درباره نورالدین رضوی سروستانی
تاریخ انتشار: ۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۴۴۲۳۰
«صدای رضوی بوی معنویت می دهد. مخاطب هر زمانی که صدای او را میشنود، آرامشی پیدا میکند که ریشه در ویژگیهای معنوی رضوی دارد. خصوصیتهای اخلاقی این استاد برجسته همچنان الگویی برای همگان است.» اینها بخشی از سخنان حسین علیزاده آهنگساز و پژوهشگر در وصف و بزرگداشت سید نورالدین رضوی سروستانی از موسیقدانان نامدار ایرانی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
زندگینامه و تحصیلات
سید نورالدین رضوی سروستانی در ۲۱ فروردین ۱۳۱۴ خورشیدی در سروستان در ۸۰ کیلومتری شیراز در جنوب شرقی استان فارس دیده به جهان گشود و بعد از گذراندن دوران ابتدایی به موسیقی علاقه مند شد. وی در خصوص شغل پدرش میگوید: پدرم شغل سنگ تراشی داشت و گاهی هم چاوش خوانی می کرد. نمی دانم شما اطلاعاتی در این زمینه دارید [یا نه]؟ مختصری خدمتتان عرض می کنم. افرادی که آنزمان قصد زیارت عتبات داشتند، به منزل پدر می آمدند و ایشان را دعوت می کردند و یک اسب یا قاطری را با لباس ها و ناقوس های بزرگ پر سر و صدا آذین بندی می کردند و ایشان با یک علم (همیشه ما داشتیم و در منزل بود) سوار بر اسب یا قاطر می شدند و به نام شخصی که ایشان را دعوت کرده بود و قصد زیارت داشت، در کوچه های سروستان به راه می افتادند و شروع به چاوش خوانی می کردند. این شاید در حدود پنج، ۶ یا ۱۰ روز طول می کشد و تا روز انتها، یک نفر به حدود شصت، هفتاد نفر می رسید که یک قافله و گروهی می شدند و با همان حیواناتی که خدمتتان عرض کردم، مسافت های طولانی را طی می کردند و می رفتند زیارت می کردند.
۱۳ساله بود که پس از پایان کلاس ششم ابتدایی؛ همان زمانی که پدرش از دنیا رفت، راهی شیراز شد. طبق گفتههای پسر وی شروع فعالیت موسیقی استاد سروستانی با قرائت قرآن در سروستان بود، وی میگوید: در آن زمان به خاطر صدای خوبی که پدرم داشت و به علت اشراف ایشان نسبت به قرائت قرآن از سوی مردم و محافل دعوت می شد که قرآن تلاوت کند، بعد از آن با فردی به نام نجفیان آشنا می شوند و همین آشنایی باعث می شود که به خواندن تصنیف روی بیاورند. سروستانی بعد از پایان دوران مدرسه در دارایی شیراز استخدام شد و زمانی که ۲۲ ساله بود، ازدواج کرد و یک سال بعد برای تکمیل آموخته های آوازی اش راهی تهران شد.
ورود به عرصه هنر
سروستانی به صورت جدی از ۲۰ سالگی یادگیری موسیقی را در شیراز نزد استاد مشیر معظم افشار آغاز کرد و چندی نگذشت که پیشرفت حاصله که از تلاش و ممارست وی در یادگیری تکنیک های آوازی نشات می گرفت، موجب شهرت این هنرمند جوان در میان موسیقی دوستان، شیراز آن زمان شد. سپس در ۱۳۳۶ خورشیدی برای تکمیل آموخته های خود به تهران رفت و از محضر استادان بزرگی چون مرتضی محجوبی، احمد عبادی، رضا فروتن، سلیمان امیرقاسمی، علی اکبر شهنازی، اصغر بهاری و نورعلی خان برومند بهرههای فراوان برد. از میان تمام این استادان وی ارتباط بیشتری با استاد نورعلی خان برومند ردیف دان توانای مکتب میرزاعبدالله پیدا کرد که این امر موجب بهره گیری بیشتر از این استاد و انتقال گوشه های کهن دستگاه های ایرانی به این آوازه خوان شد. بدون شک حضور وی در مکتب موسیقایی استاد نورعلی خان برومند نقطه عطف مهم زندگی هنری او محسوب می شود. در محضر این استاد بزرگ آواز ایرانی بود که با محمدرضا شجریان آشنا و هم درس شده و رشته دوستی و مودت این ۲ هنرمند از همانجا به هم بافته شد. گفته می شود که استاد نورعلی خان برومند در پاسخ این پرسش که بین شجریان و رضوی سروستانی کدامیک بهتر می خوانند گفت: «شجریان شیرین می خواند اما رضوی سروستانی درست می خواند».
سید نورالدین رضوی سروستانی از زمره هنرمندانی بود که نخستین حضورش به عنوان خواننده را در رسانه مطرح آن زمان یعنی رادیو تجربه کرد و در ۱۳۳۷ خورشیدی برای نخستین بار صدایش از رادیو شیراز به گوش مردم رسید. دانش و تبحر وی به الگوهای آوازی پیشگامان موسیقی سنتی ایران این هنرمند را به آوازخوانی تبدیل کرد که در کنار سنت و ابداع تحریرهای متفاوت نسبت به دیگران در پی برجای گذاشتن تمبر صوتی مختص خود در آواز ایرانی بود. این استاد آواز در طول فعالیت هنری خود تلاش های بسیاری را در زمینه حفظ و اعتلای شیوه آوازی قدمای موسیقی سنتی ایران و انتقال آن به نسل بعد به انجام رسانید، اما به دلیل مهجور بودن و دوری از رسانهها و تجملات آن گونه که باید دیده نشد. استعداد و فعالیت های هنری او باعث شد که در ۱۳۵۵ خورشیدی دکتری افتخاری موسیقی توسط پادشاه بلژیک به وی اعطا شد. یکی از مهم ترین ویژگی های وی این بود که به مطرح شدن علاقه ای نشان نمی داد و همیشه با کراهت با این مساله برخورد می کرد، او اعتقاد داشت که ابتدا باید انسان و بعد هنرمند بود زیرا اگر غیر از این باشد، هنر متعالی نخواهد بود.
فعالیتهای آموزشی و هنری
این استاد فرهیخته و متعهد در طول بیش از ۴۰ سال فعالیت هنری شاگردان بسیاری تربیت کرد. صدیق تعریف، حسین علی شاپور، علیرضا قربانی، محمدعلی احدی، علیرضا وکیلی منش، علیکاظمیراد، پوریا اخواص، مهدی کلاهدوز، علی مرادی، سیدابوالحسن مختاباد و... از جمله شاگردان نام آشنای زندهیاد سروستانی هستند. حسام الدین سراج خواننده پیشکسوت موسیقی ایران در وصف رضوی سروستانی میگوید: وی از اساتید مسلم آواز بود که با کلام دلنشین خود مخاطب را به سمت و سوی حقیقت سوق می داد و در نوایش همه معیارهای اخلاقی را در نظر می گرفت. وی همچنین ده ها تصنیف از خود به جای گذاشت. از جمله آلبومهای موسیقی رضوی سروستانی، میتوان به این موارد اشاره کرد: رنگ فرح با نوازندگی داریوش طلایی و داوودگنجهای، سروستان با آهنگسازی محمدجلیل عندلیبی، نوای غربت با آهنگسازی ملیحه سعیدی، با من صنما، نسیم سحر، صنم گریزپا و ردیف آوازی دوره عالی نورالدین رضوی سروستانی، همراه با نوازندگی تار داریوش طلایی اشاره کرد.
این هنرمند توانا برای گسترش و شناساندن موسیقی اصیل ایرانی و شیوه صحیح آواز از سال ۱۳۵۲ با همکاری گروه های موسیقی شیدا، سماعی، درویش، مولوی، پرویز مشکاتیان، استاد فرامرز پایور و استاد حسین علیزاده کنسرت های بسیاری در ایران و خارج از ایران اجرا کردند. همچنین از جمله فعالیت های اجرایی وی می توان به عضویت در هیات موسسه خانه موسیقی رضوی اشاره کرد. حضور به عنوان کارشناس و مشاور آواز در مرکز موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و داوری چندین جشنواره از دیگر فعالیت های این معلم ردیف فقید موسیقی ایرانی است.
خاموشی
این هنرمند صاحب سبک سرانجام در هشتم اردیبهشت ۱۳۷۹خورشیدی دیده از جهان فروبست و در حافظیه شیراز در قطعه هنرمندان به خاک سپرده شد. ۱۰ سال بعد از درگذشت او ردیف آوازی به روایت او از طرف موسسه فرهنگی و هنری مشکات در قالب سیدی به بازار موسیقی عرضه شد.
برچسبها حسام الدین سراج سروستان محمدرضا شجریان موسسه فرهنگی و هنری خواننده موسیقی سنتی ایرانی شیراز پرویز مشکاتیان چهره ماندگار موسیقیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: حسام الدین سراج سروستان محمدرضا شجریان حسام الدین سراج سروستان محمدرضا شجریان موسسه فرهنگی و هنری خواننده موسیقی سنتی ایرانی شیراز پرویز مشکاتیان چهره ماندگار موسیقی اخبار کنکور نورعلی خان برومند آن زمان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۴۴۲۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کتاب «نامداران موسیقی در سنندج» رونمایی شد
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «نامداران موسیقی در سنندج» که توسط احسان مردوخ روحانی گردآوری شده است، عصر یکشنبه با حضور جمعی از مسؤولان سنندج رونمایی شد.
احسان مردوخ روحانی، پژوهشگر و نویسنده کتاب نامداران موسیقی سنندج در مورد این کتاب اظهار کرد: سال ۱۳۹۸ شهر سنندج در شبکه شهرهای خلاق موسیقی یونسکو به ثبت رسید و براین اساس ایده اولیه نوشتن کتاب نامداران موسیقی سنندج نیز به پیشنهاد دبیرخانه شهر خلاق موسیقی سنندج شکل گرفت که اتمام آن حدود چهار سال به طول انجامید.
وی افزود: اسامی نامدارانی که در این کتاب ذکر شده، شامل خواننده، نوازنده، آهنگساز و مدرس موسیقی هستند که توسط دبیرخانه شهر خلاق موسیقی سنندج انتخاب شدهاند.
نویسنده کتاب نامداران موسیقی سنندج یادآور شد: در این کتاب اطلاعاتی در مورد ۴۰ نفر از اهالی موسیقی و گروه کامکارها که همگی از نامداران موسیقی شهر سنندج هستند به ترتیب حروف الفبا آمده و کتاب به ۳ زبان فارسی، کردی و انگلیسی چاپ شده است.
مردوخ روحانی خاطر نشان کرد: در مورد برخی از نامداران موسیقی سنندج اطلاعات و دادههای بسیار کمی وجود داشت که این جزو سختیهای کار ما بود اما آنچه که آمده سعی شده به درستی بیان شود.
وی بابیان اینکه در جلدهای بعدی این کتاب به زندگی سایر نامداران شهر سنندج نیز پرداخته میشود، گفت: سعی خواهیم کرد نواقص و ایرادات این جلد را رفع کنیم که امیدواریم این کتاب فتح بابی برای توجه بیشتر به هنرمندان شهر باشد.
تحقیقات انجام شده در حوزه موسیقی کردی کافی نیست
مدرس دانشکده هنر و معماری دانشگاه کردستان نیز در این مراسم اظهار کرد: در حوزه موسیقی کُردی تحقیقات بسیاری صورت گرفته اما کافی نیست و ما دادههای کمی را بهویژه در مورد هنرمندان حوزه موسیقی در اختیار داریم.
حمید حاصلی، گفت: هنرمندان سرمایههای اجتماعی ما هستند و چاپ کتاب در مورد آنها بسیار ارزشمند است که میتواند به عنوان منبع برای نسلهای بعدی نیز بسیار مورد استفاده قرار گیرد.
این هنرمند موسیقی اذعان کرد: قطعاً هر کاری دارای نقاط قوت و ضعفی است که امیدواریم احسان مردوخ روحانی، نویسنده این کتاب، برای جلدهای بعدی آن، نواقص را برطرف کند.
سنندج در اعتلای فرهنگ و هنر ایران نقش دارد
شهردار سنندج نیز در سخنانی بیان کرد: امروز نام سنندج بر تارک تاریخ میدرخشد و در حوزه هنر و فرهنگ در عرصه جهانی حرف برای گفتن دارد و این به دلیل وجود هنرمندان و پیشکسوتانی است که در این استان پرورش یافتهاند.
سید انور رشیدی سنندج را مهد علم و دانش خواند و گفت: این شهر در اعتلای فرهنگ و هنر ایران نقش مؤثری داشته است.
وی با عنوان اینکه کردستان و خاصتا سنندج دیار بزرگان، پیشکسوتان، ورزشکاران و نامآورانی مانند بهزادیانها، عندلیبیها، کامکارها، صادقایوبیها، یوسفزمانیها، نعمتیانها، ضیاءالدینیها و …است که نام آوازه جهانی دارند، افزود: سنندج با وجود چنین سرمایهها هنری، ورزشی، فرهنگی و… در عرصه هنر و فرهنگ شهره جهانی یافته و شهر خلاق موسیقی جهان و پایتخت نوروز و پایتخت دف شده است.
وی از تکمیل فرهنگسرای شهرداری سنندج در پارک خیابان شهدا خبر داد و گفت: این طرح آماده افتتاح است و منجر به افزایش سرانه زیرساختهای فرهنگی در شهر سنندج و کاهش آسیبهای اجتماعی در این نقطه خواهد بود.
رشیدی اضافه کرد: با همکاری مالکان این اراضی شهرداری سنندج موفق به تملک پارک شهدا شد و تنها ۹۶ شعیر آن برای تملک ۱۰۰ درصدی باقیمانده که امیدواریم هرچه زودتر با تملک کامل این پارک شاهد یک پاتوق کاملاً فرهنگی در این نقطه برای شهروندان فهیم شهر سنندج باشیم.
وی استفاده از فضای این پارک برای ایجاد نمایشگاههای صنایع دستی، برگزاری فستیوالهای مختلف هنری را از برنامههای شهرداری سنندج در پارک شهدا دانست و ابراز امیدواری کرد؛ با تملک ۹۶ شعیر باقیمانده بتوانیم این ظرفیت را به بهترین نحو ممکن برای خدمت به شهروندان مهیا کنیم.
گفتنی است؛ این کتاب مختصری از شرح حال نامداران موسیقی سنندج شامل خوانندگان، نوازندگان، آهنگسازان و مدرسین موسیقی» و مختصری در خصوص گروه کامکارهاست و یکی از نخستین کتابهایی است که به شرح حال نامداران موسیقی سنندج میپردازد و شرح حال هر فرد به صورت مختصر به زبان فارسی و پیش از آن ترجمه این شرح حال ابتدا به زبان انگلیسی و پس از آن به زبان کردی آمده است.
کد خبر 6091446