صنعت برق، یکی از مهمترین ارکان صادرات غیرنفتی
تاریخ انتشار: ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۵۳۵۱۸
صنعت برق به عنوان یکی از صنایع زیربنایی، تاثیرگذاری چشمگیری بر سایر بخش های صنعتی، کشاورزی و خدماتی دارد. به طوری که رشد اقتصادی کشورها به شدت به صنعت برق وابسته است و به عنوان یکی از مهمترین زیربناهای اقتصادی، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و رفاه جامعه دارد. مزیت های انرژی الکتریکی از قبیل پاک بودن، سهولت مصرف و امکان تبدیل به سایر انواع انرژی بر اهمیت آن می افزاید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
صنعت برق عهده دار مدیریت عرضه و تقاضای برق بوده و نقش محوری در صیانت از منابع ملی، حفظ محیط زیست، ارتقای بهداشت عمومی، رفاه اجتماعی و خوداتکایی برای توسعه پایدار کشور ایفا می کند. مدیریت عرضه و تقاضا و دسترسی عادلانه همگان به برق مطمئن و پایا و متناسب با ظرفیت های ملی به عنوان اساسی ترین اهداف صنعت برق کشورها است. رشد فزاینده مصرف برق و نیاز به سرمایه گذاری متناسب با مصرف، ارتباط تنگاتنگ توسعه کشور و تامین انرژی الکتریکی، لزوم رصد حرکت های نوین اقتصاد جهانی، وجود تنگناها از قبیل محدودیت های اعتبار ناشی از انحصار دولتی صنعت برق، ناتوانی دولت برای تامین مالی لازم جهت سرمایه گذاری های روز افزون مورد نیاز، فرسودگی خطوط انتقال و پست های فشار قوی از عمده ترین مسایل و مشکلات صنعت برق به حساب می آید. اهمیت نقش صنعت برق در الگوی اقتصاد مقاومتی بدان اندازه است که می توان آن را موتور توسعه اقتصادی کشور به شمار آورد.
الگویی که در آن نقش صنعت برق به درستی مشخص شده باشد نه تنها ادبیات اقتصادی جدیدی را در سطح ملی تولید می کند، بلکه بر غنای ادبیات اقتصاد مهندسی برق در سطح بین المللی می افزاید و به مبنایی راهبردی برای تصمیم گیرندگان سطوح مختلف مدیریت صنعت برق بدل خواهد شد. اهمیت این صنعت سبب شد تا جمهوری اسلامی ایران از دیرباز به صورت سنتی، ۱۰ اردیبهشت ماه به عنوان روز صنعت برق معرفی کند. این روز فرصتی است تا نشان دهد که فعالان صنعت برق، خادمانی بی منت و تلاشگرانی خستگی ناپذیرند که رسالت خود را روشن کردن چراغ خانه هموطنان و گرداندن چرخ صنعت کشور میدانند. این روز را پاس داشته و آنرا بهانهای کنیم، برای ارج نهادن به تلاشی که نتیجه آن آرامش پایدار برای مردمان این مرز و بوم است.
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت روز ملی صنعت برق به گفت وگو با دانیال شِشلو کارشناس ارشد برق پرداخت و اهمیت این صنعت را در زندگی روزمره افراد و تاثیر آن را بر اقتصاد کشور بررسی کرد.
صنعت برق موتور توسعه اقتصاد
دانیال ششلو با بیان این موضوع که یکی از راهکارهای اصولی برای دستیابی به توسعه اقتصادی استفاده بهینه از صنعت برق است، گفت: حل مسایل اساسی و رفع آسیب پذیری اقتصادی و صنایع مرتبط با آن و به طور ویژه صنعت برق به عنوان موتور توسعه اقتصادی است. از این رو وجود الگوی اقتصادی باید بتواند در شرایط چالش عمل کند و از اهداف اساسی منحرف نشود. به طور کلی ۲ هدف عمده در تجدید ساختار صنعت برق دنبال می شود، هدف نخست ایجاد رقابت در تولید و مصرف انرژی الکتریکی با فراهم کردن یک فضای رقابتی و تعیین قیمت انرژی از طریق تعادل میان عرضه و تقاضا بوده و هدف دوم غیرمتمرکز کردن نهاد تصمیم گیری در جهت کاهش بار مسوولیتی بهره بردار شبکه و افزایش شفافیت عملکرد و بهبود بهره وری در بازار رقابتی است.
آسیب ها و ظرفیت های صنعت برق ایران
این کارشناس برق با اشاره به آسیب های موجود در صنعت برق ایران اظهار داشت: صنعت برق به دلیل اتکاء به بودجه های عمومی، سوخت فسیلی ارزان، در انحصار دولتی باقی مانده و فرایند شکست انحصار سنتی و حرکت به سمت فضایی رقابتی این صنعت با شکست مواجه شده است. البته ناگفته نماند این صنعت در اثر تحریم های غرب به چالش های متنوعی نیز بدل شده است. از طرفی این صنعت ظرفیت های بالایی مانند ظرفیت انرژی های تجدیدناپذیر و به طور ویژه انرژی خورشیدی و نیروی انسانی ماهر و متخصص برخوردار است و فرایند شکست انحصار سنتی و دولتی را با تشکیل بازار برق و بهره بردار مستقل از سال ۱۳۸۱ خورشیدی آغاز کرده و در این مسیر تجربیات ارزنده ای را کسب کرده است و می تواند از این ظرفیت ها برای رفع چالش ها و تحقق اهداف صنعت برق با به کارگیری راهبردهای مناسب استفاده کند و با به کارگیری ظرفیت های این صنعت و راهبردهای مناسب، ضمن رفع چالش ها به سمت اهداف صنعت برق که پیشرفت پایدار و رفع محرومیت ها و تحقق عدالت در جامعه است، جهت گیری کند.
نقش صنعت برق در تولید کالا و محصولات
ششلو، صنعت برق را یکی از زیر ساخت های حیاتی و بنیادین سایر صنایع دانست و بیان داشت: برق نقش مهمی در توسعه صنعتی و اقتصادی کشورهای در حال توسعه، به دلیل ضرورت نیاز در فرآیند تولید کالا و محصولات و در نهایت تولید ناخالص داخلی، ایفا می کند. در واقع انرژی برق ضمن آنکه سبب رشد کیفی زندگی مردم می شود، ارتباط مستقیمی با توسعه پایدار، رونق و جهش بخش تولید درجوامع مختلف دارد. در این میان در صحنه جهانی نیز حرکت از سمت انرژی های فسیلی به سمت انرژی های الکتریکی و تولید برق، بدلیل ملاحظات زیست محیطی؛ شدت گرفته است و سبب توسعه و افزایش سهم سبد انرژی کشورهای مختلف از انرژی برق شده که همین عامل به دلیل بهرهمندی از ظرفیت های تحقیق و توسعه جهانی به خلق فناوریهای نوین و رشد و توسعه صنعت برق در چند دهه اخیر منجر شده است.
او در ادامه با اشاره به این موضوع که توجه به صنعت برق ضرورت بسیاری دارد، گفت: صنعت برق کشور در چند دهه اخیر از رشد کمی و کیفی قابل ملاحظه ای برخوردار بوده است. رشد مناسب ظرفیت های نیروگاهی نصب شده و شبکه های انتقال و توزیع، قرارگرفتن در جمع کشورهای برترتولید کننده برق جهان، تعمیق ساخت اکثر تجهیزات و ملزومات این صنعت، صادرات برق به کشورهای همسایه از جمله مهمترین دستاوردهای این صنعت بوده است.
صادرات برق ایران به دیگر کشورها
این کارشناس برق، با اشاره به افزایش چشمگیر صادرات برق کشور بیان داشت: بهطور کلی میزان صادرات برق در کشور نسبت به گذشته افزایش داشته است، در ۱۳۹۸ شاهد افزایش ۱۲۰ درصدی رشد خالص صادرات برق بودیم، درواقع سیاست صنعت برق، توسعه صادرات خدمات فنی و مهندسی و از جمله توسعه صادرات برق به کشورهای همسایه است، بهگونهای که باتوجه به نیازهای که در منطقه وجود دارد و نیازمندی کشورهای همسایه، زیرساختهای لازم را برای توسعه انرژی فراهم میکنیم و بر اساس ظرفیتهای موجود صادرات برق را پیش میبریم. با این حال باید گفت، شبکه انتقال برق در کشور با نقص هایی هم مواجه است که باید اصلاحات زیربنایی در آن بخش ها انجام شود زیرا هم اکنون، به دلیل نبود تجهیزات انتقال برق، مازاد تولید در برخی استانها اتلاف میشود و امکان انتقال آن به سایر نقاط کشور وجود ندارد.
اصلاح الگوی مصرف برق
ششلو، در پایان با اشاره به اینکه همواره در فصل گرما یعنی دوران پیک مصرف برق در کشور با چالش افزایش مصرف برق مواجه هستیم، گفت: دلیل اصلی بهوجود آمدن این معضل، الگوی مصرف مشترکان برق بوده و میتوان با صرفهجویی و کاهش مصرف توسط مصرفکنندگان پرمصرف، همچنین نوسازی و بهسازی تجهیزات برق و به حداقل رساندن اتلاف انرژی در شبکههای توزیع، این معضل را برطرف کرد. در صورتی که اصلاح الگوی مصرف انجام نشود، باید سالانه تولید برق ۵ تا ۷ درصد افزایش یابد که عملیاتی شدن آن نیازمند سرمایه هنگفتی است. افزایش پیدا نکردن تعرفه مصرف برق برای مشترکان پرمصرف در بلندمدت موجب بدهکار شدن وزارت نیرو به نیروگاهها، نبود منابع سرمایهگذاری برای توسعه صنعت برق و الگوی مصرف نامناسب مشترکان شده است. از این مشترکان باید با توجه به نیاز خود به مصرف بهینه برق بپردازند تا هیچگاه با قطعی آن روبرو نشوند.
برچسبها اقتصاد مقاومتی مصرف بهینه برق وزارت نیرومنبع: ایرنا
کلیدواژه: اقتصاد مقاومتی مصرف بهینه برق وزارت نیرو اقتصاد مقاومتی مصرف بهینه برق وزارت نیرو اخبار کنکور توسعه اقتصادی توسعه اقتصاد صنعت برق صادرات برق الگوی مصرف ظرفیت ها مصرف برق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۵۳۵۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ابتکار وزارت نیرو برای حل بحران خاموشیها؛ راهاندازی پویش!
وزارت نیرو با راهاندازی پویش «با انرژی» قصد دارد مصرفکنندگان را به مصرف کمتر برق در آستانه فصل تابستان ترغیب کند. این پویش در حالی راهاندازی شده که هرساله در فصل تابستان به دلیل مصرف زیاد برق، کشور با قطعیهای پیاپی برق روبهرو میشود.
به گزارش تجارت نیوز، اکنون این پرسش مطرح است که آیا در سالهای گذشته صرفاً به دلیل نبود کمپین، کشور بهویژه صنایع در تابستانها در خاموشی فرو میرفتند؟ آیا در حال حاضر وزارت نیرو در کنار راهاندازی کمپین، اقدامات دیگر ازجمله جذب سرمایهگذار را در این زمینه انجام داده است صرفاً قرار است با بهکارگیری سلبریتیها و صرف هزینههای بیمورد از آنها استفاده تبلیغاتی کند؟
چنانکه امروز آیین رونمایی از کمپین «با انرژی» در محل پردیس سینمایی ملت با حضور مدیرعامل توانیر و برخی چهرههای فرهنگی و ورزشی برگزار شد.
در حاشیه این مراسم، مصطفی رجبیمشهدی، مدیرعامل توانیر، در جمع خبرنگاران درباره هدف از برگزاری این کمپین گفت: یکی از شاخصهای مصرف، شدت مصرف انرژی در کشور است. این شاخص تقریباً در کشور ایران سه برابر متوسط جهانی است. همیشه نیازمند این هستیم که بهینه مصرف کنیم؛ زیرا تقاضاهای جدیدی به شبکه اضافه شده و نیازها افزایش پیدا میکند.
او افزود: مشترکانی هستند که بیش از ۸۰ درصد تعداد مشترکان کشور را تشکیل میدهند و ۵۰ درصد برق اوج مصرف را آن قشر را استفاده میکنند. با این کمپین تلاش میشود آنها به صرفهجویی تشویق شوند. از همین رو هم جایزه و پاداش صرفهجویی در دستور کار قرار میگیرد.
رجبیمشهدی ادامه داد: جایزههای متنوعی برای افرادی که مصرف خود را کاهش میدهند پیشبینی شده است. بیش از ۸۰ میلیون جایزه به کسانی که در کاهش مصرف فعال هستند و مستمراً در این حوزه فعالیت دارند، اهدا خواهد شد.
او ادامه داد: با این کار مشترکان هم برق پایدار دریافت میکنند و هم به تامین انرژی بیشتر برای بخش صنایع و کشاورزی کمک میکنند. تلاش میشود که اقصی نقاط کشور چه در بخشهایی که بسیار گرم هستند و چه در بخشهایی نظیر بیمارستانها و دیگر بخشهای خدماتی، تامین انرژی مناسبی داشته باشند.
امکان دریافت چندین نوبت جایزهمدیرعامل توانیر در پاسخ به این سوال که با وجود ۶۰ مشترک برق چرا ۸۰ میلیون جایزه در نظر گرفته شده است یادآور شد: حدود ۴۲ میلیون مشترک در صنعت برق وجود دارد که از این تعداد ۳۲ میلیون مشترک خانگی هستند. مشترکان خانگی و تجاری که کاهش مصرف برق داشته باشند، به صورت هفتگی در ۲۱ هفته برگزاری پویش، با کاهش مصرف میتوانند به صورت امتیازی از جوایزی که پیشبینی شده است بهرهمند شوند.
او ادامه داد: کسانی هستند که میتوانند چندین بار از این جوایز بهرهمند شوند و محدودیتی در تعداد جوایز هر مشترک نیست. پیشبینی میشود کسانی که ۱۵ درصد در بخش خانگی و تجاری کاهش مصرف دهند، از جوایز نفیسی مانند خودرو یا ... به صورت قرعهکشی برخوردار شوند.
رجبی مشهدی درباره محل تامین اعتبار برای خرید جوایز گفت: سال گذشته ۴۰ درصد مشترکان خانگی در این طرح مشارکت کردند. امید داریم که امسال با افزایش تعداد مشترکان، انرژی بیشتر را به بخش مولد کشور تحویل دهیم. منابع مورد نیاز برای خرید جوایز از طریق صنایع انرژی بر کشور تامین خواهد شد و مشکلی در تامین اعتبارات نیست. همچنین منابع داخلی داریم و بودجه آن متناسب با میزان مشارکت مردم در این پویش است.
او گفت: این پویش از ابتدای خرداد تا پایان شهریور (حدود چهار ماه) که دوره گرم سال است برگزار میشود و اطلاعرسانی بیشتر از طریق پویش با انرژی انجام خواهد شد.
انتظار حل شدن بحران برق با درخواست از مصرفکنندگانپویش «با انرژی» از مصرفکنندگان انتظار دارد از اواسط اردیبهشتماه تا پایان شهریورماه با زیر نظر داشتن روند مصرف برق خود و کاهش آن، از بحران کمبود برق در تابستان جلوگیری شود. پویش «با انرژی» با هدف تشویق مردم به رعایت مدیریت مصرف آغاز شده و قرار است راهکارهای مدیریت مصرف را به مصرفکنندگان آموزش دهد.
حال راهاندازی این پویش و اظهارات مدیرعامل توانیر حاکی از آن است که باز هم قرار است انگشت اتهام خاموشیها به سمت مردم نشانه رود و مدیریت برق از طریق مصرف صورت بگیرد. این در حالی است که طی سالهای گذشته هم چنین سیاستی وجود داشت و هیچگاه نتیجهبخش نبود.
ناترازی روزانه برق در تابستان سال گذشته به حدود ۱۰ هزار مگاوات رسیده بوده است. هرساله صنایع و تولیدکنندگان پس از تحمل زمستان بدون گاز و مواجهه با تعطیلیهای پیایی، تابستان را بدون برق سپری میکنند.
دولت در لایحه برنامه هفتم توسعه، رشد ۴.۵ درصدی مصرف برق در هر سال را پیشبینی کرده است. به دنبال این پیشبینی صنعت برق ایران نیازمند احداث سالانه پنج هزار مگاوات نیروگاه و توسعه انتقال و توزیع نیروی برق است که تحقق آن بدون سرمایهگذاری سالانه پنج میلیارد دلاری امکانپذیر نیست.
با وجود این، بدون افزایش سرمایهگذاری و احداث نیروگاهها برای تولید برق مورد نیاز، انتظار از مصرفکنندگان خرد کماکان ادامه دارد. طبیعتاً کاهش مصرف برق افراد جامعه اتفاق خوبی است و باعث کاهش هدررفت این منبع خواهد شد؛ اما نکته مهم این است که مصرفکنندگان تاثیر محدودی بر بازار برق ایران دارند. احداث نکردن نیروگاهها، عدم سرمایهگذاری مورد نیاز در صنعت برق و در عین حال تعطیلی نیروگاهها بحران برق را بیش از پیش دچار مشکل کرده است.
شایان ذکر است طرحهای تشویقی و واگذاری بحران به مصرفکنندگان و عدم پذیرش مسئولیت وزرا در قبال بحران برق، منجر به حل بحران نمیشود. واگذاری حل بحرانها به مصرفکنندگان و سلب مسئولیت قانونگذاران، از رویکردهای مهم اتخاذشده در چندین سال گذشته است.