ه مثل هژمونی با ترجمه شاپور اعتماد
تاریخ انتشار: ۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۴۸۴۹۳
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایبنا «ه مثل هژمونی» کتابی است به قلم «پری اندرسون» که با ترجمه شاپور اعتماد و توسط نشر نیلوفر منتشر شده است. همانطور که از عنوان این اثر برمی‌آید هژمونی یکی از پرکاربردترین مفاهیم فلسفه سیاسی موضوع اصلی این کتاب است.
در معرفی پشت این کتاب می‌خوانیم: «این اثر مسبوق به سابقه است: معادلات و تناقضات آنتونیو گرامشی (این کتاب نیز توسط همین ناشر و مترجم منتشر شده است) به همین دلیل ناشر خارجی و ناشر ایرانی هر دو اثر را همزمان منتشر کردند، چون یکی مکمل دیگری است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نویسنده این اثر پِری اندرسون زاده ۱۱ سپتامبر ۱۹۳۸ تاریخ‌نگار و جامعه‌شناس سیاسی اهل بریتانیاست. او به عنوان متخصص تاریخ روشنفکری شناخته می‌شود و از چهره‌های جنبش‌های چپ نو و مارکسیسم غربی پس از ۱۹۵۶ به‌شمار می‌رود. اندرسون پروفسور تاریخ و جامعه‌شناسی در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس است. او برادر بندیکت اندرسون دانشمند علوم سیاسی است. از آثارش تبارهای دولت استبدادی و ریشه‌های پسامدرنیته را می‌توان نام برد.
کتاب در ۱۳ بخش سامان یافته است. «سرچشمه‌ها»، «انقلاب‌ها»، «بین دو جنگ»، «بعد از جنگ»، «جنگ سرد»، «آمریکانا»، «محو شدن»، «بعدی‌ها»، «درون کاوی‌ها»، «مرزنوردی»، «داوم یا زوال»، «آرزومندی»، «نتیجه‌گیری».
بخش اول این کتاب به سرچشمه‌های مفهوم هژمونی اختصاص یافته است که ریشه‌های ابتدایی این مفهوم را از زبان یونانی پی می‌گیرد و در ادامه تاریخ پیش می‌آید. بخش دوم کتاب با عنوان انقلاب‌ها به فراز و نشیب مفهوم هژمونی همراه با انقلاب‌ها در قرن بیستم می‌پردازد، زمانی که آنتونیو گرامشی به آن توجه کرد: «در ابتدای دهه ۱۹۲۰ بعد از پیروزی در جنگ داخلی و زمانی که این اصطلاح در روسیه دیگر محلی از اعراب نداشت و از سکه افتاده بود، مفهوم بلشویکی هژمونی از طریق استاد بنیادی کمینترن ـ بیشتر در قالب توصیه رسمی به احزاب بیروت از اتحاد جماهیر شوروی ـ بین‌المللی شد. در چنین فضایی بود که این مفهوم اثر پادیداری بر گرامشی جوان گذاشت».
در ادامه و در بخش «بین دو جنگ» نویسنده کتاب مطالعات پیرامون مفهوم هژمونی را به شکل دقیق‌تری پی می‌گیرد و بخش عمده تمرکز خود را به کتاب «هژمونی: کتاب دولت‌های رهبر» اثر «هاینریش تریپل» یکی از مهمترین حقوقدانان آلمان معطوف می‌کند. این کتاب در حقیقت به تحلیل تاریخی، جامعه‌شناسی و حقوقی این موضوع طی سه هزار سال از فلسطین و چین در دوره باستان تا رایش سوم می‌پردازد و از نظر دامنه و عمق تحقیقاتی حتی تا امروز بی رقیب است.
در فصل بعدی کتاب نویسنده مفهوم هژمونی را از بعد از جنگ و از ۱۹۴۵ به بعد پی می‌گیرد و همراه با این تاریخ پر فراز و نشیب پیش می‌آید. در بخشی از این قسمت می‌خوانیم: «آنچه محرک مبارزه برای هژمونی در اروپا و نتیجه مصیبت بارش بود، اراده معطوف به زندگی بود که شوپنهاور آن را سرچشمه بیشتر بدبختی‌های بشر تشخیص داده بود و این اواخر با هجوم تمدن جدید کارش به جنون کشیده شده بود.»
همانطور که از سیر تاریخی بر می‌آید، جنگ سرد عنوان بعدی کتاب است که این مفهوم در آن دنبال می‌شود و در ادامه به ۱۹۷۳ می‌رسد، دوره‌ای که کتاب عنوان «آمریکانا» را برای آن برگزیده است. «پایان برتون وودز، شکست در ویتنام و تحریم نفتی، سوای جوش و خروش سیاسی در داخل، سبب شد تا به ناگهان چرخشی گشتالتی به وقوع بپیوندد و برای نخستین بار در ایالات متحده هژمونی به مساله اصلی مناظره‌های نظری و سیاسی روز تبدیل شود».
نویسنده برای فصل هفتم کتاب خود عنوان «محو شدن» را برگزیده است. در حقیقت این بخش تغییرات مفهوم هژمونی را در وطن آن یعنی ایتالیا و در ادامه خوانش‌هایی که بر پایه اندیشه گرامشی از آن شده اما به نقاط دیگر هم سرایت کرده است، مورد توجه قرار می‌دهد. فصل هفتم کتاب با عنوان «بعدی‌ها» این طور آغاز می‌شود: «در انگلستان بود که بومی‌سازی اندیشه گرامشی باعث پیدایی چیزی شد که از مطیع و رام شدنش در ایتالیا به دست نیامده بود: تحلیل نو و پرمایه‌ای از توپوگرافی اجتماعی و سیاسی کشور و وضع شاخص‌های جدیدی برای تشخیص تحول آتی آن» در ادامه این تحول است که هژمونی از مفهومی در سطح درون ـ دولت به سطح بین الدول می‌رسد.
نویسنده در بخش‌های بعدی کتاب به جایگاه اخیرتر مفهوم هژمونی و سیر و تحول آن در دوران کنونی می‌پردازد. شاید برای جمع‌بندی کتاب اما توجه به بخشی از نتیجه‌گیری آن خالی از لطف نباشد: «طی دوهزاره و شاید بیشتر، کاربرد اصطلاح هژمونی بارها و بارها تغییر کده و عرصه استفاده‌اش جابه جا شده است. از نظر جغرافیایی هژمونی از زادگاهش در یونان باستان به اشکال مختلف به آلمان پارلمانی، روسیه تزاری، ایتالیای فاشیستی، فرانسه آنتانت... ت. و ایالات متحده تک قطبی بازگشت. از نظر سیاسی نظریه‌پردازان هژمونی در زمان‌های مختلف و مکان‌های متفاوت طیف وسیعی‌اند: لیبرال‌ها، محافظه‌کاران، سوسیالیست‌ها، پوپولویست‌ها؛ سپر ارتجاع در یک سر طیف و شمشیر انقلاب در سر دیگر طیف. با وجود این تاریخچه‌اش، به هیچ وجه سیری تصادفی نداشته است بلکه در این مسیر وقتی از مکانی فضایی یا ایدولوژیک به مکانی دیگر منتقل می‌شود، معانی پدید آمده با یکدیگر مرتبطند.»
کتاب «ه مثل هژمونی» اثر پری آندرسون با ترجمه شاپور اعتماد در ۲۵۲ صفحه، شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۴۹ هزار تومان توسط انتشارات نیلوفر در اختیار مخاطبان قرار گرفته است
کد خبر 598124 برچسب‌ها اندیشه کتاب - معرفی و نقدمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: اندیشه کتاب معرفی و نقد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۴۸۴۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جامعه نخبگانی غرب، مفهوم نامه سال ۹۴ رهبر انقلاب را امروز درک کرد
وقتی سال ۱۳۹۴ رهبر معظم انقلاب نامهای به جوانان غربی نوشتند و آن‌ها را به بیداری و آگاهی دعوت کردند؛ شاید کمتر کسی چنین باوری داشت که روزی جامعه نخبگانی غرب به این سطح از بینش و بصیرت برسد و علیه جنایات رژیم صهیونیستی دست به تحصن و اعتراض بزند
به گزارش ایسنا، پایگاه بصیرت نوشت، هفتم ژانویه ۲۰۱۵ (۱۷ دی‌ماه ۱۳۹۳) بود که افراد مسلح به دفتر یک مجله در فرانسه حمله کردند. در آن زمان گزارش‌های ابتدایی حاکی از کشته‌شدن ۱۲ نفر بود و تصاویر و فیلم‌های این حمله ترویستی به سرعت در فضای مجازی منتشر می‌شد. مجله شارلی ابدو که یک مجله فکاهی و هجوآمیز بود بارها به مقدسات اسلامی و حتی مسیحیت توهین کرده بود و درون‌مایه مطالب این مجله تا حدود زیادی دین‌ستیزانه و نژادپرستانه است. این حمله توسط دو نفر نامهای سعید کواشی و شریف کواشی انجام می‌شد و علت آن را چاپ کاریکاتوری از ابوبکر البغدادی رهبر گروه تروریستی داعش در این نشریه اعلام کردند. چند روز بعد القاعده یمن مسئولیت حمله را به عهده گرفت و رهبر این گروه در پیامی اعلام کرد که مهاجمان به شارلی ابدو دستور داشتند که به خاطر «توهین به پیامبر اسلام» به دفتر این مجله حمله کنند.
ماجرای «شارلی ابدو» موجب شد تا به چند مسجد و تعدادی از اماکن متعلق به مسلمانان در فرانسه حمله شود. گروه‌های افراطی و نژادپرستانه حمله به فرانسه را بهانه‌ای یافتند تا جلوی موج مهاجرت از خارومیانه به کشورهای اروپایی را بگیرند و روزانه صحنه‌های تحقیرآمیزی از نحوه برخورد با مسلمانان در مرزهای کشورهای اروپایی از جمله یونان و صربستان منتشر می‌شد.
نامه هوشمندانه رهبر انقلاب به جوانان غرب در سال ۹۴
حمله به شارلی ابدو نه تنها موج اسلام ستیزی را متوقف نکرد بلکه آن را تشدید کرد و همین مجله در شماره بعدی خود کاریکاتوری از پیامبر اسلام (ص) را منتشر کرد. در واقع اوضاع جهانی از دو سو مسلمانان را هدف قرار می‌داد. از یک طرف داعش به عنوان نسخه اصلی اسلام به اروپا معرفی می‌شد و از طرفی مسلمانان آواره از دست داعش، در پشت مرزهای اروپا کتک می‌خوردند.
در حالی که سرخوردگی مسلمانان روز به روز در حال افزایش بود، رهبر معظم انقلاب اسلامی در هشتم آذر سال ۱۳۹۴ در یک ابتکار و فارغ از گفتگوهای معمول دیپلماتیک نامهای را خطاب به جوانان غربی نگاشتند. این نامه که عموم جوانان در اروپا و امریکای شمالی را خطاب قرار می‌داد، با اشاره به حوادث فرانسه بر چند موضوع اساسی که جهان اسلام و اروپا را درگیر کرده بود اشاره داشت.
در حقیقت رهبر معظم انقلاب با درک صحیح از شرایط غرب راهی را پیش‌پای جوانان کشورهای اروپایی گذاشتند که از آن طریق به راحتی به سمت اسلام حقیقی رهنمون می‌شدند و آن قرآن بود. هم زمان هم نمونه‌های فراوانی از هدایت جوانان و نخبگان اروپایی به سمت اسلام از طریق دسترسی بدون واسطه به قرآن وجود داشت.
تهدیدات دانشجویان آمریکایی را نمی‌ترساند
حالا، اما بیش از ۲۰۰ روز از آغاز جنگ در غزه و کشتار مردم بی‌دفاع می‌گذرد و آمارها از این حکایت دارد که تاکنون حدود ۳۵ هزار نفر به شهادت رسیده و بیش از ۷۷ هزار نفر نیز مجروح شده‌اند. در چنین شرایطی شاهد هستیم که اساتید و دانشجویان بسیاری از دانشگاه‌های غرب به صحنه آمده و نسبت به ادامه این جنایت‌ها اعتراض می‌کنند. در این بین البته برخی معتقدند که فرهیختگان جهان غرب باید زودتر به کشتار مردم مظلوم غزه واکنش نشان می‌دادند نکته قابل توجه، اما گزارش شبکه ۱۲ اسرائیل از تظاهرات گسترده مردمی و اعتراضات سراسری دانشگاهیان در آمریکا علیه جنایات رژیم صهیونیستی بود که گزارشگر می‌گفت: «ما به لحظه انفجار و تعیین کننده‌ای نزدیک می‌شویم؛ تهدیدات واقعا دانشجویان را نمی‌ترساند و آن‌ها اصرار دارند که درآن مکان‌ها بمانند!»
در ادامه باید گفت که رسانه‌های اسرائلی به این نخبگان اتهاماتی مانند یهود ستیزی می‌زنند یا ادعا می‌کنند که آن‌ها تحت تاثیر جمهوری اسلامی ایران چنین رویکردی را در پیش گرفته‌اند، اما واقعیت این است که ایران در مسیر خردمندانه‌ای حرکت می‌کند که این روزها جامعه فرهیخته و دانشگاهی آمریکا نیز به آن پی‌برده است.
تحصن ۴۰ دانشگاه و بازداشت شماری از دانشجویان
در ادامه باید اذعان کرد که دانشجویان ۴۰ دانشگاه در آمریکا و کانادا برای حمایت از غزه تحصن کرده‌اند، در همین راستا دانشگاه کلمبیا اعلام کرد که تخلیه تظاهرکنندگان حامی فلسطین را از محوطه این دانشگاه به تعویق انداخته است.
دانشگاه کلمبیا در نیویورک آمریکا تخلیه تظاهرکنندگان طرفدار غزه را از محوطه دانشگاه به تعویق انداخت. ریاست دانشگاه کلمبیا ضمن اعلام این خبر افزود که مذاکرات با تظاهرکنندگان حامی فلسطین پیشرفت نشان داده و این مذاکرات همچنان ادامه دارد و پلیس نیویورک به محوطه دانشگاه دعوت نشده است.
منابع خبری هم اعلام کردند که پلیس آمریکا تحصن دانشجویان دانشگاه ایندیانا را در حمایت از غزه و فلسطین هدف حمله قرار داد. این حمله پس از آن صورت گرفت که تحصن کنندگان حاضر به جمع کردن چادهای نصب شده در محوطه دانشگاه نشدند.
به گفته منابع مذکور، پلیس دستکم ۳۳ دانشجوی معترض به نسل کشی در غزه را در این دانشگاه بازداشت کرده است. تحصن دانشجویان دانشگاه جورج واشینگتن در حمایت از غزه و فلسطین نیز با وجود بازداشت‌ها و سرکوب‌ها همچنان ادامه دارد. پلیس آمریکا دانشجویانی را در دانشگاه اوهایو در حمایت از غزه و فلسطین تظاهرات کرده بودند، هدف حمله و سرکوب قرار داد و شماری از آن‌ها را بازداشت کرد.
شعارهایی در حمایت از فلسطین و مردم ایران در دانشگاه‌های آمریکا
همچنین روز دوشنبه در دانشگاه ییل آمریکا نیز دانشجویان در ادامه تحصن دانشجویان در کالیفرنیا به اختصاص بودجه به رژیم اعتراض کردند که نزدیک به ۴۷ نفر از آن‌ها نیز بازداشت شدند. در دانشگاه نیویورک نیز اساتید دانشگاه، درست وقتی که مسئولان دانشگاه سعی در متفرق کردن دانشجویان داشتند، اساتید اطراف دانشجویان، دیوار تشکیل دادند و اجازه ندادند تجمع‌های اعتراضی متفرق شود. بخش جالب تجمع‌های اعتراضی علیه حمایت دولت آمریکا از رژیم، شعارهایی بود که در حمایت از مردم ایران داده شد. گروهی از دانشجویان از عملیات ایران در سرزمین‌های اشغالی نیز حمایت کردند. ادامه اعتراضات در کالیفرنیا و اوج گرفتن آن در دانشگاه‌های آمریکا تا آنجا ادامه پیدا کرد که «الیز استفانیک»، نماینده مجلس نمایندگان و هیات جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان، نامهای ارسال کردند و به‌خاطر عدم تامین محیط امن برای دانشجویان از او خواستند که استعفا دهد. با این حال، اما دولت بایدن همچنان حامیان فلسطین را یهودستیز خوانده و اقدام اعتراضی دانشجویان را محکوم کرده است.
جان کلام
این تحولات در حالی است که رسانه‌های رژیم صهیونیستی اعلام کردند که پلیس آمریکا طی هفته گذشته حدود ۵۵۰ دانشجو حامی فلسطین و غزه را در دانشگاه‌های بزرگ این کشور بازداشت کرد. در این میان باید گفت این احتمال وجود دارد که اعتراضات به جنایت‌های رژیم صهیونیستی در جوامع دیگر نیز تکرار شود. نباید فراموش کرد که دستگاه رسانه‌ای جهان همواره تلاش می‌کند که واقعیت آنچه در غزه می‌گذرد به گوش جامعه نخبگان نرسد. اما به دلیل حجم بالای جنایت در غزه رسانه‌های آمریکایی نتوانستند، فضا را بسته نگه دارند. لازم به یادآوری است که اساتید و دانشجویانی که نسبت به شرایط مردم مظلوم غزه اعتراض می‌کنند خطر دستگیری را به جان می‌خرند و این اقدام آن‌ها نشان می‌دهد که این فرهیختگان به خاطر جمهوری اسلامی ایران چنین رویکردی را دنبال نکرده‌اند در واقع آن‌ها آگاه شده‌اند و وظیفه انسانی خود می‌دانند که از مردم مظلوم غزه دفاع کنند و این رویکرد نشانه دیگری از شکست اسرائیل است به عبارت دیگر باید خاطرنشان کرد که وقتی سال ۱۳۹۴ رهبر معظم انقلاب نامهای به جوانان غربی نوشتند و آن‌ها را به بیداری و آگاهی دعوت کردند؛ شاید کمتر کسی چنین باوری داشت که روزی جامعه نخبگانی غرب به این سطح از بینش و بصیرت برسد و علیه جنایات رژیم صهیونیستی دست به تحصن و اعتراض بزند.
انتهای پیام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است