریم.

توضیحات معاون آموزش و پرورش درباره استخدام معلمان و تسهیل شرایط ثبت‌نام مدارس

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: یک نوع تسهیل گری برای ثبت نام در محدوده محل کار والدین ایجاد شده است.

حمید طریفی حسینی، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در نشست خبری با اشاره به آغاز ثبت‌نام دانش‌آموزان پایه اول گفت: سازماندهی دانش‌آموزان آغاز می‌شود و تلاش می‌کنیم از فردا که سال آینده سال تحصیلی متفاوت و خوبی داشته باشیم.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به دیدار رهبر انقلاب با فرهنگیان گفت: رهبری بر اجرای سند تحول تاکید داشتند و نگاشت نقشه راه اجرای سند تحول هم آغاز شد. در سندی که برای مدرسه نگارش شده است؛ به زودی در اختیار مدیران مدارس قرار خواهد گرفت.

امسال برای اولین بار نظام دوری را از اول ابتدایی آغاز خواهیم کرد. در این خصوص بحث توانمندسازی معلمان را اجرایی خواهیم کرد که برنامه ریزی آن از هم اکنون آغاز شده است تا معلمان کیفیت و شایستگی لازم را داشته باشند. با رایزنی‌های انجام شده هزار فضای آموزشی در مدارس دولتی به فضای ورزشی هم مجهز خواهد شد.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه و خلاقیت پروری و مهارت آموزی از پروژه‌های اصلی ماست گفت: این موضوع را با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کردیم و به طور ویژه صد ساعت در اختیار مدرسه گذاشتیم تا آنان به صورت تخصصی برنامه ریزی کنند تا مهارت آموزی دانش آموزان را اجرایی کنیم.

طریفی حسینی گفت: شیوه جذب معلم را برای دومین سال متوالی داشتیم. ۲۸ هزار و ۸ رده استخدامی را ایجاد کردیم؛ روند استخدام از دیروز آغاز شده و در تلاشیم تا مهر ماه روند جذب و توانمندسازی معلمان جذب شده را به پایان برسانیم.

معاون آموزش ابتدایی گفت: سال گذشته طرح شهید همت را برای توانمندسازی معلمان داشتیم که عمده معلمان جدید الاستخدام داشتیم که طرح موفقی بود و سال آینده هم این طرح را ادامه خواهیم داد.

او با بیان اینکه موضوع کیفیت مدارس دولتی از دغدغه‌های اصلی دولت و وزارت آموزش و پرورش است؛ گفت: در دو سال اخیر مجموعه استخدام‌ها چیزی حدود ۲۰۰ هزار استخدام بوده است. با این رویکرد این حجم از استخدام‌ها با رویکرد کیفی نوید بخش معلمانی است که می‌توانند تحول مد نظرمان را رقم بزنند. این معلمان با روند سخت و متفاوت جذب می‌شوند ما متفاوت‌ترین افراد جامعه را به عنوان معلم انتخاب می‌کنیم. ۲۸ هزار نفر از حدود ۶۰۰ هزار داوطلب انتخاب می‌شوند و ما حساب ویژه‌ای روی آنان باز کرده‌ایم.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه انسان دومین سال ثبت نام الکترونیکی دانش آموزان است گفت: ثبت نام الکترونیکی، شرایط آسان‌تر و سریع‌تری را برای ثبت نام در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهد. قواعد کلی ثبت نام در آئین نامه اجرایی مدارس آمده است. یک نوع تسهیل گری برای ثبت نام در محدوده محل کار والدین ایجاد شده است.

ثبت‌نام الکترونیکی مدارس به منزله ثبت‌نام قطعی نیست

طریفی حسینی با بیان اینکه ثبت نام الکترونیکی به منزله ثبت نام قطعی نیست؛ گفت: مدیران مدارس با توجه به شرایط و ظرفیت اقدام به ثبت‌نام نهایی خواهند کرد.

معاون آموزش ابتدایی با بیان اینکه ثبت‌نام اتباع در مدرسه هنوز آغاز نشده است؛ گفت: البته ثبت نام در سنجش سلامت کودکان اتباع در حال انجام است اما ثبت نام در مدارس پس از صدور آئین نامه اجرایی خواهد بود.

منبع: مهر